БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК
1. Сабақтың тақырыбы: 1). БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК.
тұралы», «Әскери қызметкерлердің әскери міндеттері және мәртебесі туралы», «Ұлттық қауіпсіздік туралы», «АҚ туралы ҚР заңы және ҚР Үкіметінің шешімі»; 2) Оқушылардың құқықтары мен міндеттері.
2. Сабақтың мақсаты: Оқушыларды «Алғашқы әскери дайындық» сабағының мақсатымен таныстыру.
3. Уақыты: 45 минут.
4. Өткізілетін орны: 10 сынып, АӘД бөлмесі.
5. Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі – 10 мин.
Взвод командирі оқушыларды сапқа тұрғызады, оқытушыға рапорт береді, амандасу, түгендеу, оқушылардың сырт көрінісін тексеру.
ә) Өтілген тақырыпты сұрау кезеңі
б) Негізгі бөлім – 25 мин. Кіріспе сабағы. 1). БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК тұралы», «Әскери қызметкерлердің әскери міндеттері және мәртебесі туралы», «Ұлттық қауіпсіздік туралы», «АҚ туралы ҚР заңы және ҚР Үкіметінің шешімі»; 2) Оқушылардың құқықтары мен міндеттері.
в) Қорытынды бөлім – 10 мин.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
- Алғашқы әскери дайындық сабағының мақсаты қандай?
- Алғашқы әскери дайындық сабағы қандай заңдар мен қаулыларға сәйкес жүргізіледі?
- Алғашқы әскери дайындық оқулығы қандай бөлімдерден тұрады?
КІРІСПЕ.
Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінде қызмет ету – оның әр азаматының міндеті. Бұл – бейбіт еңбекті қорғаушы ретінде әскери қызметшілерге білдірген халықтың сенімі.
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету әрбір егемен елдің, оның ішінде Қазақстанның да басты мақсаты екендігін ел Президенті Н. Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында былай деп көрсетеді: «Ұлттық қауіпсіздік дегеніміз – аумақтың тұтастығын толық сақтай отырып, Қазақстанның тәуелсіз егемен мемлекет ретінде дамуын қамтамасыз ету».
Елдің қорғаныс қабілетін қамтамасыз ету – бүкілхалықтық іс, сондықтан қазақстандықтарға жаңа мұраттар негізінде білім мен тәрбие беру міндет. Олар қазақстандық патриотизм, көп ұлтты Отанына деген сүйіспеншілік, еліміздің қауіпсіздігі мен гүлденуіне деген жеке жауапкершілікті сезіну.
Қазіргі уақытта, армия мен флоттың жаңа қарумен және техникамен жарақтануына байланысты жас жауынгерлерді оқыту мен тәрбиелеу міндеті едәуір күрделенді. Қысқа мерзімде қазіргі қаруды меңгеру, өзіңнің Отаныңның лайықты қорғаушысы болу - күрделі іс; сондықтан әрбір жасөспірім мектеп қабырғасынан бастап өзін әскери қызметке дайындауға, өз Отаны ҚР мен оның халқы алдындағы азаматтық жауапкершілігін кәміл ұғынуға тиіс. Орта оқу орындарында «Алғашқы әскери дайындық» курсын меңгеру жастарға ҚР ҚК - нің қатарында қызмет етуге дайындалуына көмектеседі.
Оқушылардың алғашқы әскери даярлығы мынадай мақсаттарда жүргізіледі:
- оқушылардың ҚР Конституциясының ережелерін, мемлекет қорғанысының негіздерін білу;
- ҚР ҚК - нің тағайындалуын, олардың сипаты мен ерекшеліктерін, әскери қызметтің мәнін, әскери анттың, ҚР ҚК Жарғыларының негізгі талаптарын түсіну;
- әскери бөлімдердің қару - жарағымен және әскери техникасымен, жеке құрамның орналасуымен, өмірімен танысу;
- қажетті әскери білім мен практикалық дағдылар алу;
- төтенше жағдайларда адамның тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің негіздерін меңгеру.
ҚР Үкіметінің 2013 жылдың 11 ақпандағы «Мемлекеттік органдардың азаматтарды әскери қызметке даярлау және қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» №118 қаулысына сәйкес, әскери білім беру, меншік түріне қарамастан, еліміздің барлық орта білім беретін оқу орындарында жүргізіледі.
