سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 6 كۇن بۇرىن)
وزىق ويلى دارىندىلار
«وزىق ويلى دارىندىلار»
(سىنىپتان تىس شارا، 7 - سىنىپ)

ماقساتى: وقۋشىلاردىڭ ينفورماتيكا پانىنە قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، العان بىلىمدەرىن قورىتىندىلاۋدى، وي ءورىسىن جانە تانىمدىق قابىلەتتەرىن، ىنتالارىن، شىعارماشىلىق بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋ، شاپشاڭدىققا، تاپقىرلىققا باۋلۋ

سايىستىڭ كەزەڭدەرى:
ءى. «وي اشار»
ءىى. «عاجايىپ الاڭ»
ءىىى. «ءجۇز ءبىر جۇمباق»
ءىۇ. «اداسقان ارىپتەر»
ءۇ. «بىرەۋى ارتىق»
ءۇى. «مىڭ ءبىر ماقال»


ءى. «وي اشار»
بۇل كەزەڭدە سايىسقا قاتىسۋشى وقۋشىلارعا 10 سۇراق قويىلادى. قويىلعان سۇراققا تەز ارادا دۇرىس جاۋاپ بەرۋ كەرەك. دۇرىس جاۋاپقا 5 ۇپاي بەرىلەدى.
1. ساعات تۇنگى 10 - دا جاۋىن جاۋىپ تۇرسا، 24 ساعاتتان كەيىن كۇننىڭ جارقىراپ تۇرۋى مۇمكىن بە؟ (جوق)
2. بولمەنىڭ ءتورت بۇرىشى بار. ءار بۇرىشتا 1 مىسىق وتىر. ءار مىسىقتىڭ قارسىسىندا 3 مىسىق وتىر. بولمەدە قانشا مىسىق وتىر؟ (4 مىسىق)
3. كومپيۋتەردىڭ «ميى» (پروسەسسور)
4. دورباداعى 10 اسىقتى 10 بالا الدى. سوندا دوربادا 1 اسىق قالدى. ول قالاي؟ (بىرەۋى دورباسىمەن الدى)
5. ادام مەن كومپيۋتەر اراسىنداعى قارىم - قاتىناس (ينتەرفەيس)
6. كومپيۋتەر جادىنىڭ قانداي تۇرلەرى بار؟(ىشكى جاد، سىرتقى جاد)
7. كومپيۋتەردىڭ نەگىزگى قۇرىلعىلارىنا نەلەر جاتادى؟(جۇيەلىك بلوك، مونيتور، پەرنەتاقتا، تىشقان)
8. تىشقان قۇرىلعىسىنىڭ نەشە ءتۇرى بار؟(3 ءتۇرى بار، سىمسىز، لازەرلىك، مەحانيكالىق)
9. «گەومەتريا» ءسوزى گرەك تىلىنەن اۋدارعاندا قانداي ماعىنا بەرەدى؟ (جەر ولشەۋ)
10. قانداي ەكى ساننىڭ قوسىندىسى 8 - گە، ايىرماسى 2 - گە، كوبەيتىندىسى 15 - كە تەڭ؟ (5 پەن3)

ءىى. «عاجايىپ الاڭ»
ماتەماتيكا جانە ينفورماتيكا پاندەرى بويىنشا ۇياشىقتاردىڭ دەڭگەيىنە قاراي سۇراقتار جاسىرىلعان. ءار ۇياشىققا سايكەس ۇپايلارى بەرىلەدى.

ماتەماتيكا 20 30 40
ينفورماتيكا 20 30 40

ماتەماتيكا
20 – ۋ=ح2 فۋنكسياسىنىڭ گرافيگى قالاي اتالادى؟ (پارابولا)
30 – سىبايلاس بۇرىشتاردىڭ بىرەۋى 400 بولسا، ەكىنشىسى نەشەگە تەڭ؟ (1400)
40 – ۆەرتيكال بۇرىشتاردىڭ بىرەۋى 300، قالعان بۇرىشتاردى تاپ. (1500؛ 300؛ 1500)

ينفورماتيكا
20 – قازىرگى كومپيۋتەرلەر نەشىنشى بۋىنعا جاتادى؟ (ءىV بۋىنعا)
30 – ەڭ العاشقى ەلەكتروندى ماشينا قالاي اتالدى جانە ول قاي جىلى جاسالدى؟ (ENIAC، 1946 جىلى)
40 – انالىق تاقشادا قانداي قۇرىلعىلار ورنالاسقان؟ (پروسەسسور، شينالار، جەدەل جاد، تۇراقتى جاد، ميكروپروسەسسورلىق كەشەن)

ءىىى. «ءجۇز ءبىر جۇمباق»
سايىستىڭ بۇل كەزەڭىندە وقۋشىلار جۇمباقتار شەشەدى. ءاربىر دۇرىس شەشىلگەن جۇمباق جاۋابىنا 5 ۇپايدان بەرىلەدى.
1. ءتورتبۇرىشتى اينەك،
تۇنىپ تۇرعان الەك. (مونيتور)

