ادەبي-مونتاج «ءتىلىم –تاۋسىلماس جىرىم!»
ادەبي - مونتاج «ءتىلىم – تاۋسىلماس جىرىم!»
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ءوز انا ءتىلىنىڭ ءقادىر - قاسيەتىن ءبىلىپ، ءوز انا ءتىلىنىڭ كوركەمدىگىن سەزىنىپ، ءسوز قۇدىرەتىن ءتۇسىنىپ، ونىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزىن ۇعۋعا ۇيرەتۋ.
2. ءتىل اۋەزدىلىگىن، كوركەمدىگىن، بايلىعىن، شەشەندىگىن كورسەتەتىن ناقىل سوزدەر، ماقال - ماتەلدەر ارقىلى وقۋشى دۇنيەتانىمىن، وي ءورىسىن دامىتۋ.
3. ءتىل تازالىعىن ساقتاۋ، مادەنيەتتى سويلەۋ، شەشەندىك ونەردى وقۋشى بويىنا سىڭىرە وتىرا، انا تىلىنە سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىرۋ، مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋگە اتسالىسۋعا شاقىرۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، بەكەتتەر - توپ اتتارى جازىلعان پلاكاتتار، «انا ءتىلى – رۋحاني دامۋ نەگىزى» كىتاپ كورمەسى.
ق. ر. مەملەكەتتىك ءانۇرانى ورىندالادى.
ءمۇعالىم:
- اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلىپ، 1991 جىلى ەلىمىز ەگەمەندىگىن الىپ، ءوز الدىنا تاۋەلسىز ەل بولدىق.
«وتانى ءبىردىڭ – تىلەگى ءبىر، جۇرەگى ءبىر» دەگەن جاقسى ءسوز بار. «ءجۇزى باسقا بولسا دا جۇرەگى ءبىر، ءتىلى باسقا بولسا دا تىلەگى ءبىر، اتاسى باسقا بولسا دا وتانى ءبىر» قانشاما ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ وتىرعان قازاقستان اتتى ەلمىز، كوپ ۇلت وكىلدەرى تۇراتىن ەل بولۋىمىز – ءبىزدىڭ بايلىعىمىز، ماقتانىشىمىز.
«ەل بىرلىگى – ەڭ اسىل قاسيەت، بىرلىك، ىنتىماق، سابىرلىق پەن پاراساتتىلىق، ەڭ الدىمەن وزىمىزگە كەرەك دەپ كورەگەندىلىكپەن ەلباسىمىز ايتقانداي ءبىز سياقتى مەملەكەتتىڭ دامۋ بولاشاعىنىڭ ءبىر كوزى حالىقتارىنىڭ بىرلىگى».
«قۋان حالقىم،
قۋاناتىن كۇن بۇگىن!
ءتىل زاڭىنىڭ كۇشىنە ەنگەن كۇن بۇگىن»- دەپ اقىندارىمىز جىرلاعانداي 21 – قىركۇيەك «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى.
2 – ءمۇعالىم:
قۇرمەتتى وقۋشىلار، ۇستازدار!
تامىرىڭدى تامىرسىزدىق ىندەتىنەن قالقالا،
ءار ادامدا ءوز اناسىنان باسقا
جەبەپ تۇرار، دەمەپ تۇرار ارقالا
بولۋ كەرەك قۇدىرەتتى ءتورت انا
تۋعان جەرى – ءتۇپ قازىعى ايبىنى،
تۋعان ءتىلى – ساتىلمايتىن بايلىعى،
قادامىنا شۋاق شاشار ۇنەمى
جانە تۋعان تاريحى ەسكە الۋعا قانشاما
اۋىر، ءارى قاسىرەتتى بولسا دا،
ءتورت اناعا جاعداي جاساي الماعان
پەندەلەردىڭ باسى قايدا قالماعان
ەشقاشان دا ب ا ق جۇلدىزى جانباعان
قاسيەتتى بۇل ءتورت انا تاعدىرىڭنىڭ تىنىسى
ءتورت انا ءۇشىن بولعان كۇرەس كۇرەستەردىڭ ۇلىسى – دەپ، م. شاحانوۆ جىرلاعانداي، حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە بايلانىستى. ءتىل – حالىقتىڭ جانى، ءسانى. ادامدى مۇراتقا جەتكىزەتىن انا ءتىلى مەن اتا ءداستۇرى. ەندەشە، تىلگە قانداي قۇرمەت كورسەتسەك تە لايىق. ءتىل مەرەكەسى، ءتىل سالتاناتى، ءتىل قۋانىشى قۇتتى بولسىن!
1 - وقۋشى: سالەم، دوستىم!
2 – وقۋشى: سالەم، قالىڭ قالاي؟
- جاقسى! دوستىم، بۇگىن 5 - سىنىپ وقۋشىلارى وسى جەرگە نە ءۇشىن جينالعانىن بىلەسىڭ بە؟
- يا زنايۋ، دليا چەگو سوبراليس سەگودنيا ۆسە زدەس. ۆسە مى سوبراليس دليا توگو چتوبى وتمەتيت «دەن يازىكوۆ نارودوۆ كازاحستانا» كوتورىي پرازدنۋەتسيا ۆ ناشەي سترانە س 1998 گودا.
- ءقادىرلى، ۇستازدار مەن وقۋشىلار! وسى مەرەكەگە ارنالعان ادەبي مونتاجىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!
- ءتىلىم بار دا، قازاعىم بار، حالقىم بار
كەڭ دالاداي جينالماعان شالعايى
اڭقاۋ، اشىق مىنەزىم بار اڭقىلدار.
- تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار،
تۋعان تىلدە ءانىم مەنەن ءسانىم بار
تۋعان ءتىلىم ءتىل بولۋدان قالسا ەگەر،
ماقساتى:
1. وقۋشىلاردى ءوز انا ءتىلىنىڭ ءقادىر - قاسيەتىن ءبىلىپ، ءوز انا ءتىلىنىڭ كوركەمدىگىن سەزىنىپ، ءسوز قۇدىرەتىن ءتۇسىنىپ، ونىڭ ادام ومىرىندەگى ماڭىزىن ۇعۋعا ۇيرەتۋ.
2. ءتىل اۋەزدىلىگىن، كوركەمدىگىن، بايلىعىن، شەشەندىگىن كورسەتەتىن ناقىل سوزدەر، ماقال - ماتەلدەر ارقىلى وقۋشى دۇنيەتانىمىن، وي ءورىسىن دامىتۋ.
3. ءتىل تازالىعىن ساقتاۋ، مادەنيەتتى سويلەۋ، شەشەندىك ونەردى وقۋشى بويىنا سىڭىرە وتىرا، انا تىلىنە سۇيىسپەنشىلىگىن قالىپتاستىرۋ، مەملەكەتتىك ءتىل مارتەبەسىن كوتەرۋگە اتسالىسۋعا شاقىرۋ.
كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، بەكەتتەر - توپ اتتارى جازىلعان پلاكاتتار، «انا ءتىلى – رۋحاني دامۋ نەگىزى» كىتاپ كورمەسى.
ق. ر. مەملەكەتتىك ءانۇرانى ورىندالادى.
ءمۇعالىم:
- اق تۇيەنىڭ قارنى جارىلىپ، 1991 جىلى ەلىمىز ەگەمەندىگىن الىپ، ءوز الدىنا تاۋەلسىز ەل بولدىق.
«وتانى ءبىردىڭ – تىلەگى ءبىر، جۇرەگى ءبىر» دەگەن جاقسى ءسوز بار. «ءجۇزى باسقا بولسا دا جۇرەگى ءبىر، ءتىلى باسقا بولسا دا تىلەگى ءبىر، اتاسى باسقا بولسا دا وتانى ءبىر» قانشاما ۇلتتار مەن ۇلىستاردىڭ باسىن بىرىكتىرىپ وتىرعان قازاقستان اتتى ەلمىز، كوپ ۇلت وكىلدەرى تۇراتىن ەل بولۋىمىز – ءبىزدىڭ بايلىعىمىز، ماقتانىشىمىز.
