Ómir - bul ne?
Tárbıe saǵaty: «Ómir - bul ne?»
Maqsaty: Oqýshylardyń ómir týraly biletinderin, ómirge degen qushtarlyqtaryn, qyzyǵýshylyqtaryn oıatý. Ómirdiń máni týraly oı pikirlerin ortaǵa saldyrý ómirdiń eń mańyzdy «qymbat» sátterin oqýshylarmen pikirlese otyryp taldaý. Sonymen birge ómir súrýdiń qıyn jaqtaryn sheshýde óz kúshterine sene bilýge, ómirge jaqsy kózqaraspen qaraýǵa, qadirleı, baǵalaı bilýge tárbıeleý. Ómirden óz oryndaryn taba bilip, aınalasyna qýanysh syılaı bilýge úıretý
Ótilý túri: oıtalqy.
Kórnekilikter: ómir týraly qanatty sózder, sýretter.
Sabaqtyń barysy:
İ uıymdastyrý;
İİ qyzyǵýshylyqty oıatý.
Kirispe sóz
Oılanaıyq, pikirleseıik, ónerdi ortaǵa salaıyq
Jaǵdaıattar
«Men ómirge ǵashyqpyn» oqýshy shyǵarmashylyǵy
Júrekten – júrekke
Qorytyndy
Synyp saǵatynyń barysy:
İ uıymdastyrý;
Muǵaliminiń kirispe sózi: HHİ ǵasyrda ómir súrip otyrǵan bizderdi oılandyrar másele bul «Ómir degen ne?» onyń máni nede? Osy máseleni sheshý úshin bizder búgin osy jerge jınalyp otyrmyz.
Biz bul máseleni taldamas buryn ortamyzdan sarapshylardy saılap alaıyq.
(Qatysyp otyrǵan muǵalimderdiń ishinen sarapshyny saılaımyz. Sarapshylardyń mindeti sabaq barysynda jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshylardyń jaýaptary men ózindik kózqarastaryna taldaý jasap, sońynan marapattaý.)
İİ Qyzyǵýshylyqty oıatý.
Ómir týraly qysqasha málimet, túsinik
Ómir qarapaıym da, tegis nemese jyltyr emes.
Ómir – bul jalyn, endeshe otta bir nárseniń janýy tıis.
Ómir – bul jaryq sáýle, endeshe bireýdi soqyr qylar,
Ómir – bul kúres, endeshe kúreste bireý jeńýi tıis.
Ómir. Bul sózde tereń mán jatyr.
Ómir – bul gúl bir maýsymdyq gúldeıtin
Ómir – bul qus úsh kóktem ǵana tirshilik etetin
Adam ómiri bul el taǵdyry.
- Osy aıtylǵan sóılemde qandaı syr jatyr? Biz gúlsiz, qussyz tirshilik ete alamyz ba? Shynymen de ómir degen ne? Ómir súrý degen ne? Adamǵa ómir súrýge bolady, al sol tirshilik etý barysynda ómirdi eleýsiz, suryqsyz ótkeretinder de bolady.
Oılanaıyqshy balalar, jaqyn arada sizder eresekter sıaqty ómirdiń bir belesterimen aralasasyz. Sol kezde sizder ómirdi qandaı tájirıbemen almastyrasyzdar? Otbasyńyzdan alysta qalaı ómir súresizder? Bul suraqty tek ata - analar ǵana qoımaı, sizderge tálim - tárbıe beretin ustazdaryńdy da oılandyrady. Sonymen «Ómir» - degen ne? Osy suraqqa jaýap izdep kóreıikshi.
Oqýshylardyń jaýaptary tyńdalady. Óz oılaryn ortaǵa salady.
Esenova Dıana: Ómir, ár adamnyń óziniń tirshilik etý ýaqyty. Ómir – dostar, ata - ana, qorshaǵan orta, tirshilik etip otyrǵan kezeń. Qaı kezde de ómirdiń qıynshylyǵy men qýanyshy qatar júredi. Sondyqtan ár adam óz ómirin sándi de, mándi de etip súrý qajet.
Ǵalymova Arý: birinshiden ómir degenimiz qala, aýyl nemese kúlli adamzat balasyna, birinen – birin bólip jarmaı syıǵa tartqan tirshilik kemesi.
