InfoHub Logo

قازاق ءتىلى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: ۇندەستىك زاڭى. بۋىن ۇندەستىگى
جالپى ماقساتى: جاس ەرەكشەلىكتەرىنە سايكەس ءبىلىم بەرۋ مەن وقۋدا نەگىزگى يدەيانى جادىنا ساقتاۋىنا باعىت بەرۋ.
ينتەر تاقتادان ەلەكتروندىق وقۋلىقتى، سلايدتى پايدالانۋ ارقىلى جاڭا تاقىرىپتى مەڭگەرتۋ؛
سىني تۇرعىدان ويلاۋ ارقىلى ءوز بەتىنشە ىزدەنۋگە، ءوز ويىن
ەركىن جەتكىزۋگە باۋلۋ، جىلدام جاۋاپ بەرۋگە داعدىلاندىرۋ، شىعارماشىلىق قابىلەتتەرىن دامىتۋعا جول اشۋ.
تاپسىرما بارىسىندا دارىندىلىق قابىلەتتەرىن بايقاۋ؛
وقىتۋ ءۇشىن باعالاۋ مەن وقىتۋدى باعالاۋ ارقىلى ءبىلىم
دەڭگەيىن انىقتاۋ جانە ءبىرىن - ءبىرى باعالاي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
سىلتەمە 1. مۇعالىمگە ارنالعان نۇسقاۋلىق (ءۇشىنشى نەگىزگى دەڭگەي) قرپكباكب
2. 5 - سىنىپ قازاق ءتىلى وقۋلىعى /قوسىموۆا گ، داۋلەتبەكوۆا ج/
3. ەلەكتروندىق وقۋلىق 5 - سىنىپ - 2013 جىل
4. شىعارماشىلىق تاپسىرمالار
5. باعالاۋ بەتشەلەرى، سمايليكتەر، ءبىلىم اعاشى.

وقىتۋ ناتيجەلەرى:
• ويىن جۇيەلى جيناقتاۋعا ۇيرەنەدى.
• توسىن سۇراقتارعا ناقتى جاۋاپ بەرۋگە داعدىلانادى.
• ءوزارا پىكىرلەسىپ، ورتاق شەشىمگە كەلەدى.
• سىني ويلاۋ ستراتەگياسى: ميعا شابۋىل ارقىلى
شىعارماشىلىققا تاربيەلەنەدى.
• ءبىرىن - ءبىرى باعالاۋعا داعدىلانادى.

نەگىزگى يدەيالار جاقسى ءسوز جان سۇيسىندىرەدى، بويعا قۋات بىتىرەدى.
تاپسىرما كوزدەرى ءى. «ساداق اتۋ» ءبىلىم عالامشارىنا ساياحات
1 - تاپسىرما «ۇجىمدىق جۇمىس»
سۇراقتارعا جاۋاپ بەرۋ
1. فونەتيكا نەنى زەرتتەيدى؟
2. دىبىستار نەشەگە بولىنەدى؟
3. داۋىستى دىبىستار دەگەنىمىز نە؟
4. بۋىن دەگەنىمىز نە؟
5. بۋىن نەشەگە بولىنەدى؟
6. داۋىسسىز دىبىس دەگەنىمىز نە؟
7. تاسىمال دەگەنىمىز نە؟ تاسىمالدانبايتىن سوزدەر.
8. داۋىسسىز دىبىستاردىڭ تۇرلەرىن اتا

ءىى. «تاس قاقپا» بەكەتى.
ينتەر تاقتادان 5 - سىنىپ ەلەكتروندىق وقۋلىق كورسەتىلەدى.
ۇندەستىك زاڭى – ءتۇبىر مەن قوسىمشانىڭ جانە ءسوز ارالىعىنداعى دىبىستاردىڭ ءبىر – بىرىنە ىقپال ەتىپ، ءوزارا ۇيلەسىپ، ايتىلۋىن ۇندەستى زاڭى دەيمىز. ۇندەستىك زاڭى ەكىگە بولىنەدى:

