وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت
ماد توپتارىندا ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتتەرىنىڭ
تەحنولوگيالىق كارتاسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: تانىم
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: جاراتىلىستانۋ.
تاقىرىبى: وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت
ماقساتى: بالالارعا وسىمدىكتەردىڭ تۇقىم ارقىلى ءوسىپ – ءونۋى تاسىلدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. وسىمدىكتەردىڭ تۇقىمنان ءوسۋ، دامۋ كەزەڭدەرمەن تانىستىرۋ. وسىمدىكتەرگە سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ. بايقاعىشتىققا، ءوز ويلارىن انىق، ساۋاتتى تۇردە جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
سوزدىك جۇمىس: وسىمدىك، اعاش، تامىر.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: وسىمدىك - راستەنيە، بولىك - چاست، كوبەيۋ - رازمنوجەنيە.
دالەلدەۋ
(تاربيەشى توپقا وسىمدىكتەردىڭ حانشايىمى فلورا بولىپ كىرىپ كەلەدى)- سالەم، بالالار! بۇگىنگى كۇنىمىز ءساتتى بولسىن دەپ مەن سەندەردىڭ الدارىڭا وسىمدىكتەردىڭ حانشايىمى فلورا بولىپ كەلىپ تۇرمىن. – قانە ءبارىمىز تۇرىپ شاتتىق شەڭبەرىن ورىندايىق.
مىنا سۇلۋ الەمدە ادام ءومىر سۇرەدى.
ۇلكەن مەنەن كىشىگە كۇن ساۋلەسىن توگەدى
كۇنگە قاراپ قول بۇلعايىق،
كۇن كۇلىمدەپ، نۇر توكتى، بىزگە جولداپ – سالەم!
كەل قوسىلىپ ايتايىق ءبىر – بىرىمىزگە - سالەم!
ۇيىمداستىرۋ، ىزدەنۋ
فلورا:- بالالار، ءبىز سالەمدەسۋ ارقىلى دوستارىمىزعا، تۋىستارىمىزعا قۋانىش، جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايمىز. ءبىزدىڭ دوستارىمىز وتە كوپ، سولاردىڭ اراسىندا تابيعاتتا بار.
- بالالار تابيعات دەگەنىمىز نە؟
- دۇرىس، تابيعاتتىڭ ءبىر بولىگى - ول وسىمدىكتەر. وسىمدىكتەر بىزگە جاقسى كوڭىل كۇي، تازا اۋا بەرەدى، ازىق رەتىندە قولدانامىز جانە ەمدىك قاسيەتى دە بار.
جۇمباق جاسىرۋ.
نەتكەن كوركەم جاسىل دوستار
جومارت، ادال، اسىل دوستار
اۋامىزدى تازارتادى
بولمەمىزدى جاڭارتادى.
قاراپايىم وسىمدىك،
باقشامىزدا وسىردىك
سىرقاتتانساق شامالى
ءبىزدى ەمدەپ جازادى.
سۇراق - جاۋاپ.
1. بالالار سەندەر وسىمدىكتەردىڭ نەشەگە بولەنەتىندەرىن بىلەسىڭدەر مە؟
2. جاپىراعى كۇزدە سارعايىپ تۇسەتىن، جالپاق جاپىراقتى اعاشتاردى اتاڭدارشى؟
3. ماڭگى جاسىل بولىپ تۇراتىن جاپىراعى ينە ءتارىزدى اعاشتار شە؟
4. وسىمدىكتەردىڭ ەكىنشى توبىنا جاتاتىن قانداي بۇتالاردى بىلەسىڭدەر؟
5. وسىمدىكتەردىڭ ءۇشىنشى توبىنا جاتاتىن شوپتەردى اتاڭدارشى؟
6. وسىمدىكتەر ءتىرى تابيعاتقا جاتا ما؟
- وسىمدىكتەر جاقسى ءوسىپ، قۇلپىرىپ، بىزدەرگە وزدەرىنىڭ الۋان ءتۇرلى اسەمدىگىن سىيلاۋ ءۇشىن قانداي جاعداي كەرەك؟
- دۇرىس، كۇتىمى دۇرىس بولسا وسىمدىكتەر جاقسى وسەدى، ونەدى، كوبيەدى.
