Tarıhı sanany jańǵyrtý
N.Á.Nazarbaev'' Elimiz jańa tarıhı kezeńge aıaq basty. Men jyl basyndaǵy halyqqa Joldaýymda Qazaqstannyń úshinshi jańǵyrýy bastalǵanyn jarıaladym.Osylaısha, biz qaıta túleýdiń aıryqsha mańyzdy eki prosesi – saıası reforma men ekonomıkalyq jańǵyrýdy qolǵa aldyq.Bizdiń maqsatymyz aıqyn, baǵytymyz belgili, ol – álemdegi eń damyǵan 30 eldiń qataryna qosylý''.
Atalǵan eki jańǵyrý prosesiniń de naqty maqsat-mindetteri, basymdyqtary men oǵan jetkizetin joldary bar. Men kózdegen jumystarymyzdyń bári der ýaqytynda jáne barynsha tıimdi júzege asaryna senimdimin. Biraq, oılaǵanymyz oryndalý úshin munyń ózi jetkiliksiz.
Maqsatqa jetý úshin bizdiń sanamyz isimizden ozyp júrýi, ıaǵnı odan buryn jańǵyryp otyrýy tıis. Bul saıası jáne ekonomıkalyq jańǵyrýlardy tolyqtyryp qana qoımaı, olardyń ózegine aınalady.
Rýhanı jańǵyrý tek búgin bastalatyn jumys emes.
Biz Táýelsizdik kezeńinde bul baǵytta birneshe aýqymdy is atqardyq.
2004 jyly «Mádenı mura» baǵdarlamasy aıasynda Qazaqstan aýmaǵyndaǵy tarıhı-mádenı eskertkishter men nysandardy jańǵyrttyq.
2013 jyly «Halyq – tarıh tolqynynda» baǵdarlamasy arqyly álemniń eń beldi arhıvterinen tól tarıhymyzǵa qatysty qujattardy júıeli túrde jınap, zerttedik.
Men halqymnyń taǵylymy mol tarıhy men erte zamannan arqaýy úzilmegen ulttyq salt-dástúrlerin aldaǵy órkendeýdiń berik dińi ete otyryp, árbir qadamyn nyq basýyn, bolashaqqa senimmen bet alýyn qalaımyn.
Bul rette, tutas qoǵamnyń jáne árbir qazaqstandyqtyń sanasyn jańǵyrtýdyń birneshe baǵytyn atap óter edim.
1. Básekelik qabilet
Básekelik qabilet degenimiz-básekelestik adamzat ómiriniń ár satysynda, ár salasynda kezdesedi. Básekelestik ortasy joq jer múlde bolmaıdy. Sondyqtan "básekelestikke" anaý aıtqandaı kesip-piship, básekelestik mynaý dep anyqtama berý qıyn. Árkim óz mamandyǵy men qyzmeti, turmysy men bilimi turǵysynan túrli anyqtama berýi múmkin.Básekelestik zamanǵa, mekenge saı ózgerip, damyp otyratyn adamdyq ómirge tán, tabıǵı jáne máńgilik toqtaýsyz úrdis.
2. Pragmatızm
Qanymyzǵa sińgen kóptegen daǵdylar men taptaýryn bolǵan qasań qaǵıdalardy ózgertpeıinshe, bizdiń tolyqqandy jańǵyrýymyz múmkin emes.
3. Ulttyq biregeılikti saqtaý
Ulttyq jańǵyrý degen uǵymnyń ózi ulttyq sananyń kemeldenýin bildiredi.
Onyń eki qyry bar.
Birinshiden, ulttyq sana-sezimniń kókjıegin keńeıtý.
Ekinshiden, ulttyq bolmystyń ózegin saqtaı otyryp, onyń birqatar sıpattaryn ózgertý.
4. Bilimniń saltanat qurýy
Bilimdi, kózi ashyq, kókiregi oıaý bolýǵa umtylý – bizdiń qanymyzda bar qasıet.
Elbasy Nursultan Nazarbaev «Bolashaqqa baǵdar: rýhanı jańǵyrý» atty maqalasynda: «Tabysty bolýdyń eń irgeli, basty faktory bilim ekenin árkim tereń túsinýi kerek. Jastarymyz basymdyq beretin mejelerdiń qatarynda bilim árdaıym birinshi orynda turýy shart. Sebebi, qundylyqtar júıesinde bilimdi bárinen bıik qoıatyn ult qana tabysqa jetedi»
Qazaqstan jańa táýelsiz memleket qura
otyryp, Birinshi jańǵyrýdy júzege asyrdy.
Sosyn, 2030-Strategıasyn qabyldap
jáne Astanany salyp, Qazaqstan 50 da-
myǵan eldiń qataryna endi – bul Ekinshi
jańǵyrýdyń nátıjeleri.
Ústimizdegi jyldan bastap, Qazaqstan ja-
handyq básekelik qabiletke qol jetkizýge
baǵyttalǵan eldiń Úshinshi jańǵyrýyn iske asyrýǵa kiristi. Basty maqsat – Ult jospa-
ryn oryndaý negizinde álemniń 30 ozyq
eliniń qataryna ený.
Qazaqstan Prezıdenti eldiń júıeli jáne
dáıekti evolúsıalyq damýyn kózdeıtin
memlekettik saıasattyń ózara baılany-
sy men sabaqtastyǵyna kóńil bóle oty-
ryp, elimiz aıaq basqan jańa tarıhı kezeńge tán qaýipter men syn-qaterlerdi jan-jaqty baǵalaı kele óziniń rýhanı jańǵyrý turǵysynan bolashaqqa tereń kózqarasyn baıandady.
Elbasy N.Á.Nazarbaev «Eki dáýir túıisken shaqta Qazaqstanǵa túbegeıli jańǵyrý jáne jańa ıdeıalar arqyly bolashaǵyn baıandy ete túsýdiń teńdessiz tarıhı múmkindigi berilip otyr… Men barsha qazaqstandyqtar, ásirese, jas urpaq jańǵyrý jónindegi osynaý usynystardyń mańyzyn tereń túsinedi dep senemin. Jańa jaǵdaıda jańǵyrýǵa degen ishki umtylys – bizdiń damýymyzdyń eń basty qaǵıdasy», -dep el keleshegine úmit artady.
Memleket pen ult quryshtan quıylyp, qatyp qalǵan dúnıe emes, únemi damyp otyratyn tiri aǵza ispetti. Ol ómir súrý úshin zaman aǵymyna sanaly túrde beıimdelýge qabiletti bolýy kerek.
Jańa jahandyq úrdister eshkimnen suramaı, esik qaqpastan birden tórge ozdy. Sondyqtan, zamanǵa sáıkes jańǵyrý mindeti barlyq memleketterdiń aldynda tur.
Endeshe, rýhanı jańarý arqyly álem moıyndar tabysty el bolyp, jarqyn bolashaqqa degen senim men úmitti úndestire otyryp, barshamyz birlik týy astynda baqytqa birge jeteıik!