سوڭعى جاڭارتۋ

(وزگەرتىلگەن ۋاقىتى 5 كۇن بۇرىن)
ءتۇستى مەتاللۋرگيا. پاۆلودار وبلىسىنىڭ مەتاللۋرگيا كەشەنى
كۇندەلىكتى ساباق جوسپارى، گەوگرافيا 9 سىنىپ
تاقىرىپتار:
21 - ساباق. ءتۇستى مەتاللۋرگيا. پاۆلودار وبلىسىنىڭ مەتاللۋرگيا كەشەنى
22 - ساباق. №4 ساراماندىق جۇمىس
23 - ساباق. حيميا ونەركاسىبى كەشەنى. حيميا ونەركاسىبىنىڭ سالالارى، قۇرىلىس ماتەريالدارى جانە ورمان شارۋاشىلىعىنىڭ كەشەندەرى
24 - ساباق. پاۆلودار وبلىسىنىڭ حيميا ونەركاسىبى كەشەنى
25 - ساباق. «ونەركاسىپ سالالارى» بويىنشا قايتالاۋ


تاقىرىبى: ءتۇستى مەتاللۋرگيا. پاۆلودار وبلىسىنىڭ مەتاللۋرگيا كەشەنى

بىلىمدىلىك. ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ ماڭىزىن، قۇرامىن، قازاقستاننىڭ ءتۇستى مەتالل تۇرلەرى بويىنشا دۇنيە جۇزىندەگى ورنىن انىقتاۋ. اۋىر مەتالدار ءوندىرىسىنىڭ گەوگرافياسى، جەڭىل مەتالدار مەتاللۋرگياسىن باعالى جانە سيرەك كەزدەسەتىن مەتالداردىڭ جانە قازاقستاننىڭ مەتاللۋرگيالىق بازالارىنىڭ گەوگرافياسى تۋرالى بىلىمدەرىن قالىپتاستىرۋ. مەتاللۋرگيانىڭ قورشاعان ورتاعا كەلتىرەتىن زيانى تۋرالى كوزقاراستارىن قالىپتاستىرۋ. پاۆلودار وبلىسىنىڭ قارا مەتاللۋرگيا كاسىپورىندارىنىڭ ورنالاسۋ فاكتورلارىن، ءتۇستى مەتاللۋرگياسى قانداي توپتارعا بولىنەتىنىن، ءتۇستى مەتالداردىڭ قايدا قولدانىلاتىنىن، ونىڭ كاسىپورىندارىنىڭ ورنالاسۋ پرينسيپتەرىن انىقتاۋ.
دامىتۋشىلىق. قازاقستاننىڭ قارا مەتاللۋرگيا ورتالىقتارىن، ونەركاسىپتى قورعاسىن - مىرىش، اليۋمينيي، تيتان - ماگنيي كاسىپورىندارىن اتاپ جانە كارتادان كورسەتۋ ارقىلى كارتامەن جۇمىس ىستەۋ يكەمدىلىكتەرىن ودان ءارى دامىتۋ.
تاربيەلىك. ءوز وتانى تۋرالى بىلىمدەرىن تەرەڭدەتە كەلە، وتانسۇيگىشتىك قاسيەتتەرىن ارتتىرۋ، گەوگرافيالىق مادەنيەتكە تارتۋ.
ساباق ءتۇرى: ارالاس ساباق
ساباقتى ۇيىمداستىرۋ فورماسى: ءفرونتالدى
ساباقتى جۇرگىزۋ ءادىس - تاسىلدەرى: رەپرودۋكتيۆتى، پروبلەمالىق
قۇرال - جابدىقتار: قازاقستاننىڭ ساياسي - الەۋمەتتىك كارتاسى، پاۆلودار وبلىسىنىڭ كەشەندى كارتاسى، اتلاس
نەگىزگى ۇعىمدار: اۋىر، جەڭىل، باعالى، قيىن بالقيتىن، سيرەك كەزدەسەتىن مەتالدار، ديۋرااليۋمينيي، پوليمەتالل، كەن - مەتاللۋرگيالىق كومبيناتتار
نومەنكلاتۋرا: مىس – ورتالىق، شىعىس قازاقستان، قورعاسىن - مىرىش – وڭتۇستىك، شىعىس قازاقستان، پوليمەتالل – زىريان، ريددەر، وسكەمەن، تيتان – ساتبايەۆ، وبۋوۆ، شوقاش، بوكسيت – پاۆلودار، قىزىل وكتيابر، امانگەلدى، التىن – كوماروۆ، اقبەيت، بوزشاكول، بەستوبە، باقىرشىق

