Quqyqtyq saýattylyq - zaman talaby
Ata - analar jınalysy
«Quqyqtyq saýattylyq - zaman talaby» (slaıdymen)
Maqsaty: - quqyq mádenıeti jáne quqyqtyq sanany jetildirý, zańdy is - áreketke sanaly túrde umtylýǵa baýlý
Mindetteri - oqýshylardyń, ata - ananyń boıyna jaǵymdy qasıetterdi jetildirý. - quqyqtyq normalar jáne zańnyń talaptaryna sáıkes óziniń quqyqtyq bilimin kúndelikti ómirdiń naqty jaǵdaılaryna paıdalana bilýin daǵdylandyrý.
Ádisi: oıtalqy, pikirtalas
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, QR Konstıtýsıasy, «Bala quqtary týraly» Konvensıa, «Bala quqyǵy týraly» zań.
Uıymdastyrý:
Shattyq sheńber.
Meıirimdi júrekpen
Aq peıildi tilekpen
Amandasyp alaıyq
Bir jadyrap qalaıyq!
Muǵalim:
Sálemetsizder me qurmetti ata - analar, balalar, qonaqtar! Búgingi ata - analar jınalysymyzda bizdiń elimizdiń negizgi qujattarymen jáne bala quqyqtary jaıly áńgimeleımiz.
Erte erte ertede adamdar jer sharynyń barlyq buryshynan bir jerge jınalýǵa uıǵarypty. Bireýleri shyǵystan, endi bireýleri soltústikten, ońtústikten, batystan, sonymen qatar baı elderden jáne kedeı elderden kelipti. Onda er azamattar men áıelder de bolypty. Olardyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ultyna, násiline jáne ár tilde sóıleýmen erekshelenedi. Kópshiligi soǵys júrip jatqan jerlerden keldi. Barlyǵyn biriktiretin bir ǵana tilek eken - eshqashan soǵystyń bolmaýy, eshkimde qorqynysh pen úreıdiń bolmaýy, eshqashan adamdardy jazyqsyz kinálamaý.
Sondyqtan da jer betindegi ár adamnyń - onyń ishinde balalardyń da quqyq tizimderi kórsetilipti. Osy quqyqty bilý, qurmetteý úshin olar birigip Zań jazypty. (Slaıd 3)
Bul zań 1948 jyly 10 - jeltoqsanda qabyldanǵan «Adam quqyǵynyń jalpyǵa birdeı deklarasıasy», sonymen qatar 1959 jyly qabyldanǵan «Bala quqyǵy Deklarasıasy», mine osy deklarasıadan keıin 61 el qol qoıǵan 1989 j 20 qarashada «Balalar quqyǵy týraly Konvensıa» qabyldandy. Qazir de buǵan 191 memleket kirgen. Konvensıa degen - arnaýly máseleler jónindegi kelisim shart. Osy Konvensıa negizinde 2002 j tamyzda Qazaqstanda «Balalar quqyǵy týraly» zań qabyldandy. Bul zań 9 - taraý, 53 - bap - tan turady. Osy erejelerdi buljytpaı oryndaý - bizdiń Otanymyz, elimiz, halqymyz aldyndaǵy paryzymyz. Bizdiń ómirdegi keıbir keleńsiz jaǵdaılardyń kóbi bizdiń osy zań talaptaryn, tártip talaptaryn bilmeıtinimizden týyndap jatatyn sekildi.
Osy jınalysty saıahat túrinde ótkizemiz.
Saıahatymyz 5 aıaldamadan turady.
1 - aıaldama «Meniń quqyǵym men mindetim»
2 - aıaldama «Jaǵdaıat sheshý»
3 - aıaldama «Túsinikteme»
4 - aıaldama «Ertegi»
5 - aıaldama «Máre»
Saıahatqa shyǵý úshin kólik tańdap alaıyq. Poıyzǵa otyramyz.
1 - aıaldama «Meniń quqyǵym men mindetim»:
1. Baqytgúl - Meniń óz kitabymdy alyp, ony oqýǵa quqyǵym bar. Maǵan eshkim tyıym sala almaıdy. Men basqalardy renjitpeı, tek jaqsylyq isteýge quqyqtymyn.
2. Islam - Eń birinshi men ómir súrýge, oqýǵa demalýǵa, qydyrýǵa quqyqtymyn. Biraq ol meniń qalaýymsha bolýǵa tıis.
3. Jibek - Óz oıymdy aıtýǵa qalaǵan tilimde jazýǵa, sóıleýge, oqýǵa quqyǵym bar
4. Álı - Oqýǵa, oınaýǵa jáne bárin isteýge, quqyǵym bar
5. Baýyrjan - Maǵan ruqsat etilgen isterdiń bárin oryndaýǵa quqyqtymyn. Oıynshyqtarmen oınaýǵa, bireýge syılaýǵa quqyǵym bar.
6. Toǵjan - Tek jaqsy isterdi isteýge quqyqtymyn, jaman isterdi isteýge quqyǵym joq dep túsinemin.
7 Erkejan - Demalys kúni saıabaqqa, teatrǵa, haıýanattar baǵyna barýǵa quqyqtymyn.
8. Sýltan - Mektepke barýǵa, oqýǵa, sýret salýǵa, bestik baǵa alýǵa quqyqtymyn.
9. Aqbota - Men óz elimniń erkin azamaty bolýǵa, mektepke barýǵa, óz oıymdy ashyq, óz tilimde aıtýǵa quqyǵym bar.
10. Rınat - Biz qaıda júrsek te zańmen qorǵanamyz. Barlyq adam zań aldynda teń.
Mine, balalar, bala quqyǵyn qorǵaý Konvensıasynda osyndaı baptar senderdiń baqytty jáne teń quqyly ómir súrýleriniń kepili bolady eken.
Bala quqyǵy – asa mańyzdy demokratıalyq qundylyq, ol óz boıyna ádette jeke adamnyń zań moıyndaǵan jáne memleket qorǵaıtyn erkindigi men quqyǵyn jınaqtaıdy.
Zań degenimiz ne? - Zań degenimiz, ol ár adamnyń bostandyǵyn, erkindigin basqalardan qorǵaý.
Muǵalim: Adam dúnıege shyr etip kelgen kúnnen onyń ómirin, densaýlyǵyn, tynyshtyǵyn memleketimizdiń Ata Zańy - Konstıtýsıa qorǵaıdy. Adamdardyń ne nársege quqyǵy bar, ne nársege quqyǵy joq? Osy sıaqty suraqtardyń sheshimin tabý úshin biz, árıne adam quqyǵynyń jalpyǵa birdeı Deklarasıasyna úńilemiz.
Eger onda jazylǵannyń bárin oryndasa ómirdegi shatasý da, tártip buzýshylyq ta bolmaıdy dep senemiz.
«Quqyqtyq saýattylyq - zaman talaby» (slaıdymen)
Maqsaty: - quqyq mádenıeti jáne quqyqtyq sanany jetildirý, zańdy is - áreketke sanaly túrde umtylýǵa baýlý
Mindetteri - oqýshylardyń, ata - ananyń boıyna jaǵymdy qasıetterdi jetildirý. - quqyqtyq normalar jáne zańnyń talaptaryna sáıkes óziniń quqyqtyq bilimin kúndelikti ómirdiń naqty jaǵdaılaryna paıdalana bilýin daǵdylandyrý.
Ádisi: oıtalqy, pikirtalas
Kórnekiligi: ınteraktıvti taqta, QR Konstıtýsıasy, «Bala quqtary týraly» Konvensıa, «Bala quqyǵy týraly» zań.
Uıymdastyrý:
Shattyq sheńber.
Meıirimdi júrekpen
Aq peıildi tilekpen
Amandasyp alaıyq
Bir jadyrap qalaıyq!
Muǵalim:
Sálemetsizder me qurmetti ata - analar, balalar, qonaqtar! Búgingi ata - analar jınalysymyzda bizdiń elimizdiń negizgi qujattarymen jáne bala quqyqtary jaıly áńgimeleımiz.
Erte erte ertede adamdar jer sharynyń barlyq buryshynan bir jerge jınalýǵa uıǵarypty. Bireýleri shyǵystan, endi bireýleri soltústikten, ońtústikten, batystan, sonymen qatar baı elderden jáne kedeı elderden kelipti. Onda er azamattar men áıelder de bolypty. Olardyń bir - birinen aıyrmashylyǵy ultyna, násiline jáne ár tilde sóıleýmen erekshelenedi. Kópshiligi soǵys júrip jatqan jerlerden keldi. Barlyǵyn biriktiretin bir ǵana tilek eken - eshqashan soǵystyń bolmaýy, eshkimde qorqynysh pen úreıdiń bolmaýy, eshqashan adamdardy jazyqsyz kinálamaý.