1) بۋىن ۇندەستىگى 2) دىبىس ۇندەستىگى.
بۋىن ۇندەستىگى
ءسوز بەن قوسىمشالارداعى داۋىستىلاردىڭ نە ءبىرىڭعاي جۋان، نە ءبىرىڭعاي جىڭىشكە بولىپ ۇندەسۋىن بۋىن ۇندەستىگى (سينگارمونيزم) دەپ اتايمىز.
سينگارمونيزم – گرەكتىڭ Sun «بىرگە» hanmoni «بايلانىسۋ،
ۇندەسۋ» دەگەن ماعىنانى بىلدىرەتىن سوزدەرى بويىنشا جاسالعان تەرمين.
ۇندەستىك زاڭىنا ساي قازاق ءتىلىنىڭ بايىرعى سوزدەرى نە ءبىرىڭعاي جۋان، نە ءبىرىڭعاي جىڭىشكە بولادى. مىسالى، اتا، انا، باقىت، كەرەگە، كىلەم، ءورىس.
جۋان جانە جىڭىشكە داۋىستى دىبىستار مىناداي سوزدەرگە ارالاسىپ كەلەدى:
1. باسقا تىلدەن ەنگەن سوزدەردە:
مىسالى: كينو، ماتەماتيكا، كىتاپ
2. بىرىككەن سوزدەر مەن قوس سوزدەردە:
مىسالى: ەكىباستۇز، اسىعىس-ۇسىگىس
/مۇنداي سوزدەر ارالاس سوزدەر دەپ اتالادى./

ءىىى. «كۇمىس قاقپا» بەكەتى
314 – جاتتىعۋ «ارتىق ءبىلىم كىتاپتا»
ءى توپ جۋان سوزدەردى تەرىپ جاز
ءىى توپ جىڭىشكە سوزدەردى تەرىپ جاز
ءىىى توپ ارالاس سوزدەردى تەرىپ جاز
ءىV توپ تاسىمالدانبايتىن سوزدەردى تەرىپ جاز
316 – جاتتىعۋ
ءى توپ
كۇندىز كورىنەتىن جۇلدىز قالاي اتالادى؟ بۇل – اسپان... عى ەڭ جارىق جۇلدىز، جارىقتى.... سونداي، ازاندا – بارلىق جۇلدىز وشكەن كەز.... تاڭ شاپاعى.... بىرگە جارقىراپ تۇرادى. ال اقشام.... كوك جۇزىندە بار جۇلدىز.... وزىپ، تەڭ الدىمەن كورىنە.... ءبىراق بۇل جۇلدىز ەمەس.
ءىى توپ
بۇل – شولپان (عىلىم تىلىندە ۆەنەرا دەپ اتالادى)، ءبىز.... كۇن جۇيەسىندەگى ەكىنشى پلانەتا. باسقا پلانەتالار سياقتى، شولپان دا وزدىگى.... جارىق شىعارماي....، تەك كۇن جارىع.... شاعىلدىرادى. سوندىقتان دا ول كۇمىس.... جارقىراعان شام سياقتى بول.... كورىنەدى.
ءىىى توپ
اق ساۋلەلى اسەمدىگى... وراي شولپان... تاڭ جۇلدىزى دەپ تە اتاي... شولپان مەن ءبىزدىڭ جەر... ۇقساس سيپاتتار... كوپ. ەكەۋى دە كورىك...: ءبىرى – كوگىلجىم، ەكىنشىسى – اق كۇمىس.
ءىV توپ
كولەمدەر.... دە شامالاس، ەكەۋ.... دە اۋا جەلەكتەرى.... ورانعان. ءبىراق جەرمەن سالىستىرعاندا قوزعالىس.... باياۋ ءارى ورالىمسىز. جەر ءوز وسىنەن 118 رەت اينال... دى، شولپان ءبىر - اق رەت اينالىپ ۇلگەرە... ەكەن