ۇلى ەرلىك - ۇرپاققا ۇلگى
ۇلى ەرلىك - ۇرپاققا ۇلگى
ساباق ماقساتى: قازاقستاندىقتاردىڭ ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسۋى، ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ ىنتىماقتاستىعى، قازاق حالقىنىڭ باتىرلارى جانە 28 پانفيلوۆشىلاردىڭ ەرلىكتەرى جايلى ماعلۇمات بەرۋ، بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. باتىلدىققا، وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، 28پانفيلوۆشىلار سۋرەتى، ءتىزىمى، ءسوزجۇمباق، وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەر، ماقال-ماتەلدەر
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. ساباق ماقساتىمەن تانىستىرۋ
ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى مەن 28 پانفيلوۆشىلاردىڭ ەرلىگى مەن باتىرلىعىنىڭ ارقاسىندا جەڭىسكە جەتۋ جولدارى.
1 - سلايد
فاشيستىك گەرمانيا 1941 جىلى 22 - ماۋسىمدا سوعىس جاريالاماستان، تۇتقيىلدان كسرو - عا شابۋىل جاسادى. كەڭەس وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسى باستالدى.
2 - سلايد
تاريحتا ۇلى وتان سوعىسىنداي قاسىرەتتى سوعىس بولعان ەمەس. سوعىستا 27 ميلليوننان استام ادام قازا تاپتى. سونىڭ ىشىندە 410 مىڭنان استامى قازاقستاندىقتار بولاتىن.
3 - سلايد
1941 جىلى الماتىدا گەنەرال ي. ۆ. پانفيلوۆ 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىن جاسايدى. وسى ديۆيزيانى 28 پانفيلوۆشى - باتىرلارى ماسكەۋ قالاسىن قورعاۋدا وشپەس ەرلىك كورسەتتى.
4 - سلايد
ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسى كومانديرى، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلى بولعان.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ دايىنداعان ءومىرى، ناقىل سوزدەرى، ولەڭدەرىن سۇراۋ.
بي «كاتيۋشا»
1 - وقۋشى
تاستار كوككە اتىلدى،
جامىلدى جەر تۇماندى
ورمان شۋلاپ، تاۋ قۇلاپ،
ءورت ىشىندە قالدى ب ا ق.
2 - وقۋشى.
جيىرما سەگىز باتىردى،
جيىرما سەگىز قىراندى،
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق.
3 - وقۋشى
وق استىنان زۋلاعان
جاۋ جەڭىلدى اقىرى،
تۋعان جەرمەن ءبىر بولىپ.
اتتى بەيبىت تاڭ كۇلىپ.
4 - وقۋشى
جيىرما سەگىز قىراندى،
جيىرما سەگىز باتىرىن
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق
ۇمىتپايدى ەل ماڭگىلىك.
توپتىق تاپسىرمالار:
1 - توپ: ماقال - ماتەلدەردىڭ جالعاسىن تابۋ.
1. ەلدىڭ اتىن... شىعارادى.
2. كوز - قورقاق،
قول -....
3. شەشەن جىگىت - جول باستار،
... - قول باستار.
4. ەر ادام... ساقتامايدى.
5. باتىرعا وق دارىمايدى،
باتىلعا... جولامايدى.
6.... ايقاستا تانىلار.
7. اقىلدان اسار امال جوق،
... الماس قامال جوق.
2 - توپ: «جەڭىس» سوزىنە ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. ماسكەۋ ءۇشىن شايقاستا ەرلىك كورسەتكەن قازاق باتىرى كىم؟
باۋىرجان مومىش ۇلى
2. ءبىز قانداي كۇندەرى دەمالامىز؟
مەرەكە كۇندەرى
3. ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن باتىرلارعا قانداي اتاق بەرىلدى؟
كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى
4. باتىر سوزىنە ماعىناسى جۋىق ءسوزدى تاپ.
