س. مۇقانوۆ "ەسىل بويىندا"
ءسابيت مۇقانوۆ «ەسىل بويىندا»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: ۇلتتىق ادەبيەتىمىزدىڭ نەگىزىن سالۋشى قالامگەرلەردىڭ ءبىرى ءسابيت مۇقانوۆتىڭ شىعارماشىلىعى جايىندا ماعلۇمات بەرۋ، قالامگەردىڭ ەسىل ولكەسىنىڭ كوركەم تابيعاتىن تانىتۋداعى ءسوز قولدانۋ ەرەكشەلىگىن، سۋرەتتەۋ شەبەرلىگىن جەرگىلىكتى جەردىڭ تابيعات كورىنىستەرىمەن سالىستىرا مەڭگەرتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وزىندىك وي - قيالىنا ەرىك بەرە وتىرىپ، وزىنشە وي تۇيۋگە باۋلۋ، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە جۇمىلدىرۋ ارقىلى تانىم - تۇسىنىكتەرىن، تىلدىك قورىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: جازۋشى ءومىرىن ونەگە ەتە وتىرىپ، تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن سۇيۋگە جانە قۇرمەتتەۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ ساباعى
ساباقتىڭ ادىستەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ، كۋبيزم، سوزدىك جۇمىسى، كەستەمەن جۇمىس، ويتولعاۋ، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس.
ساباققا كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار مەن كورنەكىلىكتەر: س. مۇقانوۆتىڭ سۋرەتى، گەوگرافيالىق كارتا، ينتەراكتيۆتى تاقتا، تابيعات كورىنىسىن بەينەلەيتىن سۋرەتتەر.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، گەوگرافيا، ءومىر.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلارمەن امانداسۋ، سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ، سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ.
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
س. مۇقانوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا قاتىستى دەرەكتەر مەن «ساياتشى وراز» اڭگىمەسى سۇراق - جاۋاپ تۇرىندە سۇرالادى.
1. جازۋشىنىڭ ءومىر بەلەستەرى جايىندا نە بىلەمىز؟
(ينتەراكتيۆتى تاقتاعا توپتاستىرۋ تۇرىندە جازادى).
1900 جىلى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، پرەسنوۆ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1968 جىلى اقىن، ولەڭگە العاش قادامى 19 جاسىندا باستالعان.
اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى
جازۋشى، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ رەداكتورى
«ءومىر مەكتەبى» رومانىنىڭ اۆتورى
قوعام قايراتكەرى قازاق كسر عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى
2. التاي جىگىتى ەركەبۇلاننىڭ س. مۇقانوۆ پەن م. اۋەزوۆ جايىنداعى پىكىرى.
3. التى جاسار بالا ءسابيتتىڭ ەسىندە نە سەبەپتى ءوز تۋىستارىنان گورى ساياتشى وراز ساقتالىپ قالدى؟
4. حالقىمىزدىڭ قۇسبەگىلەرى قانداي قۇستاردى ۇستاپ باپتايدى؟ ولاردى قانداي اڭ - قۇسقا سالادى؟
5. بۇل شىعارمادا سۋرەتتەۋدىڭ قاي ءتۇرىن بايقادىڭدار؟ ماتىننەن مىسال كەلتىرە وتىرىپ، اتاپ بەرىڭدەر؟
6. اڭشىلىق تاقىرىبىندا جازىلعان قانداي شىعارمالاردى بىلەسىڭدەر؟
ءىىى جاڭا ساباق
(مۇزارت توبىنىڭ ورىنداۋىنداعى «ەسىل اعادى» ءانىنىڭ مۋزىكاسى ەستىلىپ تۇرادى).
ءمۇعالىم: - جازۋشىنىڭ «ءومىر مەكتەبى» رومانى جازۋشىنىڭ ءوز باسىنان وتكەن ءومىر بەلەستەرى جايىندا سىر شەرتەدى. «ساياتشى وراز» ۇزىندىسىندە كەيىپكەردىڭ بالالىق شاعىندا ەسىندە ساقتالىپ قالعان وراز اتتى ساياتشىنىڭ مەرگەندىگى، قۇسبەگىلىگى مەن اڭشىلىعىنا قوسا، قايىرىمدىلىق، مەيىرىمدىلىك، جومارتتىق ءتارىزدى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن ءسوز ەتسە، «ەسىل بويىندا» دەپ اتالاتىن ۇزىندىدە تۋىپ - وسكەن جەرى ەسىل دالاسىنىڭ تابيعات كورىنىستەرىن اسا كوركەم تىلمەن سۋرەتتەي كەلىپ، سول تۋعان جەرگە ارنالعان ءاننىڭ شىعۋ تاريحىن سىر عىپ باياندايدى.
ەسىل دالاسىنىڭ سۋماڭداي اققان ءمولدىر تولقىندى ساعىمى، جىبەكتەي جۇمساق، جۇپار ءيىستى، بوي جەتكەن سۇلۋداي سىلانا جايقالعان قالىڭ شالعىنى، جىلدىڭ وزگە مەزگىلىندە جورتۋىلىن جيىلەتىپ، شىلدەدە باياۋ ەسەتىن جەلى، جانعا جايلى، حوش ءيىسى بار بالبىراعان جەمىس - جيدەگى، شايى شىمىلدىقتاي جەلپىنىپ، قاس پەن كوزدىڭ اراسىندا مىڭ قۇلپىرىپ، كەمەلىنە كەلىپ تولىقسىپ تۇرعان توعايى اسەم دە كوركەم بەينەلەنگەن.
قۇلاعىڭدى قىتىقتايتىن تاماشا ءان - كۇيىن دە كەرەمەت سۋرەتتەيدى. جازۋشى ەسىل ولكەسىنىڭ پەيزاجدىق ەنسيكلوپەدياسىن جاساعانداي. اڭگىمەنىڭ اسەرلىلىگى سونشا – وسىناۋ اسەم كورىنىستەر كوز الدىڭا ەلەستەپ، حوش ءيىسى مۇرنىڭدى قىتىقتاعانداي، قۇستاردىڭ داۋسى قۇلاعىڭا ەستىلگەندەي سەزىنەسىڭ.
- ەندەشە، بالالار، ءۇزىندىنى مانەرلەپ وقي
وتىرىپ، وسى تاماشا كورىنىستى ءبىز دە سەزىنەيىك.
كۇننىڭ جادى مەن تاقىرىپتى جازدىرۋ.
1. وقۋلىقپەن جۇمىس. اڭگىمەنى مانەرلەپ وقىتۋ.
2. اڭگىمەگە جوسپار قۇرعىزۋ.
ءى ەسىل بويىنداعى ساعىم
ءىى ەسىل ولكەسىنىڭ جەلى
ءىىى جايقالعان جاسىل شالعىن
IY بالداي ءتاتتى جەمىس - جيدەك
Y كەمەلىنە كەلىپ تولىقسىعان توعاي
YI ەسىل وزەنىنىڭ اعىسى
YII قۇستاردىڭ تاماشا حورى
3. سوزدىك جۇمىسى
تۇسىنىكسىز سوزدەرمەن جۇمىس
4. اڭگىمەدەن جازۋشىنىڭ كوركەم ءتىل شەبەرلىگىن تانىتاتىن بەينەلى سوزدەردى تاۋىپ، كەستەنى تولتىرۋ.
كوركەمدەگىش
سوزدەر
ەسىل ولكەسى تەڭەۋ ەپيتەت كەيىپتەۋ
ساعىم
جەل
شالعىن
جەمىس - جيدەك
توعاي
وزەن
قۇستار
IY ساباقتى بەكىتۋ
كۋبيزم ءادىسى
1. زەرتتە. ەسىل وزەنى قاي جەردە ورنالاسقان؟ وزەن جانىندا ورنالاسقان قالا تاريحى جايىندا نە بىلەسىڭ؟
2. سالىستىر. كەشەگى ەسىل مەن بۇگىنگى ەسىلدى ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۋرەتتەر ارقىلى سالىستىرىپ، ويىڭدى ايت.
3. سۋرەتتە. جازۋشى ەسىل ءوڭىرىنىڭ اسەم تابيعاتىن تانىتۋ ءۇشىن قانداي كورىنىستەر مەن قۇبىلىستاردى سۋرەتتەگەن؟
4. قولدان. اۋىلىمىزدا ەسىل وزەنى سەكىلدى وزەن بار ما؟ ول جايىندا نە بىلەسىڭ؟ جازۋشىعا ەلىكتەپ بەينەلى تىلمەن سۋرەتتەپ كور.
5. پىكىر ايت. جازۋشىنى تۋعان جەرىنىڭ سوزبەن ايتىپ جەتكىسىز كوز تارتاتىن تابيعاتىن شەبەر دە شەشەن تىلمەن تاماشا بەينەلەپ جەتكىزۋگە يتەرمەلەگەن نە نارسە دەپ ويلايسىڭ؟
6. نە ەلەستەيدى؟ بولاشاق ويىل وزەنىن كوز الدىڭا قانداي تۇردە ەلەستەتەر ەدىڭ؟
ويتولعاۋ. «ويىل بويىندا: كەشە جانە بۇگىن». وقۋشىلار ەن دالادا ەركىن اعىپ جاتقان بۇگىنگى ويىل وزەنى جانە بولاشاقتاعى ويىل وزەنى جايىندا وي تولعايدى.
Y قورىتىندى «ويلان، تاپ!»
اكتيۆتى قالاممەن تومەندەگى سوزدەردى ورنىنا قويادى.
تابيعات كورىنىسى
شىعارمادان ءۇزىندى
قيمىلسىز جاتا قويساڭ، شالعىننىڭ تۇبىندە اق مەرۋەرتتەي جالتىلداعان، كولەمى بودەنەنىڭ جۇمىرتقاسىنداي ءبىر دومالاق زاتتاردى كورەسىڭ. بۇل نە؟ جۇمىرتقا دەيىن دەسەڭ، تىم ءجيى، شالعىننىڭ تۇبىنە سىڭسىپ سىيمايدى!..
شىلدەدە ەسىل ولكەسىنىڭ... باياۋ ەسەدى. جىلدىڭ وزگە مەزگىلدەرىندە جورتۋىلىن جيىلەتەتىن... پىسكەن وسىمدىكتىڭ جەمىسىن توگەرمىن دەپ اياعانداي جۇلقىلاپ - جەلپىپ مازالامايدى.
داۋدەي دوڭكيگەن كارى ۇيەڭكىسى، كۇمىس قابىقتى قايىڭى، قالايى قابىقتى تەرەگى، مىس قابىقتى مويىلى، تەڭسەلگەن تالى، شي بورباي شىلىگى، شىمشىمپاز شىلىگى، كىرپى تۇكتى تىكەنى مەن دولاناسى، تورى توبىلعىسى ارالاس وسكەن...
موپ - موماقان بوپ، تۇنىپ تۇرعان سياقتانىپ، ونىڭ سۋى تىزەڭنەن اسپاي - اق سەنى قابىقتاي قالقىتىپ الا جونەلەدى، مالتىمپاز بولماساڭ، سۋعا كەتتىم دەپ ۇرەيلەنەسىڭ...
جەلپىنگەن... ءتۇسى كوز توقتاتپاي، بىرەسە كوك، بىرەسە جاسىل، بىرەسە اق سىقىلدانىپ، بوياۋى قاس پەن قاباقتىڭ اراسىندا الدەنەشە
قۇلپىرىپ، ساعىمنىڭ سۋىنا شومىلىپ، دەنەسىنە شاڭ جولاتپاي تۇرلەنگەن سايىن... جارقىراي تۇسەدى.
... قۇلاعىڭدى قىتىقتايتىن تاماشا حورىن قايتەرسىڭ... ول حورعا سۇڭقىلداپ اققۋ، قاڭقىلداپ قاز، شاڭقىلداپ شاعالا، بەزەكتەپ قىزعىش، بارىلداپ ۇيرەك، سايراپ بۇلبۇل، شىقىلىقتاپ ساۋىسقان، قارقىلداپ قارعا، شىرىلداپ شەگىرتكە دەگەندەي،... ءبارى قوسىلادى...
گۇلگە بولەنگەن تەرەڭىنە سۇڭگىگىڭ كەلەدى، جۇپار ءيىستى جاسىل جىبەگىن جاستانىپ، تا، جامىلىپ تا جانىڭدى جايلاندىرا جاتقىڭ كەلەدى. جايقالعان جاسىل... جاپىرىپ جۇرە بەرۋگە اياعانداي، نە جانىڭدى جايلاندىرعىڭ كەلگەندەي، ءبىر تۇستا جاسىل جىبەككە بولەنە سۇلاي كەتەسىڭ.
كەرەكتى سوزدەر:
شالعىن، ساعىم، جەل، قۇستار، توعاي، وزەن، جيدەك.
Yءى باعالاۋ
Yءىى ۇيگە تاپسىرما. جازۋشىنىڭ كوركەم ءسوز ورنەكتەرىن ۇلگىگە الا وتىرىپ، ويىل وزەنىنە سيپاتتاما جازۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بىلىمدىلىك: ۇلتتىق ادەبيەتىمىزدىڭ نەگىزىن سالۋشى قالامگەرلەردىڭ ءبىرى ءسابيت مۇقانوۆتىڭ شىعارماشىلىعى جايىندا ماعلۇمات بەرۋ، قالامگەردىڭ ەسىل ولكەسىنىڭ كوركەم تابيعاتىن تانىتۋداعى ءسوز قولدانۋ ەرەكشەلىگىن، سۋرەتتەۋ شەبەرلىگىن جەرگىلىكتى جەردىڭ تابيعات كورىنىستەرىمەن سالىستىرا مەڭگەرتۋ.
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىنىڭ وزىندىك وي - قيالىنا ەرىك بەرە وتىرىپ، وزىنشە وي تۇيۋگە باۋلۋ، شىعارماشىلىقپەن جۇمىس ىستەۋگە جۇمىلدىرۋ ارقىلى تانىم - تۇسىنىكتەرىن، تىلدىك قورىن دامىتۋ.
3. تاربيەلىك: جازۋشى ءومىرىن ونەگە ەتە وتىرىپ، تۋعان جەردىڭ تابيعاتىن سۇيۋگە جانە قۇرمەتتەۋگە، ايالاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ءبىلىم بەرۋ ساباعى
ساباقتىڭ ادىستەرى: بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، مانەرلەپ وقۋ، كۋبيزم، سوزدىك جۇمىسى، كەستەمەن جۇمىس، ويتولعاۋ، ينتەراكتيۆتى تاقتامەن جۇمىس.
ساباققا كەرەكتى قۇرال - جابدىقتار مەن كورنەكىلىكتەر: س. مۇقانوۆتىڭ سۋرەتى، گەوگرافيالىق كارتا، ينتەراكتيۆتى تاقتا، تابيعات كورىنىسىن بەينەلەيتىن سۋرەتتەر.
ءپانارالىق بايلانىس: تاريح، گەوگرافيا، ءومىر.
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
ءى ۇيىمداستىرۋ. وقۋشىلارمەن امانداسۋ، سىنىپ تازالىعىن تەكسەرۋ، سىنىپ وقۋشىلارىن تۇگەندەۋ.
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن قورىتىندىلاۋ.
س. مۇقانوۆتىڭ ءومىرى مەن شىعارماشىلىعىنا قاتىستى دەرەكتەر مەن «ساياتشى وراز» اڭگىمەسى سۇراق - جاۋاپ تۇرىندە سۇرالادى.
1. جازۋشىنىڭ ءومىر بەلەستەرى جايىندا نە بىلەمىز؟
(ينتەراكتيۆتى تاقتاعا توپتاستىرۋ تۇرىندە جازادى).
1900 جىلى سولتۇستىك قازاقستان وبلىسى، پرەسنوۆ اۋدانىندا دۇنيەگە كەلگەن.
1968 جىلى اقىن، ولەڭگە العاش قادامى 19 جاسىندا باستالعان.
اباي اتىنداعى مەملەكەتتىك سىيلىقتىڭ يەگەرى
جازۋشى، «قازاق ادەبيەتى» گازەتىنىڭ رەداكتورى
«ءومىر مەكتەبى» رومانىنىڭ اۆتورى
قوعام قايراتكەرى قازاق كسر عىلىم اكادەمياسىنىڭ اكادەميگى
2. التاي جىگىتى ەركەبۇلاننىڭ س. مۇقانوۆ پەن م. اۋەزوۆ جايىنداعى پىكىرى.
3. التى جاسار بالا ءسابيتتىڭ ەسىندە نە سەبەپتى ءوز تۋىستارىنان گورى ساياتشى وراز ساقتالىپ قالدى؟
4. حالقىمىزدىڭ قۇسبەگىلەرى قانداي قۇستاردى ۇستاپ باپتايدى؟ ولاردى قانداي اڭ - قۇسقا سالادى؟
5. بۇل شىعارمادا سۋرەتتەۋدىڭ قاي ءتۇرىن بايقادىڭدار؟ ماتىننەن مىسال كەلتىرە وتىرىپ، اتاپ بەرىڭدەر؟
6. اڭشىلىق تاقىرىبىندا جازىلعان قانداي شىعارمالاردى بىلەسىڭدەر؟
ءىىى جاڭا ساباق
(مۇزارت توبىنىڭ ورىنداۋىنداعى «ەسىل اعادى» ءانىنىڭ مۋزىكاسى ەستىلىپ تۇرادى).
ءمۇعالىم: - جازۋشىنىڭ «ءومىر مەكتەبى» رومانى جازۋشىنىڭ ءوز باسىنان وتكەن ءومىر بەلەستەرى جايىندا سىر شەرتەدى. «ساياتشى وراز» ۇزىندىسىندە كەيىپكەردىڭ بالالىق شاعىندا ەسىندە ساقتالىپ قالعان وراز اتتى ساياتشىنىڭ مەرگەندىگى، قۇسبەگىلىگى مەن اڭشىلىعىنا قوسا، قايىرىمدىلىق، مەيىرىمدىلىك، جومارتتىق ءتارىزدى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەرىن ءسوز ەتسە، «ەسىل بويىندا» دەپ اتالاتىن ۇزىندىدە تۋىپ - وسكەن جەرى ەسىل دالاسىنىڭ تابيعات كورىنىستەرىن اسا كوركەم تىلمەن سۋرەتتەي كەلىپ، سول تۋعان جەرگە ارنالعان ءاننىڭ شىعۋ تاريحىن سىر عىپ باياندايدى.
ەسىل دالاسىنىڭ سۋماڭداي اققان ءمولدىر تولقىندى ساعىمى، جىبەكتەي جۇمساق، جۇپار ءيىستى، بوي جەتكەن سۇلۋداي سىلانا جايقالعان قالىڭ شالعىنى، جىلدىڭ وزگە مەزگىلىندە جورتۋىلىن جيىلەتىپ، شىلدەدە باياۋ ەسەتىن جەلى، جانعا جايلى، حوش ءيىسى بار بالبىراعان جەمىس - جيدەگى، شايى شىمىلدىقتاي جەلپىنىپ، قاس پەن كوزدىڭ اراسىندا مىڭ قۇلپىرىپ، كەمەلىنە كەلىپ تولىقسىپ تۇرعان توعايى اسەم دە كوركەم بەينەلەنگەن.
قۇلاعىڭدى قىتىقتايتىن تاماشا ءان - كۇيىن دە كەرەمەت سۋرەتتەيدى. جازۋشى ەسىل ولكەسىنىڭ پەيزاجدىق ەنسيكلوپەدياسىن جاساعانداي. اڭگىمەنىڭ اسەرلىلىگى سونشا – وسىناۋ اسەم كورىنىستەر كوز الدىڭا ەلەستەپ، حوش ءيىسى مۇرنىڭدى قىتىقتاعانداي، قۇستاردىڭ داۋسى قۇلاعىڭا ەستىلگەندەي سەزىنەسىڭ.
- ەندەشە، بالالار، ءۇزىندىنى مانەرلەپ وقي
وتىرىپ، وسى تاماشا كورىنىستى ءبىز دە سەزىنەيىك.
كۇننىڭ جادى مەن تاقىرىپتى جازدىرۋ.
1. وقۋلىقپەن جۇمىس. اڭگىمەنى مانەرلەپ وقىتۋ.
2. اڭگىمەگە جوسپار قۇرعىزۋ.
ءى ەسىل بويىنداعى ساعىم
ءىى ەسىل ولكەسىنىڭ جەلى
ءىىى جايقالعان جاسىل شالعىن
IY بالداي ءتاتتى جەمىس - جيدەك
Y كەمەلىنە كەلىپ تولىقسىعان توعاي
YI ەسىل وزەنىنىڭ اعىسى
YII قۇستاردىڭ تاماشا حورى
3. سوزدىك جۇمىسى
تۇسىنىكسىز سوزدەرمەن جۇمىس
4. اڭگىمەدەن جازۋشىنىڭ كوركەم ءتىل شەبەرلىگىن تانىتاتىن بەينەلى سوزدەردى تاۋىپ، كەستەنى تولتىرۋ.
كوركەمدەگىش
سوزدەر
ەسىل ولكەسى تەڭەۋ ەپيتەت كەيىپتەۋ
ساعىم
جەل
شالعىن
جەمىس - جيدەك
توعاي
وزەن
قۇستار
IY ساباقتى بەكىتۋ
كۋبيزم ءادىسى
1. زەرتتە. ەسىل وزەنى قاي جەردە ورنالاسقان؟ وزەن جانىندا ورنالاسقان قالا تاريحى جايىندا نە بىلەسىڭ؟
2. سالىستىر. كەشەگى ەسىل مەن بۇگىنگى ەسىلدى ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى سۋرەتتەر ارقىلى سالىستىرىپ، ويىڭدى ايت.
3. سۋرەتتە. جازۋشى ەسىل ءوڭىرىنىڭ اسەم تابيعاتىن تانىتۋ ءۇشىن قانداي كورىنىستەر مەن قۇبىلىستاردى سۋرەتتەگەن؟
4. قولدان. اۋىلىمىزدا ەسىل وزەنى سەكىلدى وزەن بار ما؟ ول جايىندا نە بىلەسىڭ؟ جازۋشىعا ەلىكتەپ بەينەلى تىلمەن سۋرەتتەپ كور.
5. پىكىر ايت. جازۋشىنى تۋعان جەرىنىڭ سوزبەن ايتىپ جەتكىسىز كوز تارتاتىن تابيعاتىن شەبەر دە شەشەن تىلمەن تاماشا بەينەلەپ جەتكىزۋگە يتەرمەلەگەن نە نارسە دەپ ويلايسىڭ؟
6. نە ەلەستەيدى؟ بولاشاق ويىل وزەنىن كوز الدىڭا قانداي تۇردە ەلەستەتەر ەدىڭ؟
ويتولعاۋ. «ويىل بويىندا: كەشە جانە بۇگىن». وقۋشىلار ەن دالادا ەركىن اعىپ جاتقان بۇگىنگى ويىل وزەنى جانە بولاشاقتاعى ويىل وزەنى جايىندا وي تولعايدى.
Y قورىتىندى «ويلان، تاپ!»
اكتيۆتى قالاممەن تومەندەگى سوزدەردى ورنىنا قويادى.
تابيعات كورىنىسى
شىعارمادان ءۇزىندى
قيمىلسىز جاتا قويساڭ، شالعىننىڭ تۇبىندە اق مەرۋەرتتەي جالتىلداعان، كولەمى بودەنەنىڭ جۇمىرتقاسىنداي ءبىر دومالاق زاتتاردى كورەسىڭ. بۇل نە؟ جۇمىرتقا دەيىن دەسەڭ، تىم ءجيى، شالعىننىڭ تۇبىنە سىڭسىپ سىيمايدى!..
شىلدەدە ەسىل ولكەسىنىڭ... باياۋ ەسەدى. جىلدىڭ وزگە مەزگىلدەرىندە جورتۋىلىن جيىلەتەتىن... پىسكەن وسىمدىكتىڭ جەمىسىن توگەرمىن دەپ اياعانداي جۇلقىلاپ - جەلپىپ مازالامايدى.
داۋدەي دوڭكيگەن كارى ۇيەڭكىسى، كۇمىس قابىقتى قايىڭى، قالايى قابىقتى تەرەگى، مىس قابىقتى مويىلى، تەڭسەلگەن تالى، شي بورباي شىلىگى، شىمشىمپاز شىلىگى، كىرپى تۇكتى تىكەنى مەن دولاناسى، تورى توبىلعىسى ارالاس وسكەن...
موپ - موماقان بوپ، تۇنىپ تۇرعان سياقتانىپ، ونىڭ سۋى تىزەڭنەن اسپاي - اق سەنى قابىقتاي قالقىتىپ الا جونەلەدى، مالتىمپاز بولماساڭ، سۋعا كەتتىم دەپ ۇرەيلەنەسىڭ...
جەلپىنگەن... ءتۇسى كوز توقتاتپاي، بىرەسە كوك، بىرەسە جاسىل، بىرەسە اق سىقىلدانىپ، بوياۋى قاس پەن قاباقتىڭ اراسىندا الدەنەشە
قۇلپىرىپ، ساعىمنىڭ سۋىنا شومىلىپ، دەنەسىنە شاڭ جولاتپاي تۇرلەنگەن سايىن... جارقىراي تۇسەدى.
... قۇلاعىڭدى قىتىقتايتىن تاماشا حورىن قايتەرسىڭ... ول حورعا سۇڭقىلداپ اققۋ، قاڭقىلداپ قاز، شاڭقىلداپ شاعالا، بەزەكتەپ قىزعىش، بارىلداپ ۇيرەك، سايراپ بۇلبۇل، شىقىلىقتاپ ساۋىسقان، قارقىلداپ قارعا، شىرىلداپ شەگىرتكە دەگەندەي،... ءبارى قوسىلادى...
گۇلگە بولەنگەن تەرەڭىنە سۇڭگىگىڭ كەلەدى، جۇپار ءيىستى جاسىل جىبەگىن جاستانىپ، تا، جامىلىپ تا جانىڭدى جايلاندىرا جاتقىڭ كەلەدى. جايقالعان جاسىل... جاپىرىپ جۇرە بەرۋگە اياعانداي، نە جانىڭدى جايلاندىرعىڭ كەلگەندەي، ءبىر تۇستا جاسىل جىبەككە بولەنە سۇلاي كەتەسىڭ.
كەرەكتى سوزدەر:
شالعىن، ساعىم، جەل، قۇستار، توعاي، وزەن، جيدەك.
Yءى باعالاۋ
Yءىى ۇيگە تاپسىرما. جازۋشىنىڭ كوركەم ءسوز ورنەكتەرىن ۇلگىگە الا وتىرىپ، ويىل وزەنىنە سيپاتتاما جازۋ.
You Might Also Like
