قازاق ءتىلى پانىنەن وجسب - عا دايىندىق جۇمىسىنا ارنالعان قوسارلانعان ساباقتىڭ جوسپارى. لەكسيكا
قازاق ءتىلى پانىنەن وجسب - عا دايىندىق جۇمىسىنا ارنالعان قوسارلانعان ساباقتىڭ جوسپارى
تاقىرىبى: لەكسيكا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: لەكسيكا تاراۋى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: لەكسيكا تاراۋىن قايتالاۋ ارقىلى وقۋشى ءبىلىمىن ساراپقا سالۋ
ءا) تاربيەلىك: ءسوز قۇدىرەتىن تەرەڭ تۇسىنۋگە، ورىندى قولدانۋعا، ديالوگ قۇرۋعا ۇيرەتۋ
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن وياتۋ، سانادا بار بەينەلەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ، ونى كوركەم بەينەمەن تۇيىندەۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: قوسارلانعان ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، تاقتامەن جۇمىس.
كورنەكىلىكتەر: تىرەك - سىزبالار، تەست، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، وقۋلىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. تەست تاپسىرماسىن الۋ (7 - 10 مين.)
2. تەست تاپسىرماسىن ءوزارا تەكسەرۋ (5 - 7 مين.)
3. ءدارىس №1 (20 مين.)
4. ءدارىس №2 بەكىتۋ (10مين.)
5. ءدارىس №3 قورىتىندىلاۋ (7 - 10 مين.)
6. وزىندىك جۇمىس (15 مين.)
7. پراكتيكالىق ءبولىم تاپسىرمالارىمەن جۇمىس (7 - 10 مين.)
8. كەرى بايلانىس (15 - 20 مين.)
9. قورىتىندى باعالاۋ (5 مين.)
1. تەست تاپسىرماسىن الۋ (7 - 10 مين.)
1. بەلگىلى ءبىر ايماقتا عانا قولدانىلاتىن سوزدەردى نە دەيدى؟
ا) كونەرگەن ءسوز ۆ) ديالەكت ءسوز س) كىرمە ءسوز د) تەرمين ءسوز ە) كاسىبي ءسوز
2. قاي سوزدەر سينونيم ەمەس؟
ا) ءشومىش - باقىراش ۆ) شەلەك - باقىر س) كەسە - پيالا د) شاپپا - پاكى ە) وجاۋ - شاۋگىم
3. «كىشكەنتاي» ءسوزىنىڭ ديالەكتىسىن تابىڭىز.
ا) زىڭگىتتەي، دارداي، الپامسىداي ۆ) ءپاس، قوپال، ولاق س) قورتىق، قۇرتاقانداي، دارداي د) كىتتاي، ءمىتتاي، مۇقىمداي ە) ۇزىنتۇرا، سورايعان، بيشكى
4. انتونيم تەرمين سوزدەردىڭ جۇبىن كورسەتىڭىز.
ا) جارلىق - وكىمەت ۆ) نارىق - كەدەن س) تۇبەك - بۇعاز د) جاسۋشا - يادرو ە) قوسۋ - الۋ
5. حيميا سالاسىنا قاتىستى كىرمە سوزدەردى تابىڭىز.
ا) ۆاليۋتا، بانك ۆ) كالسيي، فوسفور س) سۋتەگى، بيرجا د) امپەر، ۆاتت
ە) پەرپەنديكۋليار، تەورەما
6. ورىس تىلىنەن ەنگەن كىرمە سوزدەردى تابىڭىز.
ا) ءمۇعالىم، كىتاپ، داپتەر ۆ) دوس، باقىت، نان س) جاشىك، باتەڭكە، سوت
د) بازار، نەكە، كۇمان ە) فونەما، مورفەما، ءالىپبي
7. قاي ءسوز ديسفەميزمگە جاتادى؟
ا) قولىنىڭ جىمىسقىسى بار ۆ) مىلجىڭ س) بارىمتا د) اۋىلناي ە) ءۋازىر
8. ەۆفەميزمگە جاتاتىن ءسوزدى تابىڭىز.
ا) نايزاعاي ۆ) قاسقىر س) سوقىرىشەك د) ۇلىما ە) ءۋازىر
9. قاي ءسوز گرەك تىلىندە «سىپايى سويلەيمىن» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى؟
ا) ەۆفەميزم ۆ) ديسفەميزم س) تابۋ د) يديوما ە) ارحايزم
10. ەۆفەميزم بويىنشا «نايزاعاي» ءسوزىن قاي سوزبەن الماستىرۋعا بولادى؟
ا) وتشاشۋ ۆ) گۇرىل س) تۇنگى جارىلىس د) جاسىل ە) تابيعات قۇبىلىسى
11. ءيستوريزمدى تابىڭىز.
