ۇلاعاتتى ۇستازىم! (وقۋشى شىعارماشىلىعى)
ۇلاعاتتى ۇستازىم
ۇستاز – انا، ايالايتىن بارشا جان،
ۇستاز – دانا، باس يەتىن كىل عالام.
ۇستاز – ۇلى، عالىمداردىڭ اناسى،
سونبەيتىن دە، وشپەيتىن دە سول ادام.
انار اپاي، ءسىز – تۇلعاسىز وشپەيتىن،
ءسىز – الاۋسىز، شىراعى دا سونبەيتىن.
ءسىزدىڭ سارا جولىڭىزدان ۇلگى الىپ،
قاسيەتتى بىلۋدەمىز «ءتىل» دەيتىن.
سوزدەرىڭىز، ىزدەرىڭىز كيەلى،
جانىڭىز ادەبيەتتى سۇيەدى.
«ۇلاعاتتى ۇستازىم» دەپ شاكىرتتەر،
ءارقاشان دا باسىن سىزگە يەدى.
شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىز جەڭىسپەن،
ماقتانامىز ءبىزدىڭ ۇستاز ۇزدىكتەردەن ۇزدىك دەپ.
سىزدەي دانا ءار كەز كوككە قۇلاشتار،
جۇلدىزىڭىز جانا بەرگەي بيىكتەن!
***
تاۋەلسىز ەل
تاۋەلسىزدىك تۇسكەن جوق قوي اسپاننان،
تاريحى ونىڭ بۇرىنعىدان باستالعان.
قۇتقارام دەپ ەلىمىزدى بۇعاۋدان،
تالاي بوزداق قارا جەردى جاستانعان.
ازاتتىقتى الدى اتامەكەنىم،
كوتەرىپ اپ تاۋەلسىزدىك جەلكەنىن.
قازاعىمدى جارقىن جولعا باستادى،
نۇرسۇلتانداي ەل اعاسى - ۇلكەنىم.
قانشا عاسىر تارتتىق ءومىر ازابىن،
نە وتپەدى باسىڭنان، ەر قازاعىم؟!
تالاي ەرلەر مەرت بولدى عوي شايقاستا،
اشۋ - ىزا كەم بولعانداي مازاعى.
جەلتوقساننىڭ ەرلەرىنە باس يدىك،
باتىرلار عوي، ناعىز باتىر سول دەدىك.
تاۋەلسىز ەل بولۋعا بەل بايلاعان،
كوتەردى ول نامىسپەن تۋىن ەلدىك.
20 جىلدان استى ەلدىڭ ەگەمەنى،
تويلاۋمەن تاڭدار اتىپ كەلەر ءالى.
جايناي بەر، جارقىراي بەر، قازاقستان،
سەن - قىران، كوكتە سامعا تالماي ءبىزدىڭ!
***
تۋعان جەر
تۋعان جەر، ءنار الامىن مەن وزىڭنەن،
مىنە، مەن دە ءوسىپ كەلەم تەزىمەن.
ساعىنامىن قايدا جۇرسەم دە،
بىلمەي وتەر ءقادىرىڭدى ەز ەمەن.
تۋعان جەرىم، التىن بەسىك مەكەنىم،
التىن ۇيام دەپ ماڭگىلىك وتەرمىن.
كەڭ قۇشاعىن جايىپ سالىپ وراسان،
تامساندىرعان الەم حالقىن جەكەلەي.
قابىلداشى لەبىزى دەپ پەرزەنتتىڭ،
نەبىر اسىل دۇلدۇلدەردىڭ ءجۇزى وتكەن.
جەرىم – بايتاق، ەلىم – دارحان تاماشا،
مەن – جاۋىنگەر ەلدىڭ شەتىن كۇزەتكەن.
***
ءتىل مۇڭى
قازاعىمدا «ونەر الدى – قىزىل ءتىل»- دەيدى،
ءتىلدىڭ جايى وزەگىمدى ورتەيدى.
قازاعىمنىڭ كەيبىر، شىركىن، جاندارى،
ءوز تىلىندە تازا سويلەپ بىلمەيدى.
شەت تىلدەرى ءوز تىلىندەي سىڭايلى،
وزگە تىلدە تۇك مۇدىرمەي سايرايدى.
بار بويىنا جيىپ الىپ مۇڭ - زارىن،
قازاق ءتىلى ءۇنسىز عانا جىلايدى.
انا تىلدە ءۇن قاتسا قالا ما ءتىلى بۇرالىپ،
قالعانى ما سول ءتىلدىڭ شىرماۋىنا شىرمالىپ.
انا سۇتپەن بويعا بىتكەن قاسيەت،
جاتادى عوي سونشا جىلدار تۇنشىعىپ.
بولمايىقشى ەندى حالقىم، قۇر بوس سوقىر اڭگۇدىك،
انا تىلدە سويلەيىكشى ايىزدى ابدەن قاندىرىپ.
ايشىقتاتىپ، ءورىم ءورىپ تىزبەكتەيىك ولەڭمەن،
جۇرەيىكشى انا ءتىلدىڭ مەرەيىن كوككە اسىرىپ.
ۇستاز – انا، ايالايتىن بارشا جان،
ۇستاز – دانا، باس يەتىن كىل عالام.
ۇستاز – ۇلى، عالىمداردىڭ اناسى،
سونبەيتىن دە، وشپەيتىن دە سول ادام.
انار اپاي، ءسىز – تۇلعاسىز وشپەيتىن،
ءسىز – الاۋسىز، شىراعى دا سونبەيتىن.
ءسىزدىڭ سارا جولىڭىزدان ۇلگى الىپ،
قاسيەتتى بىلۋدەمىز «ءتىل» دەيتىن.
سوزدەرىڭىز، ىزدەرىڭىز كيەلى،
جانىڭىز ادەبيەتتى سۇيەدى.
«ۇلاعاتتى ۇستازىم» دەپ شاكىرتتەر،
ءارقاشان دا باسىن سىزگە يەدى.
شىن جۇرەكتەن قۇتتىقتايمىز جەڭىسپەن،
ماقتانامىز ءبىزدىڭ ۇستاز ۇزدىكتەردەن ۇزدىك دەپ.
سىزدەي دانا ءار كەز كوككە قۇلاشتار،
جۇلدىزىڭىز جانا بەرگەي بيىكتەن!
***
تاۋەلسىز ەل
تاۋەلسىزدىك تۇسكەن جوق قوي اسپاننان،
تاريحى ونىڭ بۇرىنعىدان باستالعان.
قۇتقارام دەپ ەلىمىزدى بۇعاۋدان،
تالاي بوزداق قارا جەردى جاستانعان.
ازاتتىقتى الدى اتامەكەنىم،
كوتەرىپ اپ تاۋەلسىزدىك جەلكەنىن.
قازاعىمدى جارقىن جولعا باستادى،
نۇرسۇلتانداي ەل اعاسى - ۇلكەنىم.
قانشا عاسىر تارتتىق ءومىر ازابىن،
نە وتپەدى باسىڭنان، ەر قازاعىم؟!
تالاي ەرلەر مەرت بولدى عوي شايقاستا،
اشۋ - ىزا كەم بولعانداي مازاعى.
جەلتوقساننىڭ ەرلەرىنە باس يدىك،
باتىرلار عوي، ناعىز باتىر سول دەدىك.
تاۋەلسىز ەل بولۋعا بەل بايلاعان،
كوتەردى ول نامىسپەن تۋىن ەلدىك.
20 جىلدان استى ەلدىڭ ەگەمەنى،
تويلاۋمەن تاڭدار اتىپ كەلەر ءالى.
جايناي بەر، جارقىراي بەر، قازاقستان،
سەن - قىران، كوكتە سامعا تالماي ءبىزدىڭ!
***
تۋعان جەر
تۋعان جەر، ءنار الامىن مەن وزىڭنەن،
مىنە، مەن دە ءوسىپ كەلەم تەزىمەن.
ساعىنامىن قايدا جۇرسەم دە،
بىلمەي وتەر ءقادىرىڭدى ەز ەمەن.
تۋعان جەرىم، التىن بەسىك مەكەنىم،
التىن ۇيام دەپ ماڭگىلىك وتەرمىن.
كەڭ قۇشاعىن جايىپ سالىپ وراسان،
تامساندىرعان الەم حالقىن جەكەلەي.
قابىلداشى لەبىزى دەپ پەرزەنتتىڭ،
نەبىر اسىل دۇلدۇلدەردىڭ ءجۇزى وتكەن.
جەرىم – بايتاق، ەلىم – دارحان تاماشا،
مەن – جاۋىنگەر ەلدىڭ شەتىن كۇزەتكەن.
***
ءتىل مۇڭى
قازاعىمدا «ونەر الدى – قىزىل ءتىل»- دەيدى،
ءتىلدىڭ جايى وزەگىمدى ورتەيدى.
قازاعىمنىڭ كەيبىر، شىركىن، جاندارى،
ءوز تىلىندە تازا سويلەپ بىلمەيدى.
شەت تىلدەرى ءوز تىلىندەي سىڭايلى،
وزگە تىلدە تۇك مۇدىرمەي سايرايدى.
بار بويىنا جيىپ الىپ مۇڭ - زارىن،
قازاق ءتىلى ءۇنسىز عانا جىلايدى.
انا تىلدە ءۇن قاتسا قالا ما ءتىلى بۇرالىپ،
قالعانى ما سول ءتىلدىڭ شىرماۋىنا شىرمالىپ.
انا سۇتپەن بويعا بىتكەن قاسيەت،
جاتادى عوي سونشا جىلدار تۇنشىعىپ.
بولمايىقشى ەندى حالقىم، قۇر بوس سوقىر اڭگۇدىك،
انا تىلدە سويلەيىكشى ايىزدى ابدەن قاندىرىپ.
ايشىقتاتىپ، ءورىم ءورىپ تىزبەكتەيىك ولەڭمەن،
جۇرەيىكشى انا ءتىلدىڭ مەرەيىن كوككە اسىرىپ.
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: جوبامەن ساراماندىق جۇمىس. كوبەلەك توقۋ
