قاناتتى دوستار، ءانشى توتى قۇس
وتپەلى تاقىرىپ: قاناتتى دوستار ءانشى توتى قۇس
توبى: ەرەسەك
تاقىرىبى: قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز ءانشى توتى (ەرتەگى)
ماقساتى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، ءوز تۇسىنىگىمەن اڭگىمەلەۋ بارىسىندا سوزدىك قورىن مولايتۋ، سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ. قۇستار جايلى ءبىلىمىن كەڭەيتۋ. ەرتەك پەرساناجدارىن ءوز دارەجەسىندە ويناپ بەرۋ. ءاننىڭ سوزدەرىن جاتتاپ، اۋەنىنە قوسىلىپ ورىنداۋ. ويىن، بي قيمىلدارىن قىزىعا ورىنداۋ
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، سلايد كورسەتۋ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن ويناتۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدار: قۇستاردىڭ سۋرەتى، تەاترلاندىرىلعان قويىلىم، سلايد، قۇستار كيىمدەرى، ويىنعا قولدانىلاتىن اسپاپتار. وركەسترگە قولداناتىن قاسىق
سوزدىك جۇمىس: قارلىعاش، توتىقۇس.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: بۇلبۇل - سولوۆەي، قارلىعاش - لاستوچكا، توتى - پاپۋگاي
بالالارمەن سالەمدەسۋ
سالەم، سالەم ۇستازىم
سالەم ءسوزدىڭ اتاسى
سالەم، سالەم دوستارىم
اق نيەتىن ايتاتىن.(اندەتە ورىندايدى)
ءۇنتاسپادان قۇستاردىڭ دىبىسى ەستىلەدى
بالالار بۇل نەنىڭ دىبىسى بولدى ەكەن؟
- قۇستاردىڭ
يا، قۇستاردىڭ دىبىسى ءارتۇرلى بولادى. ولار تۇرلەرىنە قاراي ءار ءتۇرلى سايرايدى
. قۇستاردىڭ دا اتا - انالارى بولادى. ءقاۋىپ تونگەن كەزدە انالارى شىرىلداپ بالاپاندارىنا ەسكەرتەدى.
- قۇستار تۋرالى سەندەر نە بىلەسىڭدەر؟
- مەن سەندەرگە سۇراقتار قويىپ كورەيىن، سەندەر مۇقيات تىڭداپ دۇرىس جاۋاپ بەرۋگە تىرىسىڭدار جاراي ما؟
- جىرتقىش قۇستى قالاي اتايمىز؟ (قىران)
- قانداي قۇس جەمىن تۇندە اۋلايدى؟ (جاپالاق)
- قوناق شاقىراتىن قۇستى قالاي اتايمىز؟(ساۋىسقان)
- قۇستاردىڭ ءۇيى نە دەپ اتايمىز (ۇيا)
- ورمان دارىگەرى(توقىلداق)
- قىستاپ قالاتىن قۇس (قارعا)
- جارايسىڭدار، بالالار.
- ءوزىمىز بولجاپ كورەيىكشى، بۇگىنگى ساباعىمىز نە تۋرالى بولادى دەپ ويلايسىڭدار؟
- قۇستار
- ەلىمىزدە 500 - گە جۋىق قۇستىڭ ءتۇرى بار. ولار تابيعاتتى زيانكەستەردەن قورعايدى. سوندىقتان ولار تابيعات ەمشىلەرى.
ولار تىرشىلىك يەلەرى. ولار ۇرپاق وربىتەدى. بالاپاندارىن قاناتتاندىرىپ، جاۋلارىنان قورعايدى.
قۇستار تابيعاتقا ءسان بەرەدى. ولاردىڭ اۋەنى تابيعاتتى قۇلپىرتىپ،
ادامداردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرەدى. قۇستاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. ونىڭ ىشىندە جىل قۇستارى تۋرالى اڭگىمەلەسەك.
جىل قۇستارى دەگەنىمىز - سالقىن تۇسە جىلى جاققا ۇشىپ كەتىپ، كوكتەمدە قايتا ۇشىپ كەلەتىن قۇستار. ول قۇستارعا كوكەك، قارلىعاش، اققۋ، قاراتورعاي، بۇلبۇل، توقىلداق، ۇيرەك، قاز، تىرنا.
قۇستار تۋعان جەرگە توپ - توبىمەن ۇشىپ كەلىپ جاتىر. ولار جولدا تالاي قيىندىقتاردى باستان كەشىرەدى. بيىك اسۋلاردان اسادى. وزدەرىنىڭ تانىس جولدارىنان اداسپاعان.
جىل قۇستارىنىڭ كەيبىرىنىڭ تىرشىلىك قامى تۋرالى اڭگىمەلەيىك. مىسالى: قارلىعاش - ادامعا دوس. ول ءوزىنىڭ ۇياسىن ءۇيدىڭ، اۋلانىڭ اينالاسىنا سالادى. ونىڭ ءوز ءانى بار. ءانى قۇلاققا جاعىمدى.
قارلىعاش ادامعا ساۋلىق، جاقسىلىق تىلەپ جۇرەتىن جانە ءقاۋىپ قاتەردەن قورعاپ جۇرەدى. ءۇي سالۋدى دا ادامدار قارلىعاشتان ۇيرەنگەن.
قاراتورعاي - ءوزى كىشكەنتاي، وتە پايدالى قۇس. ورمان قورعاۋشىسى. اۋىلعا قاراتورعاي كەلىسىمەن كۇننىڭ كوزى اشىلىپ، كۇن جىلىنادى. قاراتورعايدى انگە قوسىپ، شىرقاعان.
اققۋ - 30 - 40 جىل ءومىر سۇرەدى. ول كورسە كوز تويمايتىن سۇلۋ قۇس. حالىق اڭىزىنا سۇيەنسەك جىلان دا اققۋ جۇمىرتقاسىنا تيىسپەگەن، ادامدار دا اققۋدى اتپاعان. ول كيەلى قۇس. قازاق سۇلۋ قىزدارىن اققۋعا تەڭەگەن.
حالىق كوكتەم كەلسە كوكەك كەلدى دەيدى. وسى ءبىر قۇستىڭ اتى نەگە ەڭ تاماشا اي اتىنا تەڭەۋ كەلەدى ەكەن. نە دەگەن عاجاپ، كوكەك دەگەن. ويتكەنى كوكەك كوكتەم كەلە سالىسىمەن كوكەك، كوكەك دەپ ءان سالادى. سوندىقتان ءساۋىر ايى كوكەك ايى دەپ اتالعان.
توقىلداقتى حالىق ورمان ەمشىسى دەپ اتايدى. ول اعاشتى زياندى قۇرت - قۇمىرسقادان تازارتادى.
قازاق حالقى قۇستاردى ەرەكشە باعالاعان. شەبەر ءانشىسىن - بۇلبۇلعا تەڭەگەن. ازاماتىن - سۇڭقارعا، سۇلۋىن - اققۋعا، ەز جىگىتىن - جاپالاققا تەڭەگەن.
حالقىمىز قۇستاردىڭ كەلۋىنە، كەتۋىنە قاراپ بولجامدار جاساعان. ەندى سولاردىڭ ءبىرازىنا توقتالا كەتەيىك.
قارلىعاش جوعارى ۇشسا، كۇن جىلى بولادى، ال تومەن ۇشسا جاڭبىر جاۋادى.
كوكتەمدە قازدار قايتقاندا جوعارى ۇشسا، سۋ تاسقىنى بولادى.
جاڭبىر جاۋاردا قارعالار ۋ - دا شۋ بولادى.
قۇس ءجۇنىن ۇرپيتسە، جاڭبىر جاۋادى.
شىمشىق ۇيا سالسا، قىس قاتتى بولادى.
شاعالا كەلسە سەڭ بۇزىلادى.
جىل قۇسى قاپتاپ كەلسە، كوكتەم ەرتە كەلەدى.
- بالالار ال سەندەر قۇستاردىڭ دىبىستارىن دىبىستاي الاسىڭدار ما؟
- ءيا
- ولاي بولسا قانەكەي دىبىستايىقشى
داۋىس جاتتىعۋى (قۇستار داۋسىمەن دىبىستاۋ)
وسى كەزدە، ەسىك قاعىلادى. ەسىكتى اشىپ قارايدى اشسا توردا وتىرعان توتى قۇسىن ىشكە كىرگىزەدى
- بالالار بۇل قۇس بىزگە قوناققا كەلگەن سياقتى جانە تورىنا ءبىر حات سالىپ الا كەلگەن سياقتى قانەكەي حاتىن وقىپ كورەيىكشى
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار! مەن سەندەردىڭ قۇستار تۋرالى ايتىپ جاتقاندارىڭدى ەستىپ كەلدىم. مەن سەندەرگە قۇستار الەمىنەن ءبىر ءوزىمنىڭ باسىمنان كەشكەن وقيعام ەرتەگى الىپ كەلدىم.
- بالالار ءبىز توتى قۇس تۋرالى ەرتەگىمىزدى قوناعىمىزعا ءوزىمىز ورىنداپ بەرەيىكشى ول قۋانىپ قالسىن
ولاي بولسا كىشكەنتاي اكتەرلەرىنىڭ ورىنداۋىندا ءانشى توتى ەرتەگىن ورىنداپ بەرەيىك
اۆتور: ەرتەدە ءبىر توتى قۇستىڭ بالاپانى بولىپتى. بالاپان وسە كەلە مىنەز شىعارادى. بىردە ول:
- نەگە ۇيانى جەرگە ەمەس، باسقا قۇستارداي بيىككە سالمايسىڭدار؟ نەگە الىپ قۇستارداي ءىرى بولمايسىڭدار؟- دەپ اتا - اناسىنىڭ مازاسىن الادى. ونى ەستىگەن اتا قۇس:
- ساڭقىلداپ سۇڭقار، قارقىلداپ قارعا، تىراۋلاپ تىرنا بولا المايسىڭ، شىراعىم. اقىلىڭ بولسا ءوز سانىڭمەن، ءوز انىڭمەن اتا جولىن جالعا،- دەپ وسيەت ايتادى.
ەركە توتى اتا سوزىنە قۇلاق اسپايدى. ءوزىنىڭ قانداي قۇس ەكەنىن بىلمەيتىن ول اسەم داۋىسىمەن باۋراپ الار سەرىك ىزدەپ، ۇياسىن تاستاپ ۇشىپ كەتەدى. ەركە توتى قۇستار الەمىن ۇزاق ارالايدى. ءسويتىپ قارعاعا كەزدەسەدى.
- قارعا: مەن قارعامىن، قارعامىن كوپ قوي مەنىڭ ارمانىم. قارق - قارق، كەلە عوي توتىجان
- توتى: ءوزى قاپ - قارا، داۋسى قانداي جامان ەدى. ۇنامايدى ماعان
- ساۋىسقان: كەل توتىجان، ساۋىسقانمىن ساڭقىلداعان، قوناقجايمىن اڭقىلداعان.
- توتى: قالاي داۋىستايدى؟ داۋسى ناشار ەكەن.
- تورعاي: كەلە عوي توتى. مەن تورعايمىن، تورعايمىن. اعاشتاردى قورعايمىن.
- توتى: قىزىق قوي مىناۋ ءوزى، شاماڭا قاراشى
- بۇركىت: مەن بۇركىتپىن، بۇركىتپىن، قۇستىڭ ءبارىن ۇركىتتىم، حا - حا - حا
- توتى: قورقىنىشتىسىن - اي، ۇلكەنىن - اي
- قارلىعاش: كەلە عوي توتى. قارىلعاشپىن قالىقتاعان، ۇشۋدان ەشبىر جالىقپاعان.
- توتى: قانداي ادەمى قۇس ەدى، ءبىراق قۇيرىعى نەگە ايىر؟ ۇنامايدى ماعان. دەپ ۇشا جونەلەدى. قانشا قۇستاردىڭ سان الۋان تۇرلەرى مەن تىرشىلىكتەرىن كورەدى. ءبىراق جۇرەگىنە جاقىن ءۇن، جانىنا جايلى ۇيا تابا المايدى. شارشاپ شالدىعىپ ءوز ۇياسىنا ورالادى. بالاپانىن كورىپ قۋانعان اتاسى قۇبىلتىپ ءان سالادى. سازدى اۋەنىنە تابيعات تامسانادى. ءان تەربەگەن ەركە توتىنىڭ بويى بالقىپ، ۇيقىعا كەتەدى. ەرتەڭىنە تاڭمەن بىرگە ويانىپ:
تۋعان جەرىم - قىمبات مەكەن
وسكەن ۇيام ىستىق ەكەن.
توتى قۇستىڭ اۋەنىنە،
ەشبىر اۋەن جەتپەيدى ەكەن،- دەپ سان الۋان ىرعاققا سالىپ سايرايدى. ەركە توتىنىڭ سازدى اۋەنىن بارلىق قۇستار قىزىعىپ تىڭدايدى. وسى كۇننەن باستاپ ءانشى توتىنىڭ داڭقى بۇكىل الەمگە جايىلدى. جارايسىڭدار بالالار ەرتەگىلەرىڭ توتى قۇسقا ۇناعانى ءسوزسىز
- ال بالالار قوناعىمىزعا ءوز ونەرىمىزدى كورسەتەيىك ول ءبىزدى ءوز ەرتەك الەمىنە ماقتاپ بارسىن
بالالار بۇگىنگى جاڭ ۇيرەنەتىن ءانىمىز قارلىعاش تۋرالى بولماق
جاڭا ءان: قارلىعاش
قارلىعاش قارلىعاش
قۇيرىعىڭ سەنىڭ ايىر
تىلەيسىڭ ادامعا
جاقسىلىقپەنەن قايىر
ق - سى
مەيىرىمدى قۇسىم - اي
قانات قاعىپ ۇشسىن - اي
مەيىرىمدى قۇسىم - اي
قانات قاعىپ ۇشسىن - اي
قارلىعاش قارلىعاش
تالماسىنشى قاناتىڭ
نۇرلى كۇن ساۋلە شاش
بارلىق بالا قۋانسىن
ق - سى
قارلىعاش قارلىعاش
دالام قانداي تاماشا
كوركىڭە سەن داعى
قۋاناسىڭ بالاشا
- بالالار سەندەر قازاقتىڭ قانداي ۇلتتىق اسپاپتارىن بىلەسىڭدەر؟
- دومبىرا، قوبىز، جەتىگەن سىبىزعى
- تاماشا بالالار ولاي بولسا مەن سەندەرگە تاماشا ءبىر بوي سەرگىتۋ جاتتىعۋ ويلاپ تاپتىم قانەكەي ءبارىمىز بوي سەرگىتىپ الايىقشى
سەرگىتۋ جاتتىعۋى: اسپاپ تارتۋ ماسساجى
- بويىمىزدى سەرگىتىپ الدىق ال ەندى بالالار ءوزىمىزدىڭ كۇندەلىكتى اس قاسىعىمىزبەن ريتم سوعۋ ارقىلى وركەستردە اسەم ءان ورىنداپ بەرەيىك ءبىزدىڭ توتى قۇس قوناعىمىزعا
وركەستر: حرۋستالنىي ۆالس
ويىن: ويلان تاپ، كوڭىلدى اسپاپتار
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
بىلەدى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن، ءاننىڭ ءسوزىن
يگەردى: قۇستار جايلى ماعلۇماتتى جانە سۋرەتپەن جۇمىس جاساۋدى.
مەڭگەرەدى: اسپاپتار داۋسىن، ريتم سوعۋ جانە ويىننىڭ شارتتارىن
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى
№11بالاپان بوبەكجاي بالاباقشاسى
مۋزىكا جەتەكشىسى: شايزادايەۆا سالتانات
قاناتتى دوستار، ءانشى توتى قۇس. جۇكتەۋ
توبى: ەرەسەك
تاقىرىبى: قۇستار ءبىزدىڭ دوسىمىز ءانشى توتى (ەرتەگى)
ماقساتى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن ءتۇسىنۋ، ءوز تۇسىنىگىمەن اڭگىمەلەۋ بارىسىندا سوزدىك قورىن مولايتۋ، سويلەۋگە داعدىلاندىرۋ. قۇستار جايلى ءبىلىمىن كەڭەيتۋ. ەرتەك پەرساناجدارىن ءوز دارەجەسىندە ويناپ بەرۋ. ءاننىڭ سوزدەرىن جاتتاپ، اۋەنىنە قوسىلىپ ورىنداۋ. ويىن، بي قيمىلدارىن قىزىعا ورىنداۋ
ءادىس - تاسىلدەرى: سۇراق - جاۋاپ، سلايد كورسەتۋ، ءتۇسىندىرۋ، ويىن ويناتۋ.
قولدانىلاتىن كورنەكى قۇرالدار: قۇستاردىڭ سۋرەتى، تەاترلاندىرىلعان قويىلىم، سلايد، قۇستار كيىمدەرى، ويىنعا قولدانىلاتىن اسپاپتار. وركەسترگە قولداناتىن قاسىق
سوزدىك جۇمىس: قارلىعاش، توتىقۇس.
بيلينگۆالدى كومپونەنت: بۇلبۇل - سولوۆەي، قارلىعاش - لاستوچكا، توتى - پاپۋگاي
بالالارمەن سالەمدەسۋ
سالەم، سالەم ۇستازىم
سالەم ءسوزدىڭ اتاسى
سالەم، سالەم دوستارىم
اق نيەتىن ايتاتىن.(اندەتە ورىندايدى)
ءۇنتاسپادان قۇستاردىڭ دىبىسى ەستىلەدى
بالالار بۇل نەنىڭ دىبىسى بولدى ەكەن؟
- قۇستاردىڭ
يا، قۇستاردىڭ دىبىسى ءارتۇرلى بولادى. ولار تۇرلەرىنە قاراي ءار ءتۇرلى سايرايدى
. قۇستاردىڭ دا اتا - انالارى بولادى. ءقاۋىپ تونگەن كەزدە انالارى شىرىلداپ بالاپاندارىنا ەسكەرتەدى.
- قۇستار تۋرالى سەندەر نە بىلەسىڭدەر؟
- مەن سەندەرگە سۇراقتار قويىپ كورەيىن، سەندەر مۇقيات تىڭداپ دۇرىس جاۋاپ بەرۋگە تىرىسىڭدار جاراي ما؟
- جىرتقىش قۇستى قالاي اتايمىز؟ (قىران)
- قانداي قۇس جەمىن تۇندە اۋلايدى؟ (جاپالاق)
- قوناق شاقىراتىن قۇستى قالاي اتايمىز؟(ساۋىسقان)
- قۇستاردىڭ ءۇيى نە دەپ اتايمىز (ۇيا)
- ورمان دارىگەرى(توقىلداق)
- قىستاپ قالاتىن قۇس (قارعا)
- جارايسىڭدار، بالالار.
- ءوزىمىز بولجاپ كورەيىكشى، بۇگىنگى ساباعىمىز نە تۋرالى بولادى دەپ ويلايسىڭدار؟
- قۇستار
- ەلىمىزدە 500 - گە جۋىق قۇستىڭ ءتۇرى بار. ولار تابيعاتتى زيانكەستەردەن قورعايدى. سوندىقتان ولار تابيعات ەمشىلەرى.
ولار تىرشىلىك يەلەرى. ولار ۇرپاق وربىتەدى. بالاپاندارىن قاناتتاندىرىپ، جاۋلارىنان قورعايدى.
قۇستار تابيعاتقا ءسان بەرەدى. ولاردىڭ اۋەنى تابيعاتتى قۇلپىرتىپ،
ادامداردىڭ كوڭىل - كۇيىن كوتەرەدى. قۇستاردىڭ تۇرلەرى وتە كوپ. ونىڭ ىشىندە جىل قۇستارى تۋرالى اڭگىمەلەسەك.
جىل قۇستارى دەگەنىمىز - سالقىن تۇسە جىلى جاققا ۇشىپ كەتىپ، كوكتەمدە قايتا ۇشىپ كەلەتىن قۇستار. ول قۇستارعا كوكەك، قارلىعاش، اققۋ، قاراتورعاي، بۇلبۇل، توقىلداق، ۇيرەك، قاز، تىرنا.
قۇستار تۋعان جەرگە توپ - توبىمەن ۇشىپ كەلىپ جاتىر. ولار جولدا تالاي قيىندىقتاردى باستان كەشىرەدى. بيىك اسۋلاردان اسادى. وزدەرىنىڭ تانىس جولدارىنان اداسپاعان.
جىل قۇستارىنىڭ كەيبىرىنىڭ تىرشىلىك قامى تۋرالى اڭگىمەلەيىك. مىسالى: قارلىعاش - ادامعا دوس. ول ءوزىنىڭ ۇياسىن ءۇيدىڭ، اۋلانىڭ اينالاسىنا سالادى. ونىڭ ءوز ءانى بار. ءانى قۇلاققا جاعىمدى.
قارلىعاش ادامعا ساۋلىق، جاقسىلىق تىلەپ جۇرەتىن جانە ءقاۋىپ قاتەردەن قورعاپ جۇرەدى. ءۇي سالۋدى دا ادامدار قارلىعاشتان ۇيرەنگەن.
قاراتورعاي - ءوزى كىشكەنتاي، وتە پايدالى قۇس. ورمان قورعاۋشىسى. اۋىلعا قاراتورعاي كەلىسىمەن كۇننىڭ كوزى اشىلىپ، كۇن جىلىنادى. قاراتورعايدى انگە قوسىپ، شىرقاعان.
اققۋ - 30 - 40 جىل ءومىر سۇرەدى. ول كورسە كوز تويمايتىن سۇلۋ قۇس. حالىق اڭىزىنا سۇيەنسەك جىلان دا اققۋ جۇمىرتقاسىنا تيىسپەگەن، ادامدار دا اققۋدى اتپاعان. ول كيەلى قۇس. قازاق سۇلۋ قىزدارىن اققۋعا تەڭەگەن.
حالىق كوكتەم كەلسە كوكەك كەلدى دەيدى. وسى ءبىر قۇستىڭ اتى نەگە ەڭ تاماشا اي اتىنا تەڭەۋ كەلەدى ەكەن. نە دەگەن عاجاپ، كوكەك دەگەن. ويتكەنى كوكەك كوكتەم كەلە سالىسىمەن كوكەك، كوكەك دەپ ءان سالادى. سوندىقتان ءساۋىر ايى كوكەك ايى دەپ اتالعان.
توقىلداقتى حالىق ورمان ەمشىسى دەپ اتايدى. ول اعاشتى زياندى قۇرت - قۇمىرسقادان تازارتادى.
قازاق حالقى قۇستاردى ەرەكشە باعالاعان. شەبەر ءانشىسىن - بۇلبۇلعا تەڭەگەن. ازاماتىن - سۇڭقارعا، سۇلۋىن - اققۋعا، ەز جىگىتىن - جاپالاققا تەڭەگەن.
حالقىمىز قۇستاردىڭ كەلۋىنە، كەتۋىنە قاراپ بولجامدار جاساعان. ەندى سولاردىڭ ءبىرازىنا توقتالا كەتەيىك.
قارلىعاش جوعارى ۇشسا، كۇن جىلى بولادى، ال تومەن ۇشسا جاڭبىر جاۋادى.
كوكتەمدە قازدار قايتقاندا جوعارى ۇشسا، سۋ تاسقىنى بولادى.
جاڭبىر جاۋاردا قارعالار ۋ - دا شۋ بولادى.
قۇس ءجۇنىن ۇرپيتسە، جاڭبىر جاۋادى.
شىمشىق ۇيا سالسا، قىس قاتتى بولادى.
شاعالا كەلسە سەڭ بۇزىلادى.
جىل قۇسى قاپتاپ كەلسە، كوكتەم ەرتە كەلەدى.
- بالالار ال سەندەر قۇستاردىڭ دىبىستارىن دىبىستاي الاسىڭدار ما؟
- ءيا
- ولاي بولسا قانەكەي دىبىستايىقشى
داۋىس جاتتىعۋى (قۇستار داۋسىمەن دىبىستاۋ)
وسى كەزدە، ەسىك قاعىلادى. ەسىكتى اشىپ قارايدى اشسا توردا وتىرعان توتى قۇسىن ىشكە كىرگىزەدى
- بالالار بۇل قۇس بىزگە قوناققا كەلگەن سياقتى جانە تورىنا ءبىر حات سالىپ الا كەلگەن سياقتى قانەكەي حاتىن وقىپ كورەيىكشى
- سالەمەتسىڭدەر مە بالالار! مەن سەندەردىڭ قۇستار تۋرالى ايتىپ جاتقاندارىڭدى ەستىپ كەلدىم. مەن سەندەرگە قۇستار الەمىنەن ءبىر ءوزىمنىڭ باسىمنان كەشكەن وقيعام ەرتەگى الىپ كەلدىم.
- بالالار ءبىز توتى قۇس تۋرالى ەرتەگىمىزدى قوناعىمىزعا ءوزىمىز ورىنداپ بەرەيىكشى ول قۋانىپ قالسىن
ولاي بولسا كىشكەنتاي اكتەرلەرىنىڭ ورىنداۋىندا ءانشى توتى ەرتەگىن ورىنداپ بەرەيىك
اۆتور: ەرتەدە ءبىر توتى قۇستىڭ بالاپانى بولىپتى. بالاپان وسە كەلە مىنەز شىعارادى. بىردە ول:
- نەگە ۇيانى جەرگە ەمەس، باسقا قۇستارداي بيىككە سالمايسىڭدار؟ نەگە الىپ قۇستارداي ءىرى بولمايسىڭدار؟- دەپ اتا - اناسىنىڭ مازاسىن الادى. ونى ەستىگەن اتا قۇس:
- ساڭقىلداپ سۇڭقار، قارقىلداپ قارعا، تىراۋلاپ تىرنا بولا المايسىڭ، شىراعىم. اقىلىڭ بولسا ءوز سانىڭمەن، ءوز انىڭمەن اتا جولىن جالعا،- دەپ وسيەت ايتادى.
ەركە توتى اتا سوزىنە قۇلاق اسپايدى. ءوزىنىڭ قانداي قۇس ەكەنىن بىلمەيتىن ول اسەم داۋىسىمەن باۋراپ الار سەرىك ىزدەپ، ۇياسىن تاستاپ ۇشىپ كەتەدى. ەركە توتى قۇستار الەمىن ۇزاق ارالايدى. ءسويتىپ قارعاعا كەزدەسەدى.
- قارعا: مەن قارعامىن، قارعامىن كوپ قوي مەنىڭ ارمانىم. قارق - قارق، كەلە عوي توتىجان
- توتى: ءوزى قاپ - قارا، داۋسى قانداي جامان ەدى. ۇنامايدى ماعان
- ساۋىسقان: كەل توتىجان، ساۋىسقانمىن ساڭقىلداعان، قوناقجايمىن اڭقىلداعان.
- توتى: قالاي داۋىستايدى؟ داۋسى ناشار ەكەن.
- تورعاي: كەلە عوي توتى. مەن تورعايمىن، تورعايمىن. اعاشتاردى قورعايمىن.
- توتى: قىزىق قوي مىناۋ ءوزى، شاماڭا قاراشى
- بۇركىت: مەن بۇركىتپىن، بۇركىتپىن، قۇستىڭ ءبارىن ۇركىتتىم، حا - حا - حا
- توتى: قورقىنىشتىسىن - اي، ۇلكەنىن - اي
- قارلىعاش: كەلە عوي توتى. قارىلعاشپىن قالىقتاعان، ۇشۋدان ەشبىر جالىقپاعان.
- توتى: قانداي ادەمى قۇس ەدى، ءبىراق قۇيرىعى نەگە ايىر؟ ۇنامايدى ماعان. دەپ ۇشا جونەلەدى. قانشا قۇستاردىڭ سان الۋان تۇرلەرى مەن تىرشىلىكتەرىن كورەدى. ءبىراق جۇرەگىنە جاقىن ءۇن، جانىنا جايلى ۇيا تابا المايدى. شارشاپ شالدىعىپ ءوز ۇياسىنا ورالادى. بالاپانىن كورىپ قۋانعان اتاسى قۇبىلتىپ ءان سالادى. سازدى اۋەنىنە تابيعات تامسانادى. ءان تەربەگەن ەركە توتىنىڭ بويى بالقىپ، ۇيقىعا كەتەدى. ەرتەڭىنە تاڭمەن بىرگە ويانىپ:
تۋعان جەرىم - قىمبات مەكەن
وسكەن ۇيام ىستىق ەكەن.
توتى قۇستىڭ اۋەنىنە،
ەشبىر اۋەن جەتپەيدى ەكەن،- دەپ سان الۋان ىرعاققا سالىپ سايرايدى. ەركە توتىنىڭ سازدى اۋەنىن بارلىق قۇستار قىزىعىپ تىڭدايدى. وسى كۇننەن باستاپ ءانشى توتىنىڭ داڭقى بۇكىل الەمگە جايىلدى. جارايسىڭدار بالالار ەرتەگىلەرىڭ توتى قۇسقا ۇناعانى ءسوزسىز
- ال بالالار قوناعىمىزعا ءوز ونەرىمىزدى كورسەتەيىك ول ءبىزدى ءوز ەرتەك الەمىنە ماقتاپ بارسىن
بالالار بۇگىنگى جاڭ ۇيرەنەتىن ءانىمىز قارلىعاش تۋرالى بولماق
جاڭا ءان: قارلىعاش
قارلىعاش قارلىعاش
قۇيرىعىڭ سەنىڭ ايىر
تىلەيسىڭ ادامعا
جاقسىلىقپەنەن قايىر
ق - سى
مەيىرىمدى قۇسىم - اي
قانات قاعىپ ۇشسىن - اي
مەيىرىمدى قۇسىم - اي
قانات قاعىپ ۇشسىن - اي
قارلىعاش قارلىعاش
تالماسىنشى قاناتىڭ
نۇرلى كۇن ساۋلە شاش
بارلىق بالا قۋانسىن
ق - سى
قارلىعاش قارلىعاش
دالام قانداي تاماشا
كوركىڭە سەن داعى
قۋاناسىڭ بالاشا
- بالالار سەندەر قازاقتىڭ قانداي ۇلتتىق اسپاپتارىن بىلەسىڭدەر؟
- دومبىرا، قوبىز، جەتىگەن سىبىزعى
- تاماشا بالالار ولاي بولسا مەن سەندەرگە تاماشا ءبىر بوي سەرگىتۋ جاتتىعۋ ويلاپ تاپتىم قانەكەي ءبارىمىز بوي سەرگىتىپ الايىقشى
سەرگىتۋ جاتتىعۋى: اسپاپ تارتۋ ماسساجى
- بويىمىزدى سەرگىتىپ الدىق ال ەندى بالالار ءوزىمىزدىڭ كۇندەلىكتى اس قاسىعىمىزبەن ريتم سوعۋ ارقىلى وركەستردە اسەم ءان ورىنداپ بەرەيىك ءبىزدىڭ توتى قۇس قوناعىمىزعا
وركەستر: حرۋستالنىي ۆالس
ويىن: ويلان تاپ، كوڭىلدى اسپاپتار
كۇتىلەتىن ناتيجەلەر:
بىلەدى: ەرتەگىنىڭ مازمۇنىن، ءاننىڭ ءسوزىن
يگەردى: قۇستار جايلى ماعلۇماتتى جانە سۋرەتپەن جۇمىس جاساۋدى.
مەڭگەرەدى: اسپاپتار داۋسىن، ريتم سوعۋ جانە ويىننىڭ شارتتارىن
قىزىلوردا وبلىسى، قازالى اۋدانى
№11بالاپان بوبەكجاي بالاباقشاسى
مۋزىكا جەتەكشىسى: شايزادايەۆا سالتانات
قاناتتى دوستار، ءانشى توتى قۇس. جۇكتەۋ
You Might Also Like
-
زال جاڭا جىل مەرەكەسىنە ساي اسەم بەزەندىرىلگەن. ادەمى كيىنگەن بالالار اۋەنمەن زالعا كىرىپ، شىرشانى اينالا تۇرادى.
