شاكارىم قۇدايبەردييەۆ «قالقامان - مامىر پوەماسى»
ساباقتىڭ تاقىرىبى: شاكارىم قۇدايبەردييەۆ. «قالقامان - مامىر پوەماسى».
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ش. قۇدايبەردييەۆتىڭ شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەتتەر بەرە وتىرىپ، «قالقامان - مامىر» پوەماسىنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرتۋ، تاقىرىبى مەن يدەياسىن اشۋ، كومپوزيسيالىق قۇرىلىسىنا تالداۋ جاساۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ، كوركەم شىعارمانى ءتۇسىنىپ وقۋ، تالداۋ قابىلەتتەرىن، تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شىنايى سەزىمدى قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ۋادەگە بەرىكتىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءادىسى: ءىشىنارا ىزدەندىرۋ، مانەرلەپ وقۋ، بايانداۋ ادىستەرى
ساتىلاي كەشەندى تالداۋ، «تەرميندەرمەن بولجاۋ»،
«ديسكۋسسيالىق كارتا»، «پوەما كەستەسى» ستراتەگيالارى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ءۇنتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ
IY. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
Y. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
YI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ
YII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
YIII. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلار تۇگەلدەنەدى. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ. كوركەمونەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ءقادىرلىسى دە، قاسيەتتىسى دە – ءسوز ونەرى، ياعني ادەبيەت، - دەپ ز. قابداسوۆ اعامىز ايتقانداي، ءقازىر – ادەبيەت ساباعى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
«ولەڭ ءسوزدىڭ پاتشاسى – ءسوز ساراسى قيىننان قيىستىرار ەر ساناسى»، - دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي، ءبىز وتكەن ساباعىمىزدا ادەبيەت تەورياسىنان ونەرگە توقتالعانبىز. ولەڭ شۋماقتارىن قۇرىلىسىنا، ۇيقاسىنا، كوركەمدىك ەرەكشەلىگىنە توقتالىپ، تالدادىق. وسىعان بايلانىستى ۇيگە:
ءى قاتارعا – 2، 3، 4 تارماقتى
ءىى قاتارعا – 5، 6 تارماقتى
ءىىى قاتارعا – 7، 8 تارماقتى
ولەڭ جولدارىنا جانە 1، 2، 3، 4 نەمەسە كوپ بۋناقتى ولەڭگە مىسال جازۋعا تاپسىرىلعان.
2 وقۋشىعا جەكە تاپسىرما بەرىلەدى. 1 وقۋشى ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى ولەڭ شۋماعىن قۇرىلىسىنا تالدايدى، ەكىنشى وقۋشى وزىنە بەرىلگەن ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاسايدى. جالپى سىنىپتان ءۇي تاپسىرماسى تەكسەرىلەدى.
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
تاقتادا ولەڭ شۋماقتارى كورسەتىلىپ ۇيقاسىنا تالدايدى.
1. ولەڭ دەگەنىمىز نە؟
2. شۋماق دەگەنىمىز نە؟
3. بۋناق دەگەنىمىز نە؟
4. قانداي ۇيقاستاردى بىلەمىز؟
5. قازاق ولەڭدەرى نەگىزىنەن قانداي ۇيقاسقا قۇرىلادى؟
IY. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ:
«ولەڭ» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە ەسىمىزگە قازاق پوەزياسىنىڭ كۇن شۋاقتى اسقار بيىگى اباي اتامىز ورالارى ءسوزسىز. اباي اتامىزدىڭ شاكىرتتەرى دە ادەبيەتىمىزدىڭ تورىنەن ورىن الادى. سولاردىڭ ىشىندەگى بىرەگەيى، ابايدىڭ تاربيەسىن كورىپ، اقىندىق مەكتەبىنەن وتكەن – شاكارىم اتامىز. شاكارىم شىعارماشىلىعىمەن ءبىز تومەنگى سىنىپتاردان تانىسپىز. قانداي ولەڭدەرىن بىلەمىز؟
شاكارىم شىعارماشىلىعى بويىنشا 3 وقۋشىعا ىزدەنۋشىلىك تاپسىرمالار بەرىلگەن. ەلەكتروندىق وقۋلىقتان قوسىمشا مالىمەتتەر تىڭدالادى.
