Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov
Taqyryby: Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov
Keńes Odaǵynyń Batyry general - maıor Sabyr Omaruly Rahymovtyń týǵanyna ----- jyl mereı toıyna arnalady.
Maqsaty: Keńes Odaǵynyń Batyry, aty ańyzǵa aınalǵan qazaq halqynyń tuńǵysh generaly, halyq batyry Sabyr Rahymovtyń ómirimen tereń tanystyrý, erlikke ómirin úlgi etý. Otanyn, halqyn, tarıhyn Sabyrdaı súıip, Otanǵa adal qyzmet etýge tárbıeleý.
Keshtiń qural - jabdyqtary: S. Rahymov ómiri jaıly býkletter men álbomdar, plakatty sýretter, batyr týraly jazylǵan estelikter men kitaptar kórmesi. «General – Sabyr Rahymov» týraly beıne taspa.
Synyp jetekshi B. M. Kozbagarova: Qaıyrly kún, qymbatty ustazdar men ofıserler jáne ulandar!
Búgin biz Keńes Odaǵynyń Batyry, aty ańyzǵa aınalǵan qazaqsha at jarysynyń sheberi, azıa tilderiniń bilgiri, áskerı ónerdiń strategi, qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Omaruly Rahymovtyń esimin dáriptep barynsha keńinen tanytýda jas urpaqqa erligin úlgi - ónege etýdi 11 - aqpan týǵanyna
115 jyldyq mereı toıyna arnap «Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov» atty taqyrypta ashyq tárbıe saǵatymyzdy ótkizgeli otyrmyz. Tárbıe saǵatymyzdyń júrgizýshileri Seıitnazar men Dosmurat.
General Sabyr Omaruly Rahymovty eske ala otyryp bir mınýt únsizdikti arnaımyz.
Bir mınýt únsizdik jarıalanady.
Seıitnazar: Qazyǵurttyń kúngeı beti – mekenim,
Taýǵa qaraı kúnde taǵzym etemin.
„Qazyǵurttyń qyrany“ dep Sabyrdy,
Batyrymdy jyrlaýmenen ótemin.
Dosmurat: Atqarylǵan isterińmen irisiń,
Erlikterdiń kórsetken kil úlgisin.
Qıyn kezde Otan úshin ot keshken,
Qol bastaǵan generaldyń birisiń.
Seıitnazar: Er júrek aǵamyz Sabyr Rahymovtyń ómirbaıanynyń keıbir betterin paraqtalap, áńgimelep berýdi jón kórdik.
Aıbek: Sabyr Omaruly Ońtústik Qazaqstan Oblysy, Qazyǵurt aýdany, Kókibel eldi mekeninde 1902 jyly 11 - aqpanda týylǵan.
Joldasbek: Ákesi Omarqul 1907 jyly qaıtys bolǵan. Ákesinen bes jasynda qalǵan bala Sabyr týǵan atasy Mámbetqul datqa qolynda arabsha hat tanyǵan. Symbatty, boıshań, eki ıyǵy qaqpaqtaı, iske pysyq, uǵymtal da alǵyr bolyp ósedi.
Eldar: Saýaty joq anasy, ózbek qyzy Bahraıym Tashkentte uly men qyzyn asyraý úshin kez - kelgen jumysty istep, sharshap - shaldyǵyp júredi. 1915 jyly qaryndasy qaıtys bolady. 13 jasar Sabyr jergilikti baıdyń malyn baǵyp, anasyna kún kóris qamyna kómektesedi.
Alaıda bul tirshiliginen de ajyrap, aýyr halge dýshar bolady. Sabyrdyń on beske qaraǵan kezde 1917 jyly sheshesi qaıtys bolady.
Asyljan: Júnisabad qystaǵy jaǵynan kesip ótetin temir joldyń boıyndaǵy jazyq dala balalardyń kúnkórer jaıy edi. Osy jerde Sabyr men onyń joldastary erteden keshke deıin mal baǵady. Jınalǵan balalar úlkenderden estigenin, ata - babalarymyzdyń Otan úshin el basqynshylaryna qarsy qalaısha jan aıamaı kúreskeni týraly ańyz, dastandar aıtady. Olardyń bul hıkaıalary jas Sabyrdyń boıynda halyqtyń baqyty, baıandy ómiri jolynda kúresker bolýdyń maqsat, múddesin oıatady.
Seıitnazar: „General – Sabyr Rahymov“ degeni qalaı? Sabyr aǵamyz nege týǵan atasynyń esimi arqyly Mámbetqulov nemese ákesiniń esimi arqyly Omarqulov bolyp jazylmaǵan? „Rahym“ Sabyr aǵamyzǵa kim bolǵany? Olaı bolsa, general - maıor Sabyr Omaruly Rahymovtyń Rýhyna arnap „Kedeı sharýanyń balasy Sabyr Rahymovpyn“ atty sahnalyq qoıylymdy tamashalaýǵa shaqyramyz.
Sahnada keń dala jáne jaılaýdaǵy úıirli jylqy, tórt túlik mal jáne dıirmen beınelengen sýret ilingen. Tóbe basynda Mámbetqul datqa men nemeresi Sabyr ekeýi áńgimelesip otyr.
Birde atasy Sabyrǵa:
- Mynaý dıirmendi seniń ákeńniń enshisine berip edim, - deıdi, - Al ol dıirmende jaldanyp týǵan naǵashy aǵań Rahym ózbek jumys istep júr, - dep balasynyń joqtyǵyn oılap aýyr kúrsinedi.
Atasynyń amanatyn túsingen Sabyr:
- Ata, onda oǵan men ege bolaıyn, - deıdi.
- Raqmet, qulynym! Óz ulymnyń árýaǵyn qımaı júr edim. „Tulpar ornyn taı basar“, - degen osy eken - aý. Berdim batamdy! – dep, janary jasaýrap, alaqanyn jaıady Mámbetqul datqa:
- Aqylmen árbir isti jonýyńdy,
Saýlyqpen uzaq jasqa tolýyńdy,
Tileımin er júrekti batyry bol,
Halqyńnyń qalaýlysy bolýyńdy!
Áýmın!
Keńes Odaǵynyń Batyry general - maıor
Sabyr Rahymov atyndaǵy Shymkent respýblıkalyq «Jas ulan» mektebi
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi, joǵary sanatty
Kozbagarova Baktygýl Mýsırkýlovna
Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov júkteý
Keńes Odaǵynyń Batyry general - maıor Sabyr Omaruly Rahymovtyń týǵanyna ----- jyl mereı toıyna arnalady.
Maqsaty: Keńes Odaǵynyń Batyry, aty ańyzǵa aınalǵan qazaq halqynyń tuńǵysh generaly, halyq batyry Sabyr Rahymovtyń ómirimen tereń tanystyrý, erlikke ómirin úlgi etý. Otanyn, halqyn, tarıhyn Sabyrdaı súıip, Otanǵa adal qyzmet etýge tárbıeleý.
Keshtiń qural - jabdyqtary: S. Rahymov ómiri jaıly býkletter men álbomdar, plakatty sýretter, batyr týraly jazylǵan estelikter men kitaptar kórmesi. «General – Sabyr Rahymov» týraly beıne taspa.
Synyp jetekshi B. M. Kozbagarova: Qaıyrly kún, qymbatty ustazdar men ofıserler jáne ulandar!
Búgin biz Keńes Odaǵynyń Batyry, aty ańyzǵa aınalǵan qazaqsha at jarysynyń sheberi, azıa tilderiniń bilgiri, áskerı ónerdiń strategi, qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Omaruly Rahymovtyń esimin dáriptep barynsha keńinen tanytýda jas urpaqqa erligin úlgi - ónege etýdi 11 - aqpan týǵanyna
115 jyldyq mereı toıyna arnap «Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov» atty taqyrypta ashyq tárbıe saǵatymyzdy ótkizgeli otyrmyz. Tárbıe saǵatymyzdyń júrgizýshileri Seıitnazar men Dosmurat.
General Sabyr Omaruly Rahymovty eske ala otyryp bir mınýt únsizdikti arnaımyz.
Bir mınýt únsizdik jarıalanady.
Seıitnazar: Qazyǵurttyń kúngeı beti – mekenim,
Taýǵa qaraı kúnde taǵzym etemin.
„Qazyǵurttyń qyrany“ dep Sabyrdy,
Batyrymdy jyrlaýmenen ótemin.
Dosmurat: Atqarylǵan isterińmen irisiń,
Erlikterdiń kórsetken kil úlgisin.