Ekinshiden bizdi qorshaǵan orta, ultyń, mahabbat jáne dostyq.
Oqýshylarǵa tapsyrma
1. Úsh qatarǵa úrilgen úsh shar beriledi. Osy shardy qoldaryńa ustaı otyryp árkim ózinshe ishteı oılaıdy jáne ony qaǵaz betine túsiredi.
Muǵalim sózi: Myna úsh shardy qazir úsh qatarǵa beremin, sizder osy shardy qoldaryńyzǵa ustaǵan kezde qandaı sezimde bolasyzdar, al ol sezimderińdi syrtqa shyǵarmaı ishteı ǵana oılaısyzdar da qasyńyzdaǵy kórshilerińe beresizder. Ol da ishteı oılanyp kelesi adamǵa beredi. Sońynan alǵan adam shardy sońǵy partaǵa nemese jerge qoıasyzdar. ((((
2. Ózderiniń oıyn ortaǵa shyǵyp taldaıdy.
Oqýshylardyń pikiri:
Tleýlıeva Albına: Men bul shardy ustaǵan keze ózimniń boıymda bir kúsh paıda bolǵandaı boldy. Menińshe osy jerde otyrǵan oqýshylardyń da boıynda sondaı sezim bolǵan bolar, biraq ár kim ózinshe oılap, ózinshe boljaıdy ǵoı.
Ibragımov Jarqyn: Men bul sharǵa qaraǵan kezde, kádimgi ereksheligi joq shar dep. oıladym. Al ony qolyma ustaǵan kezde janymdaǵy kórshimnen bir jylýdyń shapaǵatyn sezgendeı boldym. Múmkin ishteı jaqsy tilekter oılagannan soń ba, ózimde tań qalyp otyrmyn.
Amanjolov Baqytjan: Men bir meıirimdilikti sezgendeımin.
Aıtalıpova Gúlnar Kereıqyzy: Maǵan bul shardy bergen kezde, men jylylyq pen týystyq jáne rýhanı sezimde boldym. Sonymen birge myna otyrǵan oqýshylardyń oıyn oqyǵandaı sezimde jáne balalyq shaǵymdy esime túsirdim.
Ǵalymova Arý: Maǵan shardy bergen kezde, men kórshimniń júzinen bir jaqsylyqtyń nyshanyn sezdim.
Muǵalim: Al men sizderge shardy bergende mynadaı oımen berdim: Bul ár qaısymyzdyń ómirimiz ıaǵnı sizderdiń ómirlerińdi qoldaryńyzǵa berdim. Sol kezde meniń baıqaǵanym, sizder shardy sondaı eptilikpen, náziktikpen ustap kórshilerińizge berip otyrdyńyzdar. Endeshe «Ómir» názik jipteı. Shar sıaqty jarylyp, ydys sıaqty synatyn. (Rahmet)
Muǵalim: Balalar men sizderge mynadaı shaǵyn áńgime oqyp bereıin. «Ertede bir jas adam shalshyq jolmen kele jatyp, altyn teńge taýyp alady. Eńkeıip kóterip alǵan soń, ári qaraı altyn teńge izdeýge kirisedi. Oılaǵanyndaı bolyp keıde oǵan altyn teńgeler tabylyp otyrady. Ómir solaı óz qarqynymen júre beredi. Jas adam eńkeıip, qarttyq jeńip, ómiriniń sońǵy saǵattary soqqanda, artyndaǵylar qarttan suraıdy «Ómir» degen ne? Siz ony bilesiz be? – deıdi. Sonda qart adam: «Ómir – bul shalshyq jol, biraq keıde altyn teńge tabylatyn» - dep bul ómirden ótedi»
Suraq:- Qalaı oılaısyzdar, qart bul sózben ne aıtpaq boldy?
(Oqýshylardyń jaýaptary tyńdalady)
Ybyraeva Aısulý: Bul jerde qart ómirdiń jaqsy jáne qıyn shaqtary bolatyndyǵyn. Keıde jolyń bolyp, keıde jolyńnyń bolmaýyn túsindirgeni dep oılaımyn.
Rysqalıeva Nurshat: Qart kisi óziniń artyndaǵy urpaǵyna ómirdiń ózindik qıynshylyqtary bar ekendigin eki aýyz sózben jetkizgen ǵulama dep oılaımyn.
Oqýshylardyń ózderi daıyndaǵan jumystary ortaǵa salynady.
Plakattaǵy sýretter sóıleıdi.
Ózi jazyp kelgen shyǵarmasyn oqý.
Álenova Maral ózi jazyp kelgen shyǵarmasyn oqyp shyǵyp, óz qatarlastarynyń suraqtaryna jaýap berdi.
Sıqyrly qobdı ne deıdi?
Ǵalymova Arý: Ózi daıyndap kelgen qobdıynyń ózindik qupıalaryn ashady.
Muǵalim: Bizdiń aldymyzda «Ómir aǵashy» beınelengen. Ol óziniń tamyrlaryn tereńge jaıyp, jaıqalyp ósip tur. Sondyqtan onyń butaqtary kóp jáne qatty jelge tótep berer berik dińi bar.
Tamyr – ol sizdiń otbasyńyz. Sizderge ómirdiń negizin qalaıtyn, kúsh beretin. Butaq – ol sizderdiń bilimderińiz, ómir boıy jınaıtyn. Onyń sonymen birge jemisi bolady, ol sizderdiń jetistikteriń!
Myna úzindige qulaq túrelik: « Alla taǵala adamdy balshyqtan jasaǵannan keıin, onyń qolynda shaǵyn ǵana sazdyń bir túıiri qalady.
- Saǵan taǵy neni jasaıyn? – dep suraıdy Alla adamnan
- Maǵan baqytty jasap bershi - deıdi adam Allaǵa.
Alla adamǵa eshteńe aıtpastan qalǵan túıirdi adamnyń alaqanyna salady....»
Endeshe men de senderdiń qoldaryńa sondaı túıirdi salamyn.(ol jasyl jáne qyzyl almalar ómir aǵashynyń jemisi) endeshe bárimiz birlese otyryp «Ómir» sózine túsinik bereıik. Iaǵnı, bizdi bir sózben aıtqanda adamdy baqytty etetin.
Ómir aǵashy: (Er balalarǵa kók alama, al qyz balalarǵa qyzyl alma beriledi). Taqtadaǵy «Ómir aǵashynyń» bir bóliginde jasyl, al ekinshi jaǵynda qyzyl almalar ilinedi.
(Almalardaǵy jazylǵan tilekter oqylady.)
Kelesi tapsyrma:
«Úsheý otyryp jerdegi qaq sýǵa qaraıdy. Bireýi ózin kóredi, ekinshisi aı men juldyzdy, al úshinshisi batpaqqa qaraıdy. Ár kimniń óz oıy, óz maqsaty bar, óz kózqarasy bar....»
Sondyqtan búgin sizderdiń ómir aǵashtaryńnyń beınesi ózgeshe boldy. Biraq adamdardy ómirde bir jol bar toǵystyrar, ol - BİLİM!
(Sarapshylar oqýshylardyń mándi, maǵynaly jaýaptaryna toqtalyp baǵa berip ótedi.)
Muǵalim:
Surashy sen ómirden, qaı jolmenen júrýge?
Myna álemniń buryshyn, sharlap álde ketseń be?
Jaryq berer kúnge me?
Bul joldyń da toraby túsiniksiz bolady.
Sondyqtan da sen dostym.
Meıirimniń jolynda, týra júrshi árdaıym!
Balalar senderdiń ómirleriń óz qolyńyzda, taǵdyryńdy sheshýshi de jalǵyz ózderiń!
Qorytyndy: V. A. Sýhomlınskııdiń sózimen aıaqtalady: «Sizder adam arasynda ómir súresizder. Sizderdiń ár jasaǵan qylyqtaryń aınalańdaǵy adamdarǵa taraıdy. Sondyqtan sender mynany bilýge tıissińder, oryndalatyn jáne oryndaıtyn ár nárseniń ózindik quny men ózindik shekarasy bolady. Sizderdiń qalaýlaryńyz – bul jaqynyńnyń qýanyshy men kóz jasy. Sondyqtan ózińniń ár qadamyń men qalaýyń aınalańdaǵy adamdarǵa tek qýanysh pen shattyq jáne sáttilik ákelýi tıis...…»
Muǵalimniń qorytyndysy: Balalar jáne kelgen qonaqtar men de sizderdiń ómirlerińizge tek qýanysh pen shattyq jáne sáttilik ákelýine tilektespin!
