سۋ. سۋدىڭ قاسيەتتەرى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: سۋ. سۋدىڭ قاسيەتتەرى.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردى سۋدىڭ قانداي كۇيدە بولاتىنىمەن تانىستىرۋ. پراكتيكالىق جۇمىس بارىسىندا باقىلاۋ، تالداۋ، سالىستىرۋ جانە قورىتىندى شىعارا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ ءوز ويلارىن جۇيەلى تۇردە بايانداۋىن، ءتۇسىنىپ وقۋىن، ويلاۋىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: تابيعاتتى سۇيۋگە، ونى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، سۋرەتتەر، جارتى شارلار كارتاسى، ءۇنتاسپا، تاجىريبەگە قاجەتتى زاتتار.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، توپتاستىرۋ، سىزبا، توپپەن جۇمىس، پراكتيكالىق جۇمىس، تەست.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەتتىك وقۋ
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
پسيحولوگيالىق دايىندىق؟ سۋدى ءۇنىن ەستىپ، سول كوڭىل كۇيگە قوزعالىس جاساۋ.
سىنىپ وقۋشىلارىن توپقا ءبولىپ وتىرعىزۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
توپپەن جۇمىس.
اۋا
اۋانىڭ قاسيەتتەرى
اۋانىڭ ماڭىزى
ءى توپ. 1. اۋا تۋرالى نە بىلەمىز؟
ءىى توپ. 2. اۋانىڭ قانداي قاسيەتتەرى بار؟
ءىىى توپ. 3. اۋانىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ماڭىزى قانداي؟
ءىى ءبولىم. نە كوردىك؟ نە بىلدىك؟
بۇل بولىمدە وتكەن ساباقتاردا اۋانىڭ قاسيەتتەرىنە جاسالعان تاجىريبەلەردى ەسكە تۇسىرەمىز.
ءى توپ. اۋانىڭ ورىن الاتىندىعى تۋرالى تاجىريبەنى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ءىى توپ. اۋانىڭ سىعىلىپ سەرپىلەتىندىگى تۋرالى تاجىريبەنى ايتۋ.
ءىىى توپ. وت جانۋ ءۇشىن اۋانىڭ قاجەتتىلىگى تۋرالى تاجىريبەنى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ءىىى ءبولىم. نە ۇيرەندىك؟ نە بىلدىك؟
ءى توپ. اۋانىڭ تابيعاتتاعى ماڭىزى.
ءىى توپ. اۋانىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى.
ءىىى توپ. اۋانى قورعاۋ.
ءىV ءبولىم. وي قورىتۋ.
كەستە قۇرىپ، ونى تولتىرۋ.
نەگىزگى ءسوز: اۋا
اۋانىڭ قاسيەتتەرى: ءمولدىر، ءتۇسسىز، سالماعى جوق، ءپىشىنى ءيىسى جوق، سىعىلادى، سەرپىلەدى، جىلى، سالقىن، ىسسى، سۋىق اۋالار. اۋاسىز وت جانبايدى.
اۋانىڭ قۇرامىن سۇراۋ. (ازوت، كومىرقىشقىل گازى، وتتەگى جانە باسقا گازدار)
اۋا – گازداردىڭ قوسپاسى.
اۋانىڭ لاستانۋ سەبەپتەرىن انىقتاۋ:( ءتۇرلى قالدىقتار، ۋلى گازدار، تۇتىندەر، رادياسيا، ورمانداعى اعاشتاردى كەسۋ، ورمان - توعايلاردىڭ ورتەنۋى ت. ب)
تازا اۋانى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
زاۆود فابريكالاردىڭ سۋرەتتەرىمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
3 توپتان ءبىر - ءبىر وقۋشى ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.
سۋ تۋرالى جۇمباقتار شەشۋ.
1. اياعى جوق جورعالايدى، جۇرەدى،
اۋزى دا جوق سىڭعىرلايدى، كۇلەدى.
ونسىز ءبىراق جەر بەتىندە تىرلىك جوق
ايتىڭدارشى وسىنى كىم بىلەدى؟ (سۋ)
2. كوزگە كورىنبەيدى
قولعا ىلىنبەيدى (اۋا)
3. كوزگە كورىنگەنمەن
ۇستاساق قولعا ىلىنبەيدى. (بۋ )
ءۇنتاسپادان ە. وتەتىلەۋ ۇلىنىڭ “سۋ“ اتتى ولەڭىن تىڭداۋ.
سۋ – تىرشىلىك نەگىزى
ونسىز ءومىر سۇرمەيسىڭ
گيگيەنا ەگىزى
سۋ دەپ جانە بىلگەيسىڭ
سۋ – تابيعات بايلىعى
وزەن - كولگە بارعايسىڭ
كەمى ەكى رەت ءار كۇنى
سۋعا ءتۇسىپ تۇرعايسىڭ.
ۇيدە ۆاننا، دۋش بولسا
سالقىن سۋمەن قۇيىنعىن
ىستىق سۋمەن شومىلساڭ
سۋىق سۋمەن جۋىنعىن
سۋ سەرگىتەر بويىڭدى
ونىمەن دوس بولعايسىڭ
سۋدان كەيىن سەن ەندى
ءىسىڭدى وڭاي جالعايسىڭ
اينالاڭدى قورشاعان
تابيعاتتى سۇيە ءبىل
ءقاۋىپ - قاتەر تونسە وعان
قامقورعا الىپ سۇيە ءبىل
بىلگىن مۇنى بالالار
سۋسىز قۇرعاق دالالار
سۋسىز قاراڭ دالالار
ەسكەرتەمىز بار ۇلعا
ەسكەرتەمىز بار قىزعا
سۋدى بوسقا اعىزبا.
ولەڭنىڭ مازمۇنى بويىنشا قويىلاتىن سۇراقتار
ءى توپ. “سۋ – تىرشىلىك كوزى” دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
ءىى توپ. سۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
ءىىى توپ. سۋدى قورعاۋ ءۇشىن قانداي شارالار جۇزەگە اسىرىلادى؟
سۋ تۋرالى ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ.
جارتى شارلار كارتاسىمەن جۇمىس.
كارتادا سۋ كوك تۇسپەن بەلگىلەنگەن. سۋ جەردىڭ تورتتەن ءۇش بولىگىن الىپ جاتىر. سۋسىز ءومىر جوق. سۋ تىرشىلىك كوزى. ول سۇيىق زات. وزەن، كول، تەڭىز، مۇحيتتاردى قۇرايدى. اسپاننان جاڭبىر تۇرىندە تۇسەدى. كۇن سۋىتقاندا سۋ قاتىپ مۇزعا اينالادى. مۇز بەن قار – سۋدىڭ قاتتى كۇيى.
دىمقىل شۇبەرەكپەن ۇستەل ءۇستىن سۇرتسەك، بىرنەشە مينۋتتاردان كەيىن ول كەۋىپ قالادى. ونىڭ بەتىندەگى سۋ بۋعا اينالىپ ۇشىپ كەتەدى.
بۋ – ءمولدىر، ءتۇسسىز گاز. بۋ – سۋدىڭ گاز تۇرىندەگى كۇيى. سۋدىڭ وزىنە ءتان قاسيەتتەرى بولادى. ونى تاجىريبە جاساۋ ارقىلى انىقتاۋعا بولادى.
تاجىريبە جاساۋ.
1. سۋدىڭ ناقتى ءپىشىنى بولمايدى.
2. سۋدىڭ ءتۇسى جوق. ول ءتۇسسىز.
3. سۋ – ءمولدىر.
4. سۋدىڭ ءدامى جوق.
5. سۋدىڭ ءيىسى جوق.
6. سۋ سۇيىق. ول اعادى.
سۋ سوزىنە توپتاستىرۋ جۇمىسى:
شىق
بۋ
مۇز
شىق، مۇز، بۋ، تۇمان، مۇزداق، قار، جاڭبىر، سەل، كول، وزەن، تەڭىز، مۇحيت.
قورىتىندى.
ساتىلاي تالداۋ:
تاقىرىپ سۋ
قاسيەتتەرى
پايداسى
ءوز ويىم
باعالاۋ: سۋ تامشىلارىن ساناۋ ارقىلى باعالاۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى:
بىلىمدىلىگى: وقۋشىلاردى سۋدىڭ قانداي كۇيدە بولاتىنىمەن تانىستىرۋ. پراكتيكالىق جۇمىس بارىسىندا باقىلاۋ، تالداۋ، سالىستىرۋ جانە قورىتىندى شىعارا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
دامىتۋشىلىعى: وقۋشىلاردىڭ ءوز ويلارىن جۇيەلى تۇردە بايانداۋىن، ءتۇسىنىپ وقۋىن، ويلاۋىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
تاربيەلىلىگى: تابيعاتتى سۇيۋگە، ونى قورعاۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، سلايدتار، سۋرەتتەر، جارتى شارلار كارتاسى، ءۇنتاسپا، تاجىريبەگە قاجەتتى زاتتار.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ ساباعى.
ساباقتىڭ ءادىسى: سۇراق - جاۋاپ، ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ، توپتاستىرۋ، سىزبا، توپپەن جۇمىس، پراكتيكالىق جۇمىس، تەست.
ءپانارالىق بايلانىس: ادەبيەتتىك وقۋ
ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى:
پسيحولوگيالىق دايىندىق؟ سۋدى ءۇنىن ەستىپ، سول كوڭىل كۇيگە قوزعالىس جاساۋ.
سىنىپ وقۋشىلارىن توپقا ءبولىپ وتىرعىزۋ.
2. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ.
توپپەن جۇمىس.
اۋا
اۋانىڭ قاسيەتتەرى
اۋانىڭ ماڭىزى
ءى توپ. 1. اۋا تۋرالى نە بىلەمىز؟
ءىى توپ. 2. اۋانىڭ قانداي قاسيەتتەرى بار؟
ءىىى توپ. 3. اۋانىڭ تابيعاتتاعى جانە ادام ومىرىندەگى ماڭىزى قانداي؟
ءىى ءبولىم. نە كوردىك؟ نە بىلدىك؟
بۇل بولىمدە وتكەن ساباقتاردا اۋانىڭ قاسيەتتەرىنە جاسالعان تاجىريبەلەردى ەسكە تۇسىرەمىز.
ءى توپ. اۋانىڭ ورىن الاتىندىعى تۋرالى تاجىريبەنى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ءىى توپ. اۋانىڭ سىعىلىپ سەرپىلەتىندىگى تۋرالى تاجىريبەنى ايتۋ.
ءىىى توپ. وت جانۋ ءۇشىن اۋانىڭ قاجەتتىلىگى تۋرالى تاجىريبەنى ەسكە ءتۇسىرۋ.
ءىىى ءبولىم. نە ۇيرەندىك؟ نە بىلدىك؟
ءى توپ. اۋانىڭ تابيعاتتاعى ماڭىزى.
ءىى توپ. اۋانىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزى.
ءىىى توپ. اۋانى قورعاۋ.
ءىV ءبولىم. وي قورىتۋ.
كەستە قۇرىپ، ونى تولتىرۋ.
نەگىزگى ءسوز: اۋا
اۋانىڭ قاسيەتتەرى: ءمولدىر، ءتۇسسىز، سالماعى جوق، ءپىشىنى ءيىسى جوق، سىعىلادى، سەرپىلەدى، جىلى، سالقىن، ىسسى، سۋىق اۋالار. اۋاسىز وت جانبايدى.
اۋانىڭ قۇرامىن سۇراۋ. (ازوت، كومىرقىشقىل گازى، وتتەگى جانە باسقا گازدار)
اۋا – گازداردىڭ قوسپاسى.
اۋانىڭ لاستانۋ سەبەپتەرىن انىقتاۋ:( ءتۇرلى قالدىقتار، ۋلى گازدار، تۇتىندەر، رادياسيا، ورمانداعى اعاشتاردى كەسۋ، ورمان - توعايلاردىڭ ورتەنۋى ت. ب)
تازا اۋانى ساقتاپ قالۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك؟
زاۆود فابريكالاردىڭ سۋرەتتەرىمەن جۇمىس جۇرگىزۋ.
3 توپتان ءبىر - ءبىر وقۋشى ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.
سۋ تۋرالى جۇمباقتار شەشۋ.
1. اياعى جوق جورعالايدى، جۇرەدى،
اۋزى دا جوق سىڭعىرلايدى، كۇلەدى.
ونسىز ءبىراق جەر بەتىندە تىرلىك جوق
ايتىڭدارشى وسىنى كىم بىلەدى؟ (سۋ)
2. كوزگە كورىنبەيدى
قولعا ىلىنبەيدى (اۋا)
3. كوزگە كورىنگەنمەن
ۇستاساق قولعا ىلىنبەيدى. (بۋ )
ءۇنتاسپادان ە. وتەتىلەۋ ۇلىنىڭ “سۋ“ اتتى ولەڭىن تىڭداۋ.
سۋ – تىرشىلىك نەگىزى
ونسىز ءومىر سۇرمەيسىڭ
گيگيەنا ەگىزى
سۋ دەپ جانە بىلگەيسىڭ
سۋ – تابيعات بايلىعى
وزەن - كولگە بارعايسىڭ
كەمى ەكى رەت ءار كۇنى
سۋعا ءتۇسىپ تۇرعايسىڭ.
ۇيدە ۆاننا، دۋش بولسا
سالقىن سۋمەن قۇيىنعىن
ىستىق سۋمەن شومىلساڭ
سۋىق سۋمەن جۋىنعىن
سۋ سەرگىتەر بويىڭدى
ونىمەن دوس بولعايسىڭ
سۋدان كەيىن سەن ەندى
ءىسىڭدى وڭاي جالعايسىڭ
اينالاڭدى قورشاعان
تابيعاتتى سۇيە ءبىل
ءقاۋىپ - قاتەر تونسە وعان
قامقورعا الىپ سۇيە ءبىل
بىلگىن مۇنى بالالار
سۋسىز قۇرعاق دالالار
سۋسىز قاراڭ دالالار
ەسكەرتەمىز بار ۇلعا
ەسكەرتەمىز بار قىزعا
سۋدى بوسقا اعىزبا.
ولەڭنىڭ مازمۇنى بويىنشا قويىلاتىن سۇراقتار
ءى توپ. “سۋ – تىرشىلىك كوزى” دەگەندى قالاي تۇسىنەسىڭ؟
ءىى توپ. سۋدىڭ قانداي پايداسى بار؟
ءىىى توپ. سۋدى قورعاۋ ءۇشىن قانداي شارالار جۇزەگە اسىرىلادى؟
سۋ تۋرالى ءتۇسىندىرۋ، اڭگىمەلەۋ.
جارتى شارلار كارتاسىمەن جۇمىس.
كارتادا سۋ كوك تۇسپەن بەلگىلەنگەن. سۋ جەردىڭ تورتتەن ءۇش بولىگىن الىپ جاتىر. سۋسىز ءومىر جوق. سۋ تىرشىلىك كوزى. ول سۇيىق زات. وزەن، كول، تەڭىز، مۇحيتتاردى قۇرايدى. اسپاننان جاڭبىر تۇرىندە تۇسەدى. كۇن سۋىتقاندا سۋ قاتىپ مۇزعا اينالادى. مۇز بەن قار – سۋدىڭ قاتتى كۇيى.
دىمقىل شۇبەرەكپەن ۇستەل ءۇستىن سۇرتسەك، بىرنەشە مينۋتتاردان كەيىن ول كەۋىپ قالادى. ونىڭ بەتىندەگى سۋ بۋعا اينالىپ ۇشىپ كەتەدى.
بۋ – ءمولدىر، ءتۇسسىز گاز. بۋ – سۋدىڭ گاز تۇرىندەگى كۇيى. سۋدىڭ وزىنە ءتان قاسيەتتەرى بولادى. ونى تاجىريبە جاساۋ ارقىلى انىقتاۋعا بولادى.
تاجىريبە جاساۋ.
1. سۋدىڭ ناقتى ءپىشىنى بولمايدى.
2. سۋدىڭ ءتۇسى جوق. ول ءتۇسسىز.
3. سۋ – ءمولدىر.
4. سۋدىڭ ءدامى جوق.
5. سۋدىڭ ءيىسى جوق.
6. سۋ سۇيىق. ول اعادى.
سۋ سوزىنە توپتاستىرۋ جۇمىسى:
شىق
بۋ
مۇز
شىق، مۇز، بۋ، تۇمان، مۇزداق، قار، جاڭبىر، سەل، كول، وزەن، تەڭىز، مۇحيت.
قورىتىندى.
ساتىلاي تالداۋ:
تاقىرىپ سۋ
قاسيەتتەرى
پايداسى
ءوز ويىم
باعالاۋ: سۋ تامشىلارىن ساناۋ ارقىلى باعالاۋ.
You Might Also Like
