ءتۇس جانە سيمۆول
Cۋرەت جانە سىزۋ ءپانى ءمۇعالىمى سەرالييەۆا ايگەريم كۋانىشبايەۆنا
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءتۇس جانە سيمۆول
ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ءتۇستانۋداعى ءبىلىمىن جۇيەلەندىرۋ، تۇستەردىڭ قولدانىلۋ تەحنولوگياسى تۋرالى ءتۇسىندىرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىق: تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە شىعارماشىلىق - پەن كورسەتۋگە ىقپال ەتۋ، پراكتيكالىق ءىس - ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرۋ. ساباققا قىزىعۋشىلىعىن جانە وزدىگىنەن ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىك: شىعارماشىلىق جۇمىستار ارقىلى ەستەتيكالىق تالعامدارىن ارتتىرۋ، ۇقىپتىلىققا، اسەمدىككە، شەبەرلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا: دامىتا وقىتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتپالى ساباق.
ساباقتىڭ ادىستەرى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق - جاۋاپ ءادىسى، پراكتيكالىق ءادىس.
ساباقتىڭ وقىتۋ قۇرالدارى جانە كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلاكاتتار، وقۋلىقتار، اكۆارەلدەر، پاليترا، كيستوچكا، گۋاش ت. ب
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: سىزۋ، ماتەماتيكا، تاريح، ەڭبەك ت. ب
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
- امانداسۋ؛
- تۇگەلدەۋ؛
- وقۋشىنىڭ
نازارىن ساباققا
اۋدارۋ؛
- وقۋ
قۇرالدارىنىڭ
دايىندىعىن
تەكسەرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ءۇي جۇمىسىنا «كىم جىلدام؟» ويىنىمەن سۇراقتار ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
1 پورترەت دەگەنىمىز نە؟
2 اۆتوپورترەت دەگەنىمىز نە؟
3 ناتيۋرمورت دەگەنىمىز نە؟
4 باتالدى جانر دەگەنىمىز نە؟
5 كومپوزيسيا دەگەنىمىز نە؟
6 پەرسپەكتيۆا دەگەنىمىز نە؟
وقۋشىلار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى ويىنداعى گۇلدى كۇلتەلەرىمەن تولىقتىرادى.
ءىىى. جاڭا ماتەريالدى قابىلداۋ
جالپى تۇستەر نەگىزگى ءۇش تۇسكە بولىنەدى. ولار: قىزىل، سارى، كوك. ال قالعان تۇستەردىڭ بارلىعى وسى تۇستەردىڭ قوسپاسى. مىسالى، قىزىل تۇسپەن سارى ءتۇستى ارالاستىرعاندا قوڭىرقاي سارى ءتۇس شىعادى. كوك پەن قىزىل تۇستەر ارالاسقاندا كۇلگىن ءتۇس پايدا بولادى. ال سارى جانە كوك تۇستەردى ارالاستىرۋ ارقىلى جاسىل ءتۇس الىنادى. وسى قوسپا تۇستەردەن پايدا بولعان تۇستەردى جىلى تۇستەر، سۋىق تۇستەر دەپ بولەمىز. جىلى تۇستەرگە: قىزىل، سارى، سارعىش جاتادى. سۋىق تۇستەرگە: كوك، كوگىلدىر، كۇلگىن جاتادى.
ال سيمۆول دەگەنىمىز – بۇل كەز - كەلگەن ءبىر تۇسىنىكتى، قۇبىلىستى بىلدىرەتىن شارتتى بەلگى. ءاربىر حالىقتىڭ، ادامدار توبىنىڭ ءوز سيمۆولدارى بولادى. بەينەلەۋ ونەرىندە دە، ومىردە دە تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى قولدانىلادى. قازاقستاننىڭ رەسمي سيمۆولى – ەلتاڭبا. ءتۇرلى ەلدەردىڭ مادەنيەتىن تەرەڭىرەك زەرتتەي تۇسسە، كەز - كەلگەن سيمۆولدىڭ تۇپكى تامىر قىزىل، قارا، اق تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى كەزدەسەدى.
قىزىل ءتۇس – ماحابباتتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، قۋانىشتىڭ، بايلىقتىڭ، جەڭىستىڭ، جاستىقتىڭ بەلگىسى. قىتايدا باي، اۋقاتتى ادامدار ۇيلەرىنىڭ قاقپالارىن قىزىلمەن بوياعان
قىزىل، قارا، اق تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى كەزدەسەدى.
قىزىل ءتۇس – ماحابباتتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، قۋانىشتىڭ، بايلىقتىڭ، جەڭىستىڭ، جاستىقتىڭ بەلگىسى. قىتايدا باي، اۋقاتتى ادامدار ۇيلەرىنىڭ قاقپالارىن قىزىلمەن بوياعان. ەجەلگى قۇدايلاردىڭ ۇستەمدىگىن، تابيعاتتان تىس ەرەكشەلىكتەرىن كورسەتۋ ءۇشىن قىزىل كيىمدە بەينەلەيتىن بولعان.
كوپتەگەن حالىقتاردا اق ءتۇس جارىقتى، ءومىردى، تازالىقتى، بەيبىتشىلىكتى بىلدىرەدى. ەجەلگى ريمدە اقبوز اتتار، ال وڭتۇستىك - شىعىس ازيا ەلدەرىندە اق پىلدەر قاسيەتتى سانالعان. اق كوگەرشىن – بەيبىتشىلىكتىڭ بەلگىسى.
ال قارا ءتۇس زۇلىمدىقتى، ءتۇندى بىلدىرەدى. كوپ ەلدەردە ول قايعى قاسىرەتتىڭ ءتۇسى.
قازاقتىڭ دەكوراتيۆتىك شىعارماشىلىعىندا كوگىلدىر ءتۇس – اسپاننىڭ سيمۆولى، جاسىل ءتۇس – وسىمدىكتەردىڭ، ءومىردىڭ بەلگىسى، اق ءتۇس – تازالىقتىڭ، قۇدىرەتتى اسپان كۇشتەرىنىڭ سيمۆولى، ال سارى كەڭ دالانى، دانالىقتى بىلدىرەدى.
ءىV. جاڭا ماتەريالدى ءتۇسىندىرۋ
ا) جاڭا ۇعىمعا بايلانىستى جۇمىس
وقۋشىلار فورماتتارىڭا پلاكاتقا سالىنعان پەيزاجدى بەينەلەيسىڭدەر. پەيزاج دەگەنىمىز – تابيعات كورىنىسى.
پەيزاجدىڭ سالىنۋ كەزەڭدەرىن ايتىپ، تاقتاعا سالىپ كورسەتەم.
وقۋشىلار فورماتتارىنا پەيزاجدى ءار كەزەڭدەرىمەن، رامكا سىزا وتىرىپ اكۆارەلمەن بەينەلەيدى.
ءا) تانىمدىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋعا ارنالعان جۇمىس تۇرلەرى مەن تاپسىرما
- وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ ءۇشىن پارتاعا ءتۇرلى تۇستەردى قويىپ قويام.
- مەن تاڭداعان تۇستەرىنە قاراي ءار بالاعا مىنەزدەمە بەرەم.
وقۋشىلار وسى تۇستەردەن قالاعانىن تاڭدايدى دا ءار قايسىسى ءار توپقا ءبولىنىپ تۇرادى.
V. جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ
وقۋشىلار پاليترا بەتىنە تۇستەردى جيناۋ ارقىلى بوياۋلارداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋى كەرەك
1. نەگىزگى ءۇش ءتۇستى اتا؟
2. سۋىق تۇستەردى اتا؟
3. جىلى تۇسكە دە سۋىق تۇسكە دە جاتاتىن ءتۇس؟
4. جىلى تۇستەردى اتا؟
5. قىزىل ءتۇس قانداي ماعىنا بىلدىرەدى.
6. كوك ءتۇس قانداي ماعىنا بىلدىرەدى.
وقۋشىلار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ پاليترا بەتىن تۇستەرگە تولتىرىلادى.
Vءى. ۇيگە تاپسىرما. قورىتىندىلاۋ
احروماتيكالىق تۇستەرگە - ءتۇسسىز تۇستەر جاتادى.
حروماتيكالىق تۇستەرگە - ءار ءتۇرلى تۇستەر جاتادى.
وقۋشىلار ۇيدەن تەكەمەتتى فورماتتارىنا بەينەلەپ كەلەدى.
Vءىى. باعالاۋ
جاقسى جۇمىستاردى ىنتالاندىرۋ. سمايليكتەر ارقىلى باعالايمىن.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ءتۇس جانە سيمۆول
ساباقتىڭ ماقسات - مىندەتتەرى:
ا) بىلىمدىلىك: وقۋشىلاردىڭ ءتۇستانۋداعى ءبىلىمىن جۇيەلەندىرۋ، تۇستەردىڭ قولدانىلۋ تەحنولوگياسى تۋرالى ءتۇسىندىرۋ.
ءا) دامىتۋشىلىق: تەوريالىق بىلىمدەرىن ءىس جۇزىندە شىعارماشىلىق - پەن كورسەتۋگە ىقپال ەتۋ، پراكتيكالىق ءىس - ارەكەتتەرىن قالىپتاستىرۋ. ساباققا قىزىعۋشىلىعىن جانە وزدىگىنەن ويلاۋ قابىلەتىن دامىتۋ.
ب) تاربيەلىك: شىعارماشىلىق جۇمىستار ارقىلى ەستەتيكالىق تالعامدارىن ارتتىرۋ، ۇقىپتىلىققا، اسەمدىككە، شەبەرلىككە تاربيەلەۋ.
ساباقتا قولدانىلاتىن پەداگوگيكالىق تەحنولوگيا: دامىتا وقىتۋ.
ساباقتىڭ ءتيپى: جاڭا ماتەريالدى مەڭگەرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: دامىتپالى ساباق.
ساباقتىڭ ادىستەرى: تۇسىندىرمەلى، سۇراق - جاۋاپ ءادىسى، پراكتيكالىق ءادىس.
ساباقتىڭ وقىتۋ قۇرالدارى جانە كورنەكىلىگى: ينتەراكتيۆتى تاقتا، پلاكاتتار، وقۋلىقتار، اكۆارەلدەر، پاليترا، كيستوچكا، گۋاش ت. ب
ساباقتىڭ ءپانارالىق بايلانىسى: سىزۋ، ماتەماتيكا، تاريح، ەڭبەك ت. ب
ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
- امانداسۋ؛
- تۇگەلدەۋ؛
- وقۋشىنىڭ
نازارىن ساباققا
اۋدارۋ؛
- وقۋ
قۇرالدارىنىڭ
دايىندىعىن
تەكسەرۋ
ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ءۇي جۇمىسىنا «كىم جىلدام؟» ويىنىمەن سۇراقتار ارقىلى جاۋاپ بەرەدى.
1 پورترەت دەگەنىمىز نە؟
2 اۆتوپورترەت دەگەنىمىز نە؟
3 ناتيۋرمورت دەگەنىمىز نە؟
4 باتالدى جانر دەگەنىمىز نە؟
5 كومپوزيسيا دەگەنىمىز نە؟
6 پەرسپەكتيۆا دەگەنىمىز نە؟
وقۋشىلار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ ارقىلى ويىنداعى گۇلدى كۇلتەلەرىمەن تولىقتىرادى.
ءىىى. جاڭا ماتەريالدى قابىلداۋ
جالپى تۇستەر نەگىزگى ءۇش تۇسكە بولىنەدى. ولار: قىزىل، سارى، كوك. ال قالعان تۇستەردىڭ بارلىعى وسى تۇستەردىڭ قوسپاسى. مىسالى، قىزىل تۇسپەن سارى ءتۇستى ارالاستىرعاندا قوڭىرقاي سارى ءتۇس شىعادى. كوك پەن قىزىل تۇستەر ارالاسقاندا كۇلگىن ءتۇس پايدا بولادى. ال سارى جانە كوك تۇستەردى ارالاستىرۋ ارقىلى جاسىل ءتۇس الىنادى. وسى قوسپا تۇستەردەن پايدا بولعان تۇستەردى جىلى تۇستەر، سۋىق تۇستەر دەپ بولەمىز. جىلى تۇستەرگە: قىزىل، سارى، سارعىش جاتادى. سۋىق تۇستەرگە: كوك، كوگىلدىر، كۇلگىن جاتادى.
ال سيمۆول دەگەنىمىز – بۇل كەز - كەلگەن ءبىر تۇسىنىكتى، قۇبىلىستى بىلدىرەتىن شارتتى بەلگى. ءاربىر حالىقتىڭ، ادامدار توبىنىڭ ءوز سيمۆولدارى بولادى. بەينەلەۋ ونەرىندە دە، ومىردە دە تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى قولدانىلادى. قازاقستاننىڭ رەسمي سيمۆولى – ەلتاڭبا. ءتۇرلى ەلدەردىڭ مادەنيەتىن تەرەڭىرەك زەرتتەي تۇسسە، كەز - كەلگەن سيمۆولدىڭ تۇپكى تامىر قىزىل، قارا، اق تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى كەزدەسەدى.
قىزىل ءتۇس – ماحابباتتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، قۋانىشتىڭ، بايلىقتىڭ، جەڭىستىڭ، جاستىقتىڭ بەلگىسى. قىتايدا باي، اۋقاتتى ادامدار ۇيلەرىنىڭ قاقپالارىن قىزىلمەن بوياعان
قىزىل، قارا، اق تۇستەر سيمۆول رەتىندە ءجيى كەزدەسەدى.
قىزىل ءتۇس – ماحابباتتىڭ، سۇلۋلىقتىڭ، قۋانىشتىڭ، بايلىقتىڭ، جەڭىستىڭ، جاستىقتىڭ بەلگىسى. قىتايدا باي، اۋقاتتى ادامدار ۇيلەرىنىڭ قاقپالارىن قىزىلمەن بوياعان. ەجەلگى قۇدايلاردىڭ ۇستەمدىگىن، تابيعاتتان تىس ەرەكشەلىكتەرىن كورسەتۋ ءۇشىن قىزىل كيىمدە بەينەلەيتىن بولعان.
كوپتەگەن حالىقتاردا اق ءتۇس جارىقتى، ءومىردى، تازالىقتى، بەيبىتشىلىكتى بىلدىرەدى. ەجەلگى ريمدە اقبوز اتتار، ال وڭتۇستىك - شىعىس ازيا ەلدەرىندە اق پىلدەر قاسيەتتى سانالعان. اق كوگەرشىن – بەيبىتشىلىكتىڭ بەلگىسى.
ال قارا ءتۇس زۇلىمدىقتى، ءتۇندى بىلدىرەدى. كوپ ەلدەردە ول قايعى قاسىرەتتىڭ ءتۇسى.
قازاقتىڭ دەكوراتيۆتىك شىعارماشىلىعىندا كوگىلدىر ءتۇس – اسپاننىڭ سيمۆولى، جاسىل ءتۇس – وسىمدىكتەردىڭ، ءومىردىڭ بەلگىسى، اق ءتۇس – تازالىقتىڭ، قۇدىرەتتى اسپان كۇشتەرىنىڭ سيمۆولى، ال سارى كەڭ دالانى، دانالىقتى بىلدىرەدى.
ءىV. جاڭا ماتەريالدى ءتۇسىندىرۋ
ا) جاڭا ۇعىمعا بايلانىستى جۇمىس
وقۋشىلار فورماتتارىڭا پلاكاتقا سالىنعان پەيزاجدى بەينەلەيسىڭدەر. پەيزاج دەگەنىمىز – تابيعات كورىنىسى.
پەيزاجدىڭ سالىنۋ كەزەڭدەرىن ايتىپ، تاقتاعا سالىپ كورسەتەم.
وقۋشىلار فورماتتارىنا پەيزاجدى ءار كەزەڭدەرىمەن، رامكا سىزا وتىرىپ اكۆارەلمەن بەينەلەيدى.
ءا) تانىمدىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋعا ارنالعان جۇمىس تۇرلەرى مەن تاپسىرما
- وقۋشىلاردىڭ تانىمدىق قابىلەتتەرىن ارتتىرۋ ءۇشىن پارتاعا ءتۇرلى تۇستەردى قويىپ قويام.
- مەن تاڭداعان تۇستەرىنە قاراي ءار بالاعا مىنەزدەمە بەرەم.
وقۋشىلار وسى تۇستەردەن قالاعانىن تاڭدايدى دا ءار قايسىسى ءار توپقا ءبولىنىپ تۇرادى.
V. جاڭا ءبىلىمدى بەكىتۋ
وقۋشىلار پاليترا بەتىنە تۇستەردى جيناۋ ارقىلى بوياۋلارداعى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋى كەرەك
1. نەگىزگى ءۇش ءتۇستى اتا؟
2. سۋىق تۇستەردى اتا؟
3. جىلى تۇسكە دە سۋىق تۇسكە دە جاتاتىن ءتۇس؟
4. جىلى تۇستەردى اتا؟
5. قىزىل ءتۇس قانداي ماعىنا بىلدىرەدى.
6. كوك ءتۇس قانداي ماعىنا بىلدىرەدى.
وقۋشىلار سۇراقتارعا جاۋاپ بەرە وتىرىپ پاليترا بەتىن تۇستەرگە تولتىرىلادى.
Vءى. ۇيگە تاپسىرما. قورىتىندىلاۋ
احروماتيكالىق تۇستەرگە - ءتۇسسىز تۇستەر جاتادى.
حروماتيكالىق تۇستەرگە - ءار ءتۇرلى تۇستەر جاتادى.
وقۋشىلار ۇيدەن تەكەمەتتى فورماتتارىنا بەينەلەپ كەلەدى.
Vءىى. باعالاۋ
جاقسى جۇمىستاردى ىنتالاندىرۋ. سمايليكتەر ارقىلى باعالايمىن.
تولىق نۇسقاسىن جۇكتەۋ
You Might Also Like