3. Refleksıa.
Maqsaty: Oqýshylardyń ómir týraly biletinderin, ómirge degen qushtarlyqtaryn, qyzyǵýshylyqtaryn oıatý. Ómirdiń máni týraly oı pikirlerin ortaǵa saldyrý ómirdiń eń mańyzdy «qymbat» sátterin oqýshylarmen pikirlese otyryp taldaý. Sonymen birge ómir súrýdiń qıyn jaqtaryn sheshýde óz kúshterine sene bilýge, ómirge jaqsy kózqaraspen qaraýǵa, qadirleı, baǵalaı bilýge tárbıeleý. Ómirden óz oryndaryn taba bilip, aınalasyna qýanysh syılaı bilýge úıretý
Ótilý túri: oıtalqy.
Kórnekilikter: ómir týraly qanatty sózder, sýretter.
Sabaqtyń barysy:
İ uıymdastyrý;
İİ qyzyǵýshylyqty oıatý.
Kirispe sóz
Oılanaıyq, pikirleseıik, ónerdi ortaǵa salaıyq
Jaǵdaıattar
«Men ómirge ǵashyqpyn» oqýshy shyǵarmashylyǵy
Júrekten – júrekke
Qorytyndy
Synyp saǵatynyń barysy:
İ uıymdastyrý;
Muǵaliminiń kirispe sózi: HHİ ǵasyrda ómir súrip otyrǵan bizderdi oılandyrar másele bul «Ómir degen ne?» onyń máni nede? Osy máseleni sheshý úshin bizder búgin osy jerge jınalyp otyrmyz.
Biz bul máseleni taldamas buryn ortamyzdan sarapshylardy saılap alaıyq.
(Qatysyp otyrǵan muǵalimderdiń ishinen sarapshyny saılaımyz. Sarapshylardyń mindeti sabaq barysynda jaqsy qatysyp otyrǵan oqýshylardyń jaýaptary men ózindik kózqarastaryna taldaý jasap, sońynan marapattaý.)
İİ Qyzyǵýshylyqty oıatý.
Ómir týraly qysqasha málimet, túsinik
Ómir qarapaıym da, tegis nemese jyltyr emes.
Ómir – bul jalyn, endeshe otta bir nárseniń janýy tıis.
Ómir – bul jaryq sáýle, endeshe bireýdi soqyr qylar,
Ómir – bul kúres, endeshe kúreste bireý jeńýi tıis.
Ómir. Bul sózde tereń mán jatyr.
Ómir – bul gúl bir maýsymdyq gúldeıtin
Ómir – bul qus úsh kóktem ǵana tirshilik etetin
Adam ómiri bul el taǵdyry.
- Osy aıtylǵan sóılemde qandaı syr jatyr? Biz gúlsiz, qussyz tirshilik ete alamyz ba? Shynymen de ómir degen ne? Ómir súrý degen ne? Adamǵa ómir súrýge bolady, al sol tirshilik etý barysynda ómirdi eleýsiz, suryqsyz ótkeretinder de bolady.
Oılanaıyqshy balalar, jaqyn arada sizder eresekter sıaqty ómirdiń bir belesterimen aralasasyz. Sol kezde sizder ómirdi qandaı tájirıbemen almastyrasyzdar? Otbasyńyzdan alysta qalaı ómir súresizder? Bul suraqty tek ata - analar ǵana qoımaı, sizderge tálim - tárbıe beretin ustazdaryńdy da oılandyrady. Sonymen «Ómir» - degen ne? Osy suraqqa jaýap izdep kóreıikshi.
Oqýshylardyń jaýaptary tyńdalady. Óz oılaryn ortaǵa salady.
Esenova Dıana: Ómir, ár adamnyń óziniń tirshilik etý ýaqyty. Ómir – dostar, ata - ana, qorshaǵan orta, tirshilik etip otyrǵan kezeń. Qaı kezde de ómirdiń qıynshylyǵy men qýanyshy qatar júredi. Sondyqtan ár adam óz ómirin sándi de, mándi de etip súrý qajet.
Ǵalymova Arý: birinshiden ómir degenimiz qala, aýyl nemese kúlli adamzat balasyna, birinen – birin bólip jarmaı syıǵa tartqan tirshilik kemesi.
Ekinshiden bizdi qorshaǵan orta, ultyń, mahabbat jáne dostyq.
