اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە
قىزىلوردا قالاسى
يساتاي ابدىكارىموۆ اتىنداعى اگرارلىق تەحنيكالىق كوللەدجى
تەمىرجول ءبولىمىنىڭ ارناۋلى پاندەر وقىتۋشىسى قاراجىگىتوۆا ە.
اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ جوسپارى
تاقىرىبى: اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە.
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
ادەپتى ادامدار – قوعامنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى ءارى مارتەبەسى ەكەنىن، ادەپتىلىك زاڭى سالتانات قۇرعان قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى ءساندى، تىرشىلىگى شۋاقتى بولاتىنىن وقۋشىلارعا ءتۇسىندىرۋ.
وقۋشىلاردى كوپشىلىك الدىندا ەركىن سويلەۋگە، ءوز وي - پىكىرلەرىن اشىق ءارى ەركىن جەتكىزە بىلۋگە باۋلۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ ءتۇرى: اڭگىمە - سۇحبات، سۇراق - جاۋاپ، پىكىرلەسۋ، وي تولعاۋ
تاربيە ساعاتىنىڭ كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، سلايدتار، مۋلتيمەديالىق جۇيە، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ جوسپارىن جاساۋ
ب) سىنىپتى دايارلاۋ، بەزەندىرۋ
2. تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى مەن مىندەتىن انىقتاۋ.
3. تاربيە ساعاتىن اشۋ.
4. تاربيە ساعاتىن جۇرگىزۋ
5. تاربيە ساعاتىن قورىتىندىلاۋ
اشىق ساباق تاقىرىبى: «اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە».
1 - جۇرگىزۋشى:
بىلەر قازاق بالاسى،
سالەم ءسوزدىڭ اناسى.
الدىمىزدان كەزىككەن،
كوپ تانىستى كورەمىز،
بارىنە دە ىزەتپەن،
بىزدەر سالەم بەرەمىز - دەي كەلە ارمىسىزدار! قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار اتس - 13و توبىنىڭ «اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
2 - جۇرگىزۋشى:
اتا - انانىڭ تىلەگى،
ادام بولىپ وسكەنىڭ.
ادامدىقتىڭ تىلەگى،
ادال بولىپ وسكەنىڭ.
ادەپتىلىك دەگەنىڭ،
ءارقاشان كەرەگىڭ.
اسەمپازدىق دەگەنىڭ،
اۋرە سالساڭ الەگىڭ - دەي كەلە سالەمەتسىزدەر مە، قادىرمەندى قوناقتار!
3 - جۇرگىزۋشى: تاقىرىبىمىز ادەپتىلىك تۋرالى بولعاندىقتان، ءبىز سىزدەردەن مىنا سۇراقتارعا جاۋاپ الساق دەيمىز:
- ادەپتىلىك دەگەنىمىز نە؟
- ادەپتىلىك دەپ قانداي مىنەز بەن ءىس - ارەكەتتى ايتامىز؟
(توپ وقۋشىلارى ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.)
1 - جۇرگىزۋشى: قالا تۇرعىندارىنان ءبىز، قازىرگى جاستاردىڭ ادەپتىلىك دەڭگەيى قانداي دەگەن ساۋالناما العان بولاتىنبىز. ەندەشە ەكرانعا نازار اۋدارايىق (بەينەكورىنىس).
2 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى ادامدار - قوعامنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى ءارى مارتەبەسى. قاي قوعامدا دا ادەپ جولعا قويىلسا، سول قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى دا باقۋاتتى بولادى. ادەپتىلىك ادامنىڭ وزىمەن بىرگە ءوسىپ، جەتىلەدى، وعان اينالاسىنداعى ادامدار، قوعامدىق ينستيتۋتتار وتباسى، مەكتەپ، ت. ب اسەر ەتەدى. ادەپتىڭ نە ەكەنىن ادەپسىز ادامدى كورگەندە، بىلەسىڭ.
3 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى اسەمدىكتەن ءبولىپ قاراۋعا بولمايدى. ورىستىڭ اتاقتى ادەبيەت سىنشىسى، ءارى ەستەت ۆ. گ. بەلينسكيي: « سۇلۋلىق - شىندىقپەن ج/ە مورالمەن ءبىر تۋىسقان. ەگەر شىعارمانى كوركەمدىك قۇندىلىققا يە دەسەك، وندا ول، ءسوز جوق، ادەپ - يناباتتىق جاعىنان دا قۇندى بولادى»- دەيدى.