ҚР - ның 2005 жылғы 7 қаңтардағы «ҚР - ның қорғанысы мен ҚК туралы», 2005 жылғы 8 шілдедегі «Келісімшарт бойынша әскери қызмет туралы» заңдарына сәйкес, жастарды әскери қызметке даярлау ісі ҚР Үкіметінің басшылығымен орталық және жергілікті өкімет органдары арқылы жүзеге асырылады.
«Алғашқы әскери дайындық» барысында оқушылар ҚР ҚК - ндегі әскери қызметке шақырылған кезде әскери қызметті өткерудің жағдайларына қысқа мерзімде бейімделіп, өздеріне сеніп тапсырылған қару - жарақ пен жауынгерлік техниканы меңгеруі үшін жас сарбазды дайындау көлемінде қажетті білім, практикалық машықтанушылық, мінез - құлық орнықтылығын қалыптастыруға тиіс.
1992 жылдың 7 мамыры ҚР ҚК - нің құрылған күні болып қабылданған.
«Алғашқы әскери дайындық» оқулығы төмендегідей тараулардан тұрады: тактикалық дайындық; атыс дайындығы; саптық дайындық; атыс қаруынан атыс жүргізу ережелері мен тәсілдері және жарықшақты қол гранаттарын лақтыру; Қарулы Күштер ҚР егемендігінің күзетінде; ҚР ҚК - нің әскери жарғылары; әскери топография; азаматтық қорғаныс және медициналық білім негіздері.
БӘД пәні оқытушы - ұйымдастырушысы: Қ. Оралбаев
БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК жүктеу
Мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету ҚРҚК, ҚРҚК – Отансүйгіштік және көп ұлттылық мектебі, әскери Анттың әскери қызметшілерге қоятын талабы, ҚРҚК-нің рәміздері, әскери бөлімнің Туы. жүктеу
Қазіргі кезіндегі ҚРҚК, олардың құрамы және атқаратын қызметтері, жоғары әскери орындары, олардың әскери мамандарды даярлаудағы рөлі. жүктеу
ҚК-нің басқа әскерлердің және ҚР әскери құрылымдарының жалпы әскери жарғылары. Жалпы әскери жарғылардың әскери ұжымның тұрмыс-тіршілігіндегі маңызы. Әскери қызметкерлердің жалпы міндеттері. Әскери атақ және айыру белгілері. жүктеу
Әскери қызметкерлер және олардың өзара қарым-қатынастары, бастықтар және бағыныштылар, аға және кіші офицерлер, олардың құқықтары мен міндеттері, әскери әдептілік ережесі және әскери қызметкерлердің тәртібі, бұйрық, оны беру және орындау тәртібі, бастықтарға және шені жоғарыларға мәлімдеме жасау. жүктеу
Әскери тәртіп, оның мәні және маңызы,әскери тәртіпті сақтау бойынша әскерлердің міндеттері, командирдің бұйрығы – бағыныштылар үшін заң, сарбаздарға қолданылатын марапаттаулар, сарбазға беретін тәртіптік жаза. жүктеу
Ротаның нарядының атқаратын қызметтері. жүктеу
Қарауылдық қызметтің атқаратын қызметі мен міндеттері, сақшының міндеттері, бекет оны жабдықтау және жарақатандыру. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Шабуылдағы сарбаз, шабуылға дайындалу кезіндегі әрекеттер және оқпанадан шығып қозғалу тәртібі, шабуыл кезінде жауды жою тәсілдері (қол гранаттарымен, қарумен ату және қоян-қолтық ұрыс кезінде). жүктеу
Жаяу тәртіппен әрекет ету кезіндегі сарбаздардың қозғалу тәсілдері, ядролық жарылыс кезіндегі әрекет. жүктеу
Инженерлік бекіністер, ҚР-ның жаяу әскерге қарсы және танкіге қарсы негізгі миналары,олар туралы техникалық-тактикалық мәліметтер, жалпы құрылысы және әрекет ету механизмі, миналарды орнататын орын және орнату тәртібі, жасырынған миналарды анықтау, табу тәсілдері. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Қазіргі заманғы ұрыстың сипаты, қарсыласты жою құралдары, сарбаз-дардың және әскери бөлімдердің ұрыстық міндеттерді сәтті орындауларын қамтамасыз ететін шарттар. жүктеу
тұралы», «Әскери қызметкерлердің әскери міндеттері және мәртебесі туралы», «Ұлттық қауіпсіздік туралы», «АҚ туралы ҚР заңы және ҚР Үкіметінің шешімі»; 2) Оқушылардың құқықтары мен міндеттері.
2. Сабақтың мақсаты: Оқушыларды «Алғашқы әскери дайындық» сабағының мақсатымен таныстыру.
3. Уақыты: 45 минут.
4. Өткізілетін орны: 10 сынып, АӘД бөлмесі.
5. Сабақтың барысы:
а) Ұйымдастыру кезеңі – 10 мин.
Взвод командирі оқушыларды сапқа тұрғызады, оқытушыға рапорт береді, амандасу, түгендеу, оқушылардың сырт көрінісін тексеру.
ә) Өтілген тақырыпты сұрау кезеңі
б) Негізгі бөлім – 25 мин. Кіріспе сабағы. 1). БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК тұралы», «Әскери қызметкерлердің әскери міндеттері және мәртебесі туралы», «Ұлттық қауіпсіздік туралы», «АҚ туралы ҚР заңы және ҚР Үкіметінің шешімі»; 2) Оқушылардың құқықтары мен міндеттері.
в) Қорытынды бөлім – 10 мин.
Сұрақтар мен тапсырмалар:
- Алғашқы әскери дайындық сабағының мақсаты қандай?
- Алғашқы әскери дайындық сабағы қандай заңдар мен қаулыларға сәйкес жүргізіледі?
- Алғашқы әскери дайындық оқулығы қандай бөлімдерден тұрады?
КІРІСПЕ.
Қазақстан Республикасы Қарулы күштерінде қызмет ету – оның әр азаматының міндеті. Бұл – бейбіт еңбекті қорғаушы ретінде әскери қызметшілерге білдірген халықтың сенімі.
Ұлттық қауіпсіздікті қамтамасыз ету әрбір егемен елдің, оның ішінде Қазақстанның да басты мақсаты екендігін ел Президенті Н. Ә. Назарбаев Қазақстан халқына Жолдауында былай деп көрсетеді: «Ұлттық қауіпсіздік дегеніміз – аумақтың тұтастығын толық сақтай отырып, Қазақстанның тәуелсіз егемен мемлекет ретінде дамуын қамтамасыз ету».
Елдің қорғаныс қабілетін қамтамасыз ету – бүкілхалықтық іс, сондықтан қазақстандықтарға жаңа мұраттар негізінде білім мен тәрбие беру міндет. Олар қазақстандық патриотизм, көп ұлтты Отанына деген сүйіспеншілік, еліміздің қауіпсіздігі мен гүлденуіне деген жеке жауапкершілікті сезіну.
Қазіргі уақытта, армия мен флоттың жаңа қарумен және техникамен жарақтануына байланысты жас жауынгерлерді оқыту мен тәрбиелеу міндеті едәуір күрделенді. Қысқа мерзімде қазіргі қаруды меңгеру, өзіңнің Отаныңның лайықты қорғаушысы болу - күрделі іс; сондықтан әрбір жасөспірім мектеп қабырғасынан бастап өзін әскери қызметке дайындауға, өз Отаны ҚР мен оның халқы алдындағы азаматтық жауапкершілігін кәміл ұғынуға тиіс. Орта оқу орындарында «Алғашқы әскери дайындық» курсын меңгеру жастарға ҚР ҚК - нің қатарында қызмет етуге дайындалуына көмектеседі.
Оқушылардың алғашқы әскери даярлығы мынадай мақсаттарда жүргізіледі:
- оқушылардың ҚР Конституциясының ережелерін, мемлекет қорғанысының негіздерін білу;
- ҚР ҚК - нің тағайындалуын, олардың сипаты мен ерекшеліктерін, әскери қызметтің мәнін, әскери анттың, ҚР ҚК Жарғыларының негізгі талаптарын түсіну;
- әскери бөлімдердің қару - жарағымен және әскери техникасымен, жеке құрамның орналасуымен, өмірімен танысу;
- қажетті әскери білім мен практикалық дағдылар алу;
- төтенше жағдайларда адамның тіршілік әрекеті қауіпсіздігінің негіздерін меңгеру.
ҚР Үкіметінің 2013 жылдың 11 ақпандағы «Мемлекеттік органдардың азаматтарды әскери қызметке даярлау және қамтамасыз ету ережесін бекіту туралы» №118 қаулысына сәйкес, әскери білім беру, меншік түріне қарамастан, еліміздің барлық орта білім беретін оқу орындарында жүргізіледі.
