Лексикадан өткенді қайталау
Сабақтың тақырыбы: Лексикадан өткенді қайталау
Сабақтың мақсаты:
білімділік: оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білімдерін бағалау, біліктілік деңгейлерін бақылау; салыстыру, ажырата білу дағдылары мен оқу, талдау машықтарын қалыптастыру;
дамытушылық: оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, білім алуға деген саналы көзқарастарын, танымдық, ізденімпаздылық қабілеттерін қалыптастыру, өз бетінше жұмыс жасауға төселдіру;
тәрбиелік: ана тілін ардақтап, қадірлей білуге, сөз қасиетін терең ұғуға, достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: қайталау сабағы
Сабақтың типі: дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап, деңгейлік тапсырмалар, дамыта оқыту, тест, ішінара іздендіру стратегиялары топтастыру
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты слайдтар, үлестірмелер
дидактикалық материалдар, бағалау парақтары
Тех. құрал - жабдық: интербелсенді тақта
Пәнаралық байланыс: әдебиеті, тарих, орыс тілі
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
IV Үй тапсырмасын қорыту
V Бекіту кезеңі
VІ Сабақты қорыту
VІІ Үйге тапсырма
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
І Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
1. Кәсіби сөздер және кәсіби сөздер
2. 204 - жаттығу. Төл сөздерден жасалған терминдік атауларды теріп жазып, мағынасын анықтаңдар. Түбір мен қосымша аралығындағы дыбыстардың айтылу, жазылу ерекшелігін айтыңдар.
205 - жаттығу. Компьютерге қатысты термин сөздерге түсінік беру. Компьютерді меңгерудің пайдасы бар ма?(ойларын дәлелдеп айту)
Үлестірме қағазбен жұмыс
IY Үй тапсырмасын қорыту
Семантикалық кесте
Ү Бекіту кезеңі
1. Оқулықпен жұмыс
1 - топ тапсырмасы
215 - жаттығу. Сөздік құрамның тармақтарын сызба түрінде жазыңдар.
2 - топ тапсырмасы
216 - жаттығу. Сөздің мағыналық топтарын сызба түрінде бейнелеңдер.
3 - топ тапсырмасы
217 - жаттығу. Сөздердің синонимдік қатарын қамтитын сызбалар құраңдар.
4 - топ тапсырмасы
219 - жаттығу. Көнерген сөздердің түрлері немесе олардың қайта жаңғыруы көрсетілген сызба құраңдар.
2. Деңгейлік тапсырмалар
І деңгей
1. Сөз тіркесінің құрамындағы сөздерді тура мағынаны және ауыспалы мағынаны білдіруіне қарай топтап жазу.
А) Терең ой, терең ор, терең су, терең білім, терең сезім, терең құдық;
Ә) Алтын қазына, алтын қол, алтын сақина, алтын сөз, алтын тас, алтын уақыт;
Б) Қатты жел, қатты қол, қатты жер, қатты жүрек, қатты сөз, қатты құрт;
В) Жүйрік жел, жүйрік ат, жүйрік ой, жүйрік адам, жүйрік сөз
Тура мағына
Ауыспалы мағына
2. Мақал – мәтелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.( тура және ауыспалы мағыналардың астын сыз)
Байлықтың атасы - еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
ІІ деңгей
1. Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
1. Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
А) Қара, шаш
Ә) жүз, түс
Б) Әдемі, тез
В) тамақ, келбет
Түс____________________________________________
Тез _____________________________________________
2. Қарама – қарсы мәндегі сөздерді тап.
Аласа -_______________, жылдам -__________________, қара - ______, күшті - _____________, ыстық - ______________, дұшпан -__________.
ІІІ деңгей (тапсырма дәптерге орындалады)
Мәтін қай шығармадан алынған? Ішінен синоним сөздерді тап(астын сыз) және осы шығарма мен кейіпкері туралы білгеніңді жаз.
... Осылайша айналасы тұман, суық заман ішінде ұлы жан дүниеден өтті. Мағаштың қырқын беріп болған күннің ертеңінде Абай қаза тапты. Ұлы кеуденің ыстық демі тоқтады. Шөл даланы жарып аққан дариядай, игілік өмір үзілді. Өмірден Абай кетті.
3. «Кім тез табады?» ойыны
А) Эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді сәйкестендір.
Ә) Архаизмдердің қазіргі атауын айт.(кесте)
Б) Диалекті сөздердің әдеби баламасын айт.(кесте)
В) Кірме сөздердің қай тілден енгенін (араб, парсы, монғол, орыс) айт.
Кірме сөздердің қазақша баламасын табу үстінде
4. Оқулықпен жұмыс
220 - жаттығу. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін, антонимдерін, егер бар болса, омонимдерін тауып жазыңдар.
222 - жаттығу. Махмұд Қашқаридың ақыл сөздері.
5. Сергіту сәті
ҮІ. Сабақты қорыту
Бес жолды өлең
ҮІІ. Үйге тапсырма
227 - жаттығу. Мәтінге ат қою. Іс - қимылды білдіретін сөздерді ң астын сызу.
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
Бағалау парақтарындағы ұпай санын есептеу. Ұпай санына байланысты бүгінгі сабақты бағалау.
Карточкалармен жұмыс:
1 топ - «Залдың ортасында өңкей ажарлы қыздар, әрлі әйелдер отыр»
(1. Синоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
2 топ - «Біздің қарамызды көрген соң, олар қолын бұлғап шақырды»
(1. Омоним сөздерін табу.
2. Толық систаксистік талдау жасау)
3 топ - «Мұны әлділер әділет деп қуанса, әлсіздер қиянат деп қынжылады»
(1. Антоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
1 топ - Байлықтың атасы - еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
1. Мақал – мәлелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.
2 топ - Өткірдің жүзі, кестенің бізі, өрнегін сендей сала алмас (Абай). Арық атқа қамшы ауыр тиеді.
1. Асты сызылған сөздердің омонимін табыңыз.
3 топ - Түймедей затқа өкпелесең,.......... көретініңіз қалмаған, мырза. Қорлық.......... ерлік өлім артық. Ақымақ бұзуға бар,.... жоқ.
1. Көп нүктенің орнына тиісті антоним сөздерін тауып қойыңыз.
3 шарттың қорытындысы:
4 шарт - «Ойын - ой дамытады»
Тақтаға қоржын алып ілінеді. Қоржынға сыйлықтар салынған. Ол сыйлықтарға ие болу үшін сұрақтарға жауап беру керек:
1сыйлық - қаламсаптар (4 - еу)
Ондағы сұрақ: сөздің тура және ауыспалы мағынасы. Тақтаға семантикалық карта ілініп, 1 топтан 1оқушы ашық көзді толтырып жатқанда сол топтан тағы 1 оқушыдан тапсырмаға байланысты ереже сұралады:
Лексикадан өткенді қайталау жүктеу
Сабақтың мақсаты:
білімділік: оқушыларға деңгейлік тапсырмалар беру арқылы білімдерін бағалау, біліктілік деңгейлерін бақылау; салыстыру, ажырата білу дағдылары мен оқу, талдау машықтарын қалыптастыру;
дамытушылық: оқушылардың пәнге деген қызығушылығын арттыру, білім алуға деген саналы көзқарастарын, танымдық, ізденімпаздылық қабілеттерін қалыптастыру, өз бетінше жұмыс жасауға төселдіру;
тәрбиелік: ана тілін ардақтап, қадірлей білуге, сөз қасиетін терең ұғуға, достыққа, адамгершілікке тәрбиелеу;
Сабақтың түрі: қайталау сабағы
Сабақтың типі: дәстүрлі сабақ
Сабақтың әдіс - тәсілдері: сұрақ - жауап, деңгейлік тапсырмалар, дамыта оқыту, тест, ішінара іздендіру стратегиялары топтастыру
Сабақтың көрнекілігі: тақырыпқа байланысты слайдтар, үлестірмелер
дидактикалық материалдар, бағалау парақтары
Тех. құрал - жабдық: интербелсенді тақта
Пәнаралық байланыс: әдебиеті, тарих, орыс тілі
Сабақтың барысы:
I Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
IV Үй тапсырмасын қорыту
V Бекіту кезеңі
VІ Сабақты қорыту
VІІ Үйге тапсырма
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
І Ұйымдастыру кезеңі
II Мақсат қою кезеңі
ІІІ Үй тапсырмасын тексеру
1. Кәсіби сөздер және кәсіби сөздер
2. 204 - жаттығу. Төл сөздерден жасалған терминдік атауларды теріп жазып, мағынасын анықтаңдар. Түбір мен қосымша аралығындағы дыбыстардың айтылу, жазылу ерекшелігін айтыңдар.
205 - жаттығу. Компьютерге қатысты термин сөздерге түсінік беру. Компьютерді меңгерудің пайдасы бар ма?(ойларын дәлелдеп айту)
Үлестірме қағазбен жұмыс
IY Үй тапсырмасын қорыту
Семантикалық кесте
Ү Бекіту кезеңі
1. Оқулықпен жұмыс
1 - топ тапсырмасы
215 - жаттығу. Сөздік құрамның тармақтарын сызба түрінде жазыңдар.
2 - топ тапсырмасы
216 - жаттығу. Сөздің мағыналық топтарын сызба түрінде бейнелеңдер.
3 - топ тапсырмасы
217 - жаттығу. Сөздердің синонимдік қатарын қамтитын сызбалар құраңдар.
4 - топ тапсырмасы
219 - жаттығу. Көнерген сөздердің түрлері немесе олардың қайта жаңғыруы көрсетілген сызба құраңдар.
2. Деңгейлік тапсырмалар
І деңгей
1. Сөз тіркесінің құрамындағы сөздерді тура мағынаны және ауыспалы мағынаны білдіруіне қарай топтап жазу.
А) Терең ой, терең ор, терең су, терең білім, терең сезім, терең құдық;
Ә) Алтын қазына, алтын қол, алтын сақина, алтын сөз, алтын тас, алтын уақыт;
Б) Қатты жел, қатты қол, қатты жер, қатты жүрек, қатты сөз, қатты құрт;
В) Жүйрік жел, жүйрік ат, жүйрік ой, жүйрік адам, жүйрік сөз
Тура мағына
Ауыспалы мағына
2. Мақал – мәтелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.( тура және ауыспалы мағыналардың астын сыз)
Байлықтың атасы - еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
ІІ деңгей
1. Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
1. Мына сөздердің омонимдік және синонимдік қатарларын жаз.
А) Қара, шаш
Ә) жүз, түс
Б) Әдемі, тез
В) тамақ, келбет
Түс____________________________________________
Тез _____________________________________________
2. Қарама – қарсы мәндегі сөздерді тап.
Аласа -_______________, жылдам -__________________, қара - ______, күшті - _____________, ыстық - ______________, дұшпан -__________.
ІІІ деңгей (тапсырма дәптерге орындалады)
Мәтін қай шығармадан алынған? Ішінен синоним сөздерді тап(астын сыз) және осы шығарма мен кейіпкері туралы білгеніңді жаз.
... Осылайша айналасы тұман, суық заман ішінде ұлы жан дүниеден өтті. Мағаштың қырқын беріп болған күннің ертеңінде Абай қаза тапты. Ұлы кеуденің ыстық демі тоқтады. Шөл даланы жарып аққан дариядай, игілік өмір үзілді. Өмірден Абай кетті.
3. «Кім тез табады?» ойыны
А) Эвфемизм, дисфемизм, табу сөздерді сәйкестендір.
Ә) Архаизмдердің қазіргі атауын айт.(кесте)
Б) Диалекті сөздердің әдеби баламасын айт.(кесте)
В) Кірме сөздердің қай тілден енгенін (араб, парсы, монғол, орыс) айт.
Кірме сөздердің қазақша баламасын табу үстінде
4. Оқулықпен жұмыс
220 - жаттығу. Қарамен жазылған сөздердің синонимдерін, антонимдерін, егер бар болса, омонимдерін тауып жазыңдар.
222 - жаттығу. Махмұд Қашқаридың ақыл сөздері.
5. Сергіту сәті
ҮІ. Сабақты қорыту
Бес жолды өлең
ҮІІ. Үйге тапсырма
227 - жаттығу. Мәтінге ат қою. Іс - қимылды білдіретін сөздерді ң астын сызу.
VІІІ Оқушылардың білімін бағалау
Бағалау парақтарындағы ұпай санын есептеу. Ұпай санына байланысты бүгінгі сабақты бағалау.
Карточкалармен жұмыс:
1 топ - «Залдың ортасында өңкей ажарлы қыздар, әрлі әйелдер отыр»
(1. Синоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
2 топ - «Біздің қарамызды көрген соң, олар қолын бұлғап шақырды»
(1. Омоним сөздерін табу.
2. Толық систаксистік талдау жасау)
3 топ - «Мұны әлділер әділет деп қуанса, әлсіздер қиянат деп қынжылады»
(1. Антоним сөздерді табу.
2. Толық систаксистік талдау)
1 топ - Байлықтың атасы - еңбек, анасы – жер. Өнерлінің өрісі кең. Аузы күйген үріп ішер. Ақыл жастан шығады, асыл тастан шығады.
1. Мақал – мәлелдерден сөздің тура және ауыспалы мағыналарын ажыратыңыз.
2 топ - Өткірдің жүзі, кестенің бізі, өрнегін сендей сала алмас (Абай). Арық атқа қамшы ауыр тиеді.
1. Асты сызылған сөздердің омонимін табыңыз.
3 топ - Түймедей затқа өкпелесең,.......... көретініңіз қалмаған, мырза. Қорлық.......... ерлік өлім артық. Ақымақ бұзуға бар,.... жоқ.
1. Көп нүктенің орнына тиісті антоним сөздерін тауып қойыңыз.
3 шарттың қорытындысы:
4 шарт - «Ойын - ой дамытады»
Тақтаға қоржын алып ілінеді. Қоржынға сыйлықтар салынған. Ол сыйлықтарға ие болу үшін сұрақтарға жауап беру керек:
1сыйлық - қаламсаптар (4 - еу)
Ондағы сұрақ: сөздің тура және ауыспалы мағынасы. Тақтаға семантикалық карта ілініп, 1 топтан 1оқушы ашық көзді толтырып жатқанда сол топтан тағы 1 оқушыдан тапсырмаға байланысты ереже сұралады:
Лексикадан өткенді қайталау жүктеу
You Might Also Like