كىسىنىڭ كيگەن كيىمى، شاش قويىسى، ءتۇر - ءتۇسى ونىڭ قايتالانباس وزىندىك كەلبەتىن قالىپتاستىرادى. ورىستار: «كيىمىنە قاراي قارسى الىپ، اقىلىنا قاراي شىعارىپ سالادى» دەسە، قازاقتار: «تانىلعان جەردە وي سىيلى، تانىلماعان جەردە تون سىيلى» دەگەن عوي. ادام اجارلى، اقىلدى، قايراتتى، سىمباتتى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق ول ادەپتى بولماسا، ءپاس، كورگەنسىز كىسىگە سانالادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءداستۇرسىز حالىق جوق. ول تاريحي نەگىزىندە قالىپتاسىپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا بەرىلەتىن ادەت - عۇرىپ، جالپىعا بىردەي ءتارتىپ، ادەپ - ينابات نورماسى بولىپ تابىلادى.
بەلگىلى فرانسۋز سوسيولوگى ە. ديۋرگەيم:” ءداستۇر - ادامداردىڭ قوعامنان دايىن كۇيىندە تاباتىن، وزدەرىنىڭ تارتىپتەرىن جونگە ءتۇسىرىپ جانە ارەكەتكە كەلتىرىپ وتىراتىن تەتىك. ءداستۇردى بۇزعانى ءۇشىن بەرىلگەن جازا تايپالاردىڭ بىرلىگىن ساقتاۋعا كومەكتەسەتىن قورعاۋشى قۇرال بولىپ تابىلادى”،- دەيدى.
ياعني ءداستۇر ادامداردى بىرىكتىرەدى جانە سول بىرلىكتىڭ ىدىراماۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ءداستۇر، سالت - سانا، ادەت - عۇرىپ - جالپىنىڭ ورتاق يگىلىكتەرى. ءوز ەلىنىڭ، حالقىنىڭ ورتاسىندا ءومىر سۇرە وتىرىپ، ونىڭ سالت - سانا، ادەت - عۇرىپتارىنان تىسقارى تۇراتىن ادام جوق. تەگىندە ونداي ادام بولا قالعاننىڭ وزىندە، ونىڭ باسقا ءبىر حالىقتىڭ داستۇرىمەن ساناسۋىنا تۋرا كەلەدى. سەبەبى ادام قوعامدا ءومىر سۇرەدى، قوعام وعان ءوزىنىڭ ادەپتىلىك - يناباتتىلىق نورمالارىن، داستۇرلىك، سالت - سانالىق، ءتالىم - تاربيەلىك قاعيدالارىن، كونەدەن ورنىققان جول - جوسىندى ورىنداۋدى، ساقتاۋدى تالاپ ەتەدى. (ەكراندا سلايد )
3 - جۇرگىزۋشى: سوندىقتان دا داستۇرگە قۇرمەتپەن قارايتىن، ونى تۇسىنەتىن جاستار «كورگەندى» دەپ باعالانىپ، كوپتىڭ العىسىنا بولەنسە، داستۇرمەن سىيىسپايتىن ءىس ىستەگەندەر «تەكسىز»، «كورگەنسىز» دەگەن اتقا يە بولادى.
قازاق حالقى تاربيەگە قاتتى كوڭىل بولگەن. مۇنى: «بالا تاربيەسى بەسىكتەن»، «بالاپان ۇيادا نە كورسە، ۇشقاندا سونى الادى»، «شەشەگە قاراپ قىز وسەر، اكەگە قاراپ ۇل وسەر»، «اتاسى تۇرىپ، ۇل سويلەگەننەن بەز؛ اناسى تۇرىپ، قىز سويلەگەننەن بەز»، « كەلىنىم، ساعان ايتام؛ قىزىم سەن تىڭدا»، «ۇلعا وتىز ۇيدەن تىيۋ، قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيۋ» - دەگەن ماقال - ماتەلدەرىنەن كورۋگە بولادى.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقتا باسقا حالىقتار سياقتى، جۇزدەگەن تىيۋ زاڭدارى بار. ماسەلەن، ءىشىپ وتىرعان قۇدىعىڭا تۇكىرمە؛ ناننىڭ ۇستىنە زات قويما، ناندى تەپپە، تۇزدى باسپا؛ ۇيگە جاقىنداعاندا جۇگىرمە؛ جاسى ۇلكەننىڭ الدىن كەسپە، توردە ودان جوعارى وتىرما، ءسوزىن بولمە؛ بوس بەسىكتى تەربەتپە؛ ۇيدە وتىرىپ ىسقىرما؛ باس كيىمىڭدى اياق استى تاستاما جانە ت. ب.
وسى تىيۋ زاڭدارىنىڭ ءوزى جيناقتالىپ كەلىپ، ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمىزدى، مادەنيەتىمىزدى، يماندىلىعىمىزدى، ينابات جورالعىلارىن ساقتاۋعا قىزمەت ەتتى. بۇلار دا ۇلتتىق ادەپ كورسەتكىشتەرى قۇرامىنا كىرەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى بالا اتا - اناسىن تورگە سۇيرەيدى،
ادەپسىز بالا اتا - اناسىن كورگە سۇيرەيدى – دەمەكشى مىنا بەينەكورىنىسكە نازار اۋدارايىق!
3 - جۇرگىزۋشى: مۇحاممەد پايعامبارىمىزدىڭ وسيەت ەتىپ قالدىرعان «مىڭ ءبىر ءحاديسى» يسلام ءدىنىن تانىتۋعا قوسا، جاقسىلىق - جاماندىق، ادالدىق - ارامدىق، ار - يمان، وبال - ساۋاپ، ت. ب. ادەپ نورمالارى جايىنداعى ۇلى ونەگە – نۇسقاۋ بولىپ تابىلادى. «حاديستەردە»: «... ادەتتە ىنساپ، راقىم ادەپ بولماسا، ادامنىڭ وزگە حايۋاننان ارتىقتىعى بولماس ەدى... ادەپ - ءدىننىڭ جارشىسى. ادەپتى كىسىدە ۇيات بار، ۇياتى بار كىسىدە يمان بار،» - دەلىنۋى تەگىن ەمەس.
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار! كەلەسى ءسوز توپ وقۋشىلارى ءىزىمباي اسقار مەن اتاحانوۆ جانارىسقا بەرىلەدى. ولارعا وزدەرىنىڭ ادەپتىلىك جايلى شىعارعان ولەڭدەرىن وقۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
2 - جۇرگىزۋشى: قوعامداعى ەڭ جاقسى ادام – ادەپتى ادام.
ەگەر قوعامدا ادەپسىزدىك ەتەك السا، جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ ساعى سىنىپ، جانارىمەن جەر شۇقىپ قالادى، قۇندىلىقتار ورىن اۋىستىرادى.
3 - جۇرگىزۋشى: ادەپسىز، دۇرىس جولدان تايعان ادامدا جاقسىلىققا ۇمتىلدىراتىن رۋحاني تەتىك جويىلىپ، جامانشىلىقتىڭ مي باتپاعىنا باتا بەرۋ عانا قالادى. ال، ادەپ تاربيەسى ادامنىڭ قۇلقىن قالىپتاستىرىپ، ادامگەرشىلىك بولمىسىن جەتىلدىرەدى، ونى باقىتتى ەتىپ، قوعامعا مەيىرباندىق نۇرىن شاشادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ادەپتىلىك زاڭى سالتانات قۇرعان قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى ءساندى، تىرشىلىگى شۋاقتى بولادى.
ءاربىر جەتكىنشەك ۇرپاق تۋعان حالقىنىڭ ادەپ - ينابات تاعىلىمىن بويىنا ءسىڭىرىپ وسۋگە ءتيىس. سوندا عانا ءبىز ەلىمىزدى الدىڭعى قاتارلى وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنان كورە الامىز. بولاشاق ءبىزدىڭ قولىمىزدا!!!
(حور. تەڭىزباي تەمىرلان جانە توپ وقۋشىلارى ءان ورىندايدى)
يساتاي ابدىكارىموۆ اتىنداعى اگرارلىق تەحنيكالىق كوللەدجى
تەمىرجول ءبولىمىنىڭ ارناۋلى پاندەر وقىتۋشىسى قاراجىگىتوۆا ە.
اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ جوسپارى
تاقىرىبى: اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە.
تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى:
ادەپتى ادامدار – قوعامنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى ءارى مارتەبەسى ەكەنىن، ادەپتىلىك زاڭى سالتانات قۇرعان قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى ءساندى، تىرشىلىگى شۋاقتى بولاتىنىن وقۋشىلارعا ءتۇسىندىرۋ.
