InfoHub Logo

قازاق ءتىلى 3 - سىنىپ
تاقىرىبى: ءتۇبىر مەن قوسىمشانىڭ جازىلۋى
ماقساتى: 1. ءتۇبىر مەن قوسىمشانىڭ جازىلۋ جولدارىن ءتۇسىندىرۋ. قوسىمشا جالعانعاندا ءتۇبىر ءسوزدىڭ كوپ رەتتە وزگەرمەيتىندىگىن، ءتۇبىر ءسوزدىڭ سوڭعى بۋىنىنىڭ جۋان نە جىڭىشكە بولىپ كەلۋىنە قاراي قوسىمشانىڭ دا جۋان نە جىڭىشكە بولىپ ۇيلەسىپ جالعاناتىنىن مەڭگەرتۋ.
2. سوزدەر ويلاتۋ ارقىلى ءتىلىن، ءسوز قورىن، شىعارماشىلىق قيالدارىن، ەستە ساقتاۋ قابىلەتتەرىن دامىتۋ.
3. ۇقىپتىلىققا، تازا، ادەمى جازۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: ارالاس ساباق.
ءادىس - ءتاسىلى: ءتۇسىندىرۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ءپان ارالىق بايلانىس: دۇنيەتانۋ ساباعى.
كورنەكىلىك: سۋرەتتەر، سىزبالار، ۇلەستىرمەلەر.

ساباقتىڭ ءجۇرىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى.
سىنىپ دايارلىعىن تەكسەرۋ، وقۋشىلاردى تۇگەندەۋ. پسيحولوگيالىق دايىندىق.
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ
ءىىى. وتىلگەن تاقىرىپتى بەكىتۋ.
قىستا كيىمىن تاستايدى،
كوكتەمدە كيىنە باستايدى.
ول نە؟
- تەرەك.
- ءبىز دۇنيەتانۋ ساباعىندا وسىمدىكتەردىڭ ءوسۋى جايلى ءوتىپ جاتىرمىز.
- ەندەشە، بالالار ءبىز بۇگىن تەرەكتىڭ ءوسىپ - ءونۋ قۇرىلىسى ارقىلى ساباعىمىزدى تياناقتايمىز.
- تەرەك نە ارقىلى وسەدى، ءوزىنىڭ بويىنا ءناردى قالاي الادى؟
- نەگىزگى تامىر ارقىلى.
- نەگىزگى تامىرىمىز، ءتۇبىر ءسوز.
- ءتۇبىر ءسوز دەگەنىمىز نە؟
- تاعى قانداي تامىرلارى بولادى؟
- قوسىمشا تامىرلارى
- قوسىمشا دەگەنىمىز نە؟
- قوسىمشا تامىرلارىمىز جۇرناق، جالعاۋ
- ەندى تەرەكتىڭ ءدىڭى بولادى.
- ول تۋىندى ءسوز.
- تۋىندى ءسوز دەگەنىمىز نە؟
- تەرەكتىڭ دىڭىنەن نە تارالادى.
- بۇتاقتار تارالادى.
- ول تۇبىرلەس ءسوز.
- تۇبىرلەس سوزدەر دەگەن نە؟
- بۇتاقتار كوكتەم كەزىندە بۇرشىك اتادى، جاپىراق جايادى.
- ەندەشە بالالار تۇبىرلەس سوزدەردەن جاپىراق سياقتى بىرنەشە سوزدەر تۋادى.
- تەرەكتىڭ سىزباسى ارقىلى ساباقتى قايتالاپ شىعامىز.

ءىV. جاڭا ساباق. ساباقتىڭ تاقىرىبىن جانە ماقساتىن حابارلاۋ. بلۋم جۇيەسى بويىنشا ساباقتى جۇرگىزۋ:
1 ءبىلىم ءتۇبىر مەن قوسىمشانىڭ جازىلۋى
2 تۇسىنىك ەرەجەلەردى جاتتاۋ، قايتالاۋ. سوزدىك جۇمىسىن جۇرگىزۋ
3 قولدانۋ سوزدەردى ءسوز قۇرامىنا تالداۋ. جاتتىعۋ جۇمىسىن ورىنداۋ.
4 تالداۋ(اناليز) ەرەجەلەردى شىعارۋ، ءوز ويىن دالەلدەي الۋ.
5 جيناقتاۋ(سينتەز) شىعارماشىلىق جۇمىستار جۇرگىزۋ.
6 باعا جولداسىڭنىڭ ەڭبەگىن باعالاي ءبىلۋ.
7 كوررەكسيا تۇزەتۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋ.

V. جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرتۋ. جىر - شى، جىر - لار، جىر - دى،
تالاپ - تى، تالاپ - كەر، تالاپ - پەن،
ءسۇت - تەي، ءسۇت - كە، ءسۇت - تەن.
قوسىمشا جالعانعاندا ءتۇبىر سوزدەر كوبىنەسە وزگەرمەيدى.(ەرەجە)
جۇمىس+شى+لار، سۋرەت+ءشى+لەر.
ءتۇبىر ءسوزدىڭ سوڭعى بۋىنى جۋان بولسا، وعان جالعاناتىن قوسىمشالار دا جۋان بولادى.
داپتەرمەن جۇمىس. 49 - جاتتىعۋ. سويلەمدەردى ءتۇسىنىپ وقۋ. قارامەن جازىلعان سوزدەرگە قوسىمشا جالعاپ جازۋ. ءتۇبىر سوزگە جالعانعان قوسىمشانىڭ جۋان، جىڭىشكە ەكەنىن انىقتاۋ.
سۇڭقار، پينگۆين، بۇركىت، قارلىعاش.
50 - جاتتىعۋ. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا - لار، - لەر، - تار، - تەر، - دار، - دەر جالعاۋلارىنىڭ ءتيىستىسىن قويىپ جازۋ. قوسىمشالى سوزدەردى ءسوز قۇرامىنا تالداۋ. جۋان ايتىلاتىن جالعاۋلاردىڭ استىن - ءبىر، جىڭىشكە ايتىلاتىن جالعاۋلاردىڭ استىن ەكى رەت سىزۋ.

Vءى. وي - تولعانىس.
وقۋ
جۇمىس
وي
بالا
سوزدەرىنە جالعاۋلار جالعاپ سويلەم قۇراپ جازۋ.
ب) شىعارماشىلىق ديكتانت.
كوكتەم... قار ەريدى. كۇن جىلىنا باستايدى.... جىلى جاقتان قۇس... كەلىپ جاتىر. سايلار... سۋ اعادى. ديحان جەر جىرتادى، ەگىن سالا.... وقۋشىلار مەكتەپ اۋلاسى... اعاش وتىرعىزادى. ادامدار اۋىل ماڭىن تازالاۋ... كىرىسەدى.
كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا ءتيىستى قوسىمشالاردى قويىپ، جازىلعان سوزدەردى ءسوز قۇرامىنا تالداۋ.

Vءىى. ساباقتى قورىتىندىلاۋ.
1 ءبىلىم سەن بۇگىن قانداي ءبىلىم الدىڭ؟
2 ءتۇسىنۋ بەرىلگەن ءبىلىمدى ءتۇسىندىڭ بە؟ نەمەن دالەلدەيسىڭ؟
3 قولدانۋ العان ءبىلىمىڭدى نەگە قولدانار ەدىڭ؟
4 تالداۋ قابىلداعان ءبىلىمىڭدى سارالاي ءبىل، ماڭىزىن دالەلدە.
5 جيناقتاۋ ءبىلىمىڭدى جيناقتا (شىعارماشىلىق جۇمىس)
6 باعا كىمگە باعا بەرەسىڭ؟
7 كوررەكسيا نەنى بىلمەدىڭ، جەتە تۇسىنبەدىڭ، سونى سارالا.

ءۇىىى. ۇيگە تاپسىرما: 51 - جاتتىعۋ. ەرەجە جاتتاۋ.
ءىح. باعالاۋ. «ءوزىڭدى باعالاۋ» پاراقشاسىن تولتىرۋ ارقىلى جۇرگىزىلەدى.