Qıyn kezde Otan úshin ot keshken,
Qol bastaǵan generaldyń birisiń.
Seıitnazar: Er júrek aǵamyz Sabyr Rahymovtyń ómirbaıanynyń keıbir betterin paraqtalap, áńgimelep berýdi jón kórdik.
Aıbek: Sabyr Omaruly Ońtústik Qazaqstan Oblysy, Qazyǵurt aýdany, Kókibel eldi mekeninde 1902 jyly 11 - aqpanda týylǵan.
Joldasbek: Ákesi Omarqul 1907 jyly qaıtys bolǵan. Ákesinen bes jasynda qalǵan bala Sabyr týǵan atasy Mámbetqul datqa qolynda arabsha hat tanyǵan. Symbatty, boıshań, eki ıyǵy qaqpaqtaı, iske pysyq, uǵymtal da alǵyr bolyp ósedi.
Eldar: Saýaty joq anasy, ózbek qyzy Bahraıym Tashkentte uly men qyzyn asyraý úshin kez - kelgen jumysty istep, sharshap - shaldyǵyp júredi. 1915 jyly qaryndasy qaıtys bolady. 13 jasar Sabyr jergilikti baıdyń malyn baǵyp, anasyna kún kóris qamyna kómektesedi.
Alaıda bul tirshiliginen de ajyrap, aýyr halge dýshar bolady. Sabyrdyń on beske qaraǵan kezde 1917 jyly sheshesi qaıtys bolady.
Asyljan: Júnisabad qystaǵy jaǵynan kesip ótetin temir joldyń boıyndaǵy jazyq dala balalardyń kúnkórer jaıy edi. Osy jerde Sabyr men onyń joldastary erteden keshke deıin mal baǵady. Jınalǵan balalar úlkenderden estigenin, ata - babalarymyzdyń Otan úshin el basqynshylaryna qarsy qalaısha jan aıamaı kúreskeni týraly ańyz, dastandar aıtady. Olardyń bul hıkaıalary jas Sabyrdyń boıynda halyqtyń baqyty, baıandy ómiri jolynda kúresker bolýdyń maqsat, múddesin oıatady.
Seıitnazar: „General – Sabyr Rahymov“ degeni qalaı? Sabyr aǵamyz nege týǵan atasynyń esimi arqyly Mámbetqulov nemese ákesiniń esimi arqyly Omarqulov bolyp jazylmaǵan? „Rahym“ Sabyr aǵamyzǵa kim bolǵany? Olaı bolsa, general - maıor Sabyr Omaruly Rahymovtyń Rýhyna arnap „Kedeı sharýanyń balasy Sabyr Rahymovpyn“ atty sahnalyq qoıylymdy tamashalaýǵa shaqyramyz.
Sahnada keń dala jáne jaılaýdaǵy úıirli jylqy, tórt túlik mal jáne dıirmen beınelengen sýret ilingen. Tóbe basynda Mámbetqul datqa men nemeresi Sabyr ekeýi áńgimelesip otyr.
Birde atasy Sabyrǵa:
- Mynaý dıirmendi seniń ákeńniń enshisine berip edim, - deıdi, - Al ol dıirmende jaldanyp týǵan naǵashy aǵań Rahym ózbek jumys istep júr, - dep balasynyń joqtyǵyn oılap aýyr kúrsinedi.
Atasynyń amanatyn túsingen Sabyr:
- Ata, onda oǵan men ege bolaıyn, - deıdi.
- Raqmet, qulynym! Óz ulymnyń árýaǵyn qımaı júr edim. „Tulpar ornyn taı basar“, - degen osy eken - aý. Berdim batamdy! – dep, janary jasaýrap, alaqanyn jaıady Mámbetqul datqa:
- Aqylmen árbir isti jonýyńdy,
Saýlyqpen uzaq jasqa tolýyńdy,
Tileımin er júrekti batyry bol,
Halqyńnyń qalaýlysy bolýyńdy!
Áýmın!
Keńes Odaǵynyń Batyry general - maıor
Sabyr Rahymov atyndaǵy Shymkent respýblıkalyq «Jas ulan» mektebi
qazaq tili men ádebıeti páni muǵalimi, joǵary sanatty
Kozbagarova Baktygýl Mýsırkýlovna
Qazaqtyń tuńǵysh generaly – Sabyr Rahymov júkteý