قازاقستاننىڭ توپىراق جامىلعىسى (گەوگرافيادان كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى)
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، گەوگرافيا 8 سىنىپ
تاقىرىپتار:
31 - ساباق. قازاقستاننىڭ توپىراق جامىلعىسى.
32 - ساباق. قازاقستانداعى توپىراق جامىلعىسىنىڭ تيپتەرى.
33 - ساباق. №6 ساراماندىق جۇمىس
34 - ساباق. قازاقستاننىڭ وسىمدىكتەرى مەن جانۋارلار دۇنيەسى
35 - ساباق. №7 ساراماندىق جۇمىس
تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ توپىراق جامىلعىسى.
بىلىمدىلىك: توپىراق جانە ونىڭ پايدا بولۋى. وقۋشىلارعا توپىراق قاباتتارىنىڭ ءتۇزىلۋ سەبەپتەرىن ءتۇسىندىرۋ. توپىراق ءتۇزۋشى فاكتورلارعا سيپاتتاما بەرۋ. توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا توقتالۋ.
دامىتۋشىلىق: قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى بويىنشا توپىراق تۇرلەرىنىڭ تارالۋىن سيپاتتاۋ ارقىلى تاقىرىپتىق كارتالارمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىسىن ودان ءارى قالىپتاستىرۋ. يكەمدىلىكتەرى مەن داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: توپىراقتىڭ ماڭىزى تۋرالى كوزقاراستارىن كەڭەيتۋ ارقىلى، قورشاعان ورتانى قورعاۋعا باۋلۋ، ءوز وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمدەرىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتى ۇيىمداستىرۋ فورماسى: ءفرونتالدى
ساباقتى جۇرگىزۋ ءادىس - تاسىلدەرى: رەپرودۋكتيۆتى، پروبلەمالىق
قۇرال - جابدىقتار: قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى، تاقىرىپتىق كارتالار
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ كەزەڭى
3. تاقىرىپتى مەڭگەرۋ كەزەڭى
4. تاقىرىپتى بەكىتۋ كەزەڭى
5. ساباقتى قورىتىندىلاۋ كەزەڭى
6. باعالاۋ كەزەڭى
7. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ كەزەڭى
1. ساباقتىڭ بارىسى: (1 مين)
وقۋشىلارمەن امانداسۋ. تۇگەندەۋ. ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
2. (8 مين) ەڭ الدىمەن كەسكىن كارتالارىن تەكسەرەدى. كەيىن وتكەن تاقىرىپ بويىنشا بىرنەشە سۇراقتار قويادى:
1. قازاقستان اۋماعىندا قانشا مۇزدىق بار؟ ولار قانشا اۋداندى الىپ جاتىر؟
2. قازاقستانداعى ەڭ ۇلكەن مۇزدىقتا اتا. ول قايدا ورنالاسقان؟
3. مۇزدىقتاردىڭ قانداي تيپ توپتارى بولادى؟
3. (10 مين) جاڭا تاقىرىپتى باستار الدىندا كىرىسپە اڭگىمە جۇرگىزەدى:
1. توپىراق دەگەنىمىز نە؟ ول نەدەن جانە قالاي تۇزىلەدى؟
2. ماتەريكتەر مەن مۇحيتتار گەوگرافياسىنان قانداي توپىراق تۇرلەرىن بىلدىڭدەر؟
3. دۇنيە ءجۇزى توپىراقتارى نەگە ءار ءتۇرلى، نە سەبەپتەن؟
كەيىن ءمۇعالىم توپىراق تاقىرىبى بويىنشا قىسقاشا شولۋ جاسايدى:
گەوحرونولوگيالىق كەستە بويىنشا ەرالار مەن داۋىرلەدى ەسكە ءتۇسىرىپ جەردىڭ گەولوگيالىق تاريحىندا الدىمەن پايدا بولعان توپىراق ەكەنىن ايتادى. العاشقى جۇقا توپىراق قاباتى 500 ملن جىل بۇرىن كەمبريي داۋىرىندە پايدا بولعانىن باياندايدى. توپىراقتى زەرتتەگەن عالىم – ۆ. ۆ. دوكۋچايەۆ. توپىراقتىڭ تۇزىلۋىنە، ونىڭ قاسيەتىنە ءتۇرلى فاكتورلار اسەر ەتەتىنىن ايتادى. ولار: تاۋ جىنىسى، وسىمدىك جانە جانۋارلار دۇنيەسى، جەر بەدەرى، ۋاقىت، ادامنىڭ شارۋاشىلىق ارەكەتى. كەيىن ولاردىڭ اربىرەۋىنە جەكە - جەكە توقتالىپ كەتەدى.
توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا توقتالادى: قۇرىلىمدى جانە قۇرىلىمسىز توپىراق تۇرلەرىن سيپاتتايدى. وسىمدىكتەردى وسىرۋگە بۇل توپىراقتاردىڭ قايسىسى قولايلىراق دەگەن پروبلەمالىق سۇراق قويادى.
4. (20 مين) تاقىرىپتى بەكىتۋ ءۇشىن كەلەسى سۇراقتاردى قويادى:
1) توپىراق دەگەنىمىز نە؟
2) توپىراق قۇرۋشى فاكتورلاردى اتاڭدار.
3) توپىراقتىڭ قارا شىرىگى قالاي پايدا بولادى؟
4) توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا نەلەر جاتادى؟
5) قۇرىلىمدى توپىراق قانداي توپىراق؟
6) ءوز ولكەڭنىڭ توپىراعى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
5. (2 مين) ساباقتى قورىتىندىلاۋ ءۇشىن وقۋشىلارعا كەلەسى سۇراقتاردى قويادى: 1) بۇگىنگى ساباقتا نە بىلدىڭدەر؟ ساباق نەسىمەن قىزىقتى بولدى؟
6. (2 مين) وقۋشىلاردى ساباقتاعى بەلسەندىلىگىنە قاراي باعالايدى. كۇندەلىكتەرىنە باعالارىن قويادى.
7. (2 مين) ۇيگە §35 قايتالاۋ، §36 قاراستىرۋ.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
تاقىرىپتار:
31 - ساباق. قازاقستاننىڭ توپىراق جامىلعىسى.
32 - ساباق. قازاقستانداعى توپىراق جامىلعىسىنىڭ تيپتەرى.
33 - ساباق. №6 ساراماندىق جۇمىس
34 - ساباق. قازاقستاننىڭ وسىمدىكتەرى مەن جانۋارلار دۇنيەسى
35 - ساباق. №7 ساراماندىق جۇمىس
تاقىرىبى: قازاقستاننىڭ توپىراق جامىلعىسى.
بىلىمدىلىك: توپىراق جانە ونىڭ پايدا بولۋى. وقۋشىلارعا توپىراق قاباتتارىنىڭ ءتۇزىلۋ سەبەپتەرىن ءتۇسىندىرۋ. توپىراق ءتۇزۋشى فاكتورلارعا سيپاتتاما بەرۋ. توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا توقتالۋ.
دامىتۋشىلىق: قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى بويىنشا توپىراق تۇرلەرىنىڭ تارالۋىن سيپاتتاۋ ارقىلى تاقىرىپتىق كارتالارمەن جۇمىس ىستەي ءبىلۋ داعدىسىن ودان ءارى قالىپتاستىرۋ. يكەمدىلىكتەرى مەن داعدىلارىن دامىتۋ.
تاربيەلىك: توپىراقتىڭ ماڭىزى تۋرالى كوزقاراستارىن كەڭەيتۋ ارقىلى، قورشاعان ورتانى قورعاۋعا باۋلۋ، ءوز وتانىنا دەگەن سۇيىسپەنشىلىك سەزىمدەرىن ارتتىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتى ۇيىمداستىرۋ فورماسى: ءفرونتالدى
ساباقتى جۇرگىزۋ ءادىس - تاسىلدەرى: رەپرودۋكتيۆتى، پروبلەمالىق
قۇرال - جابدىقتار: قازاقستاننىڭ فيزيكالىق كارتاسى، تاقىرىپتىق كارتالار
ساباقتىڭ كەزەڭدەرى: 1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ كەزەڭى
3. تاقىرىپتى مەڭگەرۋ كەزەڭى
4. تاقىرىپتى بەكىتۋ كەزەڭى
5. ساباقتى قورىتىندىلاۋ كەزەڭى
6. باعالاۋ كەزەڭى
7. ءۇي تاپسىرماسىن بەرۋ كەزەڭى
1. ساباقتىڭ بارىسى: (1 مين)
وقۋشىلارمەن امانداسۋ. تۇگەندەۋ. ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
2. (8 مين) ەڭ الدىمەن كەسكىن كارتالارىن تەكسەرەدى. كەيىن وتكەن تاقىرىپ بويىنشا بىرنەشە سۇراقتار قويادى:
1. قازاقستان اۋماعىندا قانشا مۇزدىق بار؟ ولار قانشا اۋداندى الىپ جاتىر؟
2. قازاقستانداعى ەڭ ۇلكەن مۇزدىقتا اتا. ول قايدا ورنالاسقان؟
3. مۇزدىقتاردىڭ قانداي تيپ توپتارى بولادى؟
3. (10 مين) جاڭا تاقىرىپتى باستار الدىندا كىرىسپە اڭگىمە جۇرگىزەدى:
1. توپىراق دەگەنىمىز نە؟ ول نەدەن جانە قالاي تۇزىلەدى؟
2. ماتەريكتەر مەن مۇحيتتار گەوگرافياسىنان قانداي توپىراق تۇرلەرىن بىلدىڭدەر؟
3. دۇنيە ءجۇزى توپىراقتارى نەگە ءار ءتۇرلى، نە سەبەپتەن؟
كەيىن ءمۇعالىم توپىراق تاقىرىبى بويىنشا قىسقاشا شولۋ جاسايدى:
گەوحرونولوگيالىق كەستە بويىنشا ەرالار مەن داۋىرلەدى ەسكە ءتۇسىرىپ جەردىڭ گەولوگيالىق تاريحىندا الدىمەن پايدا بولعان توپىراق ەكەنىن ايتادى. العاشقى جۇقا توپىراق قاباتى 500 ملن جىل بۇرىن كەمبريي داۋىرىندە پايدا بولعانىن باياندايدى. توپىراقتى زەرتتەگەن عالىم – ۆ. ۆ. دوكۋچايەۆ. توپىراقتىڭ تۇزىلۋىنە، ونىڭ قاسيەتىنە ءتۇرلى فاكتورلار اسەر ەتەتىنىن ايتادى. ولار: تاۋ جىنىسى، وسىمدىك جانە جانۋارلار دۇنيەسى، جەر بەدەرى، ۋاقىت، ادامنىڭ شارۋاشىلىق ارەكەتى. كەيىن ولاردىڭ اربىرەۋىنە جەكە - جەكە توقتالىپ كەتەدى.
توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا توقتالادى: قۇرىلىمدى جانە قۇرىلىمسىز توپىراق تۇرلەرىن سيپاتتايدى. وسىمدىكتەردى وسىرۋگە بۇل توپىراقتاردىڭ قايسىسى قولايلىراق دەگەن پروبلەمالىق سۇراق قويادى.
4. (20 مين) تاقىرىپتى بەكىتۋ ءۇشىن كەلەسى سۇراقتاردى قويادى:
1) توپىراق دەگەنىمىز نە؟
2) توپىراق قۇرۋشى فاكتورلاردى اتاڭدار.
3) توپىراقتىڭ قارا شىرىگى قالاي پايدا بولادى؟
4) توپىراقتىڭ مەحانيكالىق قۇرامىنا نەلەر جاتادى؟
5) قۇرىلىمدى توپىراق قانداي توپىراق؟
6) ءوز ولكەڭنىڭ توپىراعى تۋرالى نە بىلەسىڭ؟
5. (2 مين) ساباقتى قورىتىندىلاۋ ءۇشىن وقۋشىلارعا كەلەسى سۇراقتاردى قويادى: 1) بۇگىنگى ساباقتا نە بىلدىڭدەر؟ ساباق نەسىمەن قىزىقتى بولدى؟
6. (2 مين) وقۋشىلاردى ساباقتاعى بەلسەندىلىگىنە قاراي باعالايدى. كۇندەلىكتەرىنە باعالارىن قويادى.
7. (2 مين) ۇيگە §35 قايتالاۋ، §36 قاراستىرۋ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
تولىق نۇسقاسىن قاراۋ
You Might Also Like