ا) ستاتيستيكا ۆ) ۆيدەوكاسسەتا س) باسەكەلەستىك د) پريكاز ە) پاتشا سارايى
12. نەولوگيزمدى تابىڭىز.
ا) سايلاۋ ۆ) ريەۆوليۋسيا س) پارتيا د) زاڭناما ە) دۋلىعا
13. تۋرا ماعىنالى ءسوزدى تابىڭىز.
ا) اشىق مىنەز ۆ) اشىق تەرەزە س) اشىق دالا د) قولى اشىق ە) اشىق اڭگىمە
14. سينونيمدىك قاتاردى تابىڭىز.
ا) الىس، ۇزاق، بيىك ۆ) ءتۇزۋ، تۋرا، ۇزىن س) قيىن، وڭاي، وڭاشا
د) التىن، كۇمىس، قولا ە) ديدار، اجار، كەلبەت
15. ءانتونيمدى تابىڭىز.
ا) ازىن - اۋلاق ۆ) مايدا - شۇيدە س) ءماز - مەيرام د) قۇت - بەرەكە ە) ەرتەلى - كەش
16. سينونيمدەس ديالەكت سوزدەردى تابىڭىز.
ا) بادىرەن، اڭگەلەك ۆ) قاڭىلتىر، سىم س) ساكى، تابشان د) باستىرما، قالقان
ە) ءدالىز، قورا
17. ءتىل بىلىمىنە جاتاتىن تەرمين ءسوزدى تابىڭىز.
ا) شوگىندى ۆ) تەڭدەۋ س) قىشقىل د) ماعىنا ە) قۋات
18. ديسفەميزمدى تىركەستى تابىڭىز.
ا) اقساق ادام ۆ) كورەگەن كىسى س) پاراساتتى اقىن د) جارالى جان
ە) باۋىرمال جىگىت
19. ەۆفەميزمدى تۇراقتى تىركەستى تابىڭىز.
ا) قولدى بولىپتى ۆ) ءتىلى كۇرمەلدى س) اقساق ادام د) قارنى اشتى ە) مىلجىڭ
20. ليگۆيستيكالىق تەرميندى تابىڭىز.
ا) ساۋەگەي، بالگەر ۆ) جۇلدىزجورامال، ءتاۋىپ س) مەدبيكە د) ءدارىحانا، جەدەل جاردەم
ە) تابۋ
21. «ارحايزم» ءسوزىنىڭ ماعىناسى نە؟
ا) جاڭا ءسوز ۆ) ايماقتىق ءسوز س) تاريحي ءسوز د) تەرميندىك ءسوز ە) ەجەلگى، كونە
22. «قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زامان» تىركەسىنىڭ ماعىناسىن تابىڭىز.
ا) قۋاڭشىلىق زامان ۆ) قۋعىنشىلىق زامان س) جاۋگەرشىلىك زامان
د) تىنىشتىق زامان ە) الاساپىران زامان
23. ومونيم قاتىسقان سويلەمدى تابىڭىز.
ا) جازدا جازعى دەمالىسقا شىعامىز. ۆ) تۇستەگى وقيعانى ەش تۇسىنە المادىم.
س) ناعىز تولعان ايدى ايدىڭ ورتاسىندا كورۋگە بولادى.
د) قىس بويى مالشىلار ءشوپ بولماي قىسىلىپ شىقتى.
ە) ول تاڭەرتەڭ ەرتە تۇردى.
24. ومونيم بولا الاتىن ءسوزدى تابىڭىز.
ا) قاعاز ۆ) كىتاپ س) بەت د) مۇقابا ە) وقۋلىق
25. كوپ ماعىنالى ءسوزدى تابىڭىز.
ا) قارت ۆ) باس س) جاۋىز د) دالا ە) قالتا
ءدارىس №1. «لەكسيكا تۋرالى تۇسىنىك»
لەكسيكا — تىلدەگى بارلىق سوزدەردىڭ جيىنتىعى دەگەن ماعىنادا قولدانىلادى. بۇل تەرمين قازاق تىلىندە سوزدىك قۇرام دەگەن اتاۋمەن اتالادى.
