InfoHub Logo

ۇلكەن بولعىڭىز كەلە مە؟ ەگەر ونداي ويىڭىز بولسا، وندا مىنا ءبىز پاقىردىڭ كەڭەسىن تىڭداپ، اياق-قولىڭىزعا جاقسا، ەگەر شىنىمەن ۇلكەن ادام بولىپ كورىنگىڭىز كەلسە، ۇيرەنىپ الىپ، الداعى ەزىڭىزدىڭ تۇيتە-تىرلىك ومىرىڭىزگە ونى پايدالانىپ كورىڭىز.

جۇرتپەن جاقسى، جالپىلداپ امانداسىپ، جايىن سۇراپ، داۋسىن جارقىن-جارقىن شىعارعان ادامنىڭ ۇلكەن بولعانىن نەمەسە ۇلكەن بولىپ كورىنگەنىن كورگەن ەمەن. قاشاندا اماندىققا يەگىن زورعا يزەپ، دۇرديىڭكىرەپ جۇرگەن ادامداردى عانا مەن ءوزىم: «ءاي، وسى ءبىر ۇلكەن، دەي شىعار»،— دەپ شامالايمىن.

شىنىمدى ايتسام، كىشكەنتاي قىزمەتتەن كورگەن قورلىعىمدى ايتپاڭىز. اناۋ دا، مىناۋ دا «ەي، بالباق» دەپ جەڭىمەن قاعىپ-سىلكىپ كەتكەنىن كەزدەستىرىپ، ىشتەي: «قاپ، بالەم، سەنى مە»،— دەپ تالاي كىجىنگەنىم بار-دى، سويتسەم ونىڭ وپ-وڭاي جولى بار ەكەن، ونى الگى ءوزىمىزدىڭ سىبىردان ۇيرەنگەن جايىم بار. ويتكەنى ول ءبىزدىڭ مەكەمەدە ەكى ادامعا باستىق بولعاننان باستاپ، وزگەرىپ سالا بەردى. كۇندە بىرگە جۇرەتىن مەنىڭ وزىمە ەكى-ۇش رەت ەسكەرتپە جاساپ: «ءاي، سويعان تۇلكىگە ۇقساپ ىرجىڭداي بەرمەسەڭشى»،— دەگەنى بار-دى. وزىمە دە سول كەرەك، سىبىر ەكى كىسىگە باستىق بولعان كۇنى، (شىنىن ايتقاندا ءوزىن قوسقاندا بارلىعى ەكى كىسى) جانىنداعى جولداسىنان ءبىر ۇستەل بولسا دا جوعارىلاپ وتىرعانىنا قۋانىپ، قۇتتىقتايىن دەپ ارسالاڭداپ جەتىپ بارايىن. سويتسەم سىبىرىم «جىرقىلداي بەرمە» دەگەنى. ەر بولساڭ جولاپ كور، بۇدان كەيىن. سىبىر جانىنا اياعىمدى ساناپ باسىپ، كولدەۋدە جۇزگەن كوك ۇيرەكتەي بايپەندەپ باراتىن بولدىم.

سىزگە كەرەگى قالاي ۇلكەن بولۋ عوي. مەن ودان دا سونى ايتىپ بەرەيىن. ارينە، ءسىز مۇنى باسقالارعا تاراتادى ەكەن دەپ ويلامايمىن، ايتپەسە مۇنى ءبىلىپ الىپ جۇرتتىڭ ءبارى ۇلكەن بولىپ شىعىپ بالە بولار.

سىبىرعا دا، سىبىر سياقتى ەكى كىسىگە باستىق بولعاندارعا زىعىردانىم قايناپ، كىجىنىپ جۇرگەنىمدە مەنى دە قۇداي ەكەن قوقاڭ ەتكىزىپ، اياق استىنان كوتەرىپ، ءۇش كىسىگە باستىق بولدىم. تىلەگەنىمنىڭ ءوزى وسى ەدى، ەڭ بولماسا سىبىردان ءبىر كىسىلىك باستىقتىعىمنىڭ ارتىق بولۋى مەنى جەتى قات كوككە كوتەرىپ تاستادى.

ۇلكەن بولۋ ءۇشىن مينيستر بولۋدىڭ، نە وبلىس، اۋدان باسقارۋدىڭ كەرەگى جوق. ول مەنىڭ قولىما تيە بەرمەيتىندىكتەن وسى ءۇش كىسىلىك باستىقتىعىمدى پايدالانىپ قالدىم.