-«وسىمدىك ءوسۋ ءۇشىن توپىراق جىلى ءارى ىلعالدى كەزدە، تۇقىم ءىسىنىپ، جارىلادى، تامىر جايادى، توپىراقتىڭ بەتىندە وسكىن پايدا بولادى. نازىك، جاسىل وسكىن جارىققا ۇمتىلادى. بىرىنەن كەيىن ءبىرى ەكى جاپىراقشاسى پايدا بولادى. جاس جاپىراقتار وسىمدىككە قورەكتەنۋگە كومەكتەسەدى. گۇلدەرى پايدا بولادى. ونىڭ ورنىن كەيىن ىشىندە تۇقىمى بار جەمىس باسادى.
سەرگىتۋ جاتتىعۋى:
اينالسىن دەپ گۇلدەرگە
تۇقىم سەپتىك بۇل جەرگە
جەرگە تامىر تاستادى
گۇلىم ونە باستادى
جاپىراعى جايقالىپ
ۇلكەن گۇلگە اينالىپ
سوعىپ ەدى سامال جەل
ارى بەرى شايقالىپ.
- وسىمدىكتەر نەدەن پايدا بولادى؟
- وسىمدىكتەردىڭ ءوسۋ كەزەڭدەرىن اتاڭدارشى؟ ياعني بولىكتەرىن؟
ديداكتيكالىق ويىن: «اعاش - گۇل»
وزدىك جۇمىس.
اقتوبە وبلىسى،
شالقار اۋدانىنىڭ ءبىلىم ءبولىمى، №12 بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ
ءى ساناتتى تاربيەشى امانعوجينا حاليما ءالجان قىزى
وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت. جۇكتەۋ
وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت سلايدتى جۇكتەۋ
تەحنولوگيالىق كارتاسى
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: تانىم
ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەت ءتۇرى: جاراتىلىستانۋ.
تاقىرىبى: وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت
ماقساتى: بالالارعا وسىمدىكتەردىڭ تۇقىم ارقىلى ءوسىپ – ءونۋى تاسىلدەرى تۋرالى تۇسىنىك بەرۋ. وسىمدىكتەردىڭ تۇقىمنان ءوسۋ، دامۋ كەزەڭدەرمەن تانىستىرۋ. وسىمدىكتەرگە سۇيىسپەنشىلىكپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ. بايقاعىشتىققا، ءوز ويلارىن انىق، ساۋاتتى تۇردە جەتكىزە بىلۋگە ۇيرەتۋ، ويلاۋ قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ.
سوزدىك جۇمىس: وسىمدىك، اعاش، تامىر.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: وسىمدىك - راستەنيە، بولىك - چاست، كوبەيۋ - رازمنوجەنيە.
دالەلدەۋ
(تاربيەشى توپقا وسىمدىكتەردىڭ حانشايىمى فلورا بولىپ كىرىپ كەلەدى)- سالەم، بالالار! بۇگىنگى كۇنىمىز ءساتتى بولسىن دەپ مەن سەندەردىڭ الدارىڭا وسىمدىكتەردىڭ حانشايىمى فلورا بولىپ كەلىپ تۇرمىن. – قانە ءبارىمىز تۇرىپ شاتتىق شەڭبەرىن ورىندايىق.
مىنا سۇلۋ الەمدە ادام ءومىر سۇرەدى.
ۇلكەن مەنەن كىشىگە كۇن ساۋلەسىن توگەدى
كۇنگە قاراپ قول بۇلعايىق،
كۇن كۇلىمدەپ، نۇر توكتى، بىزگە جولداپ – سالەم!
كەل قوسىلىپ ايتايىق ءبىر – بىرىمىزگە - سالەم!
ۇيىمداستىرۋ، ىزدەنۋ
فلورا:- بالالار، ءبىز سالەمدەسۋ ارقىلى دوستارىمىزعا، تۋىستارىمىزعا قۋانىش، جاقسى كوڭىل - كۇي سىيلايمىز. ءبىزدىڭ دوستارىمىز وتە كوپ، سولاردىڭ اراسىندا تابيعاتتا بار.
