بوياۋلار پاتشالىعىنا ساياحات
«بوياۋلار پاتشالىعىنا ساياحات»
ءبىلىم بەرۋ سالالارى: «شىعارماشىلىق»، «الەۋمەتتىك»، «اينالامەن تانىسۋ».
بولىمدەرى: «بەينەلەۋ ونەرى»
ماقساتى: بالالاردى بەينەلەۋ ماتەريالدارى: جاي جانە ءتۇرلى - ءتۇستى قارىنداشتار بالاۋىز بورلار، جيۆوپيس، فلوماستەرمەن جۇمىس جۇرگىزۋ تەحنيكاسىن بەكىتۋ.
بەينەلەۋ ونەرىنە قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، بەينەلەۋ ماتەريالىمەن ويىن ويناۋعا ىنتالاندىرۋ؛ بالالارعا قۋانىش سىيلاۋ، شىعارماشىلىق شابىت احۋالىن قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: قىلقالام، بوياۋ، قارىنداش، گۋبكا، ترافارەت، ماي شام، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز، سۇلگى، تۇعىرىن، وشىرگىش جانە بەينەلەۋ ونەرىنە قاتىسى جوق زاتتار، «قاجەتتى زاتتى كوشىر» ويىنى، جىلى جانە سۋىق ءتۇستى كارتوچكالار، «گەومەتريالىق فيگۋرالاردان بەينە قۇراستىر»، «زاتقا ورنەك سال»، «ەلەمەنت قانداي جانردان؟»، پورترەت قۇراستىر» ديداكتيكالىق ويىندارى.
سوزدىك جۇمىس: پەيزاج، پورترەت، ناتيۋرمورت.
ءىس - ارەكەتتەر ءبولىمى
تاربيەشىنىڭ ارەكەتى
بالانىڭ ارەكەتى
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
ءان - كۇي ويناپ تۇرادى، بالالار قارىنداش كيىمدەرىن، ماسكالارىن كيىپ بوياۋلار پاتشالىعىنا قوناققا بارادى.
قارىنداشتار:
قۋان، شاتتان الاقاي!
قۋاناتىن كۇن كەلدى!
قايىرلى تاڭ!
سالەمەتسىز بە، بوياۋ حانشايىمى!
بوياۋ حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە، قارىنداشتار! كەلگەندەرىڭە قۋانامىن. قاراڭدارشى مەنىڭ پاتشالىعىم وتە ۇلكەن. ونىڭ تۇرعىندارى سۋرەت سالادى، ءمۇسىن جاسايدى، قاعازبەن جۇمىس ىستەيدى. سەندەردە وسىنداي جۇمىستى ۇناتاسىڭدار ما؟
- ءيا، ۇناتامىز!
- قارىنداشتار، مەنىڭ كيىمىمدە بوياۋدىڭ ءار - ءتۇرلى تۇستەرى بار. ال سەندەر تۇستەر تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
- نەگىزگى بوياۋلار قانداي؟
- قىزىل، سارى، كوك.
- بالالار كەمپىرقوساقتى بىلەمىز بە؟
- ول قانداي بولادى؟
- كەمپىرقوساقتا قانشا بوياۋ ءتۇرى بار؟ - قانداي؟
- كەمپىرقوساقتا جەتى بوياۋ ءتۇرى بار. (قىزىل، قىزعىلت سارى، سارى، جاىل، كوگىلدىر، كوك، كوك سيا)
- سەندەر بوياۋلاردى ارالاستىرا الاسىڭدار ما؟
- ءيا.
قىزىل + سارى - قىزعىلت سارى.
سارى + كوك – جاسىل
كوك + قىزىل – سيا كوك
اق + كوك – كوگىلدىر
(بالالار بوياۋلاردى ارالاستىرىپ بوياپ كورسەتەدى)
بوياۋ حانشايىمى: جارايسىڭدار.
(ءان - كۇي وينايدى، فلوماستەر كىرەدى)
فلوماستەر: و، حانشايىم مىنا پىشىندەردى سالىپ، قيىپ ەندى نە ىستەۋدى بىلمەي تۇرمىن؟
بوياۋ حانشايىمى: رەنجىمە فلوماستەر. قارىنداشتار كومەكتەسەمىز بە؟
- ءيا.
مىنا گەومەتريالىق پىشىندەردەن بەينە قۇراستىرايىق.
ديداكتيكالىق ويىن: «گەومەتريالىق فيگۋرالاردان بەينە قۇراستىر».
(بالالار ءتۇرلى - ءتۇستى پىشىندەردەن ءۇي، كولىك، ادام، گۇل جاسايدى)
فلوماستەر: راحمەت قارىنداشتار، ساۋ بولىڭدار.
بوياۋ حانشايىمى: قارىنداشتار سەندەر قانداي ەرتەگى كەيىپكەرلەرىن بەينەلەۋدى جاقسى كورەسىڭدەر؟
بالالاردىڭ جاۋابى.
ءبىزدىڭ پاتشالىعىمىزدىڭ تۇرعىندارى ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردى بەينەلەدى، قاراڭدارشى. وي، كىم مىنا سۋرەتتەردى قيىپ تاستادى؟
ديداكتيكالىق ويىن: «پورترەت قۇراستىر»
(ءان - كۇي وينايدى، قىلقالام كىرەدى)
بوياۋ حانشايىمى: قىلقالام نە ويلانىپ ءجۇرسىڭ؟ جارايسىڭ، قاراشى بىزگە قارىنداشتار قوناققا كەلدى، ولارعا پاتشالىعىمىزدا ەڭ ادەمى بولمەنى، ءوز سۋرەتتەرىڭدى كورسەت.
قىلقالام ويلانىپ:
شىركىن سۋرەت ساباعى،
اۋىلدى ەسكە سالادى.
مىڭ قۇبىلتىپ بويايمىن،
تۋىپ وسكەن دالانى.
قىزىل بوياۋ قىزعالداق،
سارى بوياۋ - سارعالداق،
جاسىل بوياۋ - جايلاۋىم،
ىزدەپ كەلەر ارمانداپ.
سالەمەتسىز بە حانشايىم!
مەن قانداي سۋرەت سالۋدى ويلانىپ تۇرمىن.
قىلقالام: ءيا، دۇرىس. جۇرىڭدەر مىناۋ مەنىڭ گالەرەيام
- قاراڭدارشى مىناۋ سۋرەت قاي جانردا سالىنعان؟
پورترەت جانرىندا سالىنعان (ناتيۋرمورت، پەيزاج) ا. قاستەيەۆ، گ. يسمايلوۆا، م. كەنبايەۆ.
- قانداي اتاقتى سۋرەتشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
بوياۋ حانشايىمى: جارايسىڭدار، سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭ وتە ۇنادى. كانە ەندى سۋرەت سالىپ بەرىڭدەرشى.
قارىنداشتار:
قىزىل، جاسىل، قارامىز،
قولعا كەزەك الامىز.
قارىنداشپەن ءار ءتۇرلى،
الۋان سۋرەت سالامىز.
قارىنداشتىڭ كومەگى،
مىنە قانداي كوپ ەدى،
ۇشتاي ءبىل دە، ۇستاي ءبىل.
ءتۇرلى ورنەك سالۋ ءبىل.
(بالالار ءار - ءتۇرلى ادىستەر ارقىلى سۋرەت سالادى، ءان - كۇي وينايدى)
بوياۋ حانشايىمى: قانداي تاماشا، ادەمى سۋرەتتەر! كانە كورەيىكشى نە سالدىڭدار؟
- نەنى بەينەلەدىڭ؟
- قانداي تاسىلمەن سالدىڭدار؟
- سۋرەتتە قانداي ءتۇستى بوياۋلار؟
- سەندەرگە ۇنادى ما؟
اڭدى
باستىرۋ تاسىلىمەن.
اشىق ءتۇستى بوياۋلار.
بالالاردىڭ جاۋابى.
ماتەماتيكالىق ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ. (ەرتەگى ساباق)
ماقساتى: بالالاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، 5 كولەمىندە ساندىق ەسەپتەۋ داعدىسىن دامىتۋ، سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋعا، ساندار كورشىسىن اتاۋدى، كەڭىستىكتى باعدارلاۋ وڭ، سول، الدا، ارت جاقتا ۇعىمدارىن دامىتۋ. گەومەتريالىق پىشىندەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. اپتا كۇندەرىن اتاۋدى، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭداردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىكتەر: اسپان، جۇلدىزدار سۋرەتى، شاردان جاسالعان پلانەتالار.
ارەكەتتىڭ كەزەڭدەرى:
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى.
بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتتەرى.
ىنتالاندىرۋ، سەزىمدى وياتۋ.
تاربيەشى: كۇننىڭ كوزى اشىلىپ،
كوككە شۋاق شاشىلىپ.
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمە مىنە ەنىپتى.
امانداسۋ ۇلكەنگە،
تاربيەنىڭ باسى عوي.
ال، قانەكەي، ءبارىمىز،
سالەم دەيىك ۇلكەنگە.
بالالار: سالەمەتسىزدەر مە، قوناقتار!
- ەلىمىز امان بولسىن!
- اسپان اشىق بولسىن!
- بەرەكە بىرلىك بولسىن!
- اقىلدى، ءتارتىپتى بولايىق!
- ۇلكەندى سىيلايىق!
- دەنىمىز ساۋ بولسىن!
- ءبارىمىز دوس بولايىق!
تاربيەشى: بالالار، بۇگىن مەن بالاباقشاعا كەلگەندە ۇستەل ۇستىنەن ءبىر حات تاۋىپ الدىم. ونى بىزگە راپۋنسەلدىڭ اتا - اناسى جازىپتى. راپۋنسەلدى كوسموس قاراقشىلارى ۇرلاپ، وزگە پلانەتاعا الىپ كەتىپتى، ونى قۇتقارۋ قاجەت. سەندەر قۇتقارۋعا دايىنسىڭدار ما؟
- ءيا، دايىنبىز.
- قورىقپايسىڭدار ما؟
- جوق.
- وندا جولعا شىعايىق. مىنە ءبىز ۇشىپ كەلدىك. كوسموس قاراقشىلارى پلانەتالاردى سيقىرلاپ قويعان. راپۋنسەلدى قۇتقارۋ ءۇشىن ءبىز ءار پلانەتالارداعى تاپسىرمالاردى ورىنداۋىمىز كەرەك.
(پلانەتالار - شارلار ءىلىنىپ تۇرادى، ءارقايسىسىندا تاپسىرما. شارلاردا «مەنى جار» دەگەن جازۋ جازىلعان.)
1 - تاپسىرما:
- ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەم مەزگىلى.
- كوكتەمدە بولاتىن تابيعات وزگەرىستەرى تۋرالى ايتىپ بەرىڭدەرشى.
- كۇن جىلى بولادى، قۇستار ۇشىپ كەلەدى، كۇن ۇزارادى، جەرگە ءشوپ شىعادى.
- كوكتەمدە نەشە اي بار؟
- كوكتەمدە ءۇش اي بار: ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر.
2 - تاپسىرما: اپتا كۇندەرىن اتاۋ.
اپتا دەگەن اعايدىڭ،
جەتى بىردەي ۇلى بار،
ءبىرىنشىسى – دۇيسەنبى،
ەكىنشىسى – سەيسەنبى،
ءۇشىنشىسى – سارسەنبى،
ءتورتىنشىسى – بەيسەنبى،
بەسىنشىسى – جۇما،
التىنشىسى – سەنبى،
جەتىنشىسى – جەكسەنبى.
3 - تاپسىرما: بالالار، كوسموس قاراقشىلارى سيقىرلاعان كەزدە، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭدار ارالاسىپ كەتىپتى، سولاردى ورىندارىنا قويۋ كەرەك.
4 - تاپسىرما: 1 - دەن 5-كە دەيىن سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋ. ساندارعا ارنالعان ساناماق ايتۋ.
كەل، سانايىق ەكەۋمىز.
باس بارماعىم – اكەم،
بالاڭ ۇيرەك – اپام،
شىلدىر شۇمەك – مەن،
تيتتەي بوبەك – سەن.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
ءبىر ۇيدە ءبىز بەسەۋمىز.
