Shynshyldyq – adamdyqtyń belgisi
Tárbıe saǵatynyń taqyryby: Shynshyldyq – adamdyqtyń belgisi
Maqsaty: Shyndyq uǵymynyń adamgershilik qundylyǵy retindegi mańyzdylyǵyn ashý.
Mindetteri: Shyndyqpen ótirikti ajyrata bilý jaıynda oılarymen bólisý, meıirimdilik adamı qasıetimen ózara adal qarym - qatynas jasaý iskerlikterin damytý - shynshyl, adal bolýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: suraq - jaýap, túsindirý, sanalaý.
Kórnekilik: Oqýlyq, kórinis, klaster.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi. Ár kúnimizdi jaqsy sózderden bastaıyq.
Qaıyrly kún qurmetti oqýshylar! Qosh kelipsizder, ustazdar!
Búgin, balalar, biz sendermen «Shynshyldyq adamdyqtyń belgisi» atty taqyryp jaıly oı bólisemiz.
Sahnalaý «Túlki men eshki» (ertegi)
Oqýshylar osy ertegi jaıly kórinis kórsetedi.
- Túlkige qandaı minezdemeler berer edińder?
- Al eshkige she?
- Balalar, sender qalaı oılaısyńdar túlki shyn aıtty ma?
- Túlkiniń áreketi durys pa?
- Balalar, sender keıbir sátterde ótirik aıtqan kezderiń boldy ma?
- Ótirik adamǵa qandaı zıan ákeledi?
- Al shyndyq ne úshin kerek dep oılaısyńdar?
- Shynshyl bala qandaı bolady.
Tynyshtyq sáti:
- Balalar denemizde túzý ustap, bastaryńdy joǵary kóterip, yńǵaılanyp otyryńdar, kózderińdi jumsańdar da bolady. Aýany tereń jutyp, erkin tynys alyńdar. Endi kózimizdi ashaıyq.
- Taqtadaǵy sóılemdi oqytý. Ótirik órge baspaıdy. Bul búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń dáıeksózi, halyq danalyǵy.
- Balalar, adam ótirik aıtqanda ótirigin bireý bilip qoıa ma dep qınalady. Shyndyq ashylyp qala ma dep seziktenedi: Rasynda, ótirik uzaqqa barmaıdy, shyndyq qashanda jeńip shyǵady, ol ótirik aıtqan adam uıatqa qalady. Ótirik aıtyp uıatqa qalǵansha shyndyqty aıtyp qateligimizdi moıyndaǵan durys. Mundaı áreket jasaý – adamdyqtyń belgisi bolyp tabylady. Mine, sondyqtan da dana halyq «Ótirik órge baspaıdy» dep ósıet qaldyrǵan. Sondyqtan biz shynshyl bolyp, ótirik aıtpaýymyz kerek. Shynshyl bolý kez kelgen adamnyń óz qolynda. Ol bizdiń ishki jan dúnıemizden bastaý alady. Adamnyń kóńili taza, peıili keń, adal, shynshyl bolǵanda ǵana ádildikke qol jetkizedi. Elge syıly bolady. Al ótirik aıtqan adamǵa kópshilik jaqyndaǵysy kelmeıdi. Ol óziniń syıyn joǵaltady.
Klaster qurastyrý:
- Balalardyń aldyna sózder jazylǵan qaǵazdar taratý. Baqyt, qýanysh, renjitedi, uıat, senimdilik, senimsizdik, jamandyq, jaqsylyq. Osy sózderdiń ornyn anyqtap, ornalastyrý. Shyndyq nege jetkizedi? Ótirik nege jetkizedi?
Qorytyndylaý:
- Balalar, ótiriktiń adamǵa paıdasy bar ma eken? ( Ótiriktiń adamǵa paıdasy joq ) Ol saǵan ýaqytsha ǵana paıda ákeledi de, ómir boıy ótirikshi degen atqa ıe bolady ekensiń. Ótirik aıtyp ómir boıy jaman adam bolǵansha, shyndyqty aıtyp adal adam bolǵan durys. Shyndyq saǵan ómirlik qýanysh syılaıdy.
Júrekten júrekke:
Taqtada kún tárizdes dóńgelek qaǵaz, ortasynda « men qandaı balamyn?» dep jazylǵan.(Jaqsy sózder jazý)
- Balalar, bárimiz birigip jaqsy sózderge tolyp jarqyraǵan, shýaǵy meıirimmen tógilip turǵan «kúndi» qurastyrdyq. Kún shýaqtary bizge jylýlyq syılap tur. Biz de sol kún sıaqty dostarymyzǵa jáne ózimizge tek qana jaqsylyq syılaı otyryp, shyndyq jaıly óleń shýmaǵyn júrekten – júrekke jetkizeıik.
- Qanekı, qoldarymyzdy kótereıik bir – birimizge alaqanymyzdy jaqyndataıyq, shyndyq jalynyn sezineıik.
Ár nárseniń baılamyn,
Shyndyqpenen shesheıik.
Daq túsirmeı júrekke,
Tátti ǵumyr kesheıik.
- Al, balalar, sabaǵymyzdy jaqsy sózdermen bastasaq. Endi jaqsy tilekpen sabaǵymyzdy aıaqtaıyq.
- Kelgenderińizge rahmet!
- Saý bolyńyzdar!
Shynshyldyq – adamdyqtyń belgisi. júkteý
Maqsaty: Shyndyq uǵymynyń adamgershilik qundylyǵy retindegi mańyzdylyǵyn ashý.
Mindetteri: Shyndyqpen ótirikti ajyrata bilý jaıynda oılarymen bólisý, meıirimdilik adamı qasıetimen ózara adal qarym - qatynas jasaý iskerlikterin damytý - shynshyl, adal bolýǵa tárbıeleý.
Sabaqtyń ádis - tásilderi: suraq - jaýap, túsindirý, sanalaý.
Kórnekilik: Oqýlyq, kórinis, klaster.
Sabaqtyń barysy:
1. Uıymdastyrý kezeńi. Ár kúnimizdi jaqsy sózderden bastaıyq.
Qaıyrly kún qurmetti oqýshylar! Qosh kelipsizder, ustazdar!
Búgin, balalar, biz sendermen «Shynshyldyq adamdyqtyń belgisi» atty taqyryp jaıly oı bólisemiz.
Sahnalaý «Túlki men eshki» (ertegi)
Oqýshylar osy ertegi jaıly kórinis kórsetedi.
- Túlkige qandaı minezdemeler berer edińder?
- Al eshkige she?
- Balalar, sender qalaı oılaısyńdar túlki shyn aıtty ma?
- Túlkiniń áreketi durys pa?
- Balalar, sender keıbir sátterde ótirik aıtqan kezderiń boldy ma?
- Ótirik adamǵa qandaı zıan ákeledi?
- Al shyndyq ne úshin kerek dep oılaısyńdar?
- Shynshyl bala qandaı bolady.
Tynyshtyq sáti:
- Balalar denemizde túzý ustap, bastaryńdy joǵary kóterip, yńǵaılanyp otyryńdar, kózderińdi jumsańdar da bolady. Aýany tereń jutyp, erkin tynys alyńdar. Endi kózimizdi ashaıyq.
- Taqtadaǵy sóılemdi oqytý. Ótirik órge baspaıdy. Bul búgingi bizdiń sabaǵymyzdyń dáıeksózi, halyq danalyǵy.
- Balalar, adam ótirik aıtqanda ótirigin bireý bilip qoıa ma dep qınalady. Shyndyq ashylyp qala ma dep seziktenedi: Rasynda, ótirik uzaqqa barmaıdy, shyndyq qashanda jeńip shyǵady, ol ótirik aıtqan adam uıatqa qalady. Ótirik aıtyp uıatqa qalǵansha shyndyqty aıtyp qateligimizdi moıyndaǵan durys. Mundaı áreket jasaý – adamdyqtyń belgisi bolyp tabylady. Mine, sondyqtan da dana halyq «Ótirik órge baspaıdy» dep ósıet qaldyrǵan. Sondyqtan biz shynshyl bolyp, ótirik aıtpaýymyz kerek. Shynshyl bolý kez kelgen adamnyń óz qolynda. Ol bizdiń ishki jan dúnıemizden bastaý alady. Adamnyń kóńili taza, peıili keń, adal, shynshyl bolǵanda ǵana ádildikke qol jetkizedi. Elge syıly bolady. Al ótirik aıtqan adamǵa kópshilik jaqyndaǵysy kelmeıdi. Ol óziniń syıyn joǵaltady.
Klaster qurastyrý:
- Balalardyń aldyna sózder jazylǵan qaǵazdar taratý. Baqyt, qýanysh, renjitedi, uıat, senimdilik, senimsizdik, jamandyq, jaqsylyq. Osy sózderdiń ornyn anyqtap, ornalastyrý. Shyndyq nege jetkizedi? Ótirik nege jetkizedi?
Qorytyndylaý:
- Balalar, ótiriktiń adamǵa paıdasy bar ma eken? ( Ótiriktiń adamǵa paıdasy joq ) Ol saǵan ýaqytsha ǵana paıda ákeledi de, ómir boıy ótirikshi degen atqa ıe bolady ekensiń. Ótirik aıtyp ómir boıy jaman adam bolǵansha, shyndyqty aıtyp adal adam bolǵan durys. Shyndyq saǵan ómirlik qýanysh syılaıdy.
Júrekten júrekke:
Taqtada kún tárizdes dóńgelek qaǵaz, ortasynda « men qandaı balamyn?» dep jazylǵan.(Jaqsy sózder jazý)
- Balalar, bárimiz birigip jaqsy sózderge tolyp jarqyraǵan, shýaǵy meıirimmen tógilip turǵan «kúndi» qurastyrdyq. Kún shýaqtary bizge jylýlyq syılap tur. Biz de sol kún sıaqty dostarymyzǵa jáne ózimizge tek qana jaqsylyq syılaı otyryp, shyndyq jaıly óleń shýmaǵyn júrekten – júrekke jetkizeıik.
- Qanekı, qoldarymyzdy kótereıik bir – birimizge alaqanymyzdy jaqyndataıyq, shyndyq jalynyn sezineıik.
Ár nárseniń baılamyn,
Shyndyqpenen shesheıik.
Daq túsirmeı júrekke,
Tátti ǵumyr kesheıik.
- Al, balalar, sabaǵymyzdy jaqsy sózdermen bastasaq. Endi jaqsy tilekpen sabaǵymyzdy aıaqtaıyq.
- Kelgenderińizge rahmet!
- Saý bolyńyzdar!
Shynshyldyq – adamdyqtyń belgisi. júkteý
You Might Also Like
