ءتولدi قالاي شاقىرادى. داۋىسسىز دىبىس ءارiپتەرi
انا تiلi 1 سىنىپ
اشىق ساباق
ساباكتىن تاكىرىبى: «ءتولدi قالاي شاقىرادى. داۋىسسىز دىبىس ءارiپتەرi»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بiلiمدiلiك: بەرiلگەن تاقىرىپتى ساۋاتتى وقىپ، ءتۇسiنiگiن بايانداي بiلۋگە باۋلۋ..
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى داۋىستاپ، دۇرىس، مانەرلەپ، شاپشاڭ وقۋعا جاتتىقتىرۋ.
ءسوزدiك قورىن مولايتۋ، تiل بايلىعىن ارتتىرۋ.
3. تاربيەلىك: مال مەن ادام اراسىنداعى بايلانىستى ايتۋ، قازاق حالقىنىڭ مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىنىن، ولاردى قادiرلەيتiنiن ايتۋ. ءار مالدىڭ ءوز تۇرلەرى
بار ەكەنىڭ تانىستىرۋ، ماقال - ماتەل، جاڭىلتپاش، جۇمباقتاردى ايتقىزۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، پلاكاتتار، وقۋلىق.
Tءۇpi: ارالاس ساباق
ءادiسi: ءتۇسiندiرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن،
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
بالالاردىڭ ساباققا ازىرلەنۋىن. ولاردى ۇستەل ۇستىنەن وزدەرىڭە ۇناعان ءتۇرلiء-تۇستi قاعاز تەكشەلەرiن العىزۋ ارقىلى توپقا بولۋ. ءار توپتى جەكە ۇستەل باسىنا وتىرعىزامىز.
ءىى. جاڭا تاقىرىپپەن جۇمىس.
ا) قايتالاۋ ارقىلى ەسكە ءتۇسىرۋ.
- بالالار ءسوز نەدەن قۇرالادى؟ (دىبىستاردان)
- دىبىستار نەمەن تاڭبالانىپ جازىلادى؟ (ارىپپەن)
- ءارiپتەردi بiز قايتەمiز؟ (كورەمىز، جازامىز.)
- ال دىبىستاردى شە؟ (ايتامىز، ەستيمiز.)
- دىبىستار قانداي توپقا ءبولiنەدi؟ (داۋىستى، داۋىسسىز بولىپ ءبولiنەدi.)
- دىبىستاردان باسقا تاعى نەمەن تانىسپىز؟ (بەلگىلەرمەن)
- اتاڭدار: ، .
- داۋىستى دىبىستاردى ايتا قويىڭدار.
- داۋىسسىز دىبىستاردى ايتا قويىڭدار،
ءا) كiرiسپە اڭگىمە.
قازاق حالقى ەجەلدەن مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان، عاسىرلار بويى قالىپتاسقان
باي تاجىريبەسى بويىنشا ولار مالدىڭ تiرشiلiك - تابيعاتىن، قادiر-قاسيەتiن ابدەن زەرتتەپ
بىلگەن. قازاقستان جەرىن مالسىز ەلەستەتۋگە مۇمكىن ەمەس.
مالدىڭ ەتى، ءسۇتى، تەرىسى، تiپتi ءمۇيiزi مەن سۇيەگىنە دەيىن ءوز قاجەتىنە ۇقساتىپ وتىرعان. ولاي بولاتىن بولسا، كەيiنگi جاستارىمىز قاسيەتتى ءتورت-تۇلiككە قاتىستى ۇلتىمىزدىڭ ۇعىمدارى مەن باي تاجىريبەسىن ۇمىتپاۋعا تيiس. سوندىقتان، «نەنىڭ ءتولى؟» اتتى ويىندى وينايىق.
- قويدىڭ ءتولى قايسى؟ (- قوزى.)
- ەشكىنىڭ ءتولى قايسى؟ (- لاق.)
- جىلقىنىڭ ءتولى قايسى؟ (- قۇلىن.)
- سيىردىڭ ءتولi قايسى؟ (- بۇزاۋ.)
- تۇيەنىڭ ءتولى قايسى؟ (- بوتا.)
(ءار مال تۇلىگىنە جەكە توقتالا كەتەدى.)
1. ا) جۇمباق. «باسىندا ەكى تاياعى بار، ءتورت اياعى بار.»
ءا) اق ءمۇيiزدi اق ەشكiم،
سالپان قۇلاق سارى ەشكiم
ءجۇنi جiبەك، ءسۇتى بال.
ءۇيiر ءمۇيiز قارا ەشكiم
تاۋ، تاس كەزiپ وينايسىڭ،
ويىنعا بiر تويمايسىن
بولسا داعى ساقالىن
سەكەڭدەۋدى قويمايسىڭ
ب) ەشكiنiڭ ءتولiن نە دەيمiز؟ - لاق.
ۆ) ەشكi مەن لاقتى قالاي شاقىرادى؟ - شورە - شورە
گ) قالاي قايىرادى؟ «شوك - شوك»
ۇيقاسىن تابىندار تاستان تاسقا سەكiرiپ،
قويدان مازا كەتىرگەن
ۇزىن سالپاڭ قۇلاقتى
كىم بiلەدi (لاقتى)
- بالالار بۇل ولەڭنەن ەشكى مەن لاقتىڭ تەنتەك، ۇشقالاق ەكەنى، ال قويدىڭ جۋاس
ەكەنىن بiلiپ وتىرمىز.
- ەشكى مەن قويدىڭ قانداي پايداسى بار؟
(Cءۇتiن iشەمiز، ەتىن جەيمiز، ءجۇنiنەن، تەرىسىنەن كيiم تiگەمiز، اياك كيiم جاساپ كيەمiز.)
2. ا) جۇمباق. «كىشكەنە عانا بويى بار،
اينالدىرا كيگەن تونى بار»
اشىق ساباق
ساباكتىن تاكىرىبى: «ءتولدi قالاي شاقىرادى. داۋىسسىز دىبىس ءارiپتەرi»
ساباقتىڭ ماقساتى:
1. بiلiمدiلiك: بەرiلگەن تاقىرىپتى ساۋاتتى وقىپ، ءتۇسiنiگiن بايانداي بiلۋگە باۋلۋ..
2. دامىتۋشىلىق: وقۋشىلاردى داۋىستاپ، دۇرىس، مانەرلەپ، شاپشاڭ وقۋعا جاتتىقتىرۋ.
ءسوزدiك قورىن مولايتۋ، تiل بايلىعىن ارتتىرۋ.
3. تاربيەلىك: مال مەن ادام اراسىنداعى بايلانىستى ايتۋ، قازاق حالقىنىڭ مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىنىن، ولاردى قادiرلەيتiنiن ايتۋ. ءار مالدىڭ ءوز تۇرلەرى
بار ەكەنىڭ تانىستىرۋ، ماقال - ماتەل، جاڭىلتپاش، جۇمباقتاردى ايتقىزۋ.
كورنەكىلىگى: سۋرەتتەر، پلاكاتتار، وقۋلىق.
Tءۇpi: ارالاس ساباق
ءادiسi: ءتۇسiندiرۋ، بايانداۋ، سۇراق - جاۋاپ، ويىن،
ساباقتىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
بالالاردىڭ ساباققا ازىرلەنۋىن. ولاردى ۇستەل ۇستىنەن وزدەرىڭە ۇناعان ءتۇرلiء-تۇستi قاعاز تەكشەلەرiن العىزۋ ارقىلى توپقا بولۋ. ءار توپتى جەكە ۇستەل باسىنا وتىرعىزامىز.
ءىى. جاڭا تاقىرىپپەن جۇمىس.
ا) قايتالاۋ ارقىلى ەسكە ءتۇسىرۋ.
- بالالار ءسوز نەدەن قۇرالادى؟ (دىبىستاردان)
- دىبىستار نەمەن تاڭبالانىپ جازىلادى؟ (ارىپپەن)
- ءارiپتەردi بiز قايتەمiز؟ (كورەمىز، جازامىز.)
- ال دىبىستاردى شە؟ (ايتامىز، ەستيمiز.)
- دىبىستار قانداي توپقا ءبولiنەدi؟ (داۋىستى، داۋىسسىز بولىپ ءبولiنەدi.)
- دىبىستاردان باسقا تاعى نەمەن تانىسپىز؟ (بەلگىلەرمەن)
- اتاڭدار: ، .
- داۋىستى دىبىستاردى ايتا قويىڭدار.
- داۋىسسىز دىبىستاردى ايتا قويىڭدار،
ءا) كiرiسپە اڭگىمە.
قازاق حالقى ەجەلدەن مال شارۋاشىلىعىمەن اينالىسقان، عاسىرلار بويى قالىپتاسقان
باي تاجىريبەسى بويىنشا ولار مالدىڭ تiرشiلiك - تابيعاتىن، قادiر-قاسيەتiن ابدەن زەرتتەپ
بىلگەن. قازاقستان جەرىن مالسىز ەلەستەتۋگە مۇمكىن ەمەس.
مالدىڭ ەتى، ءسۇتى، تەرىسى، تiپتi ءمۇيiزi مەن سۇيەگىنە دەيىن ءوز قاجەتىنە ۇقساتىپ وتىرعان. ولاي بولاتىن بولسا، كەيiنگi جاستارىمىز قاسيەتتى ءتورت-تۇلiككە قاتىستى ۇلتىمىزدىڭ ۇعىمدارى مەن باي تاجىريبەسىن ۇمىتپاۋعا تيiس. سوندىقتان، «نەنىڭ ءتولى؟» اتتى ويىندى وينايىق.
- قويدىڭ ءتولى قايسى؟ (- قوزى.)
- ەشكىنىڭ ءتولى قايسى؟ (- لاق.)
- جىلقىنىڭ ءتولى قايسى؟ (- قۇلىن.)
- سيىردىڭ ءتولi قايسى؟ (- بۇزاۋ.)
- تۇيەنىڭ ءتولى قايسى؟ (- بوتا.)
(ءار مال تۇلىگىنە جەكە توقتالا كەتەدى.)
1. ا) جۇمباق. «باسىندا ەكى تاياعى بار، ءتورت اياعى بار.»
ءا) اق ءمۇيiزدi اق ەشكiم،
سالپان قۇلاق سارى ەشكiم
ءجۇنi جiبەك، ءسۇتى بال.
ءۇيiر ءمۇيiز قارا ەشكiم
تاۋ، تاس كەزiپ وينايسىڭ،
ويىنعا بiر تويمايسىن
بولسا داعى ساقالىن
سەكەڭدەۋدى قويمايسىڭ
ب) ەشكiنiڭ ءتولiن نە دەيمiز؟ - لاق.
ۆ) ەشكi مەن لاقتى قالاي شاقىرادى؟ - شورە - شورە
گ) قالاي قايىرادى؟ «شوك - شوك»
ۇيقاسىن تابىندار تاستان تاسقا سەكiرiپ،
قويدان مازا كەتىرگەن
ۇزىن سالپاڭ قۇلاقتى
كىم بiلەدi (لاقتى)
- بالالار بۇل ولەڭنەن ەشكى مەن لاقتىڭ تەنتەك، ۇشقالاق ەكەنى، ال قويدىڭ جۋاس
ەكەنىن بiلiپ وتىرمىز.
- ەشكى مەن قويدىڭ قانداي پايداسى بار؟
(Cءۇتiن iشەمiز، ەتىن جەيمiز، ءجۇنiنەن، تەرىسىنەن كيiم تiگەمiز، اياك كيiم جاساپ كيەمiز.)
2. ا) جۇمباق. «كىشكەنە عانا بويى بار،
اينالدىرا كيگەن تونى بار»
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: قابدەش ءجۇمادىلوۆ “قازدار قايتىپ بارادى”
