Sońǵy jańartý

(Ózgertilgen ýaqyty 1 aı buryn)
Iesiz qorada
Japanda jalǵyz jattym elden jyraq,
Kóp ishi bolmaǵan soń maǵan turaq,
Jasymnan súıgen ómirim – ońashalyq,
Qartaıyp, aljyp tur ǵoı deme, shyraq!

Eshkimge tezegimdi ter demeımin,
Et asyp, shaı qaınatyp ber demeımin,
Jumysty álim kelgen bireýge artyp,
Quldanbaq azattardy jón demeımin.

Qalsa da halqym bilmeı ólgenimdi,
Daǵdyrǵa baıqadyń ba kóngenimdi,
Kez bolyp kezip júrip óz basyma,
Aıtaıyn bir azǵana kórgenimdi.

Men bıyl jalǵyz jattym, elden qalyp,
Júrgem joq ıt júgirtip, búrkit salyp.
Aýlaqta oıǵa kelgen óleń jazyp,
Qonýshy em erikkende elge baryp.

Ketýshi em qulyp salyp elge ketsem,
Barýshy em otyn alyp, qaıta jetsem.
Jatýshy em birneshe kún japa-jalǵyz,
Óleń men jyr jazýdy talap etsem.

Bir kúni baryp edim ıesiz tamǵa,
Kelipti eki kisi osy mańǵa.
Tamaq qyp un, maıymdy jep ketipti,
«Ańshy ma, álde kim?» dep qaldym tańǵa.

Júr edim sol ekeýdiń izin shalyp,
Gepeýdiń soldattary kelip qalyp:
«Qashqynmen habarlasyp júrsiń ǵoı»,– dep,
Áketti Baıqoshqarǵa ustap alyp.

Ar qaraı Baıqoshqardan bara jatyp,
Arqar dep, qarańǵyda bir qoıdy atyp,
Tımedi esh bir oǵy toqtysyna,
Soldattar tórt atsa da tarsyldatyp.

Qoıy eken Mıǵrajdyń ıesiz ketken,
Oq tıip saýlyǵyna qaza jetken,
Qoı menen ekeýmizde túk jazyq joq.
Kúnámiz – erkin ómir talap etken.

Meni olar Baqanasqa alyp bardy,
Bastyqqa jaıymdy aıtyp habar saldy:
«Alamyn erteń jaýap shaıdan keıin,
Bir úıge qondyr,– depti,– kári shaldy».

Aıtmyrza soldattarmen kelgen birge:
«Tamaqtan,– dedi maǵan,– úıge kir de».
Árinniń úıine ákep qonaq qyldy,
Dedi de: «Erteń jolyq komandırge».

Sol úıde ábden toıyp tamaqtandym,
Jaılanyp jyly tamda jatyp qaldym.
Tań atyp, shaıǵa qanyp alǵannan soń,
Komandır shaqyrǵan soń, soǵan bardym.

Ol menen jaýap aldy kidirmeı-aq:
«Jansyń,– dep,– naǵyp júrgen jeke saıaq?»
Bosatty, biraz jaýap aldy-daǵy,
Uqqan soń ómirimdi bastan-aıaq.

Qoı óldi, tórt atsa da toqtysy saý,
Nemene shyn kezdeısoq emeı mynaý?
Tolyq erik shyn adamda joq ekenin
Oılasań, osy sózden baıqarsyń-aý.

Qaıter em sonda meni qoısa jaýyp,
Jalǵanmen qutylǵan joq aıla taýyp,
Shyndy aıttym, shynǵa nandy, shyn – súıenishim,
Juǵar dep aqqa pále qylman qaýyp!

Qorama anaý kelgen eki kisi,
O da eken gepeýlerdiń sholǵynshysy,
Taba almaı jaman tamdy, túnde ash jatyp,
Kez kelip, tamaqtanyp ketken isi.

Dúnıeniń kezi bıler kóp jumysyn,
Minekı, kezdeısoqtan kórgen isim,
Daǵdyrdyń tolqynymen aǵyp júrip,
Aıtaıyn kórgenimniń ekinshisin!


Iesiz qoraǵa ekinshi barǵanda

Qoraǵa senbi kúni taǵy bardym,
Ot jaǵyp, shaı qaınatyp, otyn jardym.
Udaıy kúni-túni boran bolyp,
Elsizde eki kúndeı jatyp qaldym.

Kúrsinip, kúrildep tur muńly boran,
Degendeı «sorly shalym, kebinge oran».
Qaqpaǵa sırek sharbaq pana bolmaı,
Qar boldy shoshala men tamam qoram.

Aq qyraý ústi-basy qońyr attyń,
Qar basty aqqan kózin tas bulaqtyń.
Atymdy sýǵara almaı, qarlatamyn,
Tapjylmaı sol qorada úsh kún jattym.

Sharbaqty qara jippen tartyp baılap,
İshinen pishen tyǵyp, qoıdym jaılap,
Atymnyń ústin súrtip, pishen salsam,
Oqyranyp, sý suraıdy «aǵataılap».

Sóılestim sol atpenen biraz ǵana,
Bar ǵoı dep aıýanda da aqyl-sana.
«Shydaı tur biraz kúnge, janýarym,
Bararmyz, kún ashylyp, elge jańa».

Ol aıtty: «Men shydarmyn qarlasam da,
Neshe kún Baıqoshqarǵa barmasań da.
İshetin ystyq qylyp otynyń joq.
Boranda taba almassyń qarmasań da».

«Ákelgem áneý kúni jipke taǵyp,
Jartysyn sholǵynshylar ketken jaǵyp,
Qaldyrdym kúnge senbeı, biraz otyn,
Saqtanbaı, kóp jaǵaıyn ony naǵyp».

«Eı, ıem! Elsizdegi sen bir kárip,
Taǵy bop, japan dúzde júrsiń aryp.
Qýaryp qý dalada jatqanyńsha,
Boranda jylynsańshy elge baryp».

«Bul boran ketirdi ǵoı eldiń kúıin,
Kıip ap, malyn jaılap, jyrtyq kıim.
Qysylyp júrgen shyǵar ábiger bop,
Barýdan paıda shyqpas jalǵyz tıyn.

Olarǵa osy boran – aýyr qonaq,
Barmaǵan kún ashylmaı bolar jón-aq,
Qyspenen «meni kút» dep birge qyspaı.
Jatamyn ólsem-daǵy, sózim – sol-aq!»


You Might Also Like

Jańalyqtar

Jarnama