ساباقتىڭ قۇرىلىمى: ءى ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى ءۇي تاپسىرماسىن تەكسەرۋ
ءىىى جاڭا تاقىرىپقا كوشۋ كەزەڭى
ءىV جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ كەزەڭى
V جاڭا تاقىرىپتى بەكىتۋ كەزەڭى
Vءى ساباقتى قورىتىندىلاۋ كەزەڭى
Vءىى – باعالاۋ كەزەڭى
Vءىىى ۇيگە تاپسىرما بەرۋ
ساباقتىڭ بارىسى:

ءى وقۋشىلارمەن امانداسۋ. تۇگەندەۋ. ساباققا دايىندىعىن تەكسەرۋ.
ءىى ەڭ الدىمەن داپتەرلەرىندەگى تاپسىرمالارىن تەكسەرەدى. كەيىن ءماتىن سوڭىنداعى اقپاراتتار بويىنشا سۇراقتار قويادى:
1) قازاقستاننىڭ تەمىر كەنىنىڭ قۇرامىنداعى مەتالدىڭ ۇلەسى قانشا؟
2) اقسۋ فەرروقورىتپا زاۋىتى مەن اقش فەرروقورىتپا زاۋىتتارىن سالىستىرىڭدار.
3) قاراعاندى مەتاللۋرگيا كومبيناتى قاي شەتەلدىك كومپانيانىڭ باسقارۋىنا جانە قاشان بەرىلدى؟

ءىىى كىرىسپە سۇراقتار:
1) ماشينا جاساۋ كەشەنىن ەسكە تۇسىرەمىز: اۆتوكولىك 200 مىڭنان استام بولشەكتەن تۇرادى. ولار قانداي سالالارمەن تىعىز بايلانىستىلىعىن كورسەتەدى؟
2) ماشينا وندىرىسىندەگى تەحنولوگيالىق كەزەڭدەردە بولشەكتەردى دايىنداۋ ءۇشىن قانداي ماتەريالدار قولدانىلادى؟
3) وسى ەكى مىسالدا قانداي سالانىڭ قاجەتتىلىگى كوپ بايقالادى؟

ءىV جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ جوسپارى:
1. ءتۇستى مەتاللۋرگيا: كەشەن ىشىندەگى كەشەن.
2. اۋىر مەتالدار ءوندىرىسىنىڭ گەوگرافياسى: شيكىزات كوزدەرىنە باعىتتالۋى
3. جەڭىل مەتالدار مەتاللۋرگياسى: قۋات كوزدەرىنە باعىتتالۋى
4. باعالى جانە سيرەك كەزدەسەتىن مەتالدار
5. قازاقستاننىڭ مەتاللۋرگيالىق بازالارى
6. مەتاللۋرگيا جانە قورشاعان ورتا
7. پاۆلودار وبلىسىنىڭ قارا مەتاللۋرگياسى
8. پاۆلودار وبلىسىنىڭ ءتۇستى مەتاللۋرگياسى

جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرۋ ءۇشىن وقۋلىق ماتىندەرى مەن تاقىرىپتىق كارتالاردى پايدالانادى.
جاڭا تاقىرىپتى وقۋشىلار وزدىگىنەن مەڭگەرۋ ءۇشىن نۇسقاۋلار بەرەدى: 1. ءتۇستى مەتالداردىڭ ماڭىزى مەن قولدانىلۋىن انىقتاڭدار.
2. ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ قۇرامىن ءبىلۋ ءۇشىن 84 - سۋرەتتى تالداۋ.
3. ءمۇعالىم ءوزى مەتالدار توپتارىنا قىسقاشا سيپاتتاما بەرىپ كەتەدى: اۋىر مەتالدى كەندەردىڭ قۇرامى وتە كوپ. سوندىقتان ولاردى ءتيىمدى پايدالانۋ ءۇشىن شيكىزاتتى كەشەندى وڭدەيتىن كومبيناتتار قۇرىلعان. شىمكەنتتە قورعاسىننان باسقا 14 ءتۇرلى ءونىم الىنادى. اۋىر مەتالداردىڭ تاعى ءبىر ەرەكشەلىگى – قۇرامىندا پايدالى كومپونەنتتەردىڭ از بولۋى. سوندىقتان بالقىتۋ زاۋىتتارى شيكىزات كوزىنە تاياۋ ورنالاسادى. وسى سەبەپتەن مۇندا كوپ كەزەڭدى فلوتاسيا قولدانىلادى. ءبىزدىڭ ەلىمىزدە اۋىر ءتۇستى مەتالداردى مىس جانە قورعاسىن - مىرىش (پوليمەتالل) ءوندىرىسى سالالارى شىعارادى. مىس قورى قازاقستاننىڭ بارلىق اۋداندارىندا بار، ەڭ ۇلكەندەرى ورتالىق پەن شىعىس قازاقستاندا شوعىرلانعان. ەلىمىزدەگى پوليمەتالل ءوندىرىسىنىڭ باستى اۋدانى – كەندى التاي. مۇندا ءۇش ءىرى ورتالىق بار – زىريان، ريددەر، وسكەمەن. وسى جەردە وقۋشىلارعا تاپسىرما بەرەدى: شىعىس جانە وڭتۇستىك قورعاسىن - مىرىش ونەركاسىپتەرىن سالىستىرىڭدار. اۋىر مەتالدارعا قاراعاندا جەڭىل مەتالدار كەندەرىندە پايدالى كومپونەنتتەرىندە كوپ بولادى. ءبىراق ونى وڭدەۋگە كوپ ەلەكتر قۋاتى قاجەت.

ءبىزدىڭ ەلىمىزدە جەڭىل مەتالداردى اليۋمينيي جانە تيتان - ماگنيي ونەركاسىپتەرى وندىرەدى. وقۋشىلارعا تاپسىرما: جەڭىل مەتالداردىڭ ەرەكشەلىكتەرىن انىقتاۋ.
ءاليۋمينييدى قۇرامىندا اليۋمينيي توتىعى بار بوكسيتتەن الادى. اليۋمينيي الۋ 2 كەزەڭنەن تۇرادى: 1) بوكسيتتەن اليۋمينيي وكسيدىن الۋ، 2) اليۋمينيي وكسيدىنەن اليۋمينيي الۋ. وسى جەردە وقۋشىلارعا سۇراق قويىلادى: پاۆلودار وبلىسىندا قانداي زاۋىتتار بار؟ ولار قانداي فاكتورلارعا بايلانىستى سالىنعان؟
باعالى جانە سيرەك كەزدەسەتىن مەتالداردىڭ ىشىنەن ەلىمىزدە التىن باتىستان باسقا بارلىق اۋدانداردا وندىرىلەدى. وقۋشىلارعا تاپسىرما: باعالى جانە سيرەك كەزدەسەتىن مەتالدار قايدا وڭدەلەدى؟
وسى بارلىق مەتالداردىڭ تارالۋى مەن اۋدانداردىڭ ماماندانۋىنا بايلانىستى قازاقستاندا 3 مەتاللۋرگيالىق بازا قالىپتاسقان: شىعىسى، ورتالىق، سولتۇستىك. مەتاللۋرگيالىق بازا – ورتاق شيكىزات نەمەسە وتىن قورلارىن پايدالاناتىن زاۋىتتار توبى. ەڭ ەجەلگىسى – شىعىس، ول «ءوندىرىستىڭ جوعارعى قاباتتارىن» قالىپتاستىرۋدى قامتاماسىز ەتەدى. ورتالىق مەتاللۋرگيالىق بازانىڭ ماماندانۋى كەڭەيىپ كەلەدى. سولتۇستىك مەتاللۋرگيالىق بازا ەڭ جاس بولىپ تابىلادى.
تاقىرىپتى بەكىتۋ ءۇشىن 157 - بەتتەگى 1 - 5 تاپسىرمالاردى بەرەدى. كەيىن سۇراقتار قويادى: 1) ءتۇستى مەتالداردىڭ قانداي توپتارى بار؟ 2) نەلىكتەن ءتۇستى مەتاللۋرگيادا شيكىزاتتى كەشەندى وڭدەيتىن كومبيناتتار سالۋ ءتيىمدى؟ 3) جەڭىل ءتۇستى مەتالل كەندەرىنىڭ قانداي قاسيەتتەرى ولاردى ورنالاستىرۋداعى نەگىزگى پرينسيپتەرىمەن بايلانىستىرادى؟ 4) مىس جانە اليۋمينيي ونەركاسىبىنىڭ نەگىزگى ورتالىقتارىن اتاڭدار. 5) قازاقستانداعى نەگىزگى مەتاللۋرگيالىق بازالاردى كارتادان كورسەتىڭدەر.
ساباقتى وقۋشىلارمەن بىرىگىپ قورىتىندىلايدى: سونىمەن، ءتۇستى مەتاللۋرگيانىڭ ماڭىزى مەن قازاقستانداعى دامۋ جاعدايى قانداي ەكەن؟
وقۋشىلاردى ساباقتا كورسەتكەن بەلسەندىلىگىنە بايلانىستى باعالايدى.
ءۇي تاپسىرماسىنا §13، 6 - تاپسىرما، تەست سۇراقتارى.

نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.


تولىق نۇسقاسىن قاراۋ

You Might Also Like

جاڭالىقتار

جارناما