ەرلىك
5. 28 پانفيلوۆشىلار قاي قالانى جاۋدان قورعادى؟
ماسكەۋ قالاسى
3 - توپ: «ءارقاشان كۇن سونبەسىن» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
بالالار، ءبىزدىڭ ورتامىزدا تەلەجۇرگىزۋشى دە وتىر ەكەن. ەندەشە ءسوز كەزەگى وزىڭىزدە.
تەلەجۇرگىزۋشى: ءيا، بالالار، ءبىز سوعىستى كورگەن جوقپىز، ءبىراق سول سۇم سوعىستى ءبىر ءسات كوز الدىمىزعا ەلەستەتىپ كورەيىكشى.
سوعىس جىلىنداعى بالالار تاعدىرى:
«اكە، ەسىڭىزدە مە، مايدانعا كەتەردە مەنىڭ ماڭدايىمنان ءسۇيىپ تۇرىپ:
ءما، قۇلىنىم، جوعالتپا دەپ،- ءبىر تال شاشىڭدى جۇلىپ بەرىپ ەدىڭ عوي. جوعالتپا، تىعىپ قوي. مەنى ساعىنعاندا وسى شاشتى تۇتاتقايسىڭ. سوندا مەن ەر توستىكتىڭ شالقۇيرىق اتى قۇساپ جەتىپ كەلەمىن،- دەپ ەدىڭ عوي، اكە. مەن سەنىڭ اماناتىڭدى ۇزاق ساقتاي المادىم. ءبىر كۇنى ءوزىڭدى قاتتى ساعىنىپ، ءۇي سىرتىنداعى توبەگە بارىپ شاقپاق تۇتاتتىم. ءبىر تال شاشىڭ لىپ ەتىپ جانىپ كەتتى، ءبىراق سەن ۋادەڭدە تۇرمادىڭ. ەندىگى كوڭىلگە مەدەت ەتىپ كەلە جاتقانىم مايداننان جازعان حاتتارىڭ عانا، ءيا، حاتتارىڭ».
سوعىس جىلعى بالالار:
- ءبىز ءقازىر سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە جاقىنداساق تا، ول كەزدە نەبارى توعىزدان ون بەس جاسقا دەيىنگى بالالار ەدىك. اكەلەرىمىزدى مايدانعا شىعارىپ سالىپ، ەلدەگى شارۋاشىلىق تۇتقاسىن ءوز قولىمىزعا الدىق. ەرتەدەن كەشكە دەيىن، قاراڭعى ءتۇن قۇشاعىندا ەگىن وردىق، جەر جىرتتىق، ستانوكتا تۇرىپ وق جوندىق، بومبا جاسادىق، جاۋىنگەرلەر ءۇشىن جىلى كيىم جيناستىردىق.
تەلەجۇرگىزۋشى: سوعىس جىلدارىنداعى بالالاردان سوعىستى كورمەگەن، بەيبىت زاماندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جاس جەتكىنشەكتەرگە اۋىسايىق. سىزدەر قانداي وي تۇيدىڭىزدەر؟
جاس ۇرپاق: ءبىز مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ولەڭىمەن اياقتاعىمىز كەلىپ وتىر.
كەلمەسىن ول كۇن، كەلمەسىن،
تونبەسىن قاتەر، تونبەسىن!
سوعىس ءورتى جانباسىن،
سابيلەر جەتىم قالماسىن!
ەسىگىنە ءار ءۇيدىڭ،
بەسىگىنە ءسابيدىڭ.
ماڭگىلىك باقىت ورناسىن،
بولماسىن سوعىس، بولماسىن!
تەلەجۇرگىزۋشى:
ەندى قايتىپ سوعىس ءورتى بولماسىن
قىرشىنداردىڭ ءومىر گ ۇلى سولماسىن.
انالاردىڭ اق جۇرەگىن ءارقاشان
بۇكىل الەم قامقور بولىپ قورعاسىن.
ەجەلدەن - اق قاھارمان قازاق حالقى،
ەلدى قورعاۋ ايبىندى اتا سالتى.
جەڭىستىڭ ءاربىر جىلدىق مەرەيىنە،
ەرلەردى ەسكە الايىق ارتسىن داڭقى!