وقۋشىلاردى كوپشىلىك الدىندا ەركىن سويلەۋگە، ءوز وي - پىكىرلەرىن اشىق ءارى ەركىن جەتكىزە بىلۋگە باۋلۋ.
تاربيە ساعاتىنىڭ ءتۇرى: اڭگىمە - سۇحبات، سۇراق - جاۋاپ، پىكىرلەسۋ، وي تولعاۋ
تاربيە ساعاتىنىڭ كورنەكىلىگى: ناقىل سوزدەر، سلايدتار، مۋلتيمەديالىق جۇيە، ينتەراكتيۆتى تاقتا.
تاربيە ساعاتىنىڭ بارىسى:
1. ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى.
ا) اشىق تاربيە ساعاتىنىڭ جوسپارىن جاساۋ
ب) سىنىپتى دايارلاۋ، بەزەندىرۋ
2. تاربيە ساعاتىنىڭ ماقساتى مەن مىندەتىن انىقتاۋ.
3. تاربيە ساعاتىن اشۋ.
4. تاربيە ساعاتىن جۇرگىزۋ
5. تاربيە ساعاتىن قورىتىندىلاۋ
اشىق ساباق تاقىرىبى: «اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە».
1 - جۇرگىزۋشى:
بىلەر قازاق بالاسى،
سالەم ءسوزدىڭ اناسى.
الدىمىزدان كەزىككەن،
كوپ تانىستى كورەمىز،
بارىنە دە ىزەتپەن،
بىزدەر سالەم بەرەمىز - دەي كەلە ارمىسىزدار! قۇرمەتتى ۇستازدار، وقۋشىلار اتس - 13و توبىنىڭ «اسەمدىك سىرى - ادەپتىلىكتە» اتتى اشىق تاربيە ساعاتىنا قوش كەلدىڭىزدەر!
2 - جۇرگىزۋشى:
اتا - انانىڭ تىلەگى،
ادام بولىپ وسكەنىڭ.
ادامدىقتىڭ تىلەگى،
ادال بولىپ وسكەنىڭ.
ادەپتىلىك دەگەنىڭ،
ءارقاشان كەرەگىڭ.
اسەمپازدىق دەگەنىڭ،
اۋرە سالساڭ الەگىڭ - دەي كەلە سالەمەتسىزدەر مە، قادىرمەندى قوناقتار!
3 - جۇرگىزۋشى: تاقىرىبىمىز ادەپتىلىك تۋرالى بولعاندىقتان، ءبىز سىزدەردەن مىنا سۇراقتارعا جاۋاپ الساق دەيمىز:
- ادەپتىلىك دەگەنىمىز نە؟
- ادەپتىلىك دەپ قانداي مىنەز بەن ءىس - ارەكەتتى ايتامىز؟
(توپ وقۋشىلارى ءوز ويلارىن ورتاعا سالادى.)
1 - جۇرگىزۋشى: قالا تۇرعىندارىنان ءبىز، قازىرگى جاستاردىڭ ادەپتىلىك دەڭگەيى قانداي دەگەن ساۋالناما العان بولاتىنبىز. ەندەشە ەكرانعا نازار اۋدارايىق (بەينەكورىنىس).
2 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى ادامدار - قوعامنىڭ باعا جەتپەس بايلىعى ءارى مارتەبەسى. قاي قوعامدا دا ادەپ جولعا قويىلسا، سول قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى دا باقۋاتتى بولادى. ادەپتىلىك ادامنىڭ وزىمەن بىرگە ءوسىپ، جەتىلەدى، وعان اينالاسىنداعى ادامدار، قوعامدىق ينستيتۋتتار وتباسى، مەكتەپ، ت. ب اسەر ەتەدى. ادەپتىڭ نە ەكەنىن ادەپسىز ادامدى كورگەندە، بىلەسىڭ.
3 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى اسەمدىكتەن ءبولىپ قاراۋعا بولمايدى. ورىستىڭ اتاقتى ادەبيەت سىنشىسى، ءارى ەستەت ۆ. گ. بەلينسكيي: « سۇلۋلىق - شىندىقپەن ج/ە مورالمەن ءبىر تۋىسقان. ەگەر شىعارمانى كوركەمدىك قۇندىلىققا يە دەسەك، وندا ول، ءسوز جوق، ادەپ - يناباتتىق جاعىنان دا قۇندى بولادى»- دەيدى.