ءۇش كىسىگە باستىق بولعان كۇنى كەڭسەدەن ۇيگە كەشىگىڭكىرەپ كەلدىم. ويتكەنى باستىق ادامنىڭ جۇمىسى كوپ بولۋى كەرەك قوي. ۇلكەندىكتى الدىمەن ءۇي ىشىڭنەن باستاعان ءجون. سوندىقتان ەسىكتىڭ قوڭىراۋىن زىڭ ەتكىزە سالماي، بۇگىن ۇزاعىراق شىلدىراتتىم. بۇل مەنىڭ باستىق بولعاننان كەيىنگى العاشقى بەلگىم. قاتتى قوڭىراۋعا ءۇي-ىشى اجەپتاۋىر ابىرجىپ قالعانى ءسوزسىز ەدى، ەسىك اشىلا بەرگەندە-اق قاباعىمدى تاس ءتۇيىپ الدىم. ەسىككە الدىمەن ايەلىم جەتكەن ەكەن، ءۇنسىز «تارت» دەگەن بەلگىمەن جۇقا جەڭىن ۇسىندىم. ول مەنىڭ (قاباعىمدى بايقادى عوي) شەشىپ ءىلدى. كۇندەگىدەن ۆاننادا ۇزاعىراق بولىپ، داستارقان باسىنا ءۇنسىز كەلىپ وتىردىم. مىنە، ۇلكەندىكتىڭ العاشقى بەلگىسى وسىدان باستالاتىنىن ۇمىتپاڭىز! بۇدان بىلاي ءۇي ءىشى قاس-قاباعىمدى اڭديتىن بولعانىن ءبىلىپ وتىرعان بولارسىز.

كوستيۋمنىڭ جاڭا بولۋى مىندەتتى ەمەس، ءسىزدىڭ كىپ-كىشكەنتاي جالاقىڭىزعا كۇندە كوستيۋم ساتىپ الا الاسىز با، سوندىقتان قۇدايدىڭ تارىداي كۇنىڭدە شالبارىڭنىڭ قىرىن قىلىشتاي ەتىپ قويۋ جاعىن قاراستىرۋ كەرەك. ەگەر كۇندە وتەكتەپ كۇيدىرەر جايىم جوق دەسەڭىز، سۋدى بۇركىپ-بۇركىپ، ستۋدەنتتىك كۇندەردى ەسىڭىزگە الىپ، جامباسىڭىزعا باسىپ جاتىڭىز. ەرتەسىنە شالباردىڭ قىرى قىلىشتاي بولماعانمەن، قىناپتاي بولىپ تۇرماسا ماعان كەلىڭىز. ال شالباردىڭ قىرىنا كەزى تۇسكەن كىسى ءسىزدى تەگىن ادام دەي قويار ما ەكەن!

سونان سوڭعى ءبىر ەسىڭىزدە بولاتىن نارسە قاپشىق. استاپىراللا، قاپشىق دەپ ءسىزدى شاتاستىرا جازدادىم، قاپشىق ەمەس، بىلعارى پاپكاڭىز بولسىن. ويتكەنى قامپايعان قارا قاپشىقتى ۇستاپ جۇرەتىندەر كوبى-اق جاياۋ باستىقتار بولادى. ءتىپتى ونىڭ ىشىنە بىر-ەكى شولمەك ايران سالىپ جۇرەتىنىن قايتەرسىز. سوندىقتان قاپشىقتىڭ سىرىن اركىم-اق جاقسى بىلەتىن بولعاندىقتان، سىزگە لايىقتىسى پاپكا. ول ءارى جەڭىل، ءارى ۇلكەن ۇيلەرگە بارىپ بايانداما جاسايتىن، نە ولاردان نۇسقاۋ الىپ جايباعىستارعا جەتكىزەتىن ادامداردا عانا بولادى. مىنە، سونىمەن ول ءازىر. ەندى ونىڭ، پاپكانىڭ ىشىنە سالاتىن قاعاز تاپپاساڭىز، ەتكەن جىلعى گازەت تىگىندىسىنىڭ ءبىرىن ءتورت بۇكتەپ، بۇرالاقتاپ ۇرىپ جىبەرسەڭىز ءبىتتى. «جىرتىق ەرىنگە كەتىك توستاعان» بولادى دا تۇرادى. ەندى بايقاپ وتىرعان بولارسىز، شالباردىڭ قىرى قاتىپ تۇر، پاپكا دا قولدا، ونىڭ ىشىندە نە بار ەكەنىن ءسىز بەن بىزدەن باسقا كىم بىلەدى، قولتىققا قىسپاي، قولىڭىزعا ۇستاساڭىز بولدى، ەندى ءسىزدى باسشى ەمەس دەپ كىم ايتادى. ءبارى دە «مىناۋ ءبىر دوكەي ەكەن» دەپ ءىشىن تارتىپ، قالادى. ەندى سىرتقى ءپىشىنىڭىزدىڭ ءبارى كەلىپ تۇر، بۇدان كەيىنگىنىڭ ءبارى ءوزىڭىزدى قالاي ۇستاۋىڭىزعا بايلانىستى.

ءقازىر جۇرتتىڭ ءبارى وقىعان، جۇرتتىڭ سىپىرا ساۋاتتى بولعان جاعدايىندا اباي ايتقانداي: «اسەمسىپ، ءسانسىپ، بىلگەنسىپ، ءبالسىپ»، مۇرنىڭىزدى قيسايتا تارتقانمەن وعان ەشكىم قىپىڭ ەتە قويمايدى. سوندىقتان بۇل شاقتا كۇلمەڭدەگەن كوزىڭىزگە، ىرجىڭداعان ەزۋىڭىزگە يە بولىڭىز. ۇيرەنىپ قالعان اۋىز دا سويلەگىسى كەلىپ جىبىرلاپ تۇرادى. بۇلاردى پىشاق كەسكەندەي تىيماساڭىز ۇلكەن ادام بولادى ەكەنمىن دەپ يەگىڭىز قىشىماي-اق قويسىن. كورگەندە پالەنى وسى قۋ اۋىزدان كورەسىز. مەن ءوزىم دە وسى پالەدەن زورعا تىيىلعانداي جايىم بار-دى. الگى كەپتەن ۇيرەنىسكەن كوپتەگەن شولپاندار مەن ساۋلەلەرگە، كوز قىسىسىپ ۇيرەنگەن ساۋلەمدەرگە، كوپ سىزىسىپ ۇيرەنگەن ارىپتەستەرگە كەلگەندە شىداماي كەتىپ، بىرەر.ءسوز ايتىپ قالىپ تا كىشىرەيىپ قالعان كەزدەرىم بولماي تۇرمايدى. دەگەنمەن ونداي جەڭىل مىنەزدەرىنەن جەلىمدەي اجىراماي قويسا دا قوشتاسۋعا تۋرا كەلدى.

شىنىمدى ايتسام، كىشكەنتاي قىزمەتتەن كورگەن قورلىعىمدى ايتپاڭىز. اناۋ دا، مىناۋ دا «ەي، بالباق» دەپ جەڭىمەن قاعىپ-سىلكىپ كەتكەنىن كەزدەستىرىپ، ىشتەي: «قاپ، بالەم، سەنى مە»،— دەپ تالاي كىجىنگەنىم بار-دى، سويتسەم ونىڭ وپ-وڭاي جولى بار ەكەن، ونى الگى ءوزىمىزدىڭ سىبىردان ۇيرەنگەن جايىم بار. ويتكەنى ول ءبىزدىڭ مەكەمەدە ەكى ادامعا باستىق بولعاننان باستاپ، وزگەرىپ سالا بەردى. كۇندە بىرگە جۇرەتىن مەنىڭ وزىمە ەكى-ۇش رەت ەسكەرتپە جاساپ: «ءاي، سويعان تۇلكىگە ۇقساپ ىرجىڭداي بەرمەسەڭشى»،— دەگەنى بار-دى. وزىمە دە سول كەرەك، سىبىر ەكى كىسىگە باستىق بولعان كۇنى، (شىنىن ايتقاندا ءوزىن قوسقاندا بارلىعى ەكى كىسى) جانىنداعى جولداسىنان ءبىر ۇستەل بولسا دا جوعارىلاپ وتىرعانىنا قۋانا، قۇتتىقتايىن دەپ ارسالاڭداپ جەتىپ بارايىن. سويتسەم سىبىرىم «جىرقىلداي بەرمە» دەگەنى. ەر بولساڭ جولاپ كور، بۇدان كەيىن. سىبىر جانىنا اياعىمدى ساناپ باسىپ، كولدەۋدە جۇزگەن كوك ۇيرەكتەي بايپەڭدەپ باراتىن بولدىم.

