InfoHub Logo

Esse
Qazaqtyń Abaıy
Qazaqtyń «Uly aqyny» Abaı Qunanbaıulyn bilmeıtin memleketet, tanymaıtyn qazaq joq shyǵar sirá?! Aty álemge áıgili Abaı atamyz - qazaq eliniń maqtanyshy. Bar bilimin óz halqyna arnap, eldiń qamyn oılaǵan birtýar azamat. Abaıdaı aqyn qaıta aınalyp kelmeıdi ǵoı shirkin! Eger solaı bolsa búginde qazaqtyń mádenıeti, óneri men bilimi bar memleketten aldyńǵy qatarda bolar ma edi? Shynymen, biz bilmegen nebir óleńniń qasıetimen, qazaqtyń bar bolmysymen tanysatyn edik. Abaıdaı azamattyń urpaǵy bolǵanymyzǵa biz qýanýymyz kerek. Á. Bókeıhanov atamyz aıtqandaı: «Óz Otanymyzdyń som altyny». Shynymen, Abaı aqyn bizdiń baǵa jetpes qazynamyz, uly oıshylymyz. Abaı qansha jerden bolys bolsa da, laýazymdy adam bolsa da, ózi halyqtyń balasy bolǵan. Halqymen ómir súrgen, halyqqa jany ashyǵan naǵyz ultjandy azamat. Onyń bárin shyǵarmalynda saırap tur. Óleńderi bilimge shaqyryp, bizdi jalqaýlyqqa jolatpaı, qarańǵylyqtan qutylýǵa shaqyrady. Abaıdy qansha oqysaq ta jalyqpaımyz, kerisinshe, rýhanı jańǵyramyz.
M. Áýezov atamyz»Abaı degen - tereń teńiz, alyp muhıt. Abaıdy tanyǵan saıyn, onyń túbine marjandaryn alý úshin súńgı berýiń kerek, súńgı berýiń kerek. Al men onyń betin ǵana qalqydym»degen eken. Muhtar atamyzdyń ózi betin ǵana qalqysa, biz ne boldyq eken?! Sol úshin izdený kerek, oqý kerek, bilý kerek. Qazaq bola turyp Abaıdy bilmesek, bizdiń betimizge basylǵan kúıe dep bilemin. Búginde Abaı danamyzdyń týǵanyna 175 jyl. Shirkin! Abaı álemine bir kún baryp, sol zamandy kóre alsam ǵoı, bul meniń oryndalmas armanym bolyp qalatyn shyǵar. Sol zamannyń tynys - tirshiligi, ómiri, Abaı shyǵarmalary arqyly kóz aldyman bir júgirip ótkendeı bolady. Naǵyz ónerge, bilimge toly kezder sol zamanda sekildi. Abaıdy jazamyz, taldaımyz, jattaımyz, oqımyz. Sonda da jalyqpaımyz, shyǵarmalaryn oqyp taýysa almaımyz. Biz bar adamgershilik qasıetterdi Abaı shyǵarmalarynan taba alamyz. Abaı aty bizdiń esimizde máńgi saqtalyp qala beredi. Abaı biz úshin «qarańǵy zamanda shyqqan jaryq shamshyraq».

Avtory: Ibraımova Almıra