ҚР - ның 2005 жылғы 7 қаңтардағы «ҚР - ның қорғанысы мен ҚК туралы», 2005 жылғы 8 шілдедегі «Келісімшарт бойынша әскери қызмет туралы» заңдарына сәйкес, жастарды әскери қызметке даярлау ісі ҚР Үкіметінің басшылығымен орталық және жергілікті өкімет органдары арқылы жүзеге асырылады.
«Алғашқы әскери дайындық» барысында оқушылар ҚР ҚК - ндегі әскери қызметке шақырылған кезде әскери қызметті өткерудің жағдайларына қысқа мерзімде бейімделіп, өздеріне сеніп тапсырылған қару - жарақ пен жауынгерлік техниканы меңгеруі үшін жас сарбазды дайындау көлемінде қажетті білім, практикалық машықтанушылық, мінез - құлық орнықтылығын қалыптастыруға тиіс.
1992 жылдың 7 мамыры ҚР ҚК - нің құрылған күні болып қабылданған.
«Алғашқы әскери дайындық» оқулығы төмендегідей тараулардан тұрады: тактикалық дайындық; атыс дайындығы; саптық дайындық; атыс қаруынан атыс жүргізу ережелері мен тәсілдері және жарықшақты қол гранаттарын лақтыру; Қарулы Күштер ҚР егемендігінің күзетінде; ҚР ҚК - нің әскери жарғылары; әскери топография; азаматтық қорғаныс және медициналық білім негіздері.
БӘД пәні оқытушы - ұйымдастырушысы: Қ. Оралбаев
БӘД - ның мақсат міндеттері және мазмұны, «ҚР Қорғаныс және ҚК жүктеу
Мемлекеттің қауіпсіздігін қамтамасыз ету ҚРҚК, ҚРҚК – Отансүйгіштік және көп ұлттылық мектебі, әскери Анттың әскери қызметшілерге қоятын талабы, ҚРҚК-нің рәміздері, әскери бөлімнің Туы. жүктеу
Қазіргі кезіндегі ҚРҚК, олардың құрамы және атқаратын қызметтері, жоғары әскери орындары, олардың әскери мамандарды даярлаудағы рөлі. жүктеу
ҚК-нің басқа әскерлердің және ҚР әскери құрылымдарының жалпы әскери жарғылары. Жалпы әскери жарғылардың әскери ұжымның тұрмыс-тіршілігіндегі маңызы. Әскери қызметкерлердің жалпы міндеттері. Әскери атақ және айыру белгілері. жүктеу
Әскери қызметкерлер және олардың өзара қарым-қатынастары, бастықтар және бағыныштылар, аға және кіші офицерлер, олардың құқықтары мен міндеттері, әскери әдептілік ережесі және әскери қызметкерлердің тәртібі, бұйрық, оны беру және орындау тәртібі, бастықтарға және шені жоғарыларға мәлімдеме жасау. жүктеу
Әскери тәртіп, оның мәні және маңызы,әскери тәртіпті сақтау бойынша әскерлердің міндеттері, командирдің бұйрығы – бағыныштылар үшін заң, сарбаздарға қолданылатын марапаттаулар, сарбазға беретін тәртіптік жаза. жүктеу
Ротаның нарядының атқаратын қызметтері. жүктеу
Қарауылдық қызметтің атқаратын қызметі мен міндеттері, сақшының міндеттері, бекет оны жабдықтау және жарақатандыру. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Шабуылдағы сарбаз, шабуылға дайындалу кезіндегі әрекеттер және оқпанадан шығып қозғалу тәртібі, шабуыл кезінде жауды жою тәсілдері (қол гранаттарымен, қарумен ату және қоян-қолтық ұрыс кезінде). жүктеу
Жаяу тәртіппен әрекет ету кезіндегі сарбаздардың қозғалу тәсілдері, ядролық жарылыс кезіндегі әрекет. жүктеу
Инженерлік бекіністер, ҚР-ның жаяу әскерге қарсы және танкіге қарсы негізгі миналары,олар туралы техникалық-тактикалық мәліметтер, жалпы құрылысы және әрекет ету механизмі, миналарды орнататын орын және орнату тәртібі, жасырынған миналарды анықтау, табу тәсілдері. жүктеу
Бөлімшені ұйымдастыру, штаттық қарулану және ұрыстық техника, бөлімшенің ұрыстық мүмкіндіктері. жүктеу
Қазіргі заманғы ұрыстың сипаты, қарсыласты жою құралдары, сарбаз-дардың және әскери бөлімдердің ұрыстық міндеттерді сәтті орындауларын қамтамасыз ететін шарттар. жүктеу