- 27 tam. 2019 00:00
- 297
Asan qaıǵynyń Jeruıyqty izdeýi
Asan qaıǵy Jelmaıaǵa minip, jıhan kezip, «Jeruıyq» deıtin ný ormandy, kókoraı shalǵyndy, qoı ústine boztorǵaı jumyrtqalaıtyn jaıly qonys izdeıdi. Júrgen jerinde jaqsy-jaman qonysqa baǵa berip otyrady.
Túrkistannyń qasynda eski qorǵan Saýrandy kórgende: «Áttegen-aı, taqyrdyń betine, shóldiń ótine salǵan eken. Sarqyrap aqqan sýy joq, jaıqalyp turǵan nýy joq, túbi turaqty qala bola almas», — degen eken.
Asan qaıǵy Mańǵystaýǵa úsh baryp, úsh qaıtypty: «Túbinde,
Mal baqqan sharýaǵa Mańǵystaýdan jaqsy jer bolmas», — depti.
Jetisýdy kórgende: «Mynaý Jetisýdyń aǵashynyń butaǵy saıyn jemis eken, sharýaǵa jaıly qonys eken», — depti.
Baıanaýyl taýyn kórgende: «Baıanǵa jaımaı, qoı semirmes», — dep, Asan qazirgi Baıanaýyldy ózine jaılaý etipti.
Osy kúngi Mereke jerindegi Asparany kórgende: «Eı, Aspara, kórshińmen tatý bol, shóbińe sýyń jeter!» — dep júrip ketipti.
Shý ólkesin kórgende: «Eı, Shý, atyńdy teris qoıypty! Teginde, bir shýlyǵan bolmasań, mynaý ný qamysyń elińdi jutqa bermes», — depti. Shýdyń aıaǵynda Sarysý eli malǵa shóp shappaı, Shýdyń qamysyn qystap, jaz Arqany jaılaıdy eken.
Áýlıeatanyń shyǵysynda aqqan Talas, batys jaǵynda sarqyraǵan Keles ózenderin kórgende: «Eı, eki Talas, bir Keles, malsyz kúniń kenelmes, jerińde jaıylǵan malǵa jut bolmas!» — degen eken.
Jýaly jerindegi Aýan deıtin qara topyraqty egistik aımaqty kórgende: «Shóbiń semiz, qaryń mol, topyraǵyń maı eken, qadirińdi egin salǵan el biler» — depti.
Aqmeshit (Qyzylorda) tusyndaǵy Syr ólkesin kórgende: «Eı, Aqmeshit, jeriń shań eken, sýyń jar eken. Eliń jutamas, malyńnyń kózine saq bol!» — depti.
Qarsaqbaı aımaǵyn kórgende: «Aınalań japan dúz eken, taýyńnyń asty jez eken, eki taýyń el bitkendi shaqyrar, basyna baılyq qonar, jurtyń ashyqpas!» — dep, júrip ketipti.
Shyńǵyrlaý ózenin kórgende Asan Jelmaıasynan túse qalyp, kóligin sýarady: «Jylqynyń ózi ósken joq, Shyńǵyrlaý, sen ósirgen ekensiń!» — dep qonyp ketipti.
Biraq Asan qaıǵy shuraıly qonys, nýly ólke taba almaı, Ulytaýdyń bas jaǵyna kelip dúnıeden kóshipti.