InfoHub Logo

الگەبرا 7 سىنىپ
تاقىرىپ: قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلالارى
بىلىمدىلىك: قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلالارىن ورنەكتەردى ىقشامداۋدا جانە كوپمۇشەلەردى كوبەيتكىشتەرگە ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن جىكتەۋدە قولدانۋ بىلىكتىلىكتەرىن تەكسەرۋ، جالپىلاۋ؛ ەسەپتەۋ داعدىلارىن تەرەڭدەتۋ.
دامىتۋشىلىق: ءوز بەتىمەن جۇمىس ىستەۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋلارىنا جاعداي جاساۋ.
تاربيەلىك: العان بىلىمدەرىن جۇيەلى تۇردە قالىپتاستىرىپ، پانگە قىزىعۋشىلىعىن ارتتىرۋ.
قۇرال - جابدىقتار: مۋلتيمەديا، تاپسىرمالارى بار كارتوچكا، تاراتپا ماتەريال، باعالاۋ پاراعى.
ساباق ءتيپى: ءبىلىمدى جۇيەلەۋ جانە جالپىلاۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: سىني تۇرعىسىنان ويلاۋدىڭ ءادىس تاسىلدەرى.
ساباقتىڭ بارىسى:

ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
سالەمدەسۋ، وقۋشىلاردىڭ ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
2. ساباقتىڭ تاقىرىبىن، جۇرگىزۋ فورماسىن جانە ماقساتىن حابارلاۋ.
بۇگىن الگەبرا كۋرسىنىڭ نەگىزگى تاراۋلارىنىڭ ءبىرى - «قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلالارى» تاراۋىن قايتالايمىز.
قىسقاشا كوبەيتۋ فورمۋلاسىن بىلمەي الگەبرا كۋرسىن ءارى قاراي وقۋ مۇمكىن ەمەس. ساباق ويىن تۇرىندە وتەدى. الگەبرا پوەزدىمەن «ءبىلىم» قالاسىنا اتتانامىز. سىزدەرگە باعالاۋ پاراعىن بەرەمىن، دۇرىس جاۋاپ بەرگەن جاعدايدا 1 ۇپايىن قوياسىزدار.
ءسات ساپار تىلەيمىز!

1. قىزىعۋشىلىقتى وياتۋ
بيلەتكە تاپسىرىس بەرۋىمىز كەرەك.
ءتۇزۋ ارقىلى ەكى باعانداعى فورمۋلالاردى سايكەستەندىر.
(ا - ۆ) (ا2+اۆ+ۆ2)
(ا+ۆ) 3
ا2 - 2اۆ+ۆ2
(ا+ۆ) 2
(ا - ۆ) (ا+ۆ)
ا3 - 3ا2ۆ+3اۆ2 - ۆ3
ا3+ۆ3

ا2+2اۆ+ۆ2
ا3+3ا2ۆ+3اۆ2+ۆ3
ا2 - ۆ2
(ا - ۆ) 2
(ا+ۆ) (ا2 - اۆ+ۆ2)
ا3 - ۆ3
(ا - ۆ) 3

2. ماعىنانى اجىراتۋ
«ماتەماتيكالىق ديكتانت» - بەكەتى
ەسەپتە:
( 1 2/3 ) 2 - ( 1 1/3 ) 2= 1
1012=10201
101*99=9999
وقۋشىلار ورىندارىندا وتىرىپ شىعارادى، ەسەپتەپ بولعاننان كەيىن تاقتاداعى جاۋاپپەن تەكسەرەدى.
«ىقشامدا» بەكەتى. 2 وقۋشى شىعارادى تاقتاعا.
(2ا - 3) (2ا+3) - 4ا2+9=4ا2 - 9 - 4ا2+9=0
(8 - ۋ) (ۋ2+64 - 8ۋ)- 511 - ۋ3=83+ۋ3 - 511 - ۋ3=512 - 511=1
«تەكسەرۋ» بەكەتى
بۇل بەكەتتە پوەزدىڭ سىنعان بولشەكتەرىن اۋىستىرىپ، سىنعان بولشەكتەردى جاڭا بولشەكتەرمەن اۋىستىر.
بولشەكتەر: 8اۆ؛ 75اۆ2؛ - 8اۆ؛ - 15ا2ۆ؛ 12اۆ؛ ۆ2؛ 15ا2ۆ.
(2ا+3ۆ) 2=4ا2+6اۆ+9ۆ2 قاتەسى 6اۆ، بولۋ كەرەك 12اۆ
(4ا - ۆ) 2=16ا2 - ۆ2+ۆ2 قاتەسى ۆ2، بولۋ كەرەك 8اۆ
(ا+5ۆ) 3=ا3+5ا2 ۆ+25اۆ2+125ۆ3 قاتەسى 5ا2 ۆ، بولۋ كەرەك 15ا2ۆ
25ا ۆ2، بولۋ كەرەك 75 اۆ2
ءار وقۋشى شىعىپ قاتەسىن تاۋىپ، دۇرىس جاۋابىن جازادى.
«تەڭدەۋ» بەكەتى
(3ح - 4) (3ح+4)- 9ح2=8ح
9ح2 - 16 - 9ح2=8ح
- 16=8ح
ح=- 2

(ح - 2) 2=ح2
ح2 - 4ح+4=ح2
- 4ح=- 4
ح=1
وقۋشىلار وزىندىك جۇمىسىن ورىندايدى. جاۋابىن اۋىزشا تەكسەرەدى.
3. وي تولعاۋ (اۋىزشا)
ىقشامدا: 1) ((ۆ - س)(ۆ^2+ۆس+س^2))/(ۆ^(3 )- س^3 ) = ۆ^(3 - س^3 )/(ۆ^(3 )- س^3 ) = 1
(2(ح^(2 )- ۋ^2))/((ح+ۋ)(ح - ۋ)) = (2(ح^(2 )- ۋ^2))/((ح^(2 )- ۋ^2)) = 2
(1+2ا+ا^2)/(1+ا) = 〖(1+ا)〗^2/(1+ا) = 1+ا

سوڭعى ايالداما:
بىلەمىن ۇيرەنگەنىم ۇيرەنگىم كەلەدى
وقۋشىلار ماعلۇماتتى وقىپ، كەستەسىن تولتىرادى.
جىلدام ەسەپتەۋ سىرلارى
1. ەكى تەتەلەس سانداردى كوبەيتۋ
ەكى تەتەلەس سانداردى كوبەيتۋ ءۇشىن: بىرىنشىدەن وندىقتاردى كوبەيتۋ كەرەك، سودان كەيىن وندىق رازريادتا تۇرعان سيفرداي وندىقتى بىرلىكتەردىڭ قوسىندىسىنا كوبەيتۋ كەرەك، ۇشىنشىدەن بىرلىكتەردى كوبەيتىپ، الىنعان كوبەيتىندىلەردىڭ قوسىندىسىن الامىز
13× 14═(1×1) جۇزدىك+(1×(3+4)) وندىق+(3×4)=182
1×1═1جۇزدىك
1×(3+4)=7وندىق
3×4=12
182
2. 200 - دەن ۇلكەن سانداردى كوبەيتۋ
مىسالدار:
ا) 203 × 204═
2×2═4 ون مىڭدىق
2×(03+04)=14جۇزدىك
3×4=12
41412
3. وسى ءادىستى 4 تاڭبالى سانداردىڭ كۆادراتتارىن تابۋدا قولدانۋعا بولادى:
4. تاڭبالى سانداردىڭ كۆادراتىن تابۋ
2075²=(207×208) ×100+25=4305625
207 × 208═
2×2═4 ون مىڭدىق
2×(07+08)=30 جۇزدىك
7×8=56
43056
«ءبىلىم» بەكەتى
بالالار، ءبىز ءبىر - بىرىمىزگە كومەكتەسە وتىرىپ، ءبىزدىڭ بەكەتىمىزگە دە جەتتىك.
ءبىراق بۇل سوڭعى بەكەت ەمەس، بۇل تەك قانا ايالداما.
بالالار، الدارىڭىزداعى باعالاۋ پاراعى ارقىلى سىزدەردى باعالايىن.
ءبىز بارلىعىمىز ءبىلىم جولىنىڭ باسىندا تۇرمىز. ءبىزدى الدا قىزىقتى جانە كەرەمەت ساتتەر كۇتىپ تۇر. بەلسەنە قاتىسقاندارىڭىز ءۇشىن، سىزدەرگە تۆورچەستۆولىق تابىس تىلەيمىن.
ساباعىمىزدى كەرى بايلانىس ارقىلى اياقتايمىن.
ستيكەر ارقىلى وقۋشىلار ءوز ويلارىن جابىستىرىپ كەتەدى.
ۇيگە
قورىتۋ، باعالاۋ