ءتىل – تىرەگىمىز، سوعىپ تۇرعان جۇرەگىمىز
تاقىرىبى: «ءتىل تىرەگىمىز، سوعىپ تۇرعان جۇرەگىمىز»
ماقساتى:: وقۋشىلاردىڭ ءوز انا تىلىنە دەگەن قۇرمەت سەزىمىن ارتتىرۋ، ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋ، تازا سويلەۋگە ۇيرەتۋ، ءوز ۇلتىنا، ەلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن وياتۋ. انا ءتىلىمىزدىڭ تۇعىرىنىڭ مىقتى بولۋىنا نەگىز قالاعان بابالارىمىزدىڭ وسيەتىن ۇران ەتۋ، قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ.
كورنەكىلىگى: ۆيدەولار
بارىسى:
قايىرلى كۇن، انا ءتىلىن ارداق تۇتار ءتىل جاناشىرلارى! ارمىسىزدار، ءورلى دە، اسقاق رۋحتى تاۋەلسىز ەلدىڭ جاس ۇلاندارى! قازاقستان رەسپۋبليكاسى حالىقتارىنىڭ تىلدەر كۇنىنە ارنالعان «ءتىل تىرەگىمىز، سوعىپ تۇرعان جۇرەگىمىز» اتتى ءىس - شارامىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
تاربيە ساعاتى ەلىمىزدىڭ انۇرانىمەن اشىلادى.
جۇرگىزۋشى:
قايتا تۋدى قازاعىمنىڭ اي - كۇنى
كۇننەن - كۇنگە اسار ما ەكەن ايبىنى؟
جەتپىس جىلدا ءوتتى تالاي كەشۋدەن
قاتار كورىپ شاتتىق، تابىس، قايعىنى – دەمەكشى انا ءتىلىمىز تۋرالى ۆيدەوروليككە نازار اۋدارايىق.
ۆيدەوروليك ويناتىلادى.
جۇرگىزۋشى:
قازاقپىن مەن، قازاقتىڭ بولشەگىمىن،
قاجەتى نە باسقانىڭ ولشەمىنىڭ
قازاق دەگەن جالعىز ۇلت مەن بولامىن،
ەندى مىنە جەتەدى كوپكە ءۇنىم.
ورتاعا «اعىلشىن ءتىلى» ۇيىرمەسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى شىعادى.
ادەبي مونتاج.
(قازاق تىلىندە، اعىلشىن تىلىندە جانە ورىس تىلىندە ءتىل تۋرالى ولەڭ شۋماقتارى وقىلادى)
ءان: «قازاق ەلى»
(ۆيدەوروليك ويناپ تۇرادى)
جۇرگىزۋشى:
قالىڭ ەلىم قازاعىما قورعان بول!
جەتكىنشەگىم جايقالا ءوسىپ ورمان بول،
شەتەل ءتىلى مەن كومپيۋتەردى مەڭگەرىپ،
ەلگە تىرە، ناعىز ۇلتتىق تۇلعا بول!
ورتادا «دومبىرا» ۇيىرمەسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى شىعادى.
كۇي: «بالبراۋن»
جۇرگىزۋشى:
اسىل ءسوزدى ىزدەسەڭ،
ابايدى وقى، ەرىنبە.
ادامدىقتى كوزدەسەڭ،
جاتتاپ توقى كوڭىلگە - دەمەكشى ورتاعا «ءۇش ءبيىمىزدى» سومدايتىن وقۋشىلارىمىزدى شاقىرايىق.
كورىنىس: «ءۇش بي»
(بيلەردىڭ وسيەتتى سوزدەرىن ايتىپ بەرەدى)
تولە بي: ۋا، حالقىم، ءسوز ءقادىرىن بىلەسىڭ؛
جاڭبىر جاۋسا جەر جەتىم،
باسشىسى بولماسا جەر جەتىم،
ۇقپاسقا ايتقان ءسوز جەتىم...
اتىڭ جاقسى بولسا
ەر جىگىتتىڭ پىراعى.
بالاڭ جاقسى بولسا،
جان مەن ءتاننىڭ شىراعى.
قازىبەك بي: اتى جاماننىڭ ارمانى كەتەر.
بالاسى جاماننىڭ دارمەنى كەتەر.
ايتەكە بي؛ بيىككە شىقساڭ، كوزىڭ اشىلادى
جاقسىمەن جولداس بولساڭ، كوڭىلىڭ اشىلادى
تولە بي: ءسوز تانىعىش جاستارعا ايتار ون ءتۇرلى جۇمباعىم بار،
ايتەكە بي: ايتىڭىز ۇلى اعا.
تولە بي: ايتسام ون ءتۇرلى جۇمباعىم مىناۋ؛ ءبىر، ەكى، ءۇش، ءتورت، بەس، التى،
جەتى، سەگىز، توعىز، ون.
داۋىس: بۇل نە دەگەن جۇمباق؟ وسىنداي دا جۇمباق بولا ما؟
قازىبەك بي: ۇلى اعا! بۇل جۇمباعىڭىزدى مەن شەشەيىن، رۇقسات ەتىڭىز.
تولە بي: رۇقسات، قاز داۋىستى قازىبەگىم، رۇقسات»
قازىبەك بي: ءبىر دەگەنىڭىز - بىرلىگى كەتكەن ەل جامان.
ەكى دەگەنىڭىز - ەگەسىپ وتكەن ەر جامان.
ءۇش دەگەنىڭىز - ءۇش بۇتاققا بولىنگەن اعايىن جامان.
ءتورت دەگەنىڭىز - توسەكتەن بەزگەن جاس جامان
بەس دەگەنىڭىز - بەلسەنىپ شاپقان جاۋ جامان.
التى دەگەنىڭىز - اسقىنىپ كەتكەن دەرت جامان
جەتى دەگەنىڭىز - جەسىر قالعان جاس جامان.
سەگىز دەگەنىڭىز - سەرپىلمەگەن قايعى جامان.
توعىز دەگەنىڭىز - تورقالى توي، توپىراقتى
ولىمگە باس كورسەتپەسە، سول جامان.
ون دەگەنىڭىز - وڭالماس كارىلىككە داۋا بولماس - دەگەن
ءسوزىڭىز، ۇلى اعا!
تولە بي: راحمەت، ءدال تاۋىپ شەشتىڭ، ويى دا، ءتىلى دە جۇيرىك تۇلپارىم مەنىڭ...
ايتەكە بي: سۋالمايتىن سۋات جوق.
تارتىلمايتىن بۇلاق جوق.
تامىرى سۋدا تۇرسا دا،
ۋاقىتىسى جەتكەندە
قۇرالمايتىن قۇراق جوق...
تەك جاقسىدان ولمەيتىن ءسوز قالادى.
تولە بي: دۇرىس ايتاسىڭ، ايتەكە. ال، قاز داۋىستى قازىبەك بي، مىناۋ جيىلعان حالايىققا نە ايتاسىڭ؟
قازىبەك بي: وركەنىم ءوسسىن دەسەڭ،
كەكشىل بولما -
كەساپاتى تيەر ەلىڭە.
ەلىم ءوسسىن دەسەڭ،
ءورشىل بولما -
وشكەنىڭدى وشىرەرسىڭ.
باسىنا ءىس تۇسكەن پاقىرعا
قاستىق قىلما -
قايعىسى كوشەر باسىڭا
جاناشىرى جوق جارلىعا،
جاردەمشى بول اسىعا
قيىن - قىستاۋ كۇندەردە
ءوزى كەلەر قاسىڭا.
بۇگىن ساعى سىندى دەپ،
جاقىنىڭدى باسىنبا.
تولە بي: ءسوزىڭ اسىل، قاز داۋىستى قازىبەك!
ۋا، حالايىق!
كوسىلە شابار جەرىڭ بار،
تاۋ كوتەرگەن ەرىڭ بار!
قول بولارلىق ەلىڭ بار،
اتادان قالعان سارا جولىڭ بار!
ءسوز ءقادىرىن بىلىڭدەر!
بي: «دومبىرا»
جۇرگىزۋشى:
ءتىلىم مەنىڭ!
ءتىلىم ءۇشىن مىڭ ءولىپ، ءتىرىلدى ەلىم،
ارالىممەن،
ارىممەن قاتار قويىپ،
ءتىلدى قورعاۋ – پارىزىم بۇگىن مەنىڭ.
ءان: «سارىارقا»
جۇرگىزۋشى:
انا ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسى اسقاقتاي بەرسىن!
انا ءتىلىمىز تەك بيىكتەردەن كورىنىپ، وركەندەي بەرسىن!
كەلەسى كەزدەسكەنشە امان - ساۋ بولايىق.
ماقساتى:: وقۋشىلاردىڭ ءوز انا تىلىنە دەگەن قۇرمەت سەزىمىن ارتتىرۋ، ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋ، تازا سويلەۋگە ۇيرەتۋ، ءوز ۇلتىنا، ەلىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن وياتۋ. انا ءتىلىمىزدىڭ تۇعىرىنىڭ مىقتى بولۋىنا نەگىز قالاعان بابالارىمىزدىڭ وسيەتىن ۇران ەتۋ، قازاق ءتىلىنىڭ مارتەبەسىن كوتەرۋ.
كورنەكىلىگى: ۆيدەولار
بارىسى:
قايىرلى كۇن، انا ءتىلىن ارداق تۇتار ءتىل جاناشىرلارى! ارمىسىزدار، ءورلى دە، اسقاق رۋحتى تاۋەلسىز ەلدىڭ جاس ۇلاندارى! قازاقستان رەسپۋبليكاسى حالىقتارىنىڭ تىلدەر كۇنىنە ارنالعان «ءتىل تىرەگىمىز، سوعىپ تۇرعان جۇرەگىمىز» اتتى ءىس - شارامىزعا قوش كەلدىڭىزدەر!
تاربيە ساعاتى ەلىمىزدىڭ انۇرانىمەن اشىلادى.
جۇرگىزۋشى:
قايتا تۋدى قازاعىمنىڭ اي - كۇنى
كۇننەن - كۇنگە اسار ما ەكەن ايبىنى؟
جەتپىس جىلدا ءوتتى تالاي كەشۋدەن
قاتار كورىپ شاتتىق، تابىس، قايعىنى – دەمەكشى انا ءتىلىمىز تۋرالى ۆيدەوروليككە نازار اۋدارايىق.
ۆيدەوروليك ويناتىلادى.
جۇرگىزۋشى:
قازاقپىن مەن، قازاقتىڭ بولشەگىمىن،
قاجەتى نە باسقانىڭ ولشەمىنىڭ
قازاق دەگەن جالعىز ۇلت مەن بولامىن،
ەندى مىنە جەتەدى كوپكە ءۇنىم.
ورتاعا «اعىلشىن ءتىلى» ۇيىرمەسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى شىعادى.
ادەبي مونتاج.
(قازاق تىلىندە، اعىلشىن تىلىندە جانە ورىس تىلىندە ءتىل تۋرالى ولەڭ شۋماقتارى وقىلادى)
ءان: «قازاق ەلى»
(ۆيدەوروليك ويناپ تۇرادى)
جۇرگىزۋشى:
قالىڭ ەلىم قازاعىما قورعان بول!
جەتكىنشەگىم جايقالا ءوسىپ ورمان بول،
شەتەل ءتىلى مەن كومپيۋتەردى مەڭگەرىپ،
ەلگە تىرە، ناعىز ۇلتتىق تۇلعا بول!
ورتادا «دومبىرا» ۇيىرمەسىنىڭ تاربيەلەنۋشىلەرى شىعادى.
كۇي: «بالبراۋن»
جۇرگىزۋشى:
اسىل ءسوزدى ىزدەسەڭ،
ابايدى وقى، ەرىنبە.
ادامدىقتى كوزدەسەڭ،
جاتتاپ توقى كوڭىلگە - دەمەكشى ورتاعا «ءۇش ءبيىمىزدى» سومدايتىن وقۋشىلارىمىزدى شاقىرايىق.
كورىنىس: «ءۇش بي»
(بيلەردىڭ وسيەتتى سوزدەرىن ايتىپ بەرەدى)
تولە بي: ۋا، حالقىم، ءسوز ءقادىرىن بىلەسىڭ؛
جاڭبىر جاۋسا جەر جەتىم،
باسشىسى بولماسا جەر جەتىم،
ۇقپاسقا ايتقان ءسوز جەتىم...
اتىڭ جاقسى بولسا
ەر جىگىتتىڭ پىراعى.
بالاڭ جاقسى بولسا،
جان مەن ءتاننىڭ شىراعى.
قازىبەك بي: اتى جاماننىڭ ارمانى كەتەر.
بالاسى جاماننىڭ دارمەنى كەتەر.
ايتەكە بي؛ بيىككە شىقساڭ، كوزىڭ اشىلادى
جاقسىمەن جولداس بولساڭ، كوڭىلىڭ اشىلادى
تولە بي: ءسوز تانىعىش جاستارعا ايتار ون ءتۇرلى جۇمباعىم بار،
ايتەكە بي: ايتىڭىز ۇلى اعا.
تولە بي: ايتسام ون ءتۇرلى جۇمباعىم مىناۋ؛ ءبىر، ەكى، ءۇش، ءتورت، بەس، التى،
جەتى، سەگىز، توعىز، ون.
داۋىس: بۇل نە دەگەن جۇمباق؟ وسىنداي دا جۇمباق بولا ما؟
قازىبەك بي: ۇلى اعا! بۇل جۇمباعىڭىزدى مەن شەشەيىن، رۇقسات ەتىڭىز.
تولە بي: رۇقسات، قاز داۋىستى قازىبەگىم، رۇقسات»
قازىبەك بي: ءبىر دەگەنىڭىز - بىرلىگى كەتكەن ەل جامان.
ەكى دەگەنىڭىز - ەگەسىپ وتكەن ەر جامان.
ءۇش دەگەنىڭىز - ءۇش بۇتاققا بولىنگەن اعايىن جامان.
ءتورت دەگەنىڭىز - توسەكتەن بەزگەن جاس جامان
بەس دەگەنىڭىز - بەلسەنىپ شاپقان جاۋ جامان.
التى دەگەنىڭىز - اسقىنىپ كەتكەن دەرت جامان
جەتى دەگەنىڭىز - جەسىر قالعان جاس جامان.
سەگىز دەگەنىڭىز - سەرپىلمەگەن قايعى جامان.
توعىز دەگەنىڭىز - تورقالى توي، توپىراقتى
ولىمگە باس كورسەتپەسە، سول جامان.
ون دەگەنىڭىز - وڭالماس كارىلىككە داۋا بولماس - دەگەن
ءسوزىڭىز، ۇلى اعا!
تولە بي: راحمەت، ءدال تاۋىپ شەشتىڭ، ويى دا، ءتىلى دە جۇيرىك تۇلپارىم مەنىڭ...
ايتەكە بي: سۋالمايتىن سۋات جوق.
تارتىلمايتىن بۇلاق جوق.
تامىرى سۋدا تۇرسا دا،
ۋاقىتىسى جەتكەندە
قۇرالمايتىن قۇراق جوق...
تەك جاقسىدان ولمەيتىن ءسوز قالادى.
تولە بي: دۇرىس ايتاسىڭ، ايتەكە. ال، قاز داۋىستى قازىبەك بي، مىناۋ جيىلعان حالايىققا نە ايتاسىڭ؟
قازىبەك بي: وركەنىم ءوسسىن دەسەڭ،
كەكشىل بولما -
كەساپاتى تيەر ەلىڭە.
ەلىم ءوسسىن دەسەڭ،
ءورشىل بولما -
وشكەنىڭدى وشىرەرسىڭ.
باسىنا ءىس تۇسكەن پاقىرعا
قاستىق قىلما -
قايعىسى كوشەر باسىڭا
جاناشىرى جوق جارلىعا،
جاردەمشى بول اسىعا
قيىن - قىستاۋ كۇندەردە
ءوزى كەلەر قاسىڭا.
بۇگىن ساعى سىندى دەپ،
جاقىنىڭدى باسىنبا.
تولە بي: ءسوزىڭ اسىل، قاز داۋىستى قازىبەك!
ۋا، حالايىق!
كوسىلە شابار جەرىڭ بار،
تاۋ كوتەرگەن ەرىڭ بار!
قول بولارلىق ەلىڭ بار،
اتادان قالعان سارا جولىڭ بار!
ءسوز ءقادىرىن بىلىڭدەر!
بي: «دومبىرا»
جۇرگىزۋشى:
ءتىلىم مەنىڭ!
ءتىلىم ءۇشىن مىڭ ءولىپ، ءتىرىلدى ەلىم،
ارالىممەن،
ارىممەن قاتار قويىپ،
ءتىلدى قورعاۋ – پارىزىم بۇگىن مەنىڭ.
ءان: «سارىارقا»
جۇرگىزۋشى:
انا ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسى اسقاقتاي بەرسىن!
انا ءتىلىمىز تەك بيىكتەردەن كورىنىپ، وركەندەي بەرسىن!
كەلەسى كەزدەسكەنشە امان - ساۋ بولايىق.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: بۋمالار، فايلدارمەن ديسكىلەرمەن جۇمىس جاساۋدىڭ نەگىزگى كوماندالارى.