شاكارىم شىعارماشىلىعىنىڭ كەستەسى كورسەتىلەدى. كەستەدەگى پوەمالارعا توقتالا وتىرىپ، جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى، ماقساتى حابارلانادى.
تاقتادان بىرنەشە سۋرەتتەر كورسەتىلەدى. سۋرەتتەر پوەما مازمۇنىمەن بايلانىستى. «پوەما نە تۋرالى بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن سۇراق قويۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ نازارى جاڭا تاقىرىپقا اۋدارىلادى. پوەمانىڭ مازمۇنى وقۋلىقتى پايدالانا وتىرىپ، جان - جاقتى تۇسىندىرىلەدى. پوەمانىڭ مازمۇنىنا بايلانىستى وقۋشىلارعا پروبلەمالىق سۇراقتار قويىلىپ، جاۋاپتار تىڭدالادى، پوەمادان ۇزىندىلەر مانەرلەپ وقىلادى.
پوەمانىڭ تاقىرىبى – ەكى جاقتىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال ماحابباتى، يدەياسى – ۋادەگە بەرىكتىكتى، ادال سەزىمدى، سۇيىسپەنشىلىكتى دارىپتەۋ.
Y. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
توپتىق تاپسىرمالار ورىنداۋ.
ءى قاتار
شىعارمانىڭ كومپوزيسيالىق قۇرىلىسىنا ساتىلاي – كەشەندى تالداۋ جاساۋ.
اۆتورى
تاقىرىبى
وقيعانىڭ بولعان كەزى
وقيعانىڭ باستالۋى
وقيعاداعى بايلانىس
دامۋى
شيەلەنىسۋى
شارىقتاۋ شەگى
شەشىمى
ءىى قاتار
ديسكۋسسيالىق كارتانى تولتىرۋ ارقىلى ءوز پىكىرلەرىن بىلدىرەدى.
ديسكۋسسيالىق كارتا
ءيا جوق
1. مامىر باقىتتى ما؟
2. جىردا كوكەناي «باتىر» دەپ ايتىلادى. سەن وعان كەلىسەسىڭ بە؟
3. انەت بابانىڭ شەشىمى ءادىل مە؟
5. قالقاماننىڭ ەلدەن كەتۋى دۇرىس پا؟
ءىىى قاتار
پوەما كەستەسىن تولتىرادى.
پوەما اۆتورى:
پوەما تاقىرىبى:
پوەما يدەياسى:
پوەما وقيعاسى بولعان جەر
پوەما جاعىمدى كەيىپكەرلەرى
پوەما جاعىمسىز كەيىپكەرلەرى
پوەمانىڭ وزىڭە ۇناعان جەرى
نەسىمەن ۇنادى؟
YI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
ساباعىمىزدىڭ باسىندا تەرميندەرمەن بولجاۋ جاساپ، ءوز پىكىرىمىزدى ءبىلدىرىپ ەدىك، ءوز قيالىمىزبەن ءبىز وقيعا جەلىسىنە جاقىن كەلگەن ەكەنبىز. شاكارىم پوەماسى ارقىلى ءوز زامانىنىڭ قاتاڭ وقيعاسىنا نارازىلىق بىلدىرگەن. جىرداعى «قالقامان - مامىر» ەركىندىككە ۇمتىلعان جۇرەك قالاۋىن ماقسات ەتە بىلگەن – قازاقتىڭ قىزى بولسا، قالقامان – ماحابباتىنا بەرىك، باتىر، ەر جىگىت. سونىمەن قاتار قازاق حالقىنىڭ تۋىسقاندىق قاسيەتتەردى بەرىك ۇستايتىندىعىنىڭ كۋاسى بولدىق.
YII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
1. سۇراقتار مەن تاپسىرمالار 83 - بەت
2. پوەما قۇرىلىسىنا ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ.
YIII. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا ش. قۇدايبەردييەۆتىڭ شىعارماشىلىعى تۋرالى مالىمەتتەر بەرە وتىرىپ، «قالقامان - مامىر» پوەماسىنىڭ مازمۇنىن مەڭگەرتۋ، تاقىرىبى مەن يدەياسىن اشۋ، كومپوزيسيالىق قۇرىلىسىنا تالداۋ جاساۋ.
دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردىڭ سويلەۋ ءتىلىن دامىتۋ، كوركەم شىعارمانى ءتۇسىنىپ وقۋ، تالداۋ قابىلەتتەرىن، تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
تاربيەلىك: وقۋشىلاردى شىنايى سەزىمدى قۇرمەتتەۋگە، ادامگەرشىلىككە، ۋادەگە بەرىكتىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ءبىلىمدى مەڭگەرتۋ
ساباقتىڭ ءتۇرى: ءداستۇرلى
ساباقتىڭ ءادىسى: ءىشىنارا ىزدەندىرۋ، مانەرلەپ وقۋ، بايانداۋ ادىستەرى
ساتىلاي كەشەندى تالداۋ، «تەرميندەرمەن بولجاۋ»،
«ديسكۋسسيالىق كارتا»، «پوەما كەستەسى» ستراتەگيالارى.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، ءۇنتاسپا.
ساباقتىڭ بارىسى: ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ
IY. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ
Y. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ
YI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ
YII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
YIII. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
وقۋشىلار تۇگەلدەنەدى. وقۋشىلاردىڭ نازارىن ساباققا اۋدارۋ. كوركەمونەردىڭ ىشىندەگى ەڭ ءقادىرلىسى دە، قاسيەتتىسى دە – ءسوز ونەرى، ياعني ادەبيەت، - دەپ ز. قابداسوۆ اعامىز ايتقانداي، ءقازىر – ادەبيەت ساباعى.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
«ولەڭ ءسوزدىڭ پاتشاسى – ءسوز ساراسى قيىننان قيىستىرار ەر ساناسى»، - دەپ اباي اتامىز جىرلاعانداي، ءبىز وتكەن ساباعىمىزدا ادەبيەت تەورياسىنان ونەرگە توقتالعانبىز. ولەڭ شۋماقتارىن قۇرىلىسىنا، ۇيقاسىنا، كوركەمدىك ەرەكشەلىگىنە توقتالىپ، تالدادىق. وسىعان بايلانىستى ۇيگە:
ءى قاتارعا – 2، 3، 4 تارماقتى
ءىى قاتارعا – 5، 6 تارماقتى
ءىىى قاتارعا – 7، 8 تارماقتى
ولەڭ جولدارىنا جانە 1، 2، 3، 4 نەمەسە كوپ بۋناقتى ولەڭگە مىسال جازۋعا تاپسىرىلعان.
2 وقۋشىعا جەكە تاپسىرما بەرىلەدى. 1 وقۋشى ينتەراكتيۆتى تاقتاداعى ولەڭ شۋماعىن قۇرىلىسىنا تالدايدى، ەكىنشى وقۋشى وزىنە بەرىلگەن ولەڭگە ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاسايدى. جالپى سىنىپتان ءۇي تاپسىرماسى تەكسەرىلەدى.
ءىىى. وتكەن ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
تاقتادا ولەڭ شۋماقتارى كورسەتىلىپ ۇيقاسىنا تالدايدى.
1. ولەڭ دەگەنىمىز نە؟
2. شۋماق دەگەنىمىز نە؟
3. بۋناق دەگەنىمىز نە؟
4. قانداي ۇيقاستاردى بىلەمىز؟
5. قازاق ولەڭدەرى نەگىزىنەن قانداي ۇيقاسقا قۇرىلادى؟
IY. جاڭا ساباقتى ءتۇسىندىرۋ:
«ولەڭ» دەگەن ءسوزدى ەستىگەندە ەسىمىزگە قازاق پوەزياسىنىڭ كۇن شۋاقتى اسقار بيىگى اباي اتامىز ورالارى ءسوزسىز. اباي اتامىزدىڭ شاكىرتتەرى دە ادەبيەتىمىزدىڭ تورىنەن ورىن الادى. سولاردىڭ ىشىندەگى بىرەگەيى، ابايدىڭ تاربيەسىن كورىپ، اقىندىق مەكتەبىنەن وتكەن – شاكارىم اتامىز. شاكارىم شىعارماشىلىعىمەن ءبىز تومەنگى سىنىپتاردان تانىسپىز. قانداي ولەڭدەرىن بىلەمىز؟
شاكارىم شىعارماشىلىعى بويىنشا 3 وقۋشىعا ىزدەنۋشىلىك تاپسىرمالار بەرىلگەن. ەلەكتروندىق وقۋلىقتان قوسىمشا مالىمەتتەر تىڭدالادى.