2. كەمىرۋشىگە ۇقسايدى سىرت بەينەسى،
ءتۇسى ونىڭ سۇر، قۇيرىعى ۇزىن.
ويلانىپ بىلگىش بولساڭ جاۋاپ بەرشى،
قالاي دەپ اتالادى ونىڭ اتى. (تىشقان)
3. ۇزىنتۇرا جالقاۋبەك،
تۇرماي ىلعي جاتادى.
قوزعالا قالسا ارتىنان،
ەشبىر بەلگى قالمايدى. (بوس ورىن پەرنەسى)

4. بۇتاق ورنىندا مىڭ ءبىر ينەسى،
كومپيۋتەر جانى مەكەنى (كاكتۋس)

5. بيولوگيادا بۇل پارازيت،
كوزگە زورعا كورىنەر.
ينفورماتيكادا ولشەم بىرلىك
اقپاراتتى ولشەر (بيت)

6. ەگەر بىلسەڭ ايتا قويشى،
بۇل قانداي قۇرىلعى
اقپاراتتى قاعازداعى،
كومپيۋتەرگە ەنگىزەدى (سكانەر)

7. تەتىگىن باسساڭ الاڭسىز،
جازادى قالام، قاعازسىز (پەرنەتاقتا)

8. جوق وزىندە باس تا، قاس تا، مويىن دا
ۇزىندىعى جازۋلى تۇر بويىندا. (سىزعىش)

9. باتىرماسىن باساسىڭ
قاجەتتى فايلدى اشاسىڭ (تىشقان)

10. پەرنەتاقتا اۋىلىندا تۇراتىن
پەرنەلىك دەگەن اتانىڭ
بار ەكەن 12 اعايىندى بالاسى
نەمەرەلەرى العاشقى
ەسىمدەرى دە وزدەرىنىڭ ءبىر قىزىق
تەك قانا ع(ەف) ارپىمەن باستالادى (فۋنكسيونال پەرنەلەر)

ءىۇ. «اداسقان ارىپتەر»
بۇل سايىستا وقۋشىلارعا ءارىپ ورىندارى اۋىسىپ كەتكەن سوزدەر بەرىلەدى. ارىپتەردى ورىندارىنا قويۋ ارقىلى كومپيۋتەر قۇرىلعىلارىنىڭ اتتارى مەن ينفورماتيكا پانىنە قاتىستى تەرمين سوزدەر شىعارۋ كەرەك. ءار سوزگە 3 ۇپايدان بەرىلەدى.
سوزدەر ----------جاۋاپتارى
رەتيۋموپك ---- كومپيۋتەر
دەموم ---------- مودەم
لايف ----------- فايل
روتينوم -------- مونيتور
نيرپەرت -------- پرينتەر
كراسەن --------- سكانەر
شىتقان -------- تىشقان
تيۆرسۋتيان ---- انتيۆيرۋس

ءۇ. «بىرەۋى ارتىق»
بەرىلگەن سوزدەردىڭ ىشىنەن ارتىق ءسوزدى، ارتىق ءارىپتى، بەرىلگەن سۋرەتتەن ارتىق سۋرەتتى الىپ تاستاۋ كەرەك.
1. اقپارات، كود، كودتاۋ كەستەسى، ءارىپ، بايت
2. پرينتەر، سكانەر، مودەم، پەرنەتاقتا، جۇيە، شينالار
3. بينوت، كومليااندياما، اۆيوركۋس

ءۇى. «مىڭ ءبىر ماقال»
وقۋشىلارعا كومپيۋتەرگە قاتىستى قۇراستىرىلعان ماقال - ماتەلدەر بەرىلەدى، وسى ماقال - ماتەلدەردىڭ كۇندەلىكتى ومىردە قولدانىلاتىن نۇسقالارىن تابۋ قاجەت. ءاربىر دۇرىس نۇسقاسىن تاپقان وقۋشىعا 5 ۇپايدان بەرىلەدى.
1. جىگىتتى كومپيۋتەرىنە قاراپ، باعالا. (جىگىتتى دوسىنا قاراپ، باعالا)
2. بايت بيتتەن قۇرالادى. (تەڭگە تيىننان قۇرالادى)
3. ۆيرۋستان قورىققان، ينتەرنەتكە شىقپاس. (شەگىرتكەدەن قورىققان، ەگىن ەكپەس)
4. كومپيۋتەردىڭ جۇمىسى، يەسىنە ءمالىم. (اتتىڭ سىرى، يەسىنە ءمالىم)
5. انتيۆيرۋسى كۇشتىنى ۆيرۋس الا المايدى. (دوسى كۇشتىنى - جاۋ المايدى)

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما