InfoHub Logo

Zıatkerlik saıys
"Atadan qalǵan asyl sóz"
Tapqyr bolsań, taýyp kór!
Saıys maqsaty:
1. Oqýshylardyń mektep baǵdarlamasy boıynsha “Qazaq ádebıeti” páninen alǵan bilimderin este qaldyrý.
2. Pánge qyzyǵýshylyǵyn arttyrý.
3. Ulaǵatty sózder arqyly oqýshylar boıyna adamgershilik - izgilik nárin egý, elin, jerin,
otanyn súıe bilýge tárbıeleý.

Saıystyń ótilý barysy, sharty men erejesi:
1. Saıysty bir mezgilde birneshe toptyń arasynda
ótkizýge bolady.
2. Saıysqa qatynasýshylarǵa suraqty tańdaý kezegi kezekpen beriledi.
3. Kezek boıynsha aldymen uıashyq tańdalady, sodan keıin upaı tańdalady.
4. Kórsetilgen upaı jaýap birden berilgen jaǵdaıda beriledi. Top “10” upaı uıashyǵyndaǵy suraqqa kómek alyp bergen jaǵdaıda, kórsetilgen upaıdyń jarty - syn ǵana alady. Jaýap berilmese, upaı berilmeıdi. Qalǵan uıashyqtardaǵy upaılar ár kómek alǵan saıyn 10 upaıǵa kemip otyrady.
5. Saıys sońynda eń kóp upaı jınaǵan top jeńimpaz bolyp sanalady.

Úzindi qaı jyrdan alynǵan?
Ákemiz, aǵamyz qurǵan halyqtyń
Aty, dańqy ólmesin dep,
Túrki halqy úshin
Túnde uıyqtamadym,
Kúndiz otyrmadym. (Kúltegin)

Sóz ıesi kim?
Anadan ónege kórmegen qyz jaman, atadan taǵylym almaǵan ul jaman. Ondaı bala el basyn qurap, úıinen dám berýge de jaramaıdy. (Qorqyt)
Úzindi qaı jyrdan alyǵan?
Aspannan bir kók nur tústi...
Sol jaryq sáýleniń ishinde
Bir qyz otyr eken...
Eger ol kúlse - kók aspan qarqyldan kúledi
Eger ol jylasa - kók aspan kúńirene jylaıdy. (Oǵyznama)

Shýmaqtardyń avtory kim?
Hıkmetterim derttige daýa bolar,
Estı almaı qalǵandar nala bolar.
Hıkmetterim álemge jatar tarap,
Tyńdaǵandar atyma aıtar madaq. (Ahmet Iasaýı)
Naqyl sózdiń avtory kim?
Aqylmen arystandy ustaýǵa bolady, al kúshpen tyshqandy ustaı almaısyń.
(Mahmud Qashqarı)
Aqyl sózdiń avtory kim?
Baýyrym meniń, kúıkilikten aýlaq qash, shyndyǵy bar jerdi meken et. (Ál - Farabı)
Tolǵaýdyń avtory kim?
Kólde júrgen qońyr qaz
Qyr qadirin ne bilsin!
Qyrda júrgen dýadaq
Sý qadirin ne bilsin!
(Asanqaıǵy)

Tolǵaýdyń avtory kim?
Qoǵaly kólder, qom sýlar
Kimderge qonys bolmaǵan,
Sazdaýǵa bitken qara aǵash
Kimderge saıǵaq bolmaǵan.
(Shalkıiz jyraý)

Tolǵaýdyń avtory kim?
Kúldir - kúldir kisinetip,
Kúreńdi miner me ekenbiz?!
Kúderiden baý taǵyp,
Qamqapty kıer me ekenbiz?!
(Aqtamberdi jyraý)

Óleńniń avtory kim?
Myna zaman qaı zaman?
Azýlyǵa bar zaman,
Azýsyzǵa tar zaman (Shortanbaı Qanaıuly)

Jaqsy jigit el jurtynyń qalasyndaı,
Jaqsy áıel ámme jurttyń anasyndaı.
Jaqsyǵa eshkimniń de jattyǵy joq,
Kóredi bárin de óz balasyndaı. (Súıinbaı Aronuly)

Aıtýǵa aýyz kele me,
Aıagóz kimniń jeri edi?
Jer saýyryn jaılaýdy
El saýyry der edi.
(Dýlat Babataıuly)

Edil úshin egestik,
Jaıyq úshin jandastyq,
Qıǵash úshin qyryldyq,
Tepter úshin tebistik.
(Mahambet Ótemisuly)

Qarańǵy qazaq kógine
Órmelep shyǵyp, kún bolam.
Qarańǵylyqtyń kógine
Kún bolmaǵanda kim bolam?!
(Sultanmahmut Toraıǵyrov)

Sabyrsyz, arsyz, erinshek,
Kórse qyzar, jalmaýyz,
Sorly qazaq sol úshin
Altybaqan alaýyz.
(Abaı Qunanbaev)

Arystanmyn, aıbatyma kim shydar?
Jolbaryspyn, maǵan qarsy kim turar?
Kókte - bult, jerde - jelmin gýlegen,
Jer erkesi - jeldiń jónin kim turar
(Maǵjan Jumabaev)

Jaılaýynda júrgen jigit baǵyp qoı,
Dos keldi dep,
Jasap jatyr anyq toı.
Tuńǵysh ret kórip tursyń sen ony,
Naǵyz qazaq osy, mine,
Tanyp qoı!
(Qadyr Myrzalıev)

Qalqam,
Men Lermontov, Pýshkın de emen,
Esenınmin demedim eshkimge men,
Qazaqtyń qara óleńi - qudiretim,
Onda bir sumdyq syr bar estilmegen.
(Muqaǵalı Maqataev)