سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن تالداۋ
Cۋرەت جانە سىزۋ ءپانى ءمۇعالىمى سەرالييەۆا ايگەريم كۋانىشبايەۆنا
بەينەلەۋ ونەرى 6 سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن تالداۋدى ۇيرەنەمىز.
جالپى ماقساتى:
وقۋشىلارعا تىڭ مالىمەتتەر بەرىپ، ءبىلىمدى قالىپتاستىرۋ، جاڭا ماعلۇمات بەرۋ. ساباق وقىتۋدىڭ نەگىزگى ءۇردىسىن ەستە قالدىرۋ، وقۋشى ساناسىنا تەرەڭ ءسىڭىرۋ. سۇلۋلىق تاربيەسى، تابيعات پەن ونەردەگى سۇلۋلىقتى تۇسىنە ءبىلۋ.
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تىڭ مالىمەتتەر بەرىپ، ءبىلىمدى
قالىپتاستىرۋ، جاڭا ماعلۇمات بەرۋ جانە ت. ب.
ءا) دامىتۋشىلىق: ساباق وقىتۋدىڭ نەگىزگى ءۇردىسىن ەستە قالدىرۋ، وقۋشى ساناسىنا تەرەڭ ءسىڭىرۋ.
ب) تاربيەلىلىك: سۇلۋلىق تاربيەسى، تابيعات پەن ونەردەگى سۇلۋلىقتى تۇسىنە ءبىلۋ.
ءادىس - تاسىلدەر: ەستەتيكالىق تۇرعىدا بەينەلەۋگە ۇيرەتۋ، تاپسىرمانى ورىنداعاندا باستاپقى بىلىمىنە سۇيەنىپ، العا قاراي دا ومىردە پايدالانۋ، سىني ويلاۋ ارقىلى تەرەڭ ءبىلىم الۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وقۋشىلاردى ونەرتانۋشىلىققا، ۇيىمشىلدىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
ساباق كەزەڭدەرى
ءى ۇيىمداستىرۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
- مايلى بوياۋ ارقىلى جۇمىس جاساۋدا قانداي ەرەكشەلىكتەر بار؟
- سەندەر قانداي سۋرەتشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
- ولاردىڭ قانداي شىعارمالارى سەندەرگە تانىس؟
جاڭا ساباق
سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن كورىپ، قابىلداۋدا سۋرەتتەگى تابيعات كورىنىسى، زاتتار توبى، وقيعالار، ادامداردىڭ كوڭىل كۇيى، ياعني قۋانىشقا، قايعىعا، قورقىنىشقا يكەمدىگىن ءتۇسىنىپ، اۆتوردىڭ بەينەلەنگەن بەينەگە، وقيعاعا اسەرلەنۋىن، سۇيىسپەنشىلىگىن، رەنىشىن اڭعارۋ قاجەت. سۋرەتشى س. مامبەيەۆتىڭ شىعارماسىنا نازار اۋدارىپ كورەلىكشى.
قازاق حالقىنىڭ ماقتانىش ەتەر شەبەر سۋرەتشىلەرىنىڭ ءبىرى سابىر مامبەيەۆتىڭ كوركەم شىعارمالارى ەڭ الدىمەن كورەرمەننىڭ ەستەتيكالىق سەزىمىنە اسەر ەتەدى. تۇستەردىڭ اسەمدىگى، كومپوزيسيانىڭ انىقتىعى، بوياۋ كولوريتىنىڭ بايلىعى سۋرەتشىنىڭ ءاربىر شىعارماسىندا الەمدى اۋەزدى قابىلداۋعا بەيىمدىلىك بايقالادى. سۋرەتشى شىعارمالارى كورگەن ادامنىڭ جان دۇنيەسىن تەبىرەنتپەي قويمايدى.
سۋرەتشى ق. تەلجانوۆتىڭ «كوكپار» اتتى شىعارماسىندا قازاقتىڭ كەڭ - بايتاق دالاسىندا كوكپار شاۋىپ، تارتىسقا تۇسكەن ەر - ازاماتتار بەينەلەنگەن. شيرىققان ات ۇستىندە شىنىققان كوكپارشى جىگىتتەر. سۋرەتشى بۇل شىعارمانى جاساۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ەسكيزدەر سالىپ، اتتاردىڭ ءار ءتۇرلى قوزعالىس كەزىندەگى قيمىل - قالىپتارىن قاعاز بەتىنە تۇسىرەدى. ودان كەيىن كەڭ دالا تابيعاتىن، ادامنىڭ باستارى مەن قولدارىن، دەنەسىن سان ءتۇرلى كەيىپتە جەكە - جەكە ورىنداپ شىعادى. بۇل شىعارمادان ءبىز ورىندالۋ تەحنيكاسىنىڭ جانە ادام ويىنىڭ مازمۇنعا باي كورىنىسىن كورە الامىز.
ساباقتى بەكىتۋ
ءى تاپسىرما:
- ايۆازوۆسكييدىڭ «توعىزىنشى تولقىن» كارتيناسىندا بەينەلەنگەن وقيعا تۋرالى نە ايتۋعا بولادى؟
- سۋرەتشى ءوز كارتيناسىندا قانداي تۇستەردى كوبىرەك پايدالانعان؟
ءىى تاپسىرما: سايكەستەندىرۋ تەستىسى.
ا) ق. تەلجانوۆ --------------- جۋالى اتىرابىندا
ب) ءا. ىسمايلوۆ ----------------توعىزىنشى تولقىن
ۆ) ي. ك. ايۆازوۆسكيي --------- كوكپار
گ) س. مامبييەۆ------------------ جولعا شىققاندا
ساراماندىق جۇمىس
ق تەلجانوۆ « كوكپار» شىعارماسىن ورىنداۋ
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ءارتۇرلى سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن سالىستىرا وتىرىپ، ەرەكشەلىكتەرىن اشۋعا تىرىس.
بەينەلەۋ ونەرى 6 سىنىپ
ساباق تاقىرىبى: سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن تالداۋدى ۇيرەنەمىز.
جالپى ماقساتى:
وقۋشىلارعا تىڭ مالىمەتتەر بەرىپ، ءبىلىمدى قالىپتاستىرۋ، جاڭا ماعلۇمات بەرۋ. ساباق وقىتۋدىڭ نەگىزگى ءۇردىسىن ەستە قالدىرۋ، وقۋشى ساناسىنا تەرەڭ ءسىڭىرۋ. سۇلۋلىق تاربيەسى، تابيعات پەن ونەردەگى سۇلۋلىقتى تۇسىنە ءبىلۋ.
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلارعا تىڭ مالىمەتتەر بەرىپ، ءبىلىمدى
قالىپتاستىرۋ، جاڭا ماعلۇمات بەرۋ جانە ت. ب.
ءا) دامىتۋشىلىق: ساباق وقىتۋدىڭ نەگىزگى ءۇردىسىن ەستە قالدىرۋ، وقۋشى ساناسىنا تەرەڭ ءسىڭىرۋ.
ب) تاربيەلىلىك: سۇلۋلىق تاربيەسى، تابيعات پەن ونەردەگى سۇلۋلىقتى تۇسىنە ءبىلۋ.
ءادىس - تاسىلدەر: ەستەتيكالىق تۇرعىدا بەينەلەۋگە ۇيرەتۋ، تاپسىرمانى ورىنداعاندا باستاپقى بىلىمىنە سۇيەنىپ، العا قاراي دا ومىردە پايدالانۋ، سىني ويلاۋ ارقىلى تەرەڭ ءبىلىم الۋ قابىلەتىن دامىتۋ، وقۋشىلاردى ونەرتانۋشىلىققا، ۇيىمشىلدىققا، ۇقىپتىلىققا تاربيەلەۋ
ساباق كەزەڭدەرى
ءى ۇيىمداستىرۋ
ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ:
- مايلى بوياۋ ارقىلى جۇمىس جاساۋدا قانداي ەرەكشەلىكتەر بار؟
- سەندەر قانداي سۋرەتشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
- ولاردىڭ قانداي شىعارمالارى سەندەرگە تانىس؟
جاڭا ساباق
سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن كورىپ، قابىلداۋدا سۋرەتتەگى تابيعات كورىنىسى، زاتتار توبى، وقيعالار، ادامداردىڭ كوڭىل كۇيى، ياعني قۋانىشقا، قايعىعا، قورقىنىشقا يكەمدىگىن ءتۇسىنىپ، اۆتوردىڭ بەينەلەنگەن بەينەگە، وقيعاعا اسەرلەنۋىن، سۇيىسپەنشىلىگىن، رەنىشىن اڭعارۋ قاجەت. سۋرەتشى س. مامبەيەۆتىڭ شىعارماسىنا نازار اۋدارىپ كورەلىكشى.
قازاق حالقىنىڭ ماقتانىش ەتەر شەبەر سۋرەتشىلەرىنىڭ ءبىرى سابىر مامبەيەۆتىڭ كوركەم شىعارمالارى ەڭ الدىمەن كورەرمەننىڭ ەستەتيكالىق سەزىمىنە اسەر ەتەدى. تۇستەردىڭ اسەمدىگى، كومپوزيسيانىڭ انىقتىعى، بوياۋ كولوريتىنىڭ بايلىعى سۋرەتشىنىڭ ءاربىر شىعارماسىندا الەمدى اۋەزدى قابىلداۋعا بەيىمدىلىك بايقالادى. سۋرەتشى شىعارمالارى كورگەن ادامنىڭ جان دۇنيەسىن تەبىرەنتپەي قويمايدى.
سۋرەتشى ق. تەلجانوۆتىڭ «كوكپار» اتتى شىعارماسىندا قازاقتىڭ كەڭ - بايتاق دالاسىندا كوكپار شاۋىپ، تارتىسقا تۇسكەن ەر - ازاماتتار بەينەلەنگەن. شيرىققان ات ۇستىندە شىنىققان كوكپارشى جىگىتتەر. سۋرەتشى بۇل شىعارمانى جاساۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن ەسكيزدەر سالىپ، اتتاردىڭ ءار ءتۇرلى قوزعالىس كەزىندەگى قيمىل - قالىپتارىن قاعاز بەتىنە تۇسىرەدى. ودان كەيىن كەڭ دالا تابيعاتىن، ادامنىڭ باستارى مەن قولدارىن، دەنەسىن سان ءتۇرلى كەيىپتە جەكە - جەكە ورىنداپ شىعادى. بۇل شىعارمادان ءبىز ورىندالۋ تەحنيكاسىنىڭ جانە ادام ويىنىڭ مازمۇنعا باي كورىنىسىن كورە الامىز.
ساباقتى بەكىتۋ
ءى تاپسىرما:
- ايۆازوۆسكييدىڭ «توعىزىنشى تولقىن» كارتيناسىندا بەينەلەنگەن وقيعا تۋرالى نە ايتۋعا بولادى؟
- سۋرەتشى ءوز كارتيناسىندا قانداي تۇستەردى كوبىرەك پايدالانعان؟
ءىى تاپسىرما: سايكەستەندىرۋ تەستىسى.
ا) ق. تەلجانوۆ --------------- جۋالى اتىرابىندا
ب) ءا. ىسمايلوۆ ----------------توعىزىنشى تولقىن
ۆ) ي. ك. ايۆازوۆسكيي --------- كوكپار
گ) س. مامبييەۆ------------------ جولعا شىققاندا
ساراماندىق جۇمىس
ق تەلجانوۆ « كوكپار» شىعارماسىن ورىنداۋ
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ءارتۇرلى سۋرەتشىلەر شىعارمالارىن سالىستىرا وتىرىپ، ەرەكشەلىكتەرىن اشۋعا تىرىس.
You Might Also Like