سىزگە كەرەگى قالاي ۇلكەن بولۋ عوي. مەن ودان دا سونى ايتىپ بەرەيىن. ارينە، ءسىز مۇنى باسقالارعا تاراتادى ەكەن دەپ ويلامايمىن، ايتپەسە مۇنى ءبىلىپ الىپ جۇرتتىڭ ءبارى ۇلكەن بولىپ شىعىپ بالە بولار.

سىبىرعا دا، سىبىر سياقتى ەكى كىسىگە باستىق بولعاندارعا زىعىردانىم قايناپ، كىجىنىپ جۇرگەنىمدە مەنى دە قۇداي ەكەن قوقاڭ ەتكىزىپ، اياق استىنان كوتەرىپ، ءۇش كىسىگە باستىق بولدىم. تىلەگەنىمنىڭ ءوزى وسى ەدى، ەڭ بولماسا سىبىردان ءبىر كىسىلىك باستىقتىعىمنىڭ ارتىق بولۋى مەنى جەتى قات كوككە كوتەرىپ تاستادى.

ۇلكەن بولۋ ءۇشىن مينيستر بولۋدىڭ، نە وبلىس، اۋدان باسقارۋدىڭ كەرەگى جوق. ول مەنىڭ قولىما تيە بەرمەيتىندىكتەن وسى ءۇش كىسىلىك باستىقتىعىمدى پايدالانىپ قالدىم.

ءۇش كىسىگە باستىق بولعان كۇنى كەڭسەدەن ۇيگە كەشىگىڭكىرەپ كەلدىم. ويتكەنى باستىق ادامنىڭ جۇمىسى كوپ بولۋى كەرەك قوي. ۇلكەندىكتى الدىمەن ءۇي ىشىڭنەن باستاعان ءجون. سوندىقتان ەسىكتىڭ قوڭىراۋىن زىڭ ەتكىزە سالماي، بۇگىن ۇزاعىراق شىلدىراتتىم. بۇل مەنىڭ باستىق بولعاننان كەيىنگى العاشقى بەلگىم. قاتتى قوڭىراۋعا ءۇي-ىشى اجەپتاۋىر ابىرجىپ قالعانى ءسوزسىز ەدى، ەسىك اشىلا بەرگەندە-اق قاباعىمدى تاس ءتۇيىپ الدىم. ەسىككە الدىمەن ايەلىم جەتكەن ەكەن، ءۇنسىز «تارت» دەگەن بەلگىمەن جۇقا جەڭىن ۇسىندىم. ول مەنىڭ (قاباعىمدى بايقادى عوي) پالتومدى شەشىپ ءىلدى. كۇندەگىدەن ۆاننادا ۇزاعىراق بولىپ، داستارقان باسىنا ءۇنسىز كەلىپ وتىردىم. مىنە، ۇلكەندىكتىڭ العاشقى بەلگىسى وسىدان باستالاتىنىن ۇمىتپاڭىز! بۇدان بىلاي ءۇي ءىشى قاس-قاباعىمدى اڭديتىن بولعانىن ءبىلىپ وتىرعان بولارسىز.

كوستيۋمنىڭ جاڭا بولۋى مىندەتتى ەمەس، ءسىزدىڭ كىپ-كىشكەنتاي جالاقىڭىزعا كۇندە كوستيۋم ساتىپ الا الاسىز با، سوندىقتان قۇدايدىڭ تارىداي كۇنىندە شالبارىڭنىڭ قىرىن قىلىشتاي ەتىپ قويۋ جاعىن قاراستىرۋ كەرەك. ەگەر كۇندە ەتەكتەپ كۇيدىرەر جايىم جوق دەسەڭىز، سۋدى بۇركىپ-بۇركىپ، ستۋدەنتتىك كۇندەردى ەسىڭىزگە الىپ، جامباسىڭىزعا باسىپ جاتىڭىز. ەرتەسىنە شالباردىڭ قىرى قىلىشتاي بولماعانمەن، قىناپتاي بولىپ تۇرماسا ماعان كەلىڭىز. ال شالباردىڭ قىرىنا كوزى تۇسكەن كىسى ءسىزدى تەگىن ادام دەي قويار ما ەكەن!

سونان سوڭعى ءبىر ەسىڭىزدە بولاتىن نارسە قاپشىق. استاپىراللا، قاپشىق دەپ ءسىزدى شاتاستىرا جازدادىم، قاپشىق ەمەس، بىلعارى پاپكاڭىز بولسىن. ويتكەنى قامپايعان قارا قاپشىقتى ۇستاپ جۇرەتىندەر كوبى-اق جاياۋ باستىقتار بولادى. ءتىپتى ونىڭ ىشىنە بىر-ەكى شولمەك ايران سالىپ جۇرەتىنىن قايتەرسىز. سوندىقتان قاپشىقتىڭ سىرىن اركىم-اق جاقسى بىلەتىن بولعاندىقتان، سىزگە لايىقتىسى پاپكا. ول ءارى جەڭىل، ءارى ۇلكەن ۇيلەرگە بارىپ بايانداما جاسايتىن، نە ولاردان نۇسقاۋ الىپ جايباعىستارعا جەتكىزەتىن ادامداردا عانا بولادى. مىنە، سونىمەن ول ءازىر. ەندى ونىڭ، پاپكانىڭ ىشىنە سالاتىن قاعاز تاپپاساڭىز، وتكەن جىلعى گازەت تىگىندىسىنىڭ ءبىرىن ءتورت بۇكتەپ، بۇرالاقتاپ ۇرىپ جىبەرسەڭىز ءبىتتى. «جىرتىق ەرىنگە كەتىك توستاعان» بولادى دا تۇرادى. ەندى بايقاپ وتىرعان بولارسىز، شالباردىڭ قىرى قاتىپ تۇر، قامپايعان پاپكا دا قولدا، ونىڭ ىشىندە نە بار ەكەنىن ءسىز بەن بىزدەن باسقا كىم بىلەدى، قولتىققا قىسپاي، قولىڭىزعا ۇستاساڭىز بولدى، ەندى ءسىزدى باسشى ەمەس دەپ كىم ايتادى. ءبارى دە «مىناۋ ءبىر دوكەي ەكەن» دەپ ءىشىن تارتىپ، قىپىڭداپ قالادى. ەندى سىرتقى ءپىشىنىڭىزدىڭ ءبارى كەلىپ تۇر، بۇدان كەيىنگىنىڭ ءبارى ءوزىڭىزدى قالاي ۇستاۋىڭىزعا بايلانىستى.

ءقازىر جۇرتتىڭ ءبارى وقىعان، جۇرتتىڭ سىپىرا ساۋاتتى بولعان جاعدايىڭدا اباي ايتقانداي: «اسەمسىپ، ءسانسىپ، بىلگەنسىپ، ءبالسىپ»، مۇرنىڭىزدى قيسايتا تارتقانمەن وعان ەشكىم قىپىڭ ەتە قويمايدى. سوندىقتان بۇل شاقتا كۇلمەڭدەگەن كەزىڭىزگە، ىرجىڭداعان ەزۋىڭىزگە يە بولىڭىز. ۇيرەنىپ قالعان اۋىز دا سويلەگىسى كەلىپ جىبىرلاپ تۇرادى. بۇلاردى پىشاق كەسكەندەي تىيماساڭىز ۇلكەن ادام بولادى ەكەنمىن دەپ يەگىڭىز قىشىماي-اق قويسىن. كورگەندە پالەنى وسى قۋ اۋىزدان كورەسىز. مەن ءازىم دە وسى پالەدەن زورعا تىيىلعانداي جايىم بار-دى. الگى كوپتەن ۇيرەنىسكەن كوپتەگەن شولپاندار مەن ساۋلەلەرگە، كوز قىسىسىپ ۇيرەنگەن ساۋلەمدەرگە، كوپ سىزىسىپ ۇيرەنگەن ارىپتەستەرگە كەلگەندە شىداماي كەتىپ، بىرەر ءسوز ايتىپ قالىپ تا كىشىرەيىپ قالعان كەزدەرىم بولماي تۇرمايدى. دەگەنمەن ونداي جەڭىل مىنەزدەرىمنەن جەلىمدەي اجىراماي قويسا دا قوشتاسۋعا تۋرا كەلدى.

