Armysyń - Áz - Naýryz!
Armysyń - Áz - Naýryz!
- Qurmetti qonaqtar, súıikti balalar! Naýryz merekesi qutty bolsyn!
Kúlimdegen shýaqty kóktemmen birge qazaq dalasyna jańa jyl keldi. Ár adam keler jańa jyldan úmit kútip, aq tilekpen, aq nıetpen qarsy alady. Mine bizdiń asyǵa kútken jańa taýyq jylymyzda tabaldyryqtan attady. Bárińizge jańa jyl baqyt jyly, beıbit jyly bolsyn.
- Armysyń, Naýryz
Mereke yrys - bereke
Qosh keldiń seni
Kútýde búgin keń ólke
Armysyń, Naýryz
Qýanysh bolyp kir tórlet
El bolyp saǵan
Kórsetip jatyr syı - qurmet.
"Naýryz toıy" áni oryndalady.
Júrgizýshi:
- Teńelip tún men kúndizi,
Ymdasyp Aı men juldyzy.
Qardy eritip jylǵasy,
Naýryz keldi - jyl basy.
- Balalar, bizdiń naýryz merekemiz kóktem mezgilimen tuspa - tus keledi. Kóktemde jer betinde tirshilikke jan bitip, kún men tún teńeledi, jer shýaqqa keneledi emespe?
Endeshe, qyzdarymyzdyń oryndaýynda «Naýryz» sahnalyq bı - qoıylymyn tamashalańyzdar.
Ata men áje keledi
Ata:- Amansyńdar ma balalarym! Naýryz merekesi Qutty bolsyn!
Búgin mine kempirim ekeýmiz nemerelerimizdi saǵynyp jolǵa shyqqanbyz. «Naýryz merekesinde ne istep jatyr eken»- habar alaıyq dep, sóıtsek munda toıdyń ústine keldik - aý deımin shamasy.
Júrgizýshi:- Durys aıtasyz. Búgin «Baldyrǵan» balabaqshasynda Naýryz merekesi toılanyp jatyr. Tórletińizder, balalarymyzdyń ónerlerin tamashalańyzdar.
Júrgizýshi:- Ata, áje búginde balalarymyzdyń boıy da, oıy da ósken. Balalarymyzdyń Naýryz merekesine arnalǵan ánin tyńdańyzdar.
«Naýryz» áni
Júrgizýshi:- Balalarymyzdyń Naýryz merekesine arnalǵan taqpaqtary da bar.
Júrgizýshi:- Naýryz qazaq halqynyń ulttyq meıramy. Sondyqtan da halyqtyń ulttyq aspaptaryna kóńil bólgen jón bolar. Sonyń ishinde bárimizge jaqsy tanys dombyra. Dombyra - qazaq halqynyń maqtan etetin aspaby. Sondyqtan da halqymyz «Naǵyz qazaq qazaq emes, naǵyz qazaq - dombyra» dep beker aıtpasa kerek. Endeshe ul - qyzdarymyzdyń oryndaýynda «Dombyra» bıin tamashalańyzdar!
Áje:- Tamasha, tamasha. Órkenderiń óssin balalarym! Men senderdiń kóńilderińdi kótereıin dep, oıyn ala kelgem. Oınaısyńdarma, balalar!
«Oramal tastaý» oıyny.
Júrgizýshi:- Rahmet áje. Balalardy bir qýantyp tastadyńyz. Merekemizdi ári qaraı jalǵastyraıyq. Halqymyzdyń ulttyq óneriniń taǵy bir keremet túri - bul aıtys. Naýryz meıramynda aqyndar aıtysy bolyp otyrǵan. Aqyndar jaqsylyq pen jamandyqty, qarapaıym halyqtyń muń - muqtajyn jyrlaǵan. Halqymyzdyń ejelden kele jatqan bul tól óneri búgingi urpaq boıynda da óz jalǵasyn tabýda. Osyndaı tamasha ónerdi jalǵastyrý óz paryzymyz dep túsingen kishkentaı aıtyskerlerimizdi qoshemettep qarsy alaıyq.
Aıtys.
Ata:- Rahmet! Bolashaqta úlken aıtysker shyǵatynyna senimdimin.
Júrgizýshi:- Halqymyzdyń ejelden kele jatqan dástúrleriniń biri - naýryz meıramynda ázirlenetin naýryz kóje.
- Naýryz kójege neshe túrli taǵam salady, sender bilesińder me balalar?
Endeshe, balardyń oryndaýynda «Naýryz kóje» ánin tyńdaıyq.
Júrgizýshi:- Jaraısyńdar balalar! Ánde ne týraly aıtyldy?
- Al sol naýryz kójeni biz qandaı ydysqa quıyp ishemiz?
- Jaraısyńdar, endi arýlarymyzdyń oryndaýynda «Kese» bıin qabyl alyńyzdar!
Júrgizýshi:- Qazaq halqy úshin besik degen qasıetti, kıeli, qutty múlik, sábıdiń altyn uıasy bolyp esepteledi. Al endi balalar besikke salý rásimin tamashalańyzdar.
«Besikke salý» rásimi.
Júrgizýshi:- Qazaq halqymyz ejelden el qorǵaýshy batyrlaryn pir tutqan eken. Óıtkeni batyrlar elin jaýdan qorǵap, halyqty tynyshtyǵyn saqtaǵan. Mine sol batyr aǵalarymyzdyń jolyn qýǵan, erjúrek, el qorǵaıtyn azamattarymyzdyń oryndaýynda « Batyrlar» bıin qabyl alyńyzdar.
Ata:- Órkenderiń óssin altyndarym! Sender ánshi, bıshi ekensińder rıza bolyp otyrmyn. Al endi senderdiń kúshterińdi synaǵym kelip tur. Qazaqtyń arqan tartý degen ulttyq oıyny bar, sony oınaıyq.
« Arqan tartý» oıyny.
Júrgizýshi:- Ata, áje, sizderdi kórip balalaryńyz máz boldy. Sizderde qýanyp qaldyńyzdar.
Ata:- Kóńilimizdi kóterip qýantqandaryńa myń da bir rahmet. Ónerlerińdi kórsettińder, ónerleriń órge júze bersin, baqytty bolyńdar!
- A, Qudaı bere ber,
Elime bereke ber,
Baıandy baqyt ber,
Basqa amandyq ber
Asqa adaldyq ber.
Yryzdyǵyń úıden
Abyroıyń túzden bolsyn!
Eńbegiń ónimdi bolsyn,
Ne tileseń qabyl bolyp,
Qudaı tileýlerińdi bersin!
Aýmın!
Júrgizýshi:- Naýryz barshamyzǵa bereke - birlik ákelsin. Árbir januıada sábılerimizdiń syńǵyrlaǵan kúlkisi kóbeısin, sizder shattyqqa bólene berińizder.
- Aman - saý kelesi naýryzda kezdeskenshe kún jaqsy bolsyn! Al balalar biz tobymyzǵa baryp ájemiz ázirlep ákelgen naýryz kójeden aýyz tıeıik.
Jambyl oblysy, Baızaq aýdany, Sarykemer aýyly
"Baldyrǵan" balabaqshasynyń tárbıeshisi
Alıbekova Ýlmeken Mýhambetovna
- Qurmetti qonaqtar, súıikti balalar! Naýryz merekesi qutty bolsyn!
Kúlimdegen shýaqty kóktemmen birge qazaq dalasyna jańa jyl keldi. Ár adam keler jańa jyldan úmit kútip, aq tilekpen, aq nıetpen qarsy alady. Mine bizdiń asyǵa kútken jańa taýyq jylymyzda tabaldyryqtan attady. Bárińizge jańa jyl baqyt jyly, beıbit jyly bolsyn.
- Armysyń, Naýryz
Mereke yrys - bereke
Qosh keldiń seni
Kútýde búgin keń ólke
Armysyń, Naýryz
Qýanysh bolyp kir tórlet
El bolyp saǵan
Kórsetip jatyr syı - qurmet.
"Naýryz toıy" áni oryndalady.
Júrgizýshi:
- Teńelip tún men kúndizi,
Ymdasyp Aı men juldyzy.
Qardy eritip jylǵasy,
Naýryz keldi - jyl basy.
- Balalar, bizdiń naýryz merekemiz kóktem mezgilimen tuspa - tus keledi. Kóktemde jer betinde tirshilikke jan bitip, kún men tún teńeledi, jer shýaqqa keneledi emespe?
Endeshe, qyzdarymyzdyń oryndaýynda «Naýryz» sahnalyq bı - qoıylymyn tamashalańyzdar.
Ata men áje keledi
Ata:- Amansyńdar ma balalarym! Naýryz merekesi Qutty bolsyn!
Búgin mine kempirim ekeýmiz nemerelerimizdi saǵynyp jolǵa shyqqanbyz. «Naýryz merekesinde ne istep jatyr eken»- habar alaıyq dep, sóıtsek munda toıdyń ústine keldik - aý deımin shamasy.
Júrgizýshi:- Durys aıtasyz. Búgin «Baldyrǵan» balabaqshasynda Naýryz merekesi toılanyp jatyr. Tórletińizder, balalarymyzdyń ónerlerin tamashalańyzdar.
Júrgizýshi:- Ata, áje búginde balalarymyzdyń boıy da, oıy da ósken. Balalarymyzdyń Naýryz merekesine arnalǵan ánin tyńdańyzdar.
«Naýryz» áni
Júrgizýshi:- Balalarymyzdyń Naýryz merekesine arnalǵan taqpaqtary da bar.
Júrgizýshi:- Naýryz qazaq halqynyń ulttyq meıramy. Sondyqtan da halyqtyń ulttyq aspaptaryna kóńil bólgen jón bolar. Sonyń ishinde bárimizge jaqsy tanys dombyra. Dombyra - qazaq halqynyń maqtan etetin aspaby. Sondyqtan da halqymyz «Naǵyz qazaq qazaq emes, naǵyz qazaq - dombyra» dep beker aıtpasa kerek. Endeshe ul - qyzdarymyzdyń oryndaýynda «Dombyra» bıin tamashalańyzdar!
Áje:- Tamasha, tamasha. Órkenderiń óssin balalarym! Men senderdiń kóńilderińdi kótereıin dep, oıyn ala kelgem. Oınaısyńdarma, balalar!
«Oramal tastaý» oıyny.
Júrgizýshi:- Rahmet áje. Balalardy bir qýantyp tastadyńyz. Merekemizdi ári qaraı jalǵastyraıyq. Halqymyzdyń ulttyq óneriniń taǵy bir keremet túri - bul aıtys. Naýryz meıramynda aqyndar aıtysy bolyp otyrǵan. Aqyndar jaqsylyq pen jamandyqty, qarapaıym halyqtyń muń - muqtajyn jyrlaǵan. Halqymyzdyń ejelden kele jatqan bul tól óneri búgingi urpaq boıynda da óz jalǵasyn tabýda. Osyndaı tamasha ónerdi jalǵastyrý óz paryzymyz dep túsingen kishkentaı aıtyskerlerimizdi qoshemettep qarsy alaıyq.
Aıtys.
Ata:- Rahmet! Bolashaqta úlken aıtysker shyǵatynyna senimdimin.
Júrgizýshi:- Halqymyzdyń ejelden kele jatqan dástúrleriniń biri - naýryz meıramynda ázirlenetin naýryz kóje.
- Naýryz kójege neshe túrli taǵam salady, sender bilesińder me balalar?
Endeshe, balardyń oryndaýynda «Naýryz kóje» ánin tyńdaıyq.
Júrgizýshi:- Jaraısyńdar balalar! Ánde ne týraly aıtyldy?
- Al sol naýryz kójeni biz qandaı ydysqa quıyp ishemiz?
- Jaraısyńdar, endi arýlarymyzdyń oryndaýynda «Kese» bıin qabyl alyńyzdar!
Júrgizýshi:- Qazaq halqy úshin besik degen qasıetti, kıeli, qutty múlik, sábıdiń altyn uıasy bolyp esepteledi. Al endi balalar besikke salý rásimin tamashalańyzdar.
«Besikke salý» rásimi.
Júrgizýshi:- Qazaq halqymyz ejelden el qorǵaýshy batyrlaryn pir tutqan eken. Óıtkeni batyrlar elin jaýdan qorǵap, halyqty tynyshtyǵyn saqtaǵan. Mine sol batyr aǵalarymyzdyń jolyn qýǵan, erjúrek, el qorǵaıtyn azamattarymyzdyń oryndaýynda « Batyrlar» bıin qabyl alyńyzdar.
Ata:- Órkenderiń óssin altyndarym! Sender ánshi, bıshi ekensińder rıza bolyp otyrmyn. Al endi senderdiń kúshterińdi synaǵym kelip tur. Qazaqtyń arqan tartý degen ulttyq oıyny bar, sony oınaıyq.
« Arqan tartý» oıyny.
Júrgizýshi:- Ata, áje, sizderdi kórip balalaryńyz máz boldy. Sizderde qýanyp qaldyńyzdar.
Ata:- Kóńilimizdi kóterip qýantqandaryńa myń da bir rahmet. Ónerlerińdi kórsettińder, ónerleriń órge júze bersin, baqytty bolyńdar!
- A, Qudaı bere ber,
Elime bereke ber,
Baıandy baqyt ber,
Basqa amandyq ber
Asqa adaldyq ber.
Yryzdyǵyń úıden
Abyroıyń túzden bolsyn!
Eńbegiń ónimdi bolsyn,
Ne tileseń qabyl bolyp,
Qudaı tileýlerińdi bersin!
Aýmın!
Júrgizýshi:- Naýryz barshamyzǵa bereke - birlik ákelsin. Árbir januıada sábılerimizdiń syńǵyrlaǵan kúlkisi kóbeısin, sizder shattyqqa bólene berińizder.
- Aman - saý kelesi naýryzda kezdeskenshe kún jaqsy bolsyn! Al balalar biz tobymyzǵa baryp ájemiz ázirlep ákelgen naýryz kójeden aýyz tıeıik.
Jambyl oblysy, Baızaq aýdany, Sarykemer aýyly
"Baldyrǵan" balabaqshasynyń tárbıeshisi
Alıbekova Ýlmeken Mýhambetovna