لەكسيكا (گر. lexicos – سوزدىك) ءتىل عىلىمىندا سوزدىك نەمەسە سوزدىك قۇرام دەپ اتالادى. كەيدە بۇل تەرمين ءتىلدىڭ ءار ءتۇرلى قىزمەت سالاسىنداعى سوزدەرەدىڭ جيىنتىعى (كىتابي لەكسيكا)، جازۋشىنىڭ (م. ماعاۋين لەكسيكاسى) نەمەسە جەكە شىعارمانىڭ ءتىلى («اباي جولى» لەكسيكاسى) دەگەن تار ماعىنادا دا قولدانىلادى.
ءتىلدىڭ لەكسيكاسىن، نەمەسە ءسوزدىڭ قۇرامىن زەرتتەيتىن عىلىم لەكسيكولوگيا دەپ اتالادى. لەكسيكولوگيا گرەكتىڭ لەكسيس جانە لوگوس دەگەن ەكى ءسوزىنىڭ بىرىگۋىنەن جاسالعان. ءبۇل سوزدەردىڭ گرەك تىلىندەگى ماعىناسى — ءسوز تۋرالى ءىلىم دەگەن ۇعىمدى بەرەدى.
باسقا تىلدەر سەكىلدى، قازاق ءتىل عىلىمىندا دا لەكسيكا دەگەن تەرمين وتە كەڭ ۇعىمدى قاتيدى. بەلگىلى ءبىر ماقساتقا بايلانىستى قولدانىلاتىن سوزدەردىڭ جيىنتىعى لەكسيكا دەپ اتالا بەرەدى. مىسالى، اۋىزەكى سويلەۋ لەكسيكاسى، كىتابي لەكسيكا، عىلىمي لەكسيكا، وندىرىستىك - تەحنيكالىق لەكسيكا، رەسمي ءىس - قاعازدارى لەكسيكاسى، ديالەكتىلىك لەكسيكا، كاسىبي سوزدەر لەكسيكاسى، تەرمينولوگيالىق لەكسيكا، كونەرگەن سوزدەر لەكسيكاسى ت. ب.
سونىمەن، لەكسيكولوگيا دەگەنىمىز — ءتىلدىڭ لەكسيكاسىن، دالىرەك ايتقاندا، تىلدەگى سوزدەردىڭ سان الۋان ماعىنالارىن، ءسوز بايلىعىنىڭ قۇرالۋ، تولىعۋ، دامۋ جولدارىن، سوزدەردىڭ قولدانىلۋ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەيتىن سالا.
لەكسيكولوگيانىڭ ەن باستى زەرتتەۋ وبەكتىسى — ءسوز. ءسوزدى گرامماتيكانىڭ نەگىزگى سالالارى — مورفولوگيا مەن سينتاكسيس تە قاراستىرىپ زەرتتەيدى. ءبىراق، لەكسيكولوگيا مەن گرامماتيكانىڭ ءارقايسىسى ءسوزدى ءار باسقا تۇرعىدان قاراستىرادى.
تىلدەگى ءاربىر سوزدە بەلگىلى ماعىنا بار. ماعىناسىز ءسوز بولمايدى. ءسوزدىڭ ماعىنالىق جاعى سەماسيولوگيادا قارالادى. سەماسيولوگيا لەكسيكانىڭ ءسوز ماعىنالارىن جانە ول ماعىنالاردىڭ وزگەرۋىنىڭ سەبەپتەرىن زەرتتەيتىن ارناۋلى ءبىر سالاسى بولىپ تابىلادى.
لەكسيكولوگيا ءسوزدى ءتىلدىڭ سوزدىك قۇرامىنىڭ ولشەمى — لەكسيكالىق تۇلعا رەتىندە قاراستىرادى. وسىمەن بايلانىستى لەكسيكولوگيادا ماعىناسى جاعىنان دارا سوزدەرمەن بارابار كەلەتىن تۇراقتى، فرازەولوگيالىق ءسوز تىركەستەرى دە قاراستىرىلادى.
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى: ازيمبايەۆا ا. ق.
قازاق ءتىلى پانىنەن وجسب - عا دايىندىق جۇمىسىنا ارنالعان قوسارلانعان ساباقتىڭ جوسپارى. لەكسيكا. جۇكتەۋ
تاقىرىبى: لەكسيكا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: لەكسيكا تاراۋى
ساباقتىڭ ماقساتى:
ا) بىلىمدىلىك: لەكسيكا تاراۋىن قايتالاۋ ارقىلى وقۋشى ءبىلىمىن ساراپقا سالۋ
ءا) تاربيەلىك: ءسوز قۇدىرەتىن تەرەڭ تۇسىنۋگە، ورىندى قولدانۋعا، ديالوگ قۇرۋعا ۇيرەتۋ
ب) دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ شىعارماشىلىق قابىلەتىن وياتۋ، سانادا بار بەينەلەرىن ەسكە ءتۇسىرۋ، ونى كوركەم بەينەمەن تۇيىندەۋ
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ساباق
ساباقتىڭ ءتۇرى: قوسارلانعان ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - تاسىلدەرى: ءتۇسىندىرۋ، بايانداۋ، تاقتامەن جۇمىس.
كورنەكىلىكتەر: تىرەك - سىزبالار، تەست، دەڭگەيلىك تاپسىرمالار، وقۋلىق.
ساباقتىڭ بارىسى:
1. تەست تاپسىرماسىن الۋ (7 - 10 مين.)
2. تەست تاپسىرماسىن ءوزارا تەكسەرۋ (5 - 7 مين.)
3. ءدارىس №1 (20 مين.)
4. ءدارىس №2 بەكىتۋ (10مين.)
5. ءدارىس №3 قورىتىندىلاۋ (7 - 10 مين.)
6. وزىندىك جۇمىس (15 مين.)
7. پراكتيكالىق ءبولىم تاپسىرمالارىمەن جۇمىس (7 - 10 مين.)
8. كەرى بايلانىس (15 - 20 مين.)
9. قورىتىندى باعالاۋ (5 مين.)
1. تەست تاپسىرماسىن الۋ (7 - 10 مين.)
1. بەلگىلى ءبىر ايماقتا عانا قولدانىلاتىن سوزدەردى نە دەيدى؟
ا) كونەرگەن ءسوز ۆ) ديالەكت ءسوز س) كىرمە ءسوز د) تەرمين ءسوز ە) كاسىبي ءسوز
2. قاي سوزدەر سينونيم ەمەس؟
ا) ءشومىش - باقىراش ۆ) شەلەك - باقىر س) كەسە - پيالا د) شاپپا - پاكى ە) وجاۋ - شاۋگىم
3. «كىشكەنتاي» ءسوزىنىڭ ديالەكتىسىن تابىڭىز.
ا) زىڭگىتتەي، دارداي، الپامسىداي ۆ) ءپاس، قوپال، ولاق س) قورتىق، قۇرتاقانداي، دارداي د) كىتتاي، ءمىتتاي، مۇقىمداي ە) ۇزىنتۇرا، سورايعان، بيشكى
4. انتونيم تەرمين سوزدەردىڭ جۇبىن كورسەتىڭىز.
ا) جارلىق - وكىمەت ۆ) نارىق - كەدەن س) تۇبەك - بۇعاز د) جاسۋشا - يادرو ە) قوسۋ - الۋ
5. حيميا سالاسىنا قاتىستى كىرمە سوزدەردى تابىڭىز.
ا) ۆاليۋتا، بانك ۆ) كالسيي، فوسفور س) سۋتەگى، بيرجا د) امپەر، ۆاتت
ە) پەرپەنديكۋليار، تەورەما
6. ورىس تىلىنەن ەنگەن كىرمە سوزدەردى تابىڭىز.
ا) ءمۇعالىم، كىتاپ، داپتەر ۆ) دوس، باقىت، نان س) جاشىك، باتەڭكە، سوت
د) بازار، نەكە، كۇمان ە) فونەما، مورفەما، ءالىپبي
7. قاي ءسوز ديسفەميزمگە جاتادى؟
ا) قولىنىڭ جىمىسقىسى بار ۆ) مىلجىڭ س) بارىمتا د) اۋىلناي ە) ءۋازىر
8. ەۆفەميزمگە جاتاتىن ءسوزدى تابىڭىز.
ا) نايزاعاي ۆ) قاسقىر س) سوقىرىشەك د) ۇلىما ە) ءۋازىر
9. قاي ءسوز گرەك تىلىندە «سىپايى سويلەيمىن» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەدى؟
ا) ەۆفەميزم ۆ) ديسفەميزم س) تابۋ د) يديوما ە) ارحايزم
10. ەۆفەميزم بويىنشا «نايزاعاي» ءسوزىن قاي سوزبەن الماستىرۋعا بولادى؟
ا) وتشاشۋ ۆ) گۇرىل س) تۇنگى جارىلىس د) جاسىل ە) تابيعات قۇبىلىسى
11. ءيستوريزمدى تابىڭىز.
ا) ستاتيستيكا ۆ) ۆيدەوكاسسەتا س) باسەكەلەستىك د) پريكاز ە) پاتشا سارايى
12. نەولوگيزمدى تابىڭىز.
ا) سايلاۋ ۆ) ريەۆوليۋسيا س) پارتيا د) زاڭناما ە) دۋلىعا
13. تۋرا ماعىنالى ءسوزدى تابىڭىز.
ا) اشىق مىنەز ۆ) اشىق تەرەزە س) اشىق دالا د) قولى اشىق ە) اشىق اڭگىمە
14. سينونيمدىك قاتاردى تابىڭىز.
ا) الىس، ۇزاق، بيىك ۆ) ءتۇزۋ، تۋرا، ۇزىن س) قيىن، وڭاي، وڭاشا
د) التىن، كۇمىس، قولا ە) ديدار، اجار، كەلبەت
15. ءانتونيمدى تابىڭىز.
ا) ازىن - اۋلاق ۆ) مايدا - شۇيدە س) ءماز - مەيرام د) قۇت - بەرەكە ە) ەرتەلى - كەش
16. سينونيمدەس ديالەكت سوزدەردى تابىڭىز.
ا) بادىرەن، اڭگەلەك ۆ) قاڭىلتىر، سىم س) ساكى، تابشان د) باستىرما، قالقان
ە) ءدالىز، قورا
17. ءتىل بىلىمىنە جاتاتىن تەرمين ءسوزدى تابىڭىز.
ا) شوگىندى ۆ) تەڭدەۋ س) قىشقىل د) ماعىنا ە) قۋات
18. ديسفەميزمدى تىركەستى تابىڭىز.
ا) اقساق ادام ۆ) كورەگەن كىسى س) پاراساتتى اقىن د) جارالى جان
ە) باۋىرمال جىگىت
19. ەۆفەميزمدى تۇراقتى تىركەستى تابىڭىز.
ا) قولدى بولىپتى ۆ) ءتىلى كۇرمەلدى س) اقساق ادام د) قارنى اشتى ە) مىلجىڭ
20. ليگۆيستيكالىق تەرميندى تابىڭىز.
ا) ساۋەگەي، بالگەر ۆ) جۇلدىزجورامال، ءتاۋىپ س) مەدبيكە د) ءدارىحانا، جەدەل جاردەم
ە) تابۋ
21. «ارحايزم» ءسوزىنىڭ ماعىناسى نە؟
ا) جاڭا ءسوز ۆ) ايماقتىق ءسوز س) تاريحي ءسوز د) تەرميندىك ءسوز ە) ەجەلگى، كونە
22. «قوي ۇستىنە بوزتورعاي جۇمىرتقالاعان زامان» تىركەسىنىڭ ماعىناسىن تابىڭىز.
ا) قۋاڭشىلىق زامان ۆ) قۋعىنشىلىق زامان س) جاۋگەرشىلىك زامان
د) تىنىشتىق زامان ە) الاساپىران زامان
23. ومونيم قاتىسقان سويلەمدى تابىڭىز.
ا) جازدا جازعى دەمالىسقا شىعامىز. ۆ) تۇستەگى وقيعانى ەش تۇسىنە المادىم.
س) ناعىز تولعان ايدى ايدىڭ ورتاسىندا كورۋگە بولادى.
د) قىس بويى مالشىلار ءشوپ بولماي قىسىلىپ شىقتى.
ە) ول تاڭەرتەڭ ەرتە تۇردى.
24. ومونيم بولا الاتىن ءسوزدى تابىڭىز.
ا) قاعاز ۆ) كىتاپ س) بەت د) مۇقابا ە) وقۋلىق
25. كوپ ماعىنالى ءسوزدى تابىڭىز.
ا) قارت ۆ) باس س) جاۋىز د) دالا ە) قالتا
ءدارىس №1. «لەكسيكا تۋرالى تۇسىنىك»
لەكسيكا — تىلدەگى بارلىق سوزدەردىڭ جيىنتىعى دەگەن ماعىنادا قولدانىلادى. بۇل تەرمين قازاق تىلىندە سوزدىك قۇرام دەگەن اتاۋمەن اتالادى.
لەكسيكا (گر. lexicos – سوزدىك) ءتىل عىلىمىندا سوزدىك نەمەسە سوزدىك قۇرام دەپ اتالادى. كەيدە بۇل تەرمين ءتىلدىڭ ءار ءتۇرلى قىزمەت سالاسىنداعى سوزدەرەدىڭ جيىنتىعى (كىتابي لەكسيكا)، جازۋشىنىڭ (م. ماعاۋين لەكسيكاسى) نەمەسە جەكە شىعارمانىڭ ءتىلى («اباي جولى» لەكسيكاسى) دەگەن تار ماعىنادا دا قولدانىلادى.
ءتىلدىڭ لەكسيكاسىن، نەمەسە ءسوزدىڭ قۇرامىن زەرتتەيتىن عىلىم لەكسيكولوگيا دەپ اتالادى. لەكسيكولوگيا گرەكتىڭ لەكسيس جانە لوگوس دەگەن ەكى ءسوزىنىڭ بىرىگۋىنەن جاسالعان. ءبۇل سوزدەردىڭ گرەك تىلىندەگى ماعىناسى — ءسوز تۋرالى ءىلىم دەگەن ۇعىمدى بەرەدى.
باسقا تىلدەر سەكىلدى، قازاق ءتىل عىلىمىندا دا لەكسيكا دەگەن تەرمين وتە كەڭ ۇعىمدى قاتيدى. بەلگىلى ءبىر ماقساتقا بايلانىستى قولدانىلاتىن سوزدەردىڭ جيىنتىعى لەكسيكا دەپ اتالا بەرەدى. مىسالى، اۋىزەكى سويلەۋ لەكسيكاسى، كىتابي لەكسيكا، عىلىمي لەكسيكا، وندىرىستىك - تەحنيكالىق لەكسيكا، رەسمي ءىس - قاعازدارى لەكسيكاسى، ديالەكتىلىك لەكسيكا، كاسىبي سوزدەر لەكسيكاسى، تەرمينولوگيالىق لەكسيكا، كونەرگەن سوزدەر لەكسيكاسى ت. ب.
سونىمەن، لەكسيكولوگيا دەگەنىمىز — ءتىلدىڭ لەكسيكاسىن، دالىرەك ايتقاندا، تىلدەگى سوزدەردىڭ سان الۋان ماعىنالارىن، ءسوز بايلىعىنىڭ قۇرالۋ، تولىعۋ، دامۋ جولدارىن، سوزدەردىڭ قولدانىلۋ ەرەكشەلىكتەرىن زەرتتەيتىن سالا.
لەكسيكولوگيانىڭ ەن باستى زەرتتەۋ وبەكتىسى — ءسوز. ءسوزدى گرامماتيكانىڭ نەگىزگى سالالارى — مورفولوگيا مەن سينتاكسيس تە قاراستىرىپ زەرتتەيدى. ءبىراق، لەكسيكولوگيا مەن گرامماتيكانىڭ ءارقايسىسى ءسوزدى ءار باسقا تۇرعىدان قاراستىرادى.
تىلدەگى ءاربىر سوزدە بەلگىلى ماعىنا بار. ماعىناسىز ءسوز بولمايدى. ءسوزدىڭ ماعىنالىق جاعى سەماسيولوگيادا قارالادى. سەماسيولوگيا لەكسيكانىڭ ءسوز ماعىنالارىن جانە ول ماعىنالاردىڭ وزگەرۋىنىڭ سەبەپتەرىن زەرتتەيتىن ارناۋلى ءبىر سالاسى بولىپ تابىلادى.
لەكسيكولوگيا ءسوزدى ءتىلدىڭ سوزدىك قۇرامىنىڭ ولشەمى — لەكسيكالىق تۇلعا رەتىندە قاراستىرادى. وسىمەن بايلانىستى لەكسيكولوگيادا ماعىناسى جاعىنان دارا سوزدەرمەن بارابار كەلەتىن تۇراقتى، فرازەولوگيالىق ءسوز تىركەستەرى دە قاراستىرىلادى.
قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى ءپانى ءمۇعالىمى: ازيمبايەۆا ا. ق.
قازاق ءتىلى پانىنەن وجسب - عا دايىندىق جۇمىسىنا ارنالعان قوسارلانعان ساباقتىڭ جوسپارى. لەكسيكا. جۇكتەۋ
You Might Also Like
