InfoHub Logo

Matematıka
Taqyryby: Tik buryshty paralelepıpedtiń jáne onyń kólemi
Maqsaty:
1. Deneniń kólemi jáne kólemniń ólshem birlikteri týraly túsinikterin qalyptastyrý;
2. Kólemniń jańa ólshem birlikterimen tanystyrý jáne olardyń arasyndaǵy qatynasty qoıý.
3. Olardy uqyptylyqqa, izdenimpazdyqqa tárbıeleý.
Sabaqtyń túri: aralas
Ádisi: túsindirý, suraq - jaýap, ózdik, esepteý, salystyrý.
Kórnekiligi: qosymsha tapsyrmalar jazylǵan úlestirmeler, kesteler

Sabaqtyń barysy:
İ. Uıymdastyrý kezeńi. Sabaqqa daıarlyq, amandasý, túgendeý.
Sabaǵymyz bastaldy, balalarǵa paıdaly.
Bárin uǵyp alyńdar, sanaýǵa zer salyńdar

İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý: № 3 tekserý.

İİİ. Ótkendi pysyqtaý: Aýyzsha jumys. Zeıindilik oıyny:
- «Kompúter» dıdaktıkalyq oıyny. Muǵalim tapsyrmalar tizbegin oqıdy, oqýshylar jaýabyn aıtady.
7 200: 8 + 100 – 190: 9 ∙ 1 000 = 4 000
8 ∙ 50 + 1 000: 2 ∙ 8 – 5 000: 2 ∙ 7 = 2 100
- Kórkem jazý mınýty.
- 57 615 sanyn jazyńdar. Sandardaǵy tolyq ondyqtar, júzdikter, myńdyqtar, ondyq myńdardy atańdar.

İÚ. Jańa sabaq: 1. túsindirý, eske túsirý, qaıtalaý.
№ 1. Kólemniń ólshem birlikterin esińe túsir.
Kesteden geometrıalyq denelerdiń ataýyn oqyńdar. Artyq sózdi tap. (paralelepıped, tekshe, sharshy. Artyq sóz: sharshy. Óıtkeni sharshy – jazyq fıgýra, al qalǵandary – kólemdi deneler). Qandaı fıgýralardyń kólemin esepteýge bolady.
Muǵalim artyq fıgýrany tabýdy usynady. Taqtaǵa sýret ilinedi. Teksheniń nege artyq ekenin dáleldeıdi (barlyq fıgýralar jazyq, al tekshe – kólemdi)

«Kólem» degen sózdi qalaı túsinesińder? Kólemderi ár túrli qoraptardy alyp, olardyń kólem jaǵynan úlken, kishi ekendigin salystyrý.
№ 1(á). Salystyr. 5 m3 > 5 000 000sm3 10 000 sm3 > 5 dm3 5 sm3 = 5 000 mm3 t. s. s.
№ 2. Juptyq jumys. Kórsetilgen ólshem birlikterine órnekte.
12m3 = 12 000 000sm3 8 000 000mm3 = 8 000sm3 12dm3 = 12 000sm3 t. s. s.

Ú. Jańa sabaqty pysyqtaý: Esep shyǵarý:
№ 3. Aýyzsha salystyrý.
№ 4. Aýyzsha.
Teksheniń kólemi: V = a • a • a.
Tik buryshty paralelepıpedtiń kólemi: V = a • b • c
a - uzyndyǵy, b - eni, c – bıiktigi.
№ 5. Tiktórtburyshtardyń belgisiz qabyrǵasy men perımetrin tap.
Tik buryshty paralelepıpedtiń jáne onyń kólemi júkteý