InfoHub Logo

Sabaq taqyryby: Jahandaný
Taraý: 7 - bólim: Jahandaný
Oqý maqsaty:
O2. Stıldik erekshelikterdi anyqtaý
9. O2. Pýblısısıkalyq stıldiń (maqala, ıntervú, úndeý) tildik erekshelikteri arqyly mátinderdiń janryn anyqtaý.
Sabaq maqsaty: Pýblısısıkalyq stıldegi mátinniń mazmunyn túsiný, janrlyq ereksheligin meńgerý
Baǵalaý krıterııleri:
Mátindegi aqparattardy model boıynsha durys júıeleıdi.
Aqparattardyń júıeliligin saqtaı otyryp, erkin túsindiredi.
Mátinniń janryn durys anyqtaıdy.
Janrǵa tán tildik erekshelikterdi durys anyqtaıdy.
Tildik mindetter
Bilim alýshylar isteı alady.
Kilt sózder men frazalar:
básekelestik, úderis, qoly jetý, seriktestik, ıemdený, basymdyq, teńsizdik, shóleıttený

Sabaqtyń basy
3 mınýt Qyzyǵýshylyqty oıatý kezeńi
«Kóńildi dop» Oqýshylar bir - birine dop laqtyrý arqyly aldyńǵy sabaqta ótken sózderge sóılem qurap aıtady.
Ortasy
34 mınýt Oqýshylarǵa taraý taqyryby, tildik daǵdy men oqý maqsattary, baǵalaý krıterııleri tanystyrylady. 1 mın

Oqylymaldy tapsyrmasy «Sózdik karta» 5+5 mınýt.(sózdik kz)
Oqýshylar 2 úlken topqa birigedi. Toptaǵy ár oqýshyǵa mátin mazmunyndaǵy 1 sózdiń maǵynasyn taldaý jumysyn jasaıdy. Tildik daǵdysy joǵary oqýshylarǵa 2 sóz beriledi. Topta óz sózderin ózge oqýshylarǵa organaızer boıynsha túsindiredi. Sózdik taratylady.

Sózder: básekelestik, úderis, qoly jetý, seriktestik, ıemdený, basymdyq, teńsizdik, shóleıttený

Muǵalim modeldi qurastyrýǵa qatysty túsinikteme beredi, úlgi kórsetedi.
Oqylym tapsyrmasy. Mátindi oqyp, «Logıkalyq maǵyna modelin» qurastyryńyz. Jubyńyzǵa LMM boıynsha retimen mátindi júıeli túsindirińiz. Tildik deńgeıi tómen oqýshylarǵa modeldiń koordınatolaryna tirek sózdi jazyp usynýǵa bolady. (saralaý) 10+4 mınýt.
Oqylym mátini
Qazirgi álemde jahandaný úderisi qanatyn jaıyp keledi. Jahandaný elderdiń ekonomıkasynyń, saıasatynyń jáne mádenıetiniń birigýi arqyly júzege asady. Ol álemdik júıege úlken áserin tıgizedi.
Jahandanýdyń eń kóp paıda ákeletin salasy - ekonomıka jáne ındýstrıalyq damý. Oǵan birneshe sebepter bar. Birinshiden, jahandaný halyqaralyq básekelestikti arttyrady. Mysaly, qazirgi ýaqytta Qytaı tutynýy joǵary taýarlardy óndirip satady da, osy aqshasyna Japonıadan joǵary tehnologıalary satyp alady. Ekinshiden, taýar óndirý masshtabynyń ulǵaıýy baǵanyń tómendeýine ákelip soǵady. Onyń basty sebebi - ónimniń ózindik qunynyń azaıýy. Osynyń arqasynda halyqtyń ártúrli taýarlar men qyzmetterge qoly jetedi. Úshinshiden, damýshy elderde qosymsha jumys oryndary ashylyp, halyqtyń jumyssyzyq deńgeıi tómendep jatyr. Mysaly, búgingi kúni AQSH - tyń ónerkásiptik kompanıalary Afrıkada nemese Ońtústik - shyǵys Azıadaǵy damýshy elderde ózderiniń zaýyt - fabrıkalaryn ashty.
Jahandanýdyń ǵylym jáne tehnıkanyń damýyna qosatyn úlesi qandaı? Bul memleketter arasynda básekelestik pen seriktestikti týǵyzyp, ǵylym jáne tehnıkany jetildirýdi kúsheıtedi.
Tanymal ekonomıs Dj. Sakstyń aıtýynsha, qazirgi jahandyq álemniń eń mańyzdy erekshelikteriniń biri – «tehnologıalyq bóliný». Álem halqynyń tek 15% ǵana quraıtyn quryǵy uzyn elder ǵalamshar halqynyń qalǵan bóligin qazirgi zamanǵy tehnologıalarmen qamtamasyz etedi, sebebi ol memleketterde qazirgi zamanǵy tehnologıalardy óndirmeıdi jáne sheteldik tehnologıalardy baıaý engizedi.
Alaıda jahandanýdyń jaǵymdy jaqtarymen qosa jaǵymsyz jaqtary da bar. Birinshiden, jappaı jahandandanýdyń kesirinen baı jáne kedeı memleketterdiń arasyndaǵy teńsizdik ulǵaıyp jatyr. Onyń sebebi óndiristen kelgen kiristiń kóp bóligi baı memleketterdiń qazynasyna túsedi. Óndiris orny kedeı memleketterde ornalassa da, olar kiristen túsken qarjynyń az ǵana bóligin ıemdenedi. Ekinshiden, damyǵan jáne damýshy memleketterde ekonomıkaǵa basymdyq beriledi. Sondyqtan qorshaǵan ortanyń ekologıalyq jaǵdaıy kúnnen - kúnge nasharlap, klımattyń ózgerýi, shóleıttený, qyshqyl jańbyrlar, ozon qabatynyń buzylýy, álemdik muhıt problemalary, ǵalamdyq jylyný, qaýipti qaldyqtar, ormandardyń azaıýy sekildi ǵalamdyq ekologıalyq problemalardyń adamzattyń bolashaǵyna ákeler zor qaýpin esten shyǵarmaýymyz qajet.(267 sóz)
Deskrıptor:
- ortadaǵy sheńberge mátindegi negizgi taqyrypty anyqtap, jazady;
- mátin mazmunyndaǵy aqparattardy taqyrypshalarǵa bóledi;
- taqyrypshalardy baılanysý retimen ár koordınataǵa jazady;
- koordınatalarǵa qatysty aqparattardy sóz tirkesi, kúrdeli sóz tirkesterimen koordınata boıyna ornalastyrady;
- sońǵy koordınataǵa mátinniń janryn jazady;
- koordınatanyń boıyna janrdy dáleldeıtin 3 aspektini jazady;
- koordınatalardyń retin saqtaı otyryp, jubyna aqparat beredi.

Oqylymnan keıingi tapsyrma. JJ. Mátinniń janryn jáne stılin anyqtańyzdar. Mátinnen janrǵa tán aspektilerdi anyqtap, dálel keltirińizder.
5 mınýt.
Deskrıptor:
- mátinniń stıli men janryn anyqtaıdy;
- mátinnen janrǵa tán 3 tildik aspektini tabady.

Juptar ózara jumystaryn almasyp, salystyryp tekseredi. Tańdaý boıynsha 1 jup ózderi baǵalaǵan juptyń jumysy týraly keri baılanys beredi. 2 mınýt

Qaraǵandy oblysy, Qaraǵandy qalasy
Hımıa - bıologıa baǵytyndaǵy Nazarbaev Zıatkerlik mektebiniń
qazaq tili men ádebıet pániniń muǵalimi
Sýleımenova Meıramgýl Meırashovna
«Úzdik ustaz» báıgesine
Qatysatyn kategorıa: Qazaq tili men ádebıeti
Jahandaný júkteý