كىسىنىڭ كيگەن كيىمى، شاش قويىسى، ءتۇر - ءتۇسى ونىڭ قايتالانباس وزىندىك كەلبەتىن قالىپتاستىرادى. ورىستار: «كيىمىنە قاراي قارسى الىپ، اقىلىنا قاراي شىعارىپ سالادى» دەسە، قازاقتار: «تانىلعان جەردە وي سىيلى، تانىلماعان جەردە تون سىيلى» دەگەن عوي. ادام اجارلى، اقىلدى، قايراتتى، سىمباتتى بولۋى مۇمكىن، ءبىراق ول ادەپتى بولماسا، ءپاس، كورگەنسىز كىسىگە سانالادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ءداستۇرسىز حالىق جوق. ول تاريحي نەگىزىندە قالىپتاسىپ، ۇرپاقتان ۇرپاققا بەرىلەتىن ادەت - عۇرىپ، جالپىعا بىردەي ءتارتىپ، ادەپ - ينابات نورماسى بولىپ تابىلادى.
بەلگىلى فرانسۋز سوسيولوگى ە. ديۋرگەيم:” ءداستۇر - ادامداردىڭ قوعامنان دايىن كۇيىندە تاباتىن، وزدەرىنىڭ تارتىپتەرىن جونگە ءتۇسىرىپ جانە ارەكەتكە كەلتىرىپ وتىراتىن تەتىك. ءداستۇردى بۇزعانى ءۇشىن بەرىلگەن جازا تايپالاردىڭ بىرلىگىن ساقتاۋعا كومەكتەسەتىن قورعاۋشى قۇرال بولىپ تابىلادى”،- دەيدى.
ياعني ءداستۇر ادامداردى بىرىكتىرەدى جانە سول بىرلىكتىڭ ىدىراماۋىن قامتاماسىز ەتەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ءداستۇر، سالت - سانا، ادەت - عۇرىپ - جالپىنىڭ ورتاق يگىلىكتەرى. ءوز ەلىنىڭ، حالقىنىڭ ورتاسىندا ءومىر سۇرە وتىرىپ، ونىڭ سالت - سانا، ادەت - عۇرىپتارىنان تىسقارى تۇراتىن ادام جوق. تەگىندە ونداي ادام بولا قالعاننىڭ وزىندە، ونىڭ باسقا ءبىر حالىقتىڭ داستۇرىمەن ساناسۋىنا تۋرا كەلەدى. سەبەبى ادام قوعامدا ءومىر سۇرەدى، قوعام وعان ءوزىنىڭ ادەپتىلىك - يناباتتىلىق نورمالارىن، داستۇرلىك، سالت - سانالىق، ءتالىم - تاربيەلىك قاعيدالارىن، كونەدەن ورنىققان جول - جوسىندى ورىنداۋدى، ساقتاۋدى تالاپ ەتەدى. (ەكراندا سلايد )
3 - جۇرگىزۋشى: سوندىقتان دا داستۇرگە قۇرمەتپەن قارايتىن، ونى تۇسىنەتىن جاستار «كورگەندى» دەپ باعالانىپ، كوپتىڭ العىسىنا بولەنسە، داستۇرمەن سىيىسپايتىن ءىس ىستەگەندەر «تەكسىز»، «كورگەنسىز» دەگەن اتقا يە بولادى.
قازاق حالقى تاربيەگە قاتتى كوڭىل بولگەن. مۇنى: «بالا تاربيەسى بەسىكتەن»، «بالاپان ۇيادا نە كورسە، ۇشقاندا سونى الادى»، «شەشەگە قاراپ قىز وسەر، اكەگە قاراپ ۇل وسەر»، «اتاسى تۇرىپ، ۇل سويلەگەننەن بەز؛ اناسى تۇرىپ، قىز سويلەگەننەن بەز»، « كەلىنىم، ساعان ايتام؛ قىزىم سەن تىڭدا»، «ۇلعا وتىز ۇيدەن تىيۋ، قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيۋ» - دەگەن ماقال - ماتەلدەرىنەن كورۋگە بولادى.
1 - جۇرگىزۋشى: قازاقتا باسقا حالىقتار سياقتى، جۇزدەگەن تىيۋ زاڭدارى بار. ماسەلەن، ءىشىپ وتىرعان قۇدىعىڭا تۇكىرمە؛ ناننىڭ ۇستىنە زات قويما، ناندى تەپپە، تۇزدى باسپا؛ ۇيگە جاقىنداعاندا جۇگىرمە؛ جاسى ۇلكەننىڭ الدىن كەسپە، توردە ودان جوعارى وتىرما، ءسوزىن بولمە؛ بوس بەسىكتى تەربەتپە؛ ۇيدە وتىرىپ ىسقىرما؛ باس كيىمىڭدى اياق استى تاستاما جانە ت. ب.