5 - تاپسىرما: سۋرەت بويىنشا ۋاقىتتى باعدارلاۋ. (تاڭەرتەڭ، ءتۇس، كەش، ءتۇن.)
ۇيقىمىزدان تۇرامىز،
بەتى - قولدى جۋامىز.
اكەمىزگە ەرەمىز،
باقشامىزعا كەلەمىز،
بۇل قاي كەزدە بالالار؟
(تاڭەرتەڭ).
ءبىز ءتارتىپتى بالامىز،
ساباقتى دا وقيمىز.
سەرۋەنگە شىعامىز، قىدىرامىز،
بۇل قاي كەز؟
(ءتۇس).
كۇن باتادى قىزارىپ،
انامىزدى كۇتەمىز.
بۇل قاي كەز؟
(كەش).
ۇيلەردە شام جانادى.
دەم الادى بار الەم.
دەپ الديلەر اق اجەم -
بۇل قاي كەز؟
(ءتۇن).
6 - تاپسىرما: ويىن: «قاي سان جوق»
ماقساتى: ويلاۋ قابىلەتتەرى ارقىلى سانداردى ساناۋ ارقىلى، جوق ساندى تابۋ.
ەكىنشى ويىن. «دۇرىس تىڭدا».
ماقساتى: سىلدىرماق سوعىلۋىن ساناي وتىرىپ، 1 - دەن 5 - كە دەيىن بەلگىلەنگەن ساندىق ۇلەستىرمەمەن سانداردى دۇرىس كورسەتۋ.
7 - تاپسىرما: گەومەتريالىق پىشىندەردى ارالاستىرىپ تاستاپ، بالالارعا تاپسىرما بەرۋ. ءۇشبۇرىشتاردى ءبىر قاتارعا، ءتورتبۇرىشتاردى ەكىنشى قاتارعا، ەليپستەردى ءۇشىنشى قاتارعا، شەڭبەرلەردى ءتورتىنشى قاتارعا، ال تىك ءتورتبۇرىشتاردى بەسىنشى قاتارعا ورنالاستىرىپ، ءار قايسىسىن سانمەن بەلگىلەۋ كەرەك.
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار، وتە تاپقىر ەكەنسىڭدەر. راپۋنسەلدىڭ اتا - اناسى سەندەرگە العىس ايتىپ جاتىر.
ءبىلىم بەرۋ سالالارى: «شىعارماشىلىق»، «الەۋمەتتىك»، «اينالامەن تانىسۋ».
بولىمدەرى: «بەينەلەۋ ونەرى»
ماقساتى: بالالاردى بەينەلەۋ ماتەريالدارى: جاي جانە ءتۇرلى - ءتۇستى قارىنداشتار بالاۋىز بورلار، جيۆوپيس، فلوماستەرمەن جۇمىس جۇرگىزۋ تەحنيكاسىن بەكىتۋ.
بەينەلەۋ ونەرىنە قىزىعۋشىلىقتارىن ارتتىرۋ، بەينەلەۋ ماتەريالىمەن ويىن ويناۋعا ىنتالاندىرۋ؛ بالالارعا قۋانىش سىيلاۋ، شىعارماشىلىق شابىت احۋالىن قالىپتاستىرۋ.
كورنەكىلىگى: قىلقالام، بوياۋ، قارىنداش، گۋبكا، ترافارەت، ماي شام، ءتۇرلى - ءتۇستى قاعاز، سۇلگى، تۇعىرىن، وشىرگىش جانە بەينەلەۋ ونەرىنە قاتىسى جوق زاتتار، «قاجەتتى زاتتى كوشىر» ويىنى، جىلى جانە سۋىق ءتۇستى كارتوچكالار، «گەومەتريالىق فيگۋرالاردان بەينە قۇراستىر»، «زاتقا ورنەك سال»، «ەلەمەنت قانداي جانردان؟»، پورترەت قۇراستىر» ديداكتيكالىق ويىندارى.
سوزدىك جۇمىس: پەيزاج، پورترەت، ناتيۋرمورت.
ءىس - ارەكەتتەر ءبولىمى
تاