قۇلاگەر - اقىن تراگەدياسى
قازاق ادەبيەتى 10 سىنىپ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: "قۇلاگەر"- اقىن تراگەدياسى
ساباقتىڭ ماقساتى: اقان شىعارماشىلىعىنا تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، “قۇلاگەر” ولەڭىنىڭ يدەيالىق مازمۇنىن اشۋ.
1. بىلىمدىلىك: اقان وبرازىن جان - جاقتى اشۋ، “قۇلاگەر” ولەڭى مەن ءانىنىڭ شىعۋ تاريحىن وقۋشىلارعا ءتۇسىندىرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: اقان ولەڭدەرىن وقىتا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ، دامىتۋ، ولەڭنىڭ كوركەمدىك قۇندى ەرەكشەلىكتەرىن اشۋ، ات سيپاتىن سالىستىرۋ ارقىلى ادەبي - تەوريالىق بىلىمدەرىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: اقان تاعدىرى، اقان ونەرىن ۇعىنۋعا، ونەر يەلەرىن قۇرمەتتەۋگە، ومىردەگى ادىلەتسىزدىكتەرمەن كۇرەسە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ىزدەنىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، جاتقا ايتۋ، مانەرلەپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ،
سالىستىرۋ، ينتەراكتيۆتى ءادىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ينتەرتاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: مۋزىكا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: 1. وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن تەكسەرۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
ءانشى - اقىندار توبىن شولۋ
ادەبيەتتانۋشىلار مەن ونەرتانۋشىلار توبى ءوز دايىندىقتارىن كورسەتەدى.
اقان سەرىنىڭ مۋزىكا تۋىندىلارى قازاق ونەرىنىڭ وركەندەۋىنە زور ىقپالىن تيگىزدى
(شىعارماشىلىعى جونىندە)
بىلىمدەرىنە قاراي باعالانادى.
جاڭا ساباق
قازاقتىڭ ءانشى – اقىندارىنىڭ ىشىندە ومىرىمەن دە، ونەرىمەن دە ەرەشە تۇلعا اقان قورامسا ۇلى – حالىق مادەنيەتىنىڭ كورنەكتى وكىلى. اقان سەرىنىڭ شىن اتى - اقجىگىت. اتا - اناسى اقان دەپ ەركەلەتسە، ەلى سەرى دەپ ات بەرگەن ونەرپازدىڭ تۇلعاسى اركەز بيىك. اقان جاقسىلىق، جاماندىق، ادامگەرشىلىك، ماحاببات، سۇيىسپەنشىلىك، دۇنيە، قوعام، جاراتىلىس جايىن، جۇرەك مۇڭىن سىرلى انمەن جەتكىزگەن سۋرەتكەر، ءانشى، اقىن - سازگەر. سەگىز قىرلى، ءبىر سىرلى، ءانشى، كۇيشى، سازگەر اقان ءومىرىن كوپتەگەن اقىن - جازۋشىلار شىعارمالارىنا ارقاۋ ەتكەن.
بۇگىنگى وتەتىن تاقىرىبىمىز – "قۇلاگەر"- اقىن تراگەدياسى
اقان – تراگەديالىق كەيىپكەر.
ساعىنايدىڭ اسىندا اتىنان قاپىدا ايرىلىپ جۇرەگى قان جىلاعان اقىن ەستەن تاندى. قۇلاگەر ەر قاناتى عانا ەمەس، اقاننىڭ رۋحاني مەدەۋ تۇتقان سەرىگى ەدى. قۇلاگەردىڭ مەرت بولۋىمەن بىرگە اقاننىڭ ءوزى دە رۋحاني قازاعا ۇشىرادى. قۇلاگەر ولگەندە اقان «ەل بەتىن قالاي كورەمىن» دەپتى. اقاننىڭ جان كۇيزەلىسىن وسى ءبىراۋىز ءسوز ۇقتىرىپ تۇرعانداي. كول ەركەسى اققۋ، كوك ەركەسى سۇڭقار – اقاننىڭ قاناتى قايرىلدى، پىراقتى شابىسىنان ايرىلدى. ەلىنەن، جەرىنەن بەزدى. جالعىز ءوزى ەلدەن جىراق كۇي كەشتى. قۇلاگەر ءولىمى جارالى جانىن كۇيرەتكەن، اياۋسىز سوققى بولدى. قيانات پەن ادىلەتسىزدىكتەن جاپا شەككەن اقاننىڭ ءحالىن ءىلياستىڭ بەينەلەۋىندە «قۇلازىپ كۇزدىگۇنى كوكشەتاۋداي، قىزىقتىڭ كوشىپ كەتكەن سارجايلاۋى» دەيدى. اقان جان جولداسىن قولىمەن ولتىرگەندەي كۇيىنەدى. «مال دا بولسا ادامنان ەستى جانۋار - اي، شابۋعا جىبەرەردە سالبىراپ، باسىن تومەن سالىپ، كادىمگىدەي كوزىنەن جاس بۇرشاقتاپ تۇردى - اۋ. وسى سۇمدىقتىڭ بولاتىنىن بىلگەن ەكەن عوي» دەپ وكىنەدى، قايعىدان جۇرەگى قارس ايرىلادى.
«قۇلاگەر» كينوفيلمىنەن ءۇزىندى كورسەتۋ.
اقاننىڭ قىران قۇسى - قاراتورعاي، جۇيرىك تازىسى - بازارالى، ەل اۋزىندا اڭىز بولعان سايگۇلىگى – قۇلاگەر.
اقان قۇلاگەردىڭ ماڭ - ماڭ باسقان جۇرىسىنە كوڭىلى تولىپ، "ماڭماڭگەر" دەگەن ءان شىعارادى.
"ماڭماڭگەر" ءانىن تىڭداتۋ.
30 جاستان اسقاندا اقىن بىرنەشە قايعىعا تاپ بولادى. سۇيگەن جارى ۇرقيادان ايىرىلادى، قىرانى قاراتورعايى، قۇماي تازىسى بازارالى ولەدى.
1876 جىلى ساعىنايدىڭ اسىندا اقان قۇلاگەردى بايگەگە قوسادى. ءۇش ءجۇز اتتىڭ الدىندا قارا ۇزگەن قۇلاگەردى اقانمەن وشتەسكەن باتىراش، قوتىراشتار ولتىرەدى. اقان قۇلاگەر ولىمىنەن كەيىن مىلقاۋ ۇلى ىبانمەن قوسكولدە ەلدەن جىراق ءومىر سۇرەدى. قۇلاگەردى جوقتاپ، «قۇلاگەر» ءانى دۇنيەگە كەلەدى. اندە اقىننىڭ ىشكى جان سىرى، كۇيزەلىسى، پسيحولوگيالىق تولعانىسى تەرەڭ سۋرەتتەلەدى. قۇلاگەرگە قاتىستى تۇستىڭ ءبارىن ءتىزىپ جىرلايدى.
قۇلاگەر، قۇلىنىڭنان كەرىم ەدىڭ،
ناعاشىم سۇراعاندا بەرىپ ەدى.
شىنىمەن ولگەنىڭ بە، قۇلاگەرىم،
سالبىراپ ساپتى اياقتاي تومەنگى ەرنىڭ...
اقىن ولەڭىندە ىشكى كۇيىنىشى، قۇلاگەردى قيماۋ، وتكەن كۇندى ساعىنۋ، قۇلاگەرسىز ومىرگە كوندىگۋ دە بار.
«قۇلاگەر» ءانىن تىڭداتۋ.
«قۇلاگەر» - ابايدان كەيىنگى ات سىنىن سۋرەتتەگەن ولەڭ. ول ات پەن ونەر جۇيرىگى اشكەرەلەيتىن، ىشكى جان كۇيزەلىستى كورسەتەتىن ولەڭ.
ولەڭدى مانەرلەپ وقىتۋ.
بۋىن، بۋناق، ۇيقاسقا تالداۋ. ( داپتەرمەن، تاقتامەن جۇمىس)
... مەنىڭ اتىم / سۇراساڭ / اقان سەرىڭ، ا
عازىرەت عالي / ءدۇلد ۇلى/ تۇلپار كەرىم. ا
دۇنيەدە / وعان جەتەر/ ات بار ما ەدى، ب
ءولدى عوي / مەن قايتەيىن، / قۇلاگەرىم... ا
4 تارماقتى، 3 بۋناقتى، 11 بۋىندى قارا ولەڭ ۇيقاسى.
ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار
ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ "قۇلاگەر" پوەماسىنان ءۇزىندى
اسىرەلەۋ
"كومبە قايدا؟"- دەسەڭىز،
كوزدى سالىپ كورسەڭىز:
وركەش - وركەش كورىنگەن،
ورعىلاپ سۋ توگىلگەن،
بالدىرعانى بىلەكتەي،
بالاۋساسى جىبەكتەي.
قايتالاۋ
كەي – كەيدە جاۋىن بولىپ، جىلاپ اقتى،
كەي – كەيدە داۋىل بولىپ، سوقتى قاتتى،
كەي – كەيدە كۇڭىرەنىپ، كولدەي تولقىپ،
كەي – كەيدە قۋ اعاشتاي قۇلاپ جاتتى.
دامىتۋ (گراداسيا)
كۇيىندەي دومبىرانىڭ قۇلدىرلاسىن،
سۋىنداي الاتاۋدىڭ سىلدىرلاسىن
سوزدەردىڭ اسىل، كوركەم تاسىن قالا،
ۇيقاسى ولەڭىمنىڭ سىڭعىرلاسىن.
اسسونانس
ادۋىن الىپ كوك ءبورى
ارىستا تالاي بايگە الىپ،
ايقاستى تالاي كوپ كوردى
ايقايدا تالاي تۇسە قاپ،
اسقىنعاندى بوكتەردى.
تەڭەۋ
كوك ورمان، كوركەم توعاي ماۋجىراعان،
سۇلۋدىڭ كوزىندەي كوپ جاۋدىراعان،
مالتا تاس، مارجان، اقىق، مەرۋەرت تاس،
توگىلىپ كول جيەككە ساۋدىراعان.
بەكىتۋ
1. اقىننىڭ سۇم زاماننان سوققى جەپ، جان سەرىگى - قۇلاگەردەن ايىرىلۋ سەبەبى نەدە؟
2. باتىراش، قوتىراشتارعا اۋىل اقساقالدارى ءوز ۇكىمدەرىن بەردى.
ال، سەندەر قانداي ۇكىم شىعارار ەدىڭدەر؟
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى
اقاننىڭ ءومىر جولى قىزىقتى ءارى ەرەكشە. ءومىرىنىڭ سوڭعى كەزىندە جالعىزدىقپەن مۇڭداستى.
ونىڭ بۇل قىلىعى ءوزىنىڭ قاتىگەز زامانىنا مويىنسۇنباي وتكەن تاكاپپار اقىننىڭ بەينەسىن تانىتادى. تىرشىلىكتىڭ ۇساق-تۇيەگىنە الدانباي، بويىن تىك ۇستاپ كەتتى. سوندىقتان دا ءىلياس:
«تۇسىندا سەرى بولسىن، پەرى بولسىن،
ۇنايدى ومىرىمەن اقان ماعان»، - دەپ كەيىپكەرىنە دەگەن ءىلتيپاتىن جاسىرماي، اشىق ايتقان.
اقان ءومىرى - ونەر ادامىنىڭ، جالپى ادامنىڭ رۋحاني تازالىعىنىڭ ۇلگىسى، ونەردىڭ تىرشىلىك تارتىسىنان جوعارى تۇرعانىنىڭ بەلگىسى. قاندى قول جەتكەندە تاڭبا باسقان، قازاق قيالىنىڭ عاجايىپ اتى ورەن تۇلپارعا ەسكەرتكىش ورناتقان «قۇلاگەردەي» ءان شىعارىپ، حالقىنا تاراتقان اقان - ءوز كەزىندەگى ءانشى - اقىندار توبىنىڭ اسا كورنەكتى وكىلى. الەۋمەتتىك ءومىردىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن ولەڭىنە ارقاۋ ەتكەن اقان ونەرىمەن دە، ەرلىك ومىرىمەن دە كەيىنگى ۇرپاققا، تۋعان حالقىنا ۇلگى بولدى.
«حالىق جادىندا اقان مەن قۇلاگەر ەسىمى ەگىز ۇعىم بولىپ ماڭگى قالماق!»
ۇيگە تاپسىرما.
1. «قۇلاگەر» ولەڭىن جاتتاۋ.
2. اباي - اقان - ءىلياس شىعارمالارىنداعى اتتىڭ سىنىنا تالداۋ.
3. «حالقىنىڭ ارداقتىسى – اقان سەرى» تاقىرىبىندا ويتولعاۋ جازۋ.
باعالاۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: "قۇلاگەر"- اقىن تراگەدياسى
ساباقتىڭ ماقساتى: اقان شىعارماشىلىعىنا تۇسىنىك بەرە وتىرىپ، “قۇلاگەر” ولەڭىنىڭ يدەيالىق مازمۇنىن اشۋ.
1. بىلىمدىلىك: اقان وبرازىن جان - جاقتى اشۋ، “قۇلاگەر” ولەڭى مەن ءانىنىڭ شىعۋ تاريحىن وقۋشىلارعا ءتۇسىندىرۋ؛
2. دامىتۋشىلىق: اقان ولەڭدەرىن وقىتا وتىرىپ، وقۋشىلاردىڭ سوزدىك قورىن مولايتۋ، دامىتۋ، ولەڭنىڭ كوركەمدىك قۇندى ەرەكشەلىكتەرىن اشۋ، ات سيپاتىن سالىستىرۋ ارقىلى ادەبي - تەوريالىق بىلىمدەرىن دامىتۋ؛
3. تاربيەلىك: اقان تاعدىرى، اقان ونەرىن ۇعىنۋعا، ونەر يەلەرىن قۇرمەتتەۋگە، ومىردەگى ادىلەتسىزدىكتەرمەن كۇرەسە بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: ارالاس ساباعى.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ىزدەنىس ساباق
ساباقتىڭ ءادىس - ءتاسىلى: سۇراق - جاۋاپ، جاتقا ايتۋ، مانەرلەپ وقۋ، اڭگىمەلەۋ،
سالىستىرۋ، ينتەراكتيۆتى ءادىس
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، ينتەرتاقتا
ءپانارالىق بايلانىس: مۋزىكا
ساباقتىڭ بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى: 1. وقۋشىلارمەن سالەمدەسۋ.
2. وقۋشىلاردىڭ ساباققا قاتىسىن تەكسەرۋ.
3. وقۋشىلاردىڭ زەيىندەرىن ساباققا اۋدارۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
ءانشى - اقىندار توبىن شولۋ
ادەبيەتتانۋشىلار مەن ونەرتانۋشىلار توبى ءوز دايىندىقتارىن كورسەتەدى.
اقان سەرىنىڭ مۋزىكا تۋىندىلارى قازاق ونەرىنىڭ وركەندەۋىنە زور ىقپالىن تيگىزدى
(شىعارماشىلىعى جونىندە)
بىلىمدەرىنە قاراي باعالانادى.
جاڭا ساباق
قازاقتىڭ ءانشى – اقىندارىنىڭ ىشىندە ومىرىمەن دە، ونەرىمەن دە ەرەشە تۇلعا اقان قورامسا ۇلى – حالىق مادەنيەتىنىڭ كورنەكتى وكىلى. اقان سەرىنىڭ شىن اتى - اقجىگىت. اتا - اناسى اقان دەپ ەركەلەتسە، ەلى سەرى دەپ ات بەرگەن ونەرپازدىڭ تۇلعاسى اركەز بيىك. اقان جاقسىلىق، جاماندىق، ادامگەرشىلىك، ماحاببات، سۇيىسپەنشىلىك، دۇنيە، قوعام، جاراتىلىس جايىن، جۇرەك مۇڭىن سىرلى انمەن جەتكىزگەن سۋرەتكەر، ءانشى، اقىن - سازگەر. سەگىز قىرلى، ءبىر سىرلى، ءانشى، كۇيشى، سازگەر اقان ءومىرىن كوپتەگەن اقىن - جازۋشىلار شىعارمالارىنا ارقاۋ ەتكەن.
بۇگىنگى وتەتىن تاقىرىبىمىز – "قۇلاگەر"- اقىن تراگەدياسى
اقان – تراگەديالىق كەيىپكەر.
ساعىنايدىڭ اسىندا اتىنان قاپىدا ايرىلىپ جۇرەگى قان جىلاعان اقىن ەستەن تاندى. قۇلاگەر ەر قاناتى عانا ەمەس، اقاننىڭ رۋحاني مەدەۋ تۇتقان سەرىگى ەدى. قۇلاگەردىڭ مەرت بولۋىمەن بىرگە اقاننىڭ ءوزى دە رۋحاني قازاعا ۇشىرادى. قۇلاگەر ولگەندە اقان «ەل بەتىن قالاي كورەمىن» دەپتى. اقاننىڭ جان كۇيزەلىسىن وسى ءبىراۋىز ءسوز ۇقتىرىپ تۇرعانداي. كول ەركەسى اققۋ، كوك ەركەسى سۇڭقار – اقاننىڭ قاناتى قايرىلدى، پىراقتى شابىسىنان ايرىلدى. ەلىنەن، جەرىنەن بەزدى. جالعىز ءوزى ەلدەن جىراق كۇي كەشتى. قۇلاگەر ءولىمى جارالى جانىن كۇيرەتكەن، اياۋسىز سوققى بولدى. قيانات پەن ادىلەتسىزدىكتەن جاپا شەككەن اقاننىڭ ءحالىن ءىلياستىڭ بەينەلەۋىندە «قۇلازىپ كۇزدىگۇنى كوكشەتاۋداي، قىزىقتىڭ كوشىپ كەتكەن سارجايلاۋى» دەيدى. اقان جان جولداسىن قولىمەن ولتىرگەندەي كۇيىنەدى. «مال دا بولسا ادامنان ەستى جانۋار - اي، شابۋعا جىبەرەردە سالبىراپ، باسىن تومەن سالىپ، كادىمگىدەي كوزىنەن جاس بۇرشاقتاپ تۇردى - اۋ. وسى سۇمدىقتىڭ بولاتىنىن بىلگەن ەكەن عوي» دەپ وكىنەدى، قايعىدان جۇرەگى قارس ايرىلادى.
«قۇلاگەر» كينوفيلمىنەن ءۇزىندى كورسەتۋ.
اقاننىڭ قىران قۇسى - قاراتورعاي، جۇيرىك تازىسى - بازارالى، ەل اۋزىندا اڭىز بولعان سايگۇلىگى – قۇلاگەر.
اقان قۇلاگەردىڭ ماڭ - ماڭ باسقان جۇرىسىنە كوڭىلى تولىپ، "ماڭماڭگەر" دەگەن ءان شىعارادى.
"ماڭماڭگەر" ءانىن تىڭداتۋ.
30 جاستان اسقاندا اقىن بىرنەشە قايعىعا تاپ بولادى. سۇيگەن جارى ۇرقيادان ايىرىلادى، قىرانى قاراتورعايى، قۇماي تازىسى بازارالى ولەدى.
1876 جىلى ساعىنايدىڭ اسىندا اقان قۇلاگەردى بايگەگە قوسادى. ءۇش ءجۇز اتتىڭ الدىندا قارا ۇزگەن قۇلاگەردى اقانمەن وشتەسكەن باتىراش، قوتىراشتار ولتىرەدى. اقان قۇلاگەر ولىمىنەن كەيىن مىلقاۋ ۇلى ىبانمەن قوسكولدە ەلدەن جىراق ءومىر سۇرەدى. قۇلاگەردى جوقتاپ، «قۇلاگەر» ءانى دۇنيەگە كەلەدى. اندە اقىننىڭ ىشكى جان سىرى، كۇيزەلىسى، پسيحولوگيالىق تولعانىسى تەرەڭ سۋرەتتەلەدى. قۇلاگەرگە قاتىستى تۇستىڭ ءبارىن ءتىزىپ جىرلايدى.
قۇلاگەر، قۇلىنىڭنان كەرىم ەدىڭ،
ناعاشىم سۇراعاندا بەرىپ ەدى.
شىنىمەن ولگەنىڭ بە، قۇلاگەرىم،
سالبىراپ ساپتى اياقتاي تومەنگى ەرنىڭ...
اقىن ولەڭىندە ىشكى كۇيىنىشى، قۇلاگەردى قيماۋ، وتكەن كۇندى ساعىنۋ، قۇلاگەرسىز ومىرگە كوندىگۋ دە بار.
«قۇلاگەر» ءانىن تىڭداتۋ.
«قۇلاگەر» - ابايدان كەيىنگى ات سىنىن سۋرەتتەگەن ولەڭ. ول ات پەن ونەر جۇيرىگى اشكەرەلەيتىن، ىشكى جان كۇيزەلىستى كورسەتەتىن ولەڭ.
ولەڭدى مانەرلەپ وقىتۋ.
بۋىن، بۋناق، ۇيقاسقا تالداۋ. ( داپتەرمەن، تاقتامەن جۇمىس)
... مەنىڭ اتىم / سۇراساڭ / اقان سەرىڭ، ا
عازىرەت عالي / ءدۇلد ۇلى/ تۇلپار كەرىم. ا
دۇنيەدە / وعان جەتەر/ ات بار ما ەدى، ب
ءولدى عوي / مەن قايتەيىن، / قۇلاگەرىم... ا
4 تارماقتى، 3 بۋناقتى، 11 بۋىندى قارا ولەڭ ۇيقاسى.
ادەبي تەوريالىق ۇعىمدار
ءىلياس جانسۇگىروۆتىڭ "قۇلاگەر" پوەماسىنان ءۇزىندى
اسىرەلەۋ
"كومبە قايدا؟"- دەسەڭىز،
كوزدى سالىپ كورسەڭىز:
وركەش - وركەش كورىنگەن،
ورعىلاپ سۋ توگىلگەن،
بالدىرعانى بىلەكتەي،
بالاۋساسى جىبەكتەي.
قايتالاۋ
كەي – كەيدە جاۋىن بولىپ، جىلاپ اقتى،
كەي – كەيدە داۋىل بولىپ، سوقتى قاتتى،
كەي – كەيدە كۇڭىرەنىپ، كولدەي تولقىپ،
كەي – كەيدە قۋ اعاشتاي قۇلاپ جاتتى.
دامىتۋ (گراداسيا)
كۇيىندەي دومبىرانىڭ قۇلدىرلاسىن،
سۋىنداي الاتاۋدىڭ سىلدىرلاسىن
سوزدەردىڭ اسىل، كوركەم تاسىن قالا،
ۇيقاسى ولەڭىمنىڭ سىڭعىرلاسىن.
اسسونانس
ادۋىن الىپ كوك ءبورى
ارىستا تالاي بايگە الىپ،
ايقاستى تالاي كوپ كوردى
ايقايدا تالاي تۇسە قاپ،
اسقىنعاندى بوكتەردى.
تەڭەۋ
كوك ورمان، كوركەم توعاي ماۋجىراعان،
سۇلۋدىڭ كوزىندەي كوپ جاۋدىراعان،
مالتا تاس، مارجان، اقىق، مەرۋەرت تاس،
توگىلىپ كول جيەككە ساۋدىراعان.
بەكىتۋ
1. اقىننىڭ سۇم زاماننان سوققى جەپ، جان سەرىگى - قۇلاگەردەن ايىرىلۋ سەبەبى نەدە؟
2. باتىراش، قوتىراشتارعا اۋىل اقساقالدارى ءوز ۇكىمدەرىن بەردى.
ال، سەندەر قانداي ۇكىم شىعارار ەدىڭدەر؟
ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى
اقاننىڭ ءومىر جولى قىزىقتى ءارى ەرەكشە. ءومىرىنىڭ سوڭعى كەزىندە جالعىزدىقپەن مۇڭداستى.
ونىڭ بۇل قىلىعى ءوزىنىڭ قاتىگەز زامانىنا مويىنسۇنباي وتكەن تاكاپپار اقىننىڭ بەينەسىن تانىتادى. تىرشىلىكتىڭ ۇساق-تۇيەگىنە الدانباي، بويىن تىك ۇستاپ كەتتى. سوندىقتان دا ءىلياس:
«تۇسىندا سەرى بولسىن، پەرى بولسىن،
ۇنايدى ومىرىمەن اقان ماعان»، - دەپ كەيىپكەرىنە دەگەن ءىلتيپاتىن جاسىرماي، اشىق ايتقان.
اقان ءومىرى - ونەر ادامىنىڭ، جالپى ادامنىڭ رۋحاني تازالىعىنىڭ ۇلگىسى، ونەردىڭ تىرشىلىك تارتىسىنان جوعارى تۇرعانىنىڭ بەلگىسى. قاندى قول جەتكەندە تاڭبا باسقان، قازاق قيالىنىڭ عاجايىپ اتى ورەن تۇلپارعا ەسكەرتكىش ورناتقان «قۇلاگەردەي» ءان شىعارىپ، حالقىنا تاراتقان اقان - ءوز كەزىندەگى ءانشى - اقىندار توبىنىڭ اسا كورنەكتى وكىلى. الەۋمەتتىك ءومىردىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن ولەڭىنە ارقاۋ ەتكەن اقان ونەرىمەن دە، ەرلىك ومىرىمەن دە كەيىنگى ۇرپاققا، تۋعان حالقىنا ۇلگى بولدى.
«حالىق جادىندا اقان مەن قۇلاگەر ەسىمى ەگىز ۇعىم بولىپ ماڭگى قالماق!»
ۇيگە تاپسىرما.
1. «قۇلاگەر» ولەڭىن جاتتاۋ.
2. اباي - اقان - ءىلياس شىعارمالارىنداعى اتتىڭ سىنىنا تالداۋ.
3. «حالقىنىڭ ارداقتىسى – اقان سەرى» تاقىرىبىندا ويتولعاۋ جازۋ.
باعالاۋ
You Might Also Like
