تابيعاتتىڭ تاڭعاجايىپ سىرى (ەسسە)
تابيعاتتىڭ تاڭعاجايىپ سىرى (ەسسە)
تابيعات - تىرشىلىك كوزى. ونىڭ ءاربىر اسەرى ادام ومىرىندە ۇلكەن رول اتقارادى. اياۋلى تابيعاتسىز وسى عالامدا ءومىر ءسۇرۋ، تىرشىلىك ەتۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. جىل مەزگىلدەرىنىڭ وزگەرۋى دە، تابيعاتتى ودان ءارى اسەرلەيدى. ءار جىل مەزگىلى ءار قيلى. ءتورت جىل مەزگىلى بىزگە ءتورت ءتۇرلى عاجايىپ كۇيىن سىيلايدى. تاۋدان سارقىراپ اققان وزەننىڭ اينالاسىندا وكسىگەن وتتاي جانعان جانۋارلاردى كورۋدىڭ ءوزى كەرەمەت كورىنىس ەمەس پە؟! باۋ - باقشادا وسكەن جەمىس - جيدەكتەردىڭ ءيىسى مۇرىن جارادى. جايقالىپ وسكەن ءتۇرلى گۇلدەر كوزگە ءوز كەرەمەتتىگىن سىيعا تارتادى. اسپاننان كۇننىڭ كوزى تۇسكەندە، جەردىڭ ءجۇزى قۋانا قىبىرلايدى. كولدەر قوينىن اشسا، قاڭقىلداپ وعان قۇستار قونار.
تابيعات جايلى ونەگەلى سوزدەر، ماقالدار مەن ولەڭ - جىرلار دا از ەمەس. ونىڭ كەرەمەت اسەمدىگىن جىرلاعان، سۋرەتتەپ جازعان اقىندار بارشىلىق. تابيعات كوركەمدىگىن ءوز ولەڭ - شۋماقتارىندا جىرلاعان اقىنداردىڭ قاتارىندا اباي قۇنانباي ۇلى («جاز!، «كۇز»، «قىس»)، سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ («شىلدە»)، قاسىم امانجولوۆ («داۋىل»)، ىبىراي التىنسارين («وزەن») سياقتى اقىنداردى اتاۋعا بولادى.
شالعايىن شالقار ماۋشىعان
بۇلت كەلدى، كوكتەم كىر كەتتى.
توپىرلاپ ۇرعان تامشىدان،
توپىراق ءيىسى بۇرق ەتتى.
شىلدە مەن تامىز پىشانى
شاڭ عانا بولسا،
قالدىرما
تەرەزەلەر قۇشاعىن
تۇگەلدەي اششى جاڭبىرعا،- دەپ قادىر مىرزاعالي اتامىز اسەم تابيعاتتى جىرلادى. تابيعات كوركەمدىگىن اق قاعاز بەتىنە تۇسىرگەن اقىندارىمىز ونىڭ قۇدىرەتىن بىلگەن. سول ولەڭ جولدارىن بولاشاق ۇرپاققا، ياعني بىزگە قالدىرىپ وتىر.
ءبىزدىڭ ءاربىر باسقان قادامىمىز، ءاربىر ىستەگەن ءىسىمىز تابيعاتقا بايلانىتى بولعاندىقتان، ونىڭ ءبىزدىڭ ومىرىمىزدە ەرەكشە ورىن الۋى ءسوزسىز. ءبىراق، ادامزاتتىڭ كەيبىر ىستەرى تابيعاتقا كەرى اسەر ەتۋدە. ونىڭ كەرى اسەرى ءبىزدىڭ دەنساۋلىعىمىزعا دا زيان كەلتىرەدى.
تابيعاتتى قورعاۋ - تابيعاتتى ايالاۋ ءار ادامنىڭ مىندەتى. ۇلكەن - كىشى ءاردايىم ونى تازا ۇستاپ، قۇرمەت تۇتۋ قاجەت. ونىڭ بىزگە قانشالىقتى قاجەت ەكەنى بارشامىزعا ءمالىم.
تابيعات - تىرشىلىك كوزى. ونىڭ ءاربىر اسەرى ادام ومىرىندە ۇلكەن رول اتقارادى. اياۋلى تابيعاتسىز وسى عالامدا ءومىر ءسۇرۋ، تىرشىلىك ەتۋ مۇمكىن ەمەس ەدى. جىل مەزگىلدەرىنىڭ وزگەرۋى دە، تابيعاتتى ودان ءارى اسەرلەيدى. ءار جىل مەزگىلى ءار قيلى. ءتورت جىل مەزگىلى بىزگە ءتورت ءتۇرلى عاجايىپ كۇيىن سىيلايدى. تاۋدان سارقىراپ اققان وزەننىڭ اينالاسىندا وكسىگەن وتتاي جانعان جانۋارلاردى كورۋدىڭ ءوزى كەرەمەت كورىنىس ەمەس پە؟! باۋ - باقشادا وسكەن جەمىس - جيدەكتەردىڭ ءيىسى مۇرىن جارادى. جايقالىپ وسكەن ءتۇرلى گۇلدەر كوزگە ءوز كەرەمەتتىگىن سىيعا تارتادى. اسپاننان كۇننىڭ كوزى تۇسكەندە، جەردىڭ ءجۇزى قۋانا قىبىرلايدى. كولدەر قوينىن اشسا، قاڭقىلداپ وعان قۇستار قونار.
تابيعات جايلى ونەگەلى سوزدەر، ماقالدار مەن ولەڭ - جىرلار دا از ەمەس. ونىڭ كەرەمەت اسەمدىگىن جىرلاعان، سۋرەتتەپ جازعان اقىندار بارشىلىق. تابيعات كوركەمدىگىن ءوز ولەڭ - شۋماقتارىندا جىرلاعان اقىنداردىڭ قاتارىندا اباي قۇنانباي ۇلى («جاز!، «كۇز»، «قىس»)، سۇلتانماحمۇت تورايعىروۆ («شىلدە»)، قاسىم امانجولوۆ («داۋىل»)، ىبىراي التىنسارين («وزەن») سياقتى اقىنداردى اتاۋعا بولادى.
شالعايىن شالقار ماۋشىعان
بۇلت كەلدى، كوكتەم كىر كەتتى.
توپىرلاپ ۇرعان تامشىدان،
توپىراق ءيىسى بۇرق ەتتى.
شىلدە مەن تامىز پىشانى
شاڭ عانا بولسا،
قالدىرما
تەرەزەلەر قۇشاعىن
تۇگەلدەي اششى جاڭبىرعا،- دەپ قادىر مىرزاعالي اتامىز اسەم تابيعاتتى جىرلادى. تابيعات كوركەمدىگىن اق قاعاز بەتىنە تۇسىرگەن اقىندارىمىز ونىڭ قۇدىرەتىن بىلگەن. سول ولەڭ جولدارىن بولاشاق ۇرپاققا، ياعني بىزگە قالدىرىپ وتىر.
ءبىزدىڭ ءاربىر باسقان قادامىمىز، ءاربىر ىستەگەن ءىسىمىز تابيعاتقا بايلانىتى بولعاندىقتان، ونىڭ ءبىزدىڭ ومىرىمىزدە ەرەكشە ورىن الۋى ءسوزسىز. ءبىراق، ادامزاتتىڭ كەيبىر ىستەرى تابيعاتقا كەرى اسەر ەتۋدە. ونىڭ كەرى اسەرى ءبىزدىڭ دەنساۋلىعىمىزعا دا زيان كەلتىرەدى.
تابيعاتتى قورعاۋ - تابيعاتتى ايالاۋ ءار ادامنىڭ مىندەتى. ۇلكەن - كىشى ءاردايىم ونى تازا ۇستاپ، قۇرمەت تۇتۋ قاجەت. ونىڭ بىزگە قانشالىقتى قاجەت ەكەنى بارشامىزعا ءمالىم.
You Might Also Like
-
بىلىمدىلىك: قازاق حالقىنىڭ مول مۇراسىمەن تانىستىرۋ، سونىڭ ىشىندەگى بالاعا ەڭ جاقىن اڭىز - ەرتەگىلەر الەمىمەن تابىستىرۋ. وقۋشىلارمەن بىرگە ەرتەگى الەمىنە ساياحات جاساي وتىرىپ، تالداۋ مەن ساراپتاۋ جاس...