Oqýshylarǵa tapsyrma
1. Úsh qatarǵa úrilgen úsh shar beriledi. Osy shardy qoldaryńa ustaı otyryp árkim ózinshe ishteı oılaıdy jáne ony qaǵaz betine túsiredi.
Muǵalim sózi: Myna úsh shardy qazir úsh qatarǵa beremin, sizder osy shardy qoldaryńyzǵa ustaǵan kezde qandaı sezimde bolasyzdar, al ol sezimderińdi syrtqa shyǵarmaı ishteı ǵana oılaısyzdar da qasyńyzdaǵy kórshilerińe beresizder. Ol da ishteı oılanyp kelesi adamǵa beredi. Sońynan alǵan adam shardy sońǵy partaǵa nemese jerge qoıasyzdar. ((((
2. Ózderiniń oıyn ortaǵa shyǵyp taldaıdy.
Oqýshylardyń pikiri:
Tleýlıeva Albına: Men bul shardy ustaǵan keze ózimniń boıymda bir kúsh paıda bolǵandaı boldy. Menińshe osy jerde otyrǵan oqýshylardyń da boıynda sondaı sezim bolǵan bolar, biraq ár kim ózinshe oılap, ózinshe boljaıdy ǵoı.
Ibragımov Jarqyn: Men bul sharǵa qaraǵan kezde, kádimgi ereksheligi joq shar dep. oıladym. Al ony qolyma ustaǵan kezde janymdaǵy kórshimnen bir jylýdyń shapaǵatyn sezgendeı boldym. Múmkin ishteı jaqsy tilekter oılagannan soń ba, ózimde tań qalyp otyrmyn.
Amanjolov Baqytjan: Men bir meıirimdilikti sezgendeımin.
Aıtalıpova Gúlnar Kereıqyzy: Maǵan bul shardy bergen kezde, men jylylyq pen týystyq jáne rýhanı sezimde boldym. Sonymen birge myna otyrǵan oqýshylardyń oıyn oqyǵandaı sezimde jáne balalyq shaǵymdy esime túsirdim.
Ǵalymova Arý: Maǵan shardy bergen kezde, men kórshimniń júzinen bir jaqsylyqtyń nyshanyn sezdim.
Muǵalim: Al men sizderge shardy bergende mynadaı oımen berdim: Bul ár qaısymyzdyń ómirimiz ıaǵnı sizderdiń ómirlerińdi qoldaryńyzǵa berdim. Sol kezde meniń baıqaǵanym, sizder shardy sondaı eptilikpen, náziktikpen ustap kórshilerińizge berip otyrdyńyzdar. Endeshe «Ómir» názik jipteı. Shar sıaqty jarylyp, ydys sıaqty synatyn. (Rahmet)
Muǵalim: Balalar men sizderge mynadaı shaǵyn áńgime oqyp bereıin. «Ertede bir jas adam shalshyq jolmen kele jatyp, altyn teńge taýyp alady. Eńkeıip kóterip alǵan soń, ári qaraı altyn teńge izdeýge kirisedi. Oılaǵanyndaı bolyp keıde oǵan altyn teńgeler tabylyp otyrady. Ómir solaı óz qarqynymen júre beredi. Jas adam eńkeıip, qarttyq jeńip, ómiriniń sońǵy saǵattary soqqanda, artyndaǵylar qarttan suraıdy «Ómir» degen ne? Siz ony bilesiz be? – deıdi. Sonda qart adam: «Ómir – bul shalshyq jol, biraq keıde altyn teńge tabylatyn» - dep bul ómirden ótedi»
Suraq:- Qalaı oılaısyzdar, qart bul sózben ne aıtpaq boldy?
(Oqýshylardyń jaýaptary tyńdalady)
Ybyraeva Aısulý: Bul jerde qart ómirdiń jaqsy jáne qıyn shaqtary bolatyndyǵyn. Keıde jolyń bolyp, keıde jolyńnyń bolmaýyn túsindirgeni dep oılaımyn.
Rysqalıeva Nurshat: Qart kisi óziniń artyndaǵy urpaǵyna ómirdiń ózindik qıynshylyqtary bar ekendigin eki aýyz sózben jetkizgen ǵulama dep oılaımyn.
Oqýshylardyń ózderi daıyndaǵan jumystary ortaǵa salynady.