Sondyqtan da jer betindegi ár adamnyń - onyń ishinde balalardyń da quqyq tizimderi kórsetilipti. Osy quqyqty bilý, qurmetteý úshin olar birigip Zań jazypty. (Slaıd 3)
Bul zań 1948 jyly 10 - jeltoqsanda qabyldanǵan «Adam quqyǵynyń jalpyǵa birdeı deklarasıasy», sonymen qatar 1959 jyly qabyldanǵan «Bala quqyǵy Deklarasıasy», mine osy deklarasıadan keıin 61 el qol qoıǵan 1989 j 20 qarashada «Balalar quqyǵy týraly Konvensıa» qabyldandy. Qazir de buǵan 191 memleket kirgen. Konvensıa degen - arnaýly máseleler jónindegi kelisim shart. Osy Konvensıa negizinde 2002 j tamyzda Qazaqstanda «Balalar quqyǵy týraly» zań qabyldandy. Bul zań 9 - taraý, 53 - bap - tan turady. Osy erejelerdi buljytpaı oryndaý - bizdiń Otanymyz, elimiz, halqymyz aldyndaǵy paryzymyz. Bizdiń ómirdegi keıbir keleńsiz jaǵdaılardyń kóbi bizdiń osy zań talaptaryn, tártip talaptaryn bilmeıtinimizden týyndap jatatyn sekildi.
Osy jınalysty saıahat túrinde ótkizemiz.
Saıahatymyz 5 aıaldamadan turady.
1 - aıaldama «Meniń quqyǵym men mindetim»
2 - aıaldama «Jaǵdaıat sheshý»
3 - aıaldama «Túsinikteme»
4 - aıaldama «Ertegi»
5 - aıaldama «Máre»
Saıahatqa shyǵý úshin kólik tańdap alaıyq. Poıyzǵa otyramyz.
1 - aıaldama «Meniń quqyǵym men mindetim»:
1. Baqytgúl - Meniń óz kitabymdy alyp, ony oqýǵa quqyǵym bar. Maǵan eshkim tyıym sala almaıdy. Men basqalardy renjitpeı, tek jaqsylyq isteýge quqyqtymyn.
2. Islam - Eń birinshi men ómir súrýge, oqýǵa demalýǵa, qydyrýǵa quqyqtymyn. Biraq ol meniń qalaýymsha bolýǵa tıis.
3. Jibek - Óz oıymdy aıtýǵa qalaǵan tilimde jazýǵa, sóıleýge, oqýǵa quqyǵym bar
4. Álı - Oqýǵa, oınaýǵa jáne bárin isteýge, quqyǵym bar
5. Baýyrjan - Maǵan ruqsat etilgen isterdiń bárin oryndaýǵa quqyqtymyn. Oıynshyqtarmen oınaýǵa, bireýge syılaýǵa quqyǵym bar.
6. Toǵjan - Tek jaqsy isterdi isteýge quqyqtymyn, jaman isterdi isteýge quqyǵym joq dep túsinemin.
7 Erkejan - Demalys kúni saıabaqqa, teatrǵa, haıýanattar baǵyna barýǵa quqyqtymyn.
8. Sýltan - Mektepke barýǵa, oqýǵa, sýret salýǵa, bestik baǵa alýǵa quqyqtymyn.
9. Aqbota - Men óz elimniń erkin azamaty bolýǵa, mektepke barýǵa, óz oıymdy ashyq, óz tilimde aıtýǵa quqyǵym bar.
10. Rınat - Biz qaıda júrsek te zańmen qorǵanamyz. Barlyq adam zań aldynda teń.
Mine, balalar, bala quqyǵyn qorǵaý Konvensıasynda osyndaı baptar senderdiń baqytty jáne teń quqyly ómir súrýleriniń kepili bolady eken.
Bala quqyǵy – asa mańyzdy demokratıalyq qundylyq, ol óz boıyna ádette jeke adamnyń zań moıyndaǵan jáne memleket qorǵaıtyn erkindigi men quqyǵyn jınaqtaıdy.
Zań degenimiz ne? - Zań degenimiz, ol ár adamnyń bostandyǵyn, erkindigin basqalardan qorǵaý.
Muǵalim: Adam dúnıege shyr etip kelgen kúnnen onyń ómirin, densaýlyǵyn, tynyshtyǵyn memleketimizdiń Ata Zańy - Konstıtýsıa qorǵaıdy. Adamdardyń ne nársege quqyǵy bar, ne nársege quqyǵy joq? Osy sıaqty suraqtardyń sheshimin tabý úshin biz, árıne adam quqyǵynyń jalpyǵa birdeı Deklarasıasyna úńilemiz.
Eger onda jazylǵannyń bárin oryndasa ómirdegi shatasý da, tártip buzýshylyq ta bolmaıdy dep senemiz.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