شاكارىم شىعارماشىلىعىنىڭ كەستەسى كورسەتىلەدى. كەستەدەگى پوەمالارعا توقتالا وتىرىپ، جاڭا ساباقتىڭ تاقىرىبى، ماقساتى حابارلانادى.
تاقتادان بىرنەشە سۋرەتتەر كورسەتىلەدى. سۋرەتتەر پوەما مازمۇنىمەن بايلانىستى. «پوەما نە تۋرالى بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن سۇراق قويۋ ارقىلى وقۋشىلاردىڭ نازارى جاڭا تاقىرىپقا اۋدارىلادى. پوەمانىڭ مازمۇنى وقۋلىقتى پايدالانا وتىرىپ، جان - جاقتى تۇسىندىرىلەدى. پوەمانىڭ مازمۇنىنا بايلانىستى وقۋشىلارعا پروبلەمالىق سۇراقتار قويىلىپ، جاۋاپتار تىڭدالادى، پوەمادان ۇزىندىلەر مانەرلەپ وقىلادى.
پوەمانىڭ تاقىرىبى – ەكى جاقتىڭ ءبىر - بىرىنە دەگەن ادال ماحابباتى، يدەياسى – ۋادەگە بەرىكتىكتى، ادال سەزىمدى، سۇيىسپەنشىلىكتى دارىپتەۋ.
Y. جاڭا ساباقتى بەكىتۋ:
توپتىق تاپسىرمالار ورىنداۋ.
ءى قاتار
شىعارمانىڭ كومپوزيسيالىق قۇرىلىسىنا ساتىلاي – كەشەندى تالداۋ جاساۋ.
اۆتورى
تاقىرىبى
وقيعانىڭ بولعان كەزى
وقيعانىڭ باستالۋى
وقيعاداعى بايلانىس
دامۋى
شيەلەنىسۋى
شارىقتاۋ شەگى
شەشىمى
ءىى قاتار
ديسكۋسسيالىق كارتانى تولتىرۋ ارقىلى ءوز پىكىرلەرىن بىلدىرەدى.
ديسكۋسسيالىق كارتا
ءيا جوق
1. مامىر باقىتتى ما؟
2. جىردا كوكەناي «باتىر» دەپ ايتىلادى. سەن وعان كەلىسەسىڭ بە؟
3. انەت بابانىڭ شەشىمى ءادىل مە؟
5. قالقاماننىڭ ەلدەن كەتۋى دۇرىس پا؟
ءىىى قاتار
پوەما كەستەسىن تولتىرادى.
پوەما اۆتورى:
پوەما تاقىرىبى:
پوەما يدەياسى:
پوەما وقيعاسى بولعان جەر
پوەما جاعىمدى كەيىپكەرلەرى
پوەما جاعىمسىز كەيىپكەرلەرى
پوەمانىڭ وزىڭە ۇناعان جەرى
نەسىمەن ۇنادى؟
YI. جاڭا ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
ساباعىمىزدىڭ باسىندا تەرميندەرمەن بولجاۋ جاساپ، ءوز پىكىرىمىزدى ءبىلدىرىپ ەدىك، ءوز قيالىمىزبەن ءبىز وقيعا جەلىسىنە جاقىن كەلگەن ەكەنبىز. شاكارىم پوەماسى ارقىلى ءوز زامانىنىڭ قاتاڭ وقيعاسىنا نارازىلىق بىلدىرگەن. جىرداعى «قالقامان - مامىر» ەركىندىككە ۇمتىلعان جۇرەك قالاۋىن ماقسات ەتە بىلگەن – قازاقتىڭ قىزى بولسا، قالقامان – ماحابباتىنا بەرىك، باتىر، ەر جىگىت. سونىمەن قاتار قازاق حالقىنىڭ تۋىسقاندىق قاسيەتتەردى بەرىك ۇستايتىندىعىنىڭ كۋاسى بولدىق.
YII. ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
1. سۇراقتار مەن تاپسىرمالار 83 - بەت
2. پوەما قۇرىلىسىنا ساتىلاي كەشەندى تالداۋ جاساۋ.
YIII. وقۋشىلاردىڭ ءبىلىمىن باعالاۋ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ اتاۋى: ق. ءجۇمادىلوۆ «قازدار قايتىپ بارادى»
