InfoHub Logo

«بالاقاي» توبىنىڭ ۇيىمداستىرىلعان وقۋ ءىس - ارەكەتىن تەحنولوگيالىق كارتاسى.
ءبىلىم بەرۋ سالاسى: “ تانىم”. ”شىعارماشىلىق”.
ءبىلىم بەرۋ ءبولىمى: “ قمۇق” ” قور. ورتامەن تانىستىرۋ”.”مۇسىندەۋ”.

تاقىرىبى:”سيقىرلى پىشىندەر”.
ماقساتى: بالالاردى پىشىندەرمەن تانىستىرۋ، پىشىندەردى اجىراتىپ ايتا بىلۋگە، ءتۇر – ءتۇسىن انىقتاي بىلۋگە داعدىلاندىرۋ. بالالاردىڭ وي - ءورىسىن، لوگيكالىق ويلاۋ قابىلەتتەرىن، وقۋعا دەگەن ىنتالارىن، زەيىندەرىن، بەلسەندىلىكتەرىن ارتتىرۋ. بالالاردىڭ شاپشاڭ ويلاپ، پىشىندەردى، ولاردىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتا بىلۋگە ۇيىمشىلدىققا، تاپقىرلىققا تاربيەلەۋ.
سوزدىك جۇمىس: ءۇشبۇرىش، ءتورتبۇرىش، دوڭگەلەك، پىشىندەر.
كورنەكىلىك: ءارتۇرلى پىشىندەر، حانشايىم، ساندىقشا، قار، قۇراستىرمالى ويىنشىقتار.

ارەكەت كەزەڭدەرى
تاربيەشىنىڭ ارەكەتى
بالالار ارەكەتى

تانىمدى وياتۋشىلىق
جىلۋلىق شەڭبەرى:
- ۇلكەنگە دە “ءسىز”،
- كىشىگە دە “ءسىز”،
- بارشاڭىزدى قۇرمەتتەپ،
- باس يەمىز “ ءبىز”!
جىلۋلىق شەڭبەرىنە
تۇرادى. ۇلكەنمەن دە، كىشىمەن دە باس ءيىپ، امانداسادى.

ۇيىمداستىرۋ -ىزدەستىرۋ.
سەرگىتۋ ءساتى.

رەفلەكسيۆتى تۇزەتۋ.
- بالالار، بۇگىن ءبىز “سيقىرلى پىشىندەرمەن” تانىسامىز.
سيقىرلى پىشىندەرگە قانداي ءپىشىن - دەر جاتادى ەكەن، سونى قارايىق:
- ءتورتبۇرىش، ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك جاتادى ەكەن.
- نەگە ءتورتبۇرىش دەيدى ەكەنبىز، قانەكەي ءتورتبۇرىشتىڭ قابىرعالارىن، بۇرىشىن سانايىق.
ءتورتبۇرىشتىڭ ءتۇسى قانداي؟
- ال، ءۇشبۇرىشتى نەگە ءۇشبۇرىش دەيدى ەكەنبىز، بۇرىشتار مەن قابىرعالارىن سانايىق.
ءۇشبۇرىشتىڭ ءتۇسى قانداي ەكەن؟
- جاقسى، مەنىڭ قولىمداعى قانداي ءپىشىن ەكەن؟
- مەنىڭ قولىمدا ۇستاپ تۇرعان ءپىشىن دوڭگەلەك ەكەن. ءپىشىننىڭ ءتۇسى قانداي؟
- ءيا، ونىڭ ءتۇسى كوك ەكەن.
ەسىك قاعىلادى.
- بالالار، تىڭداڭدارشى ەسىكتى بىرەۋ قاققانداي بولدى ما؟

- بالالار، قاراڭدارشى بىزگە «سيقىرلى پىشىندەر» الەمىنەن قوناققا حانشايىم كەلىپتى. حانشايىم وزىمەن بىرگە «سيقىرلى پىشىندەر»الەمىنەن پىشىندەردى ەرتە كەلىپتى، سونداي - اق سەندەرگە ارناپ سىيلىق الا كەلىپتى، سەندەر تاپسىرمالاردى دۇرىس ورىنداساڭدار سىيلىعىن بەرەدى.

- حانشايىم، پىشىندەردى ەرتىپ كەلىپ، بالالارمەن تانىستىرىپ جاتقانىڭىزعا راحمەت. ەندى ءسىز بالالارىمىزدىڭ پىشىندەر تۋرالى نە تۇسىنگەنىن كورىڭىز.
بالالارعا تاپسىرما بەرۋ:
1. تاپسىرما: تاقتادا ىلىنگەن ءۇش ءتۇرلى ورامالدى جاماۋ كەرەك.
شارتى: ءار ورامالعا كەرەكتى ءپىشىندى تاڭداپ، ورامالدى جامايدى
2. تاپسىرما: تاقتاعا ىلىنگەن كىلەم – شەنىڭ ويۋ - ورنەگىن (پىشىندەردى) رەت - رەتىمەن قويۋ كەرەك.
جالعىز ساۋساق ءتىپتى دە،
ۇستاي الماس ءجىپتى دە.
ەكى ساۋساق بىرىكتى،
ينە قولعا ىلىكتى.
ءۇش ساۋساعىم ورامدى،
جۇگىرتەدى قالامدى.
ونەرلى ەكەن ون ساۋساق،
قالا سالساق، جول سالساق.

3. تاپسىرما: تاقتاعا پىشىندەردەن ءۇي جاپسىرتۋ. ءۇي قانداي پىشىندەر - دەن تۇرادى؟.
ءتورتبۇرىشتان، ءۇشبۇرىشتان تۇرادى.
- بالالار، مەنىڭ قولىمداعى قۇراس – تىرمالى ويىنشىقتار قانداي پىشىنگە ۇقسايدى؟
- ءيا، ءتورتبۇرىشقا ۇقسايدى. ەندەشە وسى ءتورتبۇرىشتان كوپ قاباتتى ءۇي قۇراستىرايىق.
- بالالار، كوردىڭدەر ما، ءبىز پىشىندەردىڭ كومەگىمەن كوپتەگەن زاتتاردى قۇراستىرا الادى ەكەنبىز.
- بالالار، ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- ءيا، ءقازىر قىس مەزگىلى ەكەن.
دالاعا قارايىقشى، دالا قانداي كەيىپتە؟
- كۇن سۋىق، اينالا اپپاق قار، جىلى كيىنگەن بالالار.
- قارمەن ويناعان سەندەرگە ۇناي ما؟
- قىستا قانداي ويىن ويناعاندى ۇناتاسىڭدار؟
- جاقسى بالالار، قىس كەلدى دەگەن شە، قىستىڭ قىزىقتى ويىندارى دا باستالادى ەكەن.
مىسالى: اققالا تۇرعىزۋ.
ءۇشبۇرىشتاردان شىرشا جاپسىرۋ.
قاردى كورسەتۋ، سيپاتتاما بەرۋ.(اپپاق، سۋىق، تەز ەريدى)
- اققالانى قانداي پىشىندەردەن جاسادىق؟
- ءيا، قاردى دومالاقتاپ اققالا جاسادىق.
- قاردىڭ ءتۇسى قانداي؟
- بالالار، بۇگىن ءبىز قانداي پىشىندەر - مەن تانىستىق؟
- ءيا، بۇگىن ءبىز تورتبۇرىشپەن، ۇشبۇرىشپەن، دوڭگەلەكپەن تانىستىق.
- ءتورتبۇرىشتىڭ نەشە قابىرعاسى،
بۇرىشى بار، ءتۇسى قانداي؟
- ءۇشبۇرىشتىڭ نەشە قابىرعاسى، بۇرىشى بار، ءپىشىننىڭ ءتۇسى قانداي؟
- دوڭگەلەك، ءتۇسى قانداي؟

بالالاردى باعالاۋ.
- بالالار، بارلىقتارىڭ ساباققا جاقسى قاتىستىڭدار. راحمەت.

سەندەرگە حانشايىمنىڭ دايىنداعان سىيلىعى بار ەكەن، سولاردى الا قويىڭدار.

ءبىر، ەكى، ءۇش، ءتورت
ءتورتبۇرىشتىڭ
ءتۇسىن ايتادى.

ءبىر، ەكى، ءۇش.
ءۇشبۇرىشتىڭ ءتۇسىن ايتادى.
جاۋاپ بەرەدى.
ءپىشىننىڭ ءتۇسىن ايتادى.
ەسىكتى قاعىپ، حانشايىم مەن پىشىندەر قوناققا كەلەدى.
ءتورتبۇرىش - سەزىم.
ءۇشبۇرىش – شىراي.
دوڭگەلەك - ادينا.

حانشايىم امانداسادى.
- سالەمەتسىڭدەر مە، بالالار؟
مەن «سيقىرلى پىشىندەر» الەمىنەن سەندەرگە تانىستىرۋ ءۇشىن پىشىندەردى ەرتە كەلدىم.

پىشىندەر وزدەرىن تانىستىرادى:

ءتورتبۇرىشپىن، ءتورت
بۇرىشپىن.
ءتورت قابىرعاسى بار بۇرىشپىن،
قاي جاعىنان قاراساڭدا،
ءتورت قابىرعام تەڭ بۇرىشپىن.

ءۇشبۇرىشپىن، ءۇشبۇرىشپىن،
ءۇش قابىرعام بار بۇرىشپىن،
ءتورتبۇرىشتان از بولسام دا،
ورنى بولەك ءۇشبۇرىشپىن

دومالاقپىن، دومالاقپىن
دوڭگەلەك بوپ دومالادىم.
اي سياقتى، كۇن سياقتى
شار سياقتى دومالاقپىن.

حانشايىم مەن پىشىندەر بالالاردىڭ ورتاسىنا بارىپ وتىرادى.
ءپىشىنىن، ءتۇر - ءتۇسىن دۇرىس تاڭداپ، جاماۋدى جامايدى.
پىشىندەردى (كىلەمشەنىڭ ويۋ - ورنەگى ) قويادى.
قيمىل - قوزعالىسپەن كورسەتەدى
پىشىندەردەن ءۇي قۇراستىرادى.
ءبىر - بىردەن بالالار شىعىپ، قۇراستىرمالى ويىنشىقتان كوپ قاباتتى ءۇي قۇراستىرادى.

بالالاردىڭ جاۋابى.
بالالار قىس تۋرالى اڭگىمەلەيدى.
شانا، شاڭعى.
شىرشانىڭ جانىنا قاردان اققالا تۇرعىزادى.
قويىلعان سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
ءتورتبۇرىش، ءۇشبۇرىش، دوڭگەلەك.
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى. حانشايىم سىيلىقتارىن بالالارعا تاراتادى.

كۇتىلەتىن ناتيجە:
ءبىلۋ كەرەك: بالالار پىشىندەردى، پىشىندەردىڭ ءتۇر - ءتۇسىن اجىراتىپ، پىشىندەردى رەت - رەتىمەن قويا ءبىلۋ كەرەك.
بولۋ كەرەك: بالالاردىڭ ساباققا دەگەن قىزىعۋشىلىقتارى، ىنتالارى بولۋ كەرەك.
ىستەي ءبىلۋ كەرەك: قۇراستىرمالى ويىنشىقتاردان كوپ قاباتتى ءۇي قۇراستىرىپ، قاردى دومالاقتاپ، اققالا جاساي ءبىلۋ كەرەك. سەرگىتۋ ءساتىن قيمىل - قوزعالىسپەن كورسەتىپ، ىستەي ءبىلۋ كەرەك.