ادەپتىلىك - تاربيە باستاۋى
تاربيە ساعاتى
“ادەپتىلىك - تاربيە باستاۋى”
ماقساتى: 1. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، قاراپايىمدىلىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، ادەپتىلىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ءوز حالقىنىڭ سالت - ءداستۇرىن ۇيرەنە وتىرىپ، جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا تاربيەلەۋ.
2. ادام بويىنداعى ۇنامدى، ۇنامسىز قىلىقتاردى اجىراتا وتىرىپ، ادەپ الىپپەسىن بويىنا دارىتۋ، ءتىل بايلىعىن، تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
3. ادەپتىلىككە، سىپايىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ادامگەرشىلىككە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر.
سۋرەتتەر.
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ.
2. كىرىسپە.
اتا - انانىڭ تىلەگى سەنىڭ جاقسى ادام، ازامات بولۋىڭ، سەنىڭ ەڭبەكسۇيگىشتىگىڭ، وقۋداعى تابىستارىڭ اتا - اناڭ ءۇشىن شەكسىز باقىت. وزىڭنەن ۇلكەن ادامنىڭ اقىل - كەڭەسىن تىڭدا. كىشىگە مەيىرىمدى، دوسىڭا قايىرىمدى بول.
ادام بالاسىنىڭ ءبارى بۇل ومىردە باقىتتى بولسام دەيدى. سول باقىتقا جەتۋ ءۇشىن قولىنان كەلگەن بار مۇمكىندىگىن ىستەپ باعادى. ءبىراق كوبىسى باقىتقا اپارار ەڭ وڭاي جولدى ۇمىتىپ جاتادى. بۇل جول - ادەپتىلىك جولى. بالالار،«ادەپتىلىك» ءسوزىن ەستىگەندە ويلارىڭا نە تۇسەدى؟
ادەپتىلىككە ادامنىڭ ىزەتتىلىگى، سىپايىلىعى سياقتى مىنەزدەرى مەن ونەگەلىگى، قاراپايىمدىلىعى، تاربيەلىگى، يناباتتىلىعى جاتادى.
ادەپتى بولۋ - ادامدى باسقالارمەن جاقسى قارىم - قاتىناس جاساۋعا، ولاردىڭ ءسوزىن تىڭداي بىلۋگە، ءوزارا سىيلاستىققا قول جەتكىزۋگە جانە ۇلكەندەرگە قۇرمەت، كىشىلەرگە ءىلتيپات كورسەتۋگە نەگىز بولادى.
ادەپتى كىسى ءوز ابىرويىنا كىر كەلتىرەتىن ارەكەتتەردەن اۋلاق جۇرەدى.
ادامعا قويىلاتىن باستى تالاپ - اسىل دا ىزگى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەردى بويىنا سىڭىرگەن ۇلاعاتتى ازامات بولىپ شىعۋ.
ويتكەنى ادام - ءوزىنىڭ ادامگەرشىلىگىمەن قايىرىمدىلىعىمەن، ادالدىعىمەن جانە ادىلەتتىلىگىمەن ارداقتى.
ادامگەرشىلىك - ادامنىڭ رۋحاني ارقاۋى.
1. رۋح - ادام بويىنداعى ءبىر قۋات. ول قۋات ادام بويىندا كەزدەسەتىن بارلىق جاقسى قاسيەتتەرمەن جاسايتىن بارلىق يگى ىستەرىڭنىڭ قاينار كوزى.
2. جاراتىلىستىڭ بارلىعى ەكى قاراما - قارسى نارسەدەن تۇرادى. اق - قارا، كۇن - ءتۇن، ىستىق - سۋىق، جاقسى - جامان.
3. ادام بويىنداعى بارلىق جاقسى قاسيەتتەر رۋحتان تۋىندايدى.
4. رۋحتىڭ مەكەنى ادامنىڭ جۇرەگى، جۇرەك جىلۋى، ار - ۇيات، قايرات، مەيىرىمدىلىك، جاقسىلىق، ادامگەرشىلىك وسى جۇرەكتەن تۋىندايدى.
5. رۋحاني باي ادام - ەڭ الدىمەن ءادىل، شىنشىل، مەيىرىمدى، كەشىرىمدى، قاناعاتشىل، اقىلدى بولادى. وسىنداي قاسيەتتەرى بار ادامدا ادامگەرشىلىك مول بولادى.
ادەپتىلىك ادامگەرشىلىك وتباسىنان باستاۋ الىپ، مەكتەپ قابىرعاسىنان كەڭىرەك جان - جاقتى ۇيرەتىلەدى.
وقۋشىلاردىڭ پىكىرىن تىڭداۋ.
بىرەۋگە جاقسىلىق تىلەۋدىڭ ءوزى ادەپتىلىككە جاتادى.
ادەپتىلىك - ادامداردىڭ ءوزارا جاقسى قارىم - قاتىناسىنىڭ ءجۇرىس - تۇرىسىنىڭ ەرەجەسى.
ادام بولاتىن بالا بارلىق جاقسى قاسيەتتەردى ۇيرەنىپ، جامان مىنەز ادەتتەردەن، ۇنامسىز قىلىقتاردان اۋلاق بولۋى كەرەك.
1. اتا - انانىڭ تىلەگى،
ادام بولىپ وسكەنىڭ.
ادالدىقتىڭ تىرەگى،
ادال بولىپ وسكەنىڭ
2. ادەپتىلىك دەگەنىڭ،
ءارقاشاندا كەرەگىڭ.
اسەمپازدىق دەگەنىڭ،
اۋرە سارساڭ الەگىڭ.
“ادەپتىلىك - تاربيە باستاۋى”
ماقساتى: 1. وقۋشىلاردى ادامگەرشىلىككە، قاراپايىمدىلىققا، كىشىپەيىلدىلىككە، ادەپتىلىككە، ەڭبەكسۇيگىشتىككە، ءوز حالقىنىڭ سالت - ءداستۇرىن ۇيرەنە وتىرىپ، جامان ادەتتەردەن اۋلاق بولۋعا تاربيەلەۋ.
2. ادام بويىنداعى ۇنامدى، ۇنامسىز قىلىقتاردى اجىراتا وتىرىپ، ادەپ الىپپەسىن بويىنا دارىتۋ، ءتىل بايلىعىن، تانىم بەلسەندىلىگىن ارتتىرۋ.
3. ادەپتىلىككە، سىپايىلىققا تاربيەلەۋ.
كورنەكىلىگى: ادامگەرشىلىككە بايلانىستى ماقال - ماتەلدەر.
سۋرەتتەر.
ساباق بارىسى: 1. ۇيىمداستىرۋ.
2. كىرىسپە.
اتا - انانىڭ تىلەگى سەنىڭ جاقسى ادام، ازامات بولۋىڭ، سەنىڭ ەڭبەكسۇيگىشتىگىڭ، وقۋداعى تابىستارىڭ اتا - اناڭ ءۇشىن شەكسىز باقىت. وزىڭنەن ۇلكەن ادامنىڭ اقىل - كەڭەسىن تىڭدا. كىشىگە مەيىرىمدى، دوسىڭا قايىرىمدى بول.
ادام بالاسىنىڭ ءبارى بۇل ومىردە باقىتتى بولسام دەيدى. سول باقىتقا جەتۋ ءۇشىن قولىنان كەلگەن بار مۇمكىندىگىن ىستەپ باعادى. ءبىراق كوبىسى باقىتقا اپارار ەڭ وڭاي جولدى ۇمىتىپ جاتادى. بۇل جول - ادەپتىلىك جولى. بالالار،«ادەپتىلىك» ءسوزىن ەستىگەندە ويلارىڭا نە تۇسەدى؟
ادەپتىلىككە ادامنىڭ ىزەتتىلىگى، سىپايىلىعى سياقتى مىنەزدەرى مەن ونەگەلىگى، قاراپايىمدىلىعى، تاربيەلىگى، يناباتتىلىعى جاتادى.
ادەپتى بولۋ - ادامدى باسقالارمەن جاقسى قارىم - قاتىناس جاساۋعا، ولاردىڭ ءسوزىن تىڭداي بىلۋگە، ءوزارا سىيلاستىققا قول جەتكىزۋگە جانە ۇلكەندەرگە قۇرمەت، كىشىلەرگە ءىلتيپات كورسەتۋگە نەگىز بولادى.
ادەپتى كىسى ءوز ابىرويىنا كىر كەلتىرەتىن ارەكەتتەردەن اۋلاق جۇرەدى.
ادامعا قويىلاتىن باستى تالاپ - اسىل دا ىزگى ادامگەرشىلىك قاسيەتتەردى بويىنا سىڭىرگەن ۇلاعاتتى ازامات بولىپ شىعۋ.
ويتكەنى ادام - ءوزىنىڭ ادامگەرشىلىگىمەن قايىرىمدىلىعىمەن، ادالدىعىمەن جانە ادىلەتتىلىگىمەن ارداقتى.
ادامگەرشىلىك - ادامنىڭ رۋحاني ارقاۋى.
1. رۋح - ادام بويىنداعى ءبىر قۋات. ول قۋات ادام بويىندا كەزدەسەتىن بارلىق جاقسى قاسيەتتەرمەن جاسايتىن بارلىق يگى ىستەرىڭنىڭ قاينار كوزى.
2. جاراتىلىستىڭ بارلىعى ەكى قاراما - قارسى نارسەدەن تۇرادى. اق - قارا، كۇن - ءتۇن، ىستىق - سۋىق، جاقسى - جامان.
3. ادام بويىنداعى بارلىق جاقسى قاسيەتتەر رۋحتان تۋىندايدى.
4. رۋحتىڭ مەكەنى ادامنىڭ جۇرەگى، جۇرەك جىلۋى، ار - ۇيات، قايرات، مەيىرىمدىلىك، جاقسىلىق، ادامگەرشىلىك وسى جۇرەكتەن تۋىندايدى.
5. رۋحاني باي ادام - ەڭ الدىمەن ءادىل، شىنشىل، مەيىرىمدى، كەشىرىمدى، قاناعاتشىل، اقىلدى بولادى. وسىنداي قاسيەتتەرى بار ادامدا ادامگەرشىلىك مول بولادى.
ادەپتىلىك ادامگەرشىلىك وتباسىنان باستاۋ الىپ، مەكتەپ قابىرعاسىنان كەڭىرەك جان - جاقتى ۇيرەتىلەدى.
وقۋشىلاردىڭ پىكىرىن تىڭداۋ.
بىرەۋگە جاقسىلىق تىلەۋدىڭ ءوزى ادەپتىلىككە جاتادى.
ادەپتىلىك - ادامداردىڭ ءوزارا جاقسى قارىم - قاتىناسىنىڭ ءجۇرىس - تۇرىسىنىڭ ەرەجەسى.
ادام بولاتىن بالا بارلىق جاقسى قاسيەتتەردى ۇيرەنىپ، جامان مىنەز ادەتتەردەن، ۇنامسىز قىلىقتاردان اۋلاق بولۋى كەرەك.
1. اتا - انانىڭ تىلەگى،
ادام بولىپ وسكەنىڭ.
ادالدىقتىڭ تىرەگى،
ادال بولىپ وسكەنىڭ
2. ادەپتىلىك دەگەنىڭ،
ءارقاشاندا كەرەگىڭ.
اسەمپازدىق دەگەنىڭ،
اۋرە سارساڭ الەگىڭ.
نازار اۋدارىڭىز! جاسىرىن ءماتىندى كورۋ ءۇشىن سىزگە سايتقا تىركەلۋ قاجەت.
You Might Also Like
-
وقۋشىلاردىڭ بويىنا پاتريوتتىق سەزىمدى دارىتۋ ۇلى حاندار تاريحىنان باستاعان دۇرىس دەپ سانايمىن. ساباقتان تىس تاربيە ساعاتىندا وقىپ، تالقىلاۋ ءۇشىن مەكتەپ ۇستازدارىنا ۇسىنامىن.
-
تاقىرىبى: سابىرسىز، ارسىز، ەرىنشەك. ا. قۇنانبايەۆ.