«ەل بىرلىگى – ەڭ اسىل قاسيەت، بىرلىك، ىنتىماق، سابىرلىق پەن پاراساتتىلىق، ەڭ الدىمەن وزىمىزگە كەرەك دەپ كورەگەندىلىكپەن ەلباسىمىز ايتقانداي ءبىز سياقتى مەملەكەتتىڭ دامۋ بولاشاعىنىڭ ءبىر كوزى حالىقتارىنىڭ بىرلىگى».
«قۋان حالقىم،
قۋاناتىن كۇن بۇگىن!
ءتىل زاڭىنىڭ كۇشىنە ەنگەن كۇن بۇگىن»- دەپ اقىندارىمىز جىرلاعانداي 21 – قىركۇيەك «قازاقستان حالىقتارىنىڭ تىلدەرى كۇنى.
2 – ءمۇعالىم:
قۇرمەتتى وقۋشىلار، ۇستازدار!
تامىرىڭدى تامىرسىزدىق ىندەتىنەن قالقالا،
ءار ادامدا ءوز اناسىنان باسقا
جەبەپ تۇرار، دەمەپ تۇرار ارقالا
بولۋ كەرەك قۇدىرەتتى ءتورت انا
تۋعان جەرى – ءتۇپ قازىعى ايبىنى،
تۋعان ءتىلى – ساتىلمايتىن بايلىعى،
قادامىنا شۋاق شاشار ۇنەمى
جانە تۋعان تاريحى ەسكە الۋعا قانشاما
اۋىر، ءارى قاسىرەتتى بولسا دا،
ءتورت اناعا جاعداي جاساي الماعان
پەندەلەردىڭ باسى قايدا قالماعان
ەشقاشان دا ب ا ق جۇلدىزى جانباعان
قاسيەتتى بۇل ءتورت انا تاعدىرىڭنىڭ تىنىسى
ءتورت انا ءۇشىن بولعان كۇرەس كۇرەستەردىڭ ۇلىسى – دەپ، م. شاحانوۆ جىرلاعانداي، حالىقتىڭ تاريحتا قالۋى تىلىنە بايلانىستى. ءتىل – حالىقتىڭ جانى، ءسانى. ادامدى مۇراتقا جەتكىزەتىن انا ءتىلى مەن اتا ءداستۇرى. ەندەشە، تىلگە قانداي قۇرمەت كورسەتسەك تە لايىق. ءتىل مەرەكەسى، ءتىل سالتاناتى، ءتىل قۋانىشى قۇتتى بولسىن!
1 - وقۋشى: سالەم، دوستىم!
2 – وقۋشى: سالەم، قالىڭ قالاي؟
- جاقسى! دوستىم، بۇگىن 5 - سىنىپ وقۋشىلارى وسى جەرگە نە ءۇشىن جينالعانىن بىلەسىڭ بە؟
- يا زنايۋ، دليا چەگو سوبراليس سەگودنيا ۆسە زدەس. ۆسە مى سوبراليس دليا توگو چتوبى وتمەتيت «دەن يازىكوۆ نارودوۆ كازاحستانا» كوتورىي پرازدنۋەتسيا ۆ ناشەي سترانە س 1998 گودا.
- ءقادىرلى، ۇستازدار مەن وقۋشىلار! وسى مەرەكەگە ارنالعان ادەبي مونتاجىمىزدى باستاۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر!
- ءتىلىم بار دا، قازاعىم بار، حالقىم بار
كەڭ دالاداي جينالماعان شالعايى
اڭقاۋ، اشىق مىنەزىم بار اڭقىلدار.
- تۋعان تىلدە سىرى تەرەڭ جانىم بار،
تۋعان تىلدە ءانىم مەنەن ءسانىم بار
تۋعان ءتىلىم ءتىل بولۋدان قالسا ەگەر،
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
توپتاماداعى ساباقتار ءتىزىمى:1. زات ەسىم2. وتكەندى قايتالاۋ (ماتەماتيكا)3. س دىبىسى مەن ءارپى
