"ساعىندىرعان اندەر-اي" ش.قالداياقوۆتىڭ 80 جىلدىعىنا ارنالعان ءان بايقاۋى
ماقساتى: ش.قالداياقوۆتىڭ شىعارماشىلىعىن ناسيحاتتاۋ، اندەرىنىڭ سىرىن سەزىنىپ، قۇرمەتتەۋ جانە دە ءار بىرلەستىك جەتەكشىلەرىنىڭ مەكتەپ ىشىندە ءوتىپ جاتقان مادەني شارالارعا جاۋاپكەرشىلىگىن بايقاپ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
كورنەكىلىگى:ش.قالداياقوۆتىڭ پورترەتى، پرەزەنتاسيالار، سۋرەتتەر،
ءتۇرى: ءان كەشى
كەشتىڭ بارىسى:
ى-جۇرگ.
قايىرلى كۇن! قىمباتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار ، اتا-انالار!
ىى-جۇرگ.
قادىرمەنەدى ءان سۇيەر قاۋىم ءان الەمىنىڭ پاديشاسى، قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى اتانعان حالىق ءارتيسى، ۇلى سازگەر ش. قالداياقوۆتىڭ شىعارماشىلىعىنا ارنالعان «ساعىندىرعان اندەر-اي » اتتى ءان بايقاۋىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
ى-جۇرگ
بۇل بايقاۋدى وتكىزۋ ماقساتىمىز ءشامشى اندەرىنىڭ سىرىن سەزىنىپ، قۇرمەتتەۋ جانە دە ءار بىرلەستىك جەتەكشىلەرىنىڭ مەكتەپ ىشىندە ءوتىپ جاتقان مادەني شارالارعا جاۋاپكەرشىلىگىن بايقاپ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
ءان ايتۋشى ش. قالداياقوۆتىڭ ءبىر ءانىن ورىندايدى.
ى-جۇرگ .
بۇگىن سىزدەردىڭ الدارىڭىزدا مەكتەپ مۇعالىمدەرى دايىنداعان ءشامشى اندەرى شىرقالادى. ەندەشە «اق ەركە –اق جايىقتىڭ» جاعاسىندا شالقىپ، «باقىت قۇشاعىندا» بالقىپ، ايدىن كولدە جۇزگەندەي «قايىقتىڭ» سازىندا تەربەلىپ، اسەم ءان مەرەكەسىن بىرگە تاماشالايىق.
ىى-جۇرگ.
وسىناۋ كەشىمىزدى مەكتەبىمىزدىڭ جەز تاڭداي ءانشىسى ش.مۇستافينانىڭ ورىنداۋىنداعى «اق ەركە –اق جايىق» انىمەن اشقالى وتىرمىز.
ساحنادا ش.مۇستافينا قارسى الىڭىزدار!
ىى-جۇرگ .
حالىقارالىق كۇنشۋاق فەستيۆالىنىڭ لاۋرەاتى ابدىكاريموۆا جالعاسگۇلدىڭ ءشامشى اندەرىنەن ءپوپپۋريىن قابىل الىڭىزدار!
جۇرگ .
ش.قالداياقوۆ حالقىمىزدىڭ رۋحاني ازىعى بولىپ، ءان ونەرىنىڭ ءىنجۋ مارجانى اتانعان شىعارمالاردىڭ اۆتورى
جۇرگ .
ەندەشە كەلەسى كەزەكتى ءشامشى اندەرىن ورىنداۋشى سايىسكەرلەرىمىزدى ساحنا تورىنە شاقىرايىق
1. جانۇزاقوۆا ورىنگۇل
2. جۇماسەيىت قايرات
3. قارجاۋوۆا سالتانات پەن تاڭىربەرگەنوۆ ارمان
4. تورەتايەۆا التىناي
5. اقبايەۆا التىنگۇل
6. كوپجاساروۆا نۇرشاش
7. ساداقبايەۆا نۇرگۇل مەن امانوۆا ءلاززات
8. اياعانوۆا ءمولدىر
9.
جۇرگ .
بۇگىنگى ءان بايقاۋىنا قاتىسىپ، ونەرلەرىن كورسەتەتىن سايىسكەرلەرىمىزدىڭ ءادىل باعاسىن بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىستىرىپ وتەيىك.
1. مۋزىكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى ش.مۇستافينا
2. مەكتەپالدى دايىندىق توبىنىڭ ءمۇعالىمى قاباقبايەۆا ب
3. وقۋشىلار سارايىنان حور جانە ۆوكال ۇيىرمەسىنىڭ جەتەكشىسى ەسالينا گۇلجانات
سايىسكەرلەرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
جۇرگ.
شامشىگە ءان شىعارۋ قاسيەتى اناسىنان دارىعان. اناسى ساقىپجامالدىڭ ءۇنى قوڭىراۋداي، ءان سالسا اجارى اشىلىپ، توتى قۇستاي تۇرلەنىپ، اجارلانىپ، عاجايىپتانىپ كەتەتىندەي ارۋ جان ەدى. وسى اناسىنىڭ ارقاسىندا ءشامشى بۇگىنگى ۋاقىتتا دارىندى تالانت اتاعىنا يە بولىپ وتىر. ەندىگى كەزەكتى ءشامشىنىڭ «انا تۋرالى جىر» ءانىن ۇسىنامىز. ساحناعا ورىنگۇل جانۇزاقوۆانى شاقىرامىز. قوشەمەتپەن قارسى الىڭىزدار!
جۇرگ .
شامشىدە ارناۋ اندەر وتە كوپ. ءبىر كۇنى قالقوجا دەگەن ىزدەپ كەلىپ:
-اعا ءسىزدىڭ اندەرىڭىزدە نەگە ارىس جوق؟ ەركە وزەنىنىڭ ارۋلارىن نەگە قوسپادىڭىز دەگەن ساۋالدان «ارىس جاعاسىندا» ءانى تۋىپ ەدى. قازىرگى تىڭدايتىندارىڭىز «ارىس جاعاسىندا» ورىندايتىن جۇماسيت قايراتتى دۋ قول شاپالاقپەن ورتاعا شاقىرايىق.
جۇرگ.
ءشامشىنىڭ قالداياقوۆتىڭ «سىر سۇلۋى»، «قايىقتا»، «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ»، «اق بانتيك»، «تەرىسكەي»، «بارىنەن دە سەن سۇلۋ»، «باقىت قۇشاعىندا» اندەرىنىڭ دە ءومىرى ءسوز جوق ۇزاق، قازاق حالقىمەن بىرگە جاسايتىنى داۋسىز. ونىڭ اندەرىن سان رەت قايتالاپ ايتساڭ دا جالىقپايمىز.. كەلەسى تىڭدايتىندارىڭىز «سىر سۇلۋى» ءانى ورىندايتىندار قارجاۋوۆا سالتانات پەن تاڭىربەرگەنوۆ ارمان.
جۇرگ.
ستۋدەنت كەزىندە شىعارعان اندەرى «قايداسىڭ»، «قايىقتا» اندەرى ستۋدەنت جاستار اراسىندا كەڭىنەن تارالىپ، سول اندەرى وسى كۇندەرگە دەيىن ورىندالۋدا. ەندىگى تىڭدايتىن اندەرىڭىز «قايداسىڭ» ورىندايتىن التىناي تورەتايەۆانى قارسى الىڭىزدار.
جۇرگ.
«بار قازاقتى تامساندىرعان،
تاڭنان-تاڭعا ءان سالدىرعان،
ءوزىن انمەن قارسى الدىرعان – ءشامشى ەدىڭ»- دەي كەلە ءشامشىنىڭ «ومىر-وزەن» انىمەن اقبايەۆا التىنگۇلدى ورتاعا شاقىرامىز.
جۇرگ.
ءاننىڭ ءقادىرىن ءانشى بىلەر
ءانشىنىڭ ءقادىرىن ءشامشى بىلەر،- دەمەكشى قازاق ساحناسىنىڭ تورىندە ءشامشى اندەرىن شىرقاپ جۇرگەن جاس ءانشى ايگەرىم قالاۋبايەۆانىڭ ورىنداۋىنداعى «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ» ءانىن مىنە بۇگىن مەكتەپ ساحناسىندا اياعانوۆا ءمولدىر ورىنداعالى تۇر.
جۇرگ.
جاڭا عانا بويجەتكەن
جاس كۇنىمدى ەسكە الام
ءشامشى اعانىڭ جازاتىن
كەزدەرى عوي اسقاق ءان- دەپ كۇلاش اپامىز جىرلاعانداي كەلەسى كەزەكتى «ءانىم سەن ەدىڭ» انىنە بەرەمىز. بۇل ءاندى ورىندايتىندار ساداقبايەۆا نۇرگۇل مەن امانوۆا ءلاززات.
جۇرگ.
حالىق ءشامشىنى «قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى» دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك. ونىڭ كوپتەگەن اندەرى ۆالس ىرعاعىنا جازىلعان. ءشامشى اندەرىنە ۆالس بيلەمەگەن جان بار ما؟ ءبىزدىڭ اكە-شەشەلەرىمىز وسى ءۆالستىڭ ىرعاعىندا ءجۇرىپ بىر-بىرىمەن تانىسىپ تابىستى ەمەس پە؟ سونىمەن الدارىڭىزدا تاعى دا ۆالس. «قۋانىش ءۆالسى» ورىندايتىن ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى كوپجاساروۆا نۇرشاش ورتاعا شاقىرامىز.
جۇرگ.
ەلىڭمەن ءانىڭ سالمايدى بولەك ىرگەسىن،
بولاشاققا باراسىڭ، باستاپ جىر كوشىن
«مەنىڭ قازاقستانىممەنەن» جان اعا،
قازاقتىڭ كوك بايراعىمەنەن بىرگەسىڭ.
اندەرىڭمەنەن ايدىندى شالقار كولدەيسىڭ
كوڭىلىمدە ءالى وتىرعان كۇلىپ سول كەيپىڭ
جەر بەتىندە قازاعىم امان تۇرعاندا
ولمەيسىز اعا، ولمەيسىز اعا، ولمەيسىڭ.
شىرقالسا ءانىڭ قالادا، دارحان دالادا
تىڭدايدى ۇيىپ، بەسىكتە جاتقان بالادا
سوڭىنا وشپەس رۋحاني مۇرا قالدىردىڭ
ءتىرىسىڭ ماڭگى، ءتىرىسىڭ ماڭگى جان اعا،-دەي كەلە بۇگىنگى ءشامشى شىعارماشىلىعىنا ارنالعان «ساعىندىرعان اندەر-اي» اتتى ءان بايقاۋىمىز اياقتالدى. ءادىلقازىلار ورىندارىن بەلگىلەنشە كەلەسى كەزەكتى كىشكەنتاي ءبۇلدىرشىنىمىز جاقسىلىقوۆا شاحريزادانى «وزبەك» بيىمەن قارسى الىڭىزدار.
كورنەكىلىگى:ش.قالداياقوۆتىڭ پورترەتى، پرەزەنتاسيالار، سۋرەتتەر،
ءتۇرى: ءان كەشى
كەشتىڭ بارىسى:
ى-جۇرگ.
قايىرلى كۇن! قىمباتتى ۇستازدار مەن وقۋشىلار ، اتا-انالار!
ىى-جۇرگ.
قادىرمەنەدى ءان سۇيەر قاۋىم ءان الەمىنىڭ پاديشاسى، قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى اتانعان حالىق ءارتيسى، ۇلى سازگەر ش. قالداياقوۆتىڭ شىعارماشىلىعىنا ارنالعان «ساعىندىرعان اندەر-اي » اتتى ءان بايقاۋىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
ى-جۇرگ
بۇل بايقاۋدى وتكىزۋ ماقساتىمىز ءشامشى اندەرىنىڭ سىرىن سەزىنىپ، قۇرمەتتەۋ جانە دە ءار بىرلەستىك جەتەكشىلەرىنىڭ مەكتەپ ىشىندە ءوتىپ جاتقان مادەني شارالارعا جاۋاپكەرشىلىگىن بايقاپ، بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
ءان ايتۋشى ش. قالداياقوۆتىڭ ءبىر ءانىن ورىندايدى.
ى-جۇرگ .
بۇگىن سىزدەردىڭ الدارىڭىزدا مەكتەپ مۇعالىمدەرى دايىنداعان ءشامشى اندەرى شىرقالادى. ەندەشە «اق ەركە –اق جايىقتىڭ» جاعاسىندا شالقىپ، «باقىت قۇشاعىندا» بالقىپ، ايدىن كولدە جۇزگەندەي «قايىقتىڭ» سازىندا تەربەلىپ، اسەم ءان مەرەكەسىن بىرگە تاماشالايىق.
ىى-جۇرگ.
وسىناۋ كەشىمىزدى مەكتەبىمىزدىڭ جەز تاڭداي ءانشىسى ش.مۇستافينانىڭ ورىنداۋىنداعى «اق ەركە –اق جايىق» انىمەن اشقالى وتىرمىز.
ساحنادا ش.مۇستافينا قارسى الىڭىزدار!
ىى-جۇرگ .
حالىقارالىق كۇنشۋاق فەستيۆالىنىڭ لاۋرەاتى ابدىكاريموۆا جالعاسگۇلدىڭ ءشامشى اندەرىنەن ءپوپپۋريىن قابىل الىڭىزدار!
جۇرگ .
ش.قالداياقوۆ حالقىمىزدىڭ رۋحاني ازىعى بولىپ، ءان ونەرىنىڭ ءىنجۋ مارجانى اتانعان شىعارمالاردىڭ اۆتورى
جۇرگ .
ەندەشە كەلەسى كەزەكتى ءشامشى اندەرىن ورىنداۋشى سايىسكەرلەرىمىزدى ساحنا تورىنە شاقىرايىق
1. جانۇزاقوۆا ورىنگۇل
2. جۇماسەيىت قايرات
3. قارجاۋوۆا سالتانات پەن تاڭىربەرگەنوۆ ارمان
4. تورەتايەۆا التىناي
5. اقبايەۆا التىنگۇل
6. كوپجاساروۆا نۇرشاش
7. ساداقبايەۆا نۇرگۇل مەن امانوۆا ءلاززات
8. اياعانوۆا ءمولدىر
9.
جۇرگ .
بۇگىنگى ءان بايقاۋىنا قاتىسىپ، ونەرلەرىن كورسەتەتىن سايىسكەرلەرىمىزدىڭ ءادىل باعاسىن بەرەتىن ءادىلقازىلار القاسىمەن تانىستىرىپ وتەيىك.
1. مۋزىكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى ش.مۇستافينا
2. مەكتەپالدى دايىندىق توبىنىڭ ءمۇعالىمى قاباقبايەۆا ب
3. وقۋشىلار سارايىنان حور جانە ۆوكال ۇيىرمەسىنىڭ جەتەكشىسى ەسالينا گۇلجانات
سايىسكەرلەرىمىزگە ساتتىلىك تىلەيمىز.
جۇرگ.
شامشىگە ءان شىعارۋ قاسيەتى اناسىنان دارىعان. اناسى ساقىپجامالدىڭ ءۇنى قوڭىراۋداي، ءان سالسا اجارى اشىلىپ، توتى قۇستاي تۇرلەنىپ، اجارلانىپ، عاجايىپتانىپ كەتەتىندەي ارۋ جان ەدى. وسى اناسىنىڭ ارقاسىندا ءشامشى بۇگىنگى ۋاقىتتا دارىندى تالانت اتاعىنا يە بولىپ وتىر. ەندىگى كەزەكتى ءشامشىنىڭ «انا تۋرالى جىر» ءانىن ۇسىنامىز. ساحناعا ورىنگۇل جانۇزاقوۆانى شاقىرامىز. قوشەمەتپەن قارسى الىڭىزدار!
جۇرگ .
شامشىدە ارناۋ اندەر وتە كوپ. ءبىر كۇنى قالقوجا دەگەن ىزدەپ كەلىپ:
-اعا ءسىزدىڭ اندەرىڭىزدە نەگە ارىس جوق؟ ەركە وزەنىنىڭ ارۋلارىن نەگە قوسپادىڭىز دەگەن ساۋالدان «ارىس جاعاسىندا» ءانى تۋىپ ەدى. قازىرگى تىڭدايتىندارىڭىز «ارىس جاعاسىندا» ورىندايتىن جۇماسيت قايراتتى دۋ قول شاپالاقپەن ورتاعا شاقىرايىق.
جۇرگ.
ءشامشىنىڭ قالداياقوۆتىڭ «سىر سۇلۋى»، «قايىقتا»، «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ»، «اق بانتيك»، «تەرىسكەي»، «بارىنەن دە سەن سۇلۋ»، «باقىت قۇشاعىندا» اندەرىنىڭ دە ءومىرى ءسوز جوق ۇزاق، قازاق حالقىمەن بىرگە جاسايتىنى داۋسىز. ونىڭ اندەرىن سان رەت قايتالاپ ايتساڭ دا جالىقپايمىز.. كەلەسى تىڭدايتىندارىڭىز «سىر سۇلۋى» ءانى ورىندايتىندار قارجاۋوۆا سالتانات پەن تاڭىربەرگەنوۆ ارمان.
جۇرگ.
ستۋدەنت كەزىندە شىعارعان اندەرى «قايداسىڭ»، «قايىقتا» اندەرى ستۋدەنت جاستار اراسىندا كەڭىنەن تارالىپ، سول اندەرى وسى كۇندەرگە دەيىن ورىندالۋدا. ەندىگى تىڭدايتىن اندەرىڭىز «قايداسىڭ» ورىندايتىن التىناي تورەتايەۆانى قارسى الىڭىزدار.
جۇرگ.
«بار قازاقتى تامساندىرعان،
تاڭنان-تاڭعا ءان سالدىرعان،
ءوزىن انمەن قارسى الدىرعان – ءشامشى ەدىڭ»- دەي كەلە ءشامشىنىڭ «ومىر-وزەن» انىمەن اقبايەۆا التىنگۇلدى ورتاعا شاقىرامىز.
جۇرگ.
ءاننىڭ ءقادىرىن ءانشى بىلەر
ءانشىنىڭ ءقادىرىن ءشامشى بىلەر،- دەمەكشى قازاق ساحناسىنىڭ تورىندە ءشامشى اندەرىن شىرقاپ جۇرگەن جاس ءانشى ايگەرىم قالاۋبايەۆانىڭ ورىنداۋىنداعى «كەشىكپەي كەلەم دەپ ەڭ» ءانىن مىنە بۇگىن مەكتەپ ساحناسىندا اياعانوۆا ءمولدىر ورىنداعالى تۇر.
جۇرگ.
جاڭا عانا بويجەتكەن
جاس كۇنىمدى ەسكە الام
ءشامشى اعانىڭ جازاتىن
كەزدەرى عوي اسقاق ءان- دەپ كۇلاش اپامىز جىرلاعانداي كەلەسى كەزەكتى «ءانىم سەن ەدىڭ» انىنە بەرەمىز. بۇل ءاندى ورىندايتىندار ساداقبايەۆا نۇرگۇل مەن امانوۆا ءلاززات.
جۇرگ.
حالىق ءشامشىنى «قازاق ءۆالسىنىڭ كورولى» دەپ بەكەر ايتپاسا كەرەك. ونىڭ كوپتەگەن اندەرى ۆالس ىرعاعىنا جازىلعان. ءشامشى اندەرىنە ۆالس بيلەمەگەن جان بار ما؟ ءبىزدىڭ اكە-شەشەلەرىمىز وسى ءۆالستىڭ ىرعاعىندا ءجۇرىپ بىر-بىرىمەن تانىسىپ تابىستى ەمەس پە؟ سونىمەن الدارىڭىزدا تاعى دا ۆالس. «قۋانىش ءۆالسى» ورىندايتىن ماتەماتيكا ءپانىنىڭ ءمۇعالىمى كوپجاساروۆا نۇرشاش ورتاعا شاقىرامىز.
جۇرگ.
ەلىڭمەن ءانىڭ سالمايدى بولەك ىرگەسىن،
بولاشاققا باراسىڭ، باستاپ جىر كوشىن
«مەنىڭ قازاقستانىممەنەن» جان اعا،
قازاقتىڭ كوك بايراعىمەنەن بىرگەسىڭ.
اندەرىڭمەنەن ايدىندى شالقار كولدەيسىڭ
كوڭىلىمدە ءالى وتىرعان كۇلىپ سول كەيپىڭ
جەر بەتىندە قازاعىم امان تۇرعاندا
ولمەيسىز اعا، ولمەيسىز اعا، ولمەيسىڭ.
شىرقالسا ءانىڭ قالادا، دارحان دالادا
تىڭدايدى ۇيىپ، بەسىكتە جاتقان بالادا
سوڭىنا وشپەس رۋحاني مۇرا قالدىردىڭ
ءتىرىسىڭ ماڭگى، ءتىرىسىڭ ماڭگى جان اعا،-دەي كەلە بۇگىنگى ءشامشى شىعارماشىلىعىنا ارنالعان «ساعىندىرعان اندەر-اي» اتتى ءان بايقاۋىمىز اياقتالدى. ءادىلقازىلار ورىندارىن بەلگىلەنشە كەلەسى كەزەكتى كىشكەنتاي ءبۇلدىرشىنىمىز جاقسىلىقوۆا شاحريزادانى «وزبەك» بيىمەن قارسى الىڭىزدار.
You Might Also Like