حور: «اق كوگەرشىن»
ءىىى. قورىتىندى:
1941 - 1945 جىلدارداعى سوعىستىڭ ەرلىككە تولى قاھارلى جىلدارى بارعان سايىن بىزدەن الىستاپ تاريحقا كەتىپ بارادى. جەڭىس كۇنى بىزگە ەڭ الدىمەن بەيبىتشىلىكتىڭ باعاسىن ۇقتىردى. ميلليونداعان ادامنىڭ ءومىرى مەن قولعا تيگەن 1945 - جىلعى جەڭىس كۇنى بىزگە قىمبات. ءبىز سوعىستى كورگەن جوقپىز. ءبىراق اتا - اجەلەرىمىزدىڭ اڭگىمەسىنەن سوعىستىڭ نە ەكەنىن ءتۇسىنىپ، جانىمىز تۇرشىگەدى. قان مايداندا وزدەرىنىڭ جاس جانىن قيىپ، جاۋمەن شايقاستا ەرلىك كورسەتكەن اتا - اپالارىمىزدىڭ رۋحىنا ماڭگى تاعزىم ەتەمىز. ولاردى ءارقاشان جادىمىزدا ۇستايمىز.
شىعىس قازاقستان وبلىسى،
اياگوز قالاسى، اياگوز اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ
"№4 ارالاس جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ" كمم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى ساحارييەۆا كۋلياش ورازبەكوۆنا
ساباق ماقساتى: قازاقستاندىقتاردىڭ ۇلى وتان سوعىسىنا قاتىسۋى، ءتۇرلى ۇلت وكىلدەرىنىڭ ىنتىماقتاستىعى، قازاق حالقىنىڭ باتىرلارى جانە 28 پانفيلوۆشىلاردىڭ ەرلىكتەرى جايلى ماعلۇمات بەرۋ، بىلىمدەرىن تياناقتاۋ. باتىلدىققا، وتانسۇيگىشتىككە تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: سلايدتار، 28پانفيلوۆشىلار سۋرەتى، ءتىزىمى، ءسوزجۇمباق، وقۋشىلار سالعان سۋرەتتەر، ماقال-ماتەلدەر
ساباق بارىسى
ءى. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى
ءىى. ساباق ماقساتىمەن تانىستىرۋ
ۇلى وتان سوعىسى، وعان قاتىسقان قازاقتىڭ باتىر ۇل - قىزدارى مەن 28 پانفيلوۆشىلاردىڭ ەرلىگى مەن باتىرلىعىنىڭ ارقاسىندا جەڭىسكە جەتۋ جولدارى.
1 - سلايد
فاشيستىك گەرمانيا 1941 جىلى 22 - ماۋسىمدا سوعىس جاريالاماستان، تۇتقيىلدان كسرو - عا شابۋىل جاسادى. كەڭەس وداعىنىڭ ۇلى وتان سوعىسى باستالدى.
2 - سلايد
تاريحتا ۇلى وتان سوعىسىنداي قاسىرەتتى سوعىس بولعان ەمەس. سوعىستا 27 ميلليوننان استام ادام قازا تاپتى. سونىڭ ىشىندە 410 مىڭنان استامى قازاقستاندىقتار بولاتىن.
3 - سلايد
1941 جىلى الماتىدا گەنەرال ي. ۆ. پانفيلوۆ 316 - اتقىشتار ديۆيزياسىن جاسايدى. وسى ديۆيزيانى 28 پانفيلوۆشى - باتىرلارى ماسكەۋ قالاسىن قورعاۋدا وشپەس ەرلىك كورسەتتى.
4 - سلايد
ماسكەۋ تۇبىندەگى شايقاستا 316 - اتقىشتار ديۆيزياسى كومانديرى، كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى باۋىرجان مومىش ۇلى بولعان.
باۋىرجان مومىش ۇلى تۋرالى وقۋشىلاردىڭ دايىنداعان ءومىرى، ناقىل سوزدەرى، ولەڭدەرىن سۇراۋ.
بي «كاتيۋشا»
1 - وقۋشى
تاستار كوككە اتىلدى،
جامىلدى جەر تۇماندى
ورمان شۋلاپ، تاۋ قۇلاپ،
ءورت ىشىندە قالدى ب ا ق.
2 - وقۋشى.
جيىرما سەگىز باتىردى،
جيىرما سەگىز قىراندى،
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق.
3 - وقۋشى
وق استىنان زۋلاعان
جاۋ جەڭىلدى اقىرى،
تۋعان جەرمەن ءبىر بولىپ.
اتتى بەيبىت تاڭ كۇلىپ.
4 - وقۋشى
جيىرما سەگىز قىراندى،
جيىرما سەگىز باتىرىن
جەڭە المادى جاۋ ءبىراق
ۇمىتپايدى ەل ماڭگىلىك.
توپتىق تاپسىرمالار:
1 - توپ: ماقال - ماتەلدەردىڭ جالعاسىن تابۋ.
1. ەلدىڭ اتىن... شىعارادى.
2. كوز - قورقاق،
قول -....
3. شەشەن جىگىت - جول باستار،
... - قول باستار.
4. ەر ادام... ساقتامايدى.
5. باتىرعا وق دارىمايدى،
باتىلعا... جولامايدى.
6.... ايقاستا تانىلار.
7. اقىلدان اسار امال جوق،
... الماس قامال جوق.
2 - توپ: «جەڭىس» سوزىنە ءسوزجۇمباق شەشۋ.
1. ماسكەۋ ءۇشىن شايقاستا ەرلىك كورسەتكەن قازاق باتىرى كىم؟
باۋىرجان مومىش ۇلى
2. ءبىز قانداي كۇندەرى دەمالامىز؟
مەرەكە كۇندەرى
3. ۇلى وتان سوعىسىندا ەرلىك كورسەتكەن باتىرلارعا قانداي اتاق بەرىلدى؟
كەڭەس وداعىنىڭ باتىرى اتاعى
4. باتىر سوزىنە ماعىناسى جۋىق ءسوزدى تاپ.
ەرلىك
5. 28 پانفيلوۆشىلار قاي قالانى جاۋدان قورعادى؟
ماسكەۋ قالاسى
3 - توپ: «ءارقاشان كۇن سونبەسىن» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
بالالار، ءبىزدىڭ ورتامىزدا تەلەجۇرگىزۋشى دە وتىر ەكەن. ەندەشە ءسوز كەزەگى وزىڭىزدە.
تەلەجۇرگىزۋشى: ءيا، بالالار، ءبىز سوعىستى كورگەن جوقپىز، ءبىراق سول سۇم سوعىستى ءبىر ءسات كوز الدىمىزعا ەلەستەتىپ كورەيىكشى.
سوعىس جىلىنداعى بالالار تاعدىرى:
«اكە، ەسىڭىزدە مە، مايدانعا كەتەردە مەنىڭ ماڭدايىمنان ءسۇيىپ تۇرىپ:
ءما، قۇلىنىم، جوعالتپا دەپ،- ءبىر تال شاشىڭدى جۇلىپ بەرىپ ەدىڭ عوي. جوعالتپا، تىعىپ قوي. مەنى ساعىنعاندا وسى شاشتى تۇتاتقايسىڭ. سوندا مەن ەر توستىكتىڭ شالقۇيرىق اتى قۇساپ جەتىپ كەلەمىن،- دەپ ەدىڭ عوي، اكە. مەن سەنىڭ اماناتىڭدى ۇزاق ساقتاي المادىم. ءبىر كۇنى ءوزىڭدى قاتتى ساعىنىپ، ءۇي سىرتىنداعى توبەگە بارىپ شاقپاق تۇتاتتىم. ءبىر تال شاشىڭ لىپ ەتىپ جانىپ كەتتى، ءبىراق سەن ۋادەڭدە تۇرمادىڭ. ەندىگى كوڭىلگە مەدەت ەتىپ كەلە جاتقانىم مايداننان جازعان حاتتارىڭ عانا، ءيا، حاتتارىڭ».
سوعىس جىلعى بالالار:
- ءبىز ءقازىر سەكسەننىڭ سەڭگىرىنە جاقىنداساق تا، ول كەزدە نەبارى توعىزدان ون بەس جاسقا دەيىنگى بالالار ەدىك. اكەلەرىمىزدى مايدانعا شىعارىپ سالىپ، ەلدەگى شارۋاشىلىق تۇتقاسىن ءوز قولىمىزعا الدىق. ەرتەدەن كەشكە دەيىن، قاراڭعى ءتۇن قۇشاعىندا ەگىن وردىق، جەر جىرتتىق، ستانوكتا تۇرىپ وق جوندىق، بومبا جاسادىق، جاۋىنگەرلەر ءۇشىن جىلى كيىم جيناستىردىق.
تەلەجۇرگىزۋشى: سوعىس جىلدارىنداعى بالالاردان سوعىستى كورمەگەن، بەيبىت زاماندا ءومىر ءسۇرىپ جاتقان جاس جەتكىنشەكتەرگە اۋىسايىق. سىزدەر قانداي وي تۇيدىڭىزدەر؟
جاس ۇرپاق: ءبىز مۇقاعالي ماقاتايەۆتىڭ ولەڭىمەن اياقتاعىمىز كەلىپ وتىر.
كەلمەسىن ول كۇن، كەلمەسىن،
تونبەسىن قاتەر، تونبەسىن!
سوعىس ءورتى جانباسىن،
سابيلەر جەتىم قالماسىن!
ەسىگىنە ءار ءۇيدىڭ،
بەسىگىنە ءسابيدىڭ.
ماڭگىلىك باقىت ورناسىن،
بولماسىن سوعىس، بولماسىن!
تەلەجۇرگىزۋشى:
ەندى قايتىپ سوعىس ءورتى بولماسىن
قىرشىنداردىڭ ءومىر گ ۇلى سولماسىن.
انالاردىڭ اق جۇرەگىن ءارقاشان
بۇكىل الەم قامقور بولىپ قورعاسىن.
ەجەلدەن - اق قاھارمان قازاق حالقى،
ەلدى قورعاۋ ايبىندى اتا سالتى.
جەڭىستىڭ ءاربىر جىلدىق مەرەيىنە،
ەرلەردى ەسكە الايىق ارتسىن داڭقى!
حور: «اق كوگەرشىن»
ءىىى. قورىتىندى:
1941 - 1945 جىلدارداعى سوعىستىڭ ەرلىككە تولى قاھارلى جىلدارى بارعان سايىن بىزدەن الىستاپ تاريحقا كەتىپ بارادى. جەڭىس كۇنى بىزگە ەڭ الدىمەن بەيبىتشىلىكتىڭ باعاسىن ۇقتىردى. ميلليونداعان ادامنىڭ ءومىرى مەن قولعا تيگەن 1945 - جىلعى جەڭىس كۇنى بىزگە قىمبات. ءبىز سوعىستى كورگەن جوقپىز. ءبىراق اتا - اجەلەرىمىزدىڭ اڭگىمەسىنەن سوعىستىڭ نە ەكەنىن ءتۇسىنىپ، جانىمىز تۇرشىگەدى. قان مايداندا وزدەرىنىڭ جاس جانىن قيىپ، جاۋمەن شايقاستا ەرلىك كورسەتكەن اتا - اپالارىمىزدىڭ رۋحىنا ماڭگى تاعزىم ەتەمىز. ولاردى ءارقاشان جادىمىزدا ۇستايمىز.
شىعىس قازاقستان وبلىسى،
اياگوز قالاسى، اياگوز اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ
"№4 ارالاس جالپى ورتا ءبىلىم بەرەتىن مەكتەپ" كمم
باستاۋىش سىنىپ ءمۇعالىمى ساحارييەۆا كۋلياش ورازبەكوۆنا
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: «ءوزىڭدى - ءوزىڭ تانىساڭ – ءىستىڭ باسى»
