Рухани жаңғыру
Рухани жаңғыру – қазақ ұлтының салт-дәстүрін, өткеннен келе жатқан мұраларын пайдалана отырып өркениетті қоғам жасауға ұмтылған жоба, яғни тамырынан адаспай, дәстүрін қайта жаңғырта отырып өркениетті ұлт қалыптастыру. Осыған байланысты ҚР Тұңғыш Президенті – Елбасының «Болашаққа бағдар: Рухани жаңғыру» атты Жолдауының халыққа жол тартқанына да біраз уақыт болды.
Біздің мақсатымыз ол әлемдегі ең дамыған 30 елдің қатарына қосылу болатын. Елбасымыз: «Мақсатқа жету үшін біздің ой-санамыз ісімізден озып жүруі тиіс, яғни одан бұрын жаңғырып отыруы керек. Қазіргі таңда жеке адам ғана емес, тұтас халықтың өзі бәсекелік қабілетін арттырса ғана табысқа жетуге мүмкіндік алады», – деді.
Рухани жаңғыру бағдарламасында жасалған жобалар арқылы рухани құндылықтарымызды насихаттаймыз. Қасиетті, киелі орындарды анықтаудың мәні туған жеріңді тану, түсіну, оның қадыр-қасиетін сезініп, мәңгілік ел идеясын, патриоттық қасиетті жас ұрпаққа мұра ретінде қалдыру. Келешек ұрпақтың халықтың игі дәстүрінен тәлім алып, отаншылдық пен патриоттық қасиеттерді бойына сіңіріп өсу үшін нақ осындай бағдардың маңыздылығы зор. Сондықтан бағдарламаның расында санамызды жаңғыртып, ұлттық болмысымызды сақтауға ықпалы зор. Жас ұрпақ жалпыұлттық қасиетті нысандарды тану арқылы ұлттық бірегейлікті ұғынып, қазақ халқының сонау тас дәуірінен бері бір ел, бір халық ретінде қалыптасқан ел екенін санасына сіңіре алады.
Жас ұрпақты ұлттық құндылықтарымыз аясында тәрбиелеуде, үлкенге ізет, кішіге ізет көрсетуде дәстүрдің алар орны зор. Яғни, адами қарым-қатынастың бастауы осындай дәстүрлер сабақтастығында, ұрпақтар сабақтастығында жатыр. Қаншама зұлмат жылдар өтсе де, халық мұндай киелі жерлерді ұмытқан емес. Ата-баба рухына тағзым ету, ата жолын қумай, кейінгі ұрпаққа үлгі ету дәстүрі арқылы ғана ұлттық қасиеттерімізді жоғалтпай, ел болып жұмылып, осынау ұлан-ғайыр қазақ жерін таптық. . , Отан.
Еліміздегі білімнің салтанат құруы жастарымыз әлемнің үздік университеттерінде білім алған «Болашақ» бағдарламасынан бастау алды. Десек те, елімізде білім саласының өркендеуіне кері әсерін тигізетін мәселелер аз емес. Мұндай мәселелерді шешуде дамыған елдердің тәжірибесі бізге үлгі болуы керек. АҚШ мектептерінде жүргізілген зерттеулер ұлдардың оқудағы жетістіктері бойынша ұлдар мен қыздардан айтарлықтай артта қалатынын көрсетті. Олар бұл мәселені экономикалық ынталандыру арқылы шешті. Бүгінгі жастар тәрбиесі мен мектеп мұғалімдеріндегі ерлердің аз ғана үлесін осындай тәжірибелерді қолдану арқылы шешуге болатынын есте ұстауымыз керек.
Құндылықтар мәдениеттің ажырамас бөлігі болып табылады. Еліміздің рухани мәдениетінің, әдебиеті мен өнерінің, ғылымы мен техникасының, әлеуметтік жағдайының, материалдық өндірісінің маңызды жетістіктері ұлттық құндылықтардың мәні болып табылады және олардың азаматтық, патриоттық, рухани-адамгершілік рухын қалыптастыруға белсенді ықпал етеді. жас ұрпақ. Халқымыздың көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Мұстафа Шоқай: «Ұлттық құндылықтар рухында тәрбиеленген ұрпақтан халқымыздың мұң-мұқтажын, мұң-мұқтажын жоққа шығаратын пайдалы азамат шықпайды» деген. Ал ұлттық құндылықтарға келгенде отбасын, бала тәрбиесін ұмытпау керек.
Расында да, өркениет әлемі уақыт өте мыңдаған өзгерістерге ұшырайды. Бізде жаңа тарих, жаңа дәуір. Сондықтан жаңа заманның жасампаздығына сіңіп кетпеу үшін ескірген көзқарастардан арылып, дауылды дүниенің жолына түсу керек. Сондықтан да Елбасы алдыңғы қатарлы елдермен иық тірестіру, тереземізді теңестіру үшін санамызды өркениетті дәуірдің жеке дамуына бейімдейтін уақыт жетті деді. Менің ойымша, бұл дұрыс. Ұлттық кодты сақтау жаңа ұрпақтың жаңғыруына әкелетіні ақиқат. Ұлттық кодты сақтаймыз деген стереотипті ұстанатын кез әлі емес. Дегенмен, ұлттық салт-дәстүрімізден ауытқымауымыз керек. Өйткені дәстүр – ұлттың қанымен біте қайнасып жатқан нәрсе. Ұлт жадының тұғырнамасын ұстансақ, өткен күннің игілігі мен бүгінгі күннің игілігі мен жарқын болашағының ұштасуы рухани құндылықтардың өсуіне әкелетіні хақ. Елбасы өз мақаласында әрбір қазақстандықтың санасын жаңғыртудың алты бағытын айқындап берді. Біріншісі – бәсекеге қабілеттілік, екіншісі – прагматизм, үшіншісі – ұлттық бірегейлікті сақтау, төртінші – білімнің салтанат құруы, бесіншісі – Қазақстанның революциялық емес, эволюциялық дамуы, алтыншысы – сананың ашықтығы.
Бердалы Айдана