- بالالار تابيعات دەگەنىمىز نە؟
- دۇرىس، تابيعاتتىڭ ءبىر بولىگى - ول وسىمدىكتەر. وسىمدىكتەر بىزگە جاقسى كوڭىل كۇي، تازا اۋا بەرەدى، ازىق رەتىندە قولدانامىز جانە ەمدىك قاسيەتى دە بار.
جۇمباق جاسىرۋ.
نەتكەن كوركەم جاسىل دوستار
جومارت، ادال، اسىل دوستار
اۋامىزدى تازارتادى
بولمەمىزدى جاڭارتادى.
قاراپايىم وسىمدىك،
باقشامىزدا وسىردىك
سىرقاتتانساق شامالى
ءبىزدى ەمدەپ جازادى.
سۇراق - جاۋاپ.
1. بالالار سەندەر وسىمدىكتەردىڭ نەشەگە بولەنەتىندەرىن بىلەسىڭدەر مە؟
2. جاپىراعى كۇزدە سارعايىپ تۇسەتىن، جالپاق جاپىراقتى اعاشتاردى اتاڭدارشى؟
3. ماڭگى جاسىل بولىپ تۇراتىن جاپىراعى ينە ءتارىزدى اعاشتار شە؟
4. وسىمدىكتەردىڭ ەكىنشى توبىنا جاتاتىن قانداي بۇتالاردى بىلەسىڭدەر؟
5. وسىمدىكتەردىڭ ءۇشىنشى توبىنا جاتاتىن شوپتەردى اتاڭدارشى؟
6. وسىمدىكتەر ءتىرى تابيعاتقا جاتا ما؟
- وسىمدىكتەر جاقسى ءوسىپ، قۇلپىرىپ، بىزدەرگە وزدەرىنىڭ الۋان ءتۇرلى اسەمدىگىن سىيلاۋ ءۇشىن قانداي جاعداي كەرەك؟
- دۇرىس، كۇتىمى دۇرىس بولسا وسىمدىكتەر جاقسى وسەدى، ونەدى، كوبيەدى.
-«وسىمدىك ءوسۋ ءۇشىن توپىراق جىلى ءارى ىلعالدى كەزدە، تۇقىم ءىسىنىپ، جارىلادى، تامىر جايادى، توپىراقتىڭ بەتىندە وسكىن پايدا بولادى. نازىك، جاسىل وسكىن جارىققا ۇمتىلادى. بىرىنەن كەيىن ءبىرى ەكى جاپىراقشاسى پايدا بولادى. جاس جاپىراقتار وسىمدىككە قورەكتەنۋگە كومەكتەسەدى. گۇلدەرى پايدا بولادى. ونىڭ ورنىن كەيىن ىشىندە تۇقىمى بار جەمىس باسادى.
سەرگىتۋ جاتتىعۋى:
اينالسىن دەپ گۇلدەرگە
تۇقىم سەپتىك بۇل جەرگە
جەرگە تامىر تاستادى
گۇلىم ونە باستادى
جاپىراعى جايقالىپ
ۇلكەن گۇلگە اينالىپ
سوعىپ ەدى سامال جەل
ارى بەرى شايقالىپ.
- وسىمدىكتەر نەدەن پايدا بولادى؟
- وسىمدىكتەردىڭ ءوسۋ كەزەڭدەرىن اتاڭدارشى؟ ياعني بولىكتەرىن؟
ديداكتيكالىق ويىن: «اعاش - گۇل»
وزدىك جۇمىس.
اقتوبە وبلىسى،
شالقار اۋدانىنىڭ ءبىلىم ءبولىمى، №12 بوبەكجاي - باقشاسىنىڭ
ءى ساناتتى تاربيەشى امانعوجينا حاليما ءالجان قىزى
وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت. جۇكتەۋ
وسىمدىكتىڭ ءوسىپ - ءونۋى ءۇشىن نە قاجەت سلايدتى جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: XVI - XVII عاسىرلارداعى قازاق حاندىعى