وسى تىيۋ زاڭدارىنىڭ ءوزى جيناقتالىپ كەلىپ، ۇلتتىق ەرەكشەلىگىمىزدى، مادەنيەتىمىزدى، يماندىلىعىمىزدى، ينابات جورالعىلارىن ساقتاۋعا قىزمەت ەتتى. بۇلار دا ۇلتتىق ادەپ كورسەتكىشتەرى قۇرامىنا كىرەدى.
2 - جۇرگىزۋشى: ادەپتى بالا اتا - اناسىن تورگە سۇيرەيدى،
ادەپسىز بالا اتا - اناسىن كورگە سۇيرەيدى – دەمەكشى مىنا بەينەكورىنىسكە نازار اۋدارايىق!
3 - جۇرگىزۋشى: مۇحاممەد پايعامبارىمىزدىڭ وسيەت ەتىپ قالدىرعان «مىڭ ءبىر ءحاديسى» يسلام ءدىنىن تانىتۋعا قوسا، جاقسىلىق - جاماندىق، ادالدىق - ارامدىق، ار - يمان، وبال - ساۋاپ، ت. ب. ادەپ نورمالارى جايىنداعى ۇلى ونەگە – نۇسقاۋ بولىپ تابىلادى. «حاديستەردە»: «... ادەتتە ىنساپ، راقىم ادەپ بولماسا، ادامنىڭ وزگە حايۋاننان ارتىقتىعى بولماس ەدى... ادەپ - ءدىننىڭ جارشىسى. ادەپتى كىسىدە ۇيات بار، ۇياتى بار كىسىدە يمان بار،» - دەلىنۋى تەگىن ەمەس.
1 - جۇرگىزۋشى: قۇرمەتتى قوناقتار! كەلەسى ءسوز توپ وقۋشىلارى ءىزىمباي اسقار مەن اتاحانوۆ جانارىسقا بەرىلەدى. ولارعا وزدەرىنىڭ ادەپتىلىك جايلى شىعارعان ولەڭدەرىن وقۋعا رۇقسات ەتىڭىزدەر.
2 - جۇرگىزۋشى: قوعامداعى ەڭ جاقسى ادام – ادەپتى ادام.
ەگەر قوعامدا ادەپسىزدىك ەتەك السا، جاقسىلىق اتاۋلىنىڭ ساعى سىنىپ، جانارىمەن جەر شۇقىپ قالادى، قۇندىلىقتار ورىن اۋىستىرادى.
3 - جۇرگىزۋشى: ادەپسىز، دۇرىس جولدان تايعان ادامدا جاقسىلىققا ۇمتىلدىراتىن رۋحاني تەتىك جويىلىپ، جامانشىلىقتىڭ مي باتپاعىنا باتا بەرۋ عانا قالادى. ال، ادەپ تاربيەسى ادامنىڭ قۇلقىن قالىپتاستىرىپ، ادامگەرشىلىك بولمىسىن جەتىلدىرەدى، ونى باقىتتى ەتىپ، قوعامعا مەيىرباندىق نۇرىن شاشادى.
1 - جۇرگىزۋشى: ادەپتىلىك زاڭى سالتانات قۇرعان قوعامنىڭ ابىرويى جوعارى، تۇرمىسى ءساندى، تىرشىلىگى شۋاقتى بولادى.
ءاربىر جەتكىنشەك ۇرپاق تۋعان حالقىنىڭ ادەپ - ينابات تاعىلىمىن بويىنا ءسىڭىرىپ وسۋگە ءتيىس. سوندا عانا ءبىز ەلىمىزدى الدىڭعى قاتارلى وركەنيەتتى ەلدەردىڭ قاتارىنان كورە الامىز. بولاشاق ءبىزدىڭ قولىمىزدا!!!
(حور. تەڭىزباي تەمىرلان جانە توپ وقۋشىلارى ءان ورىندايدى)
You Might Also Like
-
ساباقتىڭ تاقىرىبى: پاسكال ءتىلىنىڭ قاراپايىم وپەراتورلارى. اينىمالار تيپتەرى. ستاندارتتى فۋنكسيالار.