Plakattaǵy sýretter sóıleıdi.
Ózi jazyp kelgen shyǵarmasyn oqý.
Álenova Maral ózi jazyp kelgen shyǵarmasyn oqyp shyǵyp, óz qatarlastarynyń suraqtaryna jaýap berdi.
Sıqyrly qobdı ne deıdi?
Ǵalymova Arý: Ózi daıyndap kelgen qobdıynyń ózindik qupıalaryn ashady.
Muǵalim: Bizdiń aldymyzda «Ómir aǵashy» beınelengen. Ol óziniń tamyrlaryn tereńge jaıyp, jaıqalyp ósip tur. Sondyqtan onyń butaqtary kóp jáne qatty jelge tótep berer berik dińi bar.
Tamyr – ol sizdiń otbasyńyz. Sizderge ómirdiń negizin qalaıtyn, kúsh beretin. Butaq – ol sizderdiń bilimderińiz, ómir boıy jınaıtyn. Onyń sonymen birge jemisi bolady, ol sizderdiń jetistikteriń!
Myna úzindige qulaq túrelik: « Alla taǵala adamdy balshyqtan jasaǵannan keıin, onyń qolynda shaǵyn ǵana sazdyń bir túıiri qalady.
- Saǵan taǵy neni jasaıyn? – dep suraıdy Alla adamnan
- Maǵan baqytty jasap bershi - deıdi adam Allaǵa.
Alla adamǵa eshteńe aıtpastan qalǵan túıirdi adamnyń alaqanyna salady....»
Endeshe men de senderdiń qoldaryńa sondaı túıirdi salamyn.(ol jasyl jáne qyzyl almalar ómir aǵashynyń jemisi) endeshe bárimiz birlese otyryp «Ómir» sózine túsinik bereıik. Iaǵnı, bizdi bir sózben aıtqanda adamdy baqytty etetin.
Ómir aǵashy: (Er balalarǵa kók alama, al qyz balalarǵa qyzyl alma beriledi). Taqtadaǵy «Ómir aǵashynyń» bir bóliginde jasyl, al ekinshi jaǵynda qyzyl almalar ilinedi.
(Almalardaǵy jazylǵan tilekter oqylady.)
Kelesi tapsyrma:
«Úsheý otyryp jerdegi qaq sýǵa qaraıdy. Bireýi ózin kóredi, ekinshisi aı men juldyzdy, al úshinshisi batpaqqa qaraıdy. Ár kimniń óz oıy, óz maqsaty bar, óz kózqarasy bar....»
Sondyqtan búgin sizderdiń ómir aǵashtaryńnyń beınesi ózgeshe boldy. Biraq adamdardy ómirde bir jol bar toǵystyrar, ol - BİLİM!
(Sarapshylar oqýshylardyń mándi, maǵynaly jaýaptaryna toqtalyp baǵa berip ótedi.)
Muǵalim:
Surashy sen ómirden, qaı jolmenen júrýge?
Myna álemniń buryshyn, sharlap álde ketseń be?
Jaryq berer kúnge me?
Bul joldyń da toraby túsiniksiz bolady.
Sondyqtan da sen dostym.
Meıirimniń jolynda, týra júrshi árdaıym!
Balalar senderdiń ómirleriń óz qolyńyzda, taǵdyryńdy sheshýshi de jalǵyz ózderiń!
Qorytyndy: V. A. Sýhomlınskııdiń sózimen aıaqtalady: «Sizder adam arasynda ómir súresizder. Sizderdiń ár jasaǵan qylyqtaryń aınalańdaǵy adamdarǵa taraıdy. Sondyqtan sender mynany bilýge tıissińder, oryndalatyn jáne oryndaıtyn ár nárseniń ózindik quny men ózindik shekarasy bolady. Sizderdiń qalaýlaryńyz – bul jaqynyńnyń qýanyshy men kóz jasy. Sondyqtan ózińniń ár qadamyń men qalaýyń aınalańdaǵy adamdarǵa tek qýanysh pen shattyq jáne sáttilik ákelýi tıis...…»
Muǵalimniń qorytyndysy: Balalar jáne kelgen qonaqtar men de sizderdiń ómirlerińizge tek qýanysh pen shattyq jáne sáttilik ákelýine tilektespin!
3. Refleksıa.
You Might Also Like