ۇشەۋگە (ءبىرى ءوزىم) باستىق بولعاننىڭ ەرتەسىندە-اق: «ءسالاماتسىز با» دەگەندى قويىپ، «ءسالاما...» دەپ جارتىسىن ايتىپ،جارتىسىن جۇتىپ قويىپ، سىبىردان ءسويتىپ كەگىمدى الدىم. الگى «مەن دە سەندەي ينجەنەرمىن» دەي مە، قايدام، شوراق دەگەن كەراۋىز: «امانسىڭ با، بالباق»،— دەپ كەرىلىپ كەلە جاتىر ەدى، «ءسالاماتسىز» دەپ سىزىلىپ وتكەنىمدە كەردەڭ ەتە قالدى دا، قاتىپ سەمىپ قالعىر، «سەن دەگەندى» ايتسا، اۋزى كۇيىپ قالاتىنداي ءبىرجولا ۇمىتتى. شىنى ول ۇمىتقان جوق، مەن ۇمىتتىردىم، بىلەم. ەكى-ۇش كۇننەن كەيىن مەنى «سويعان تۇلكى» اتاندىرعان سىبىردىڭ دا سىيىن بەردىم. وعان ءتىپتى سالەمنىڭ جارتىسىن دا ايتپاي يەگىمدى يزەپ وتە شىقتىم. كەيىنگى كۇندەرى ءتىپتى يەك يزەۋدى دە ازايتىپ جىبەردىم بە، قايدام، ۇندەمەي قاباتىن يتشە سىبىر كەزىنىڭ استىمەن قيرالاڭداي قاراپ وتەتىن بولدى.

ايتقان سوڭ ءسىز ۇلكەن بولۋدىڭ سىرىن اقتارىلا ءبىر-اق ايتايىن. ونىڭ تاعى ءبىرى — مۇرىننان سويلەۋ. «ءسالاماتسىزبانى» «ءسالم-م» دەپ ەتە شىقساڭىز دا بولادى. ال بايقاماعان بولىپ، اماندىققا جاۋاپ بەرمەي قويساڭىز، ول كۇنى مارتەبەڭىز ەكى ەسە بيىكتەپ، ەكى ەسە ۇلكەيە تۇسەسىز. بۇرىنعى ۇيرەنىسكەن جولداستاردى قالاي تىيىپ تاستاۋ كەرەك ەكەندىگىن سىبىردىڭ ماعان ايتقانىنان بىلەسىز. ءيا، ايتقانداي، ۇمىتىپ بارادى ەكەنمىن، تۋعان اۋىل، تۋعان-تۋىسقاندى تانىماي قالۋ ۇلكەن بولۋدىڭ العى شارتىنىڭ ءبىرى. اۋىلدان ىزدەپ كەلگەندەر بولسا، اتىن ايتقاندا بىلمەي قالىپ بارىپ، اكەسىن ايتقاندا عانا جىبىگەندەي بولعانىڭىز ءجون. ەگەر «ە» دەي قالساڭىز، وندا قۇنىڭىز ءتۇسىپ قالاتىنىن ۇمىتپاڭىز. اۋىلداسىڭمەن سويلەسكەندە دە جارىلاتىن شيقانداي، سىزداۋسىڭقىراپ وتىرىڭىز، تىم جالپىلداپ، بىلەتىن ادامنىڭ ءبارىن سۇراي بەرۋ دە ءسىزدىڭ باعاڭىزدى تيىنداپ ەمەس، سومداپ كەتىرەتىنىن ەستە ۇستاڭىز. كىممەن سويلەسسەڭىز دە ماڭعازدانىپ، تاماق كەنەۋدى، وتىرىك قانا جوتكىرىنۋدى ول دا سالماعىڭىزعا سالماق قوسىپ، ەبەلەكتەي ەلپىلدەتپەي، ءسىزدى قورعاسىنداي اۋىرلاتىپ تاستايدى.

اسىرەسە، اۋىلعا بارعاندا باسقانىڭ كوڭىلىن اۋدارۋ ءۇشىن ءبىر اياعىڭىزدى سىلتي باسۋدى، داستارقان باسىندا ءدارى ءىشۋدى ادەتكە اينالدىرىڭىز. ءتىپتى ءدارى ىشكىڭىز كەلمەسە، ىشىنە كونفەت وراپ قويساڭىز دا بولادى. ءبىراق ايتەۋىر قاعازى بۇل وڭىردە جوق، جالتىلداق جارقىلداق بولسىن. مىنە، وسىلاردى ءبىر قولدانىپ كورىڭىزشى، ۇلكەن بولىپ شىعا كەلەتىنىڭىزگە مەن كەپىل. ءسىز مينيستر بولماعانىڭىزبەن، قۇداي بولماعانىڭىزبەن قۇدايدان ءبىر بىلاي بولمايسىز. مىنە، ۇلكەن بولۋدىڭ سىرى وسى، باۋىرىم. ەندى بار عوي، ەندى شەكەڭنەن قاراپ ىلگەرى تارتا بەر، تارتا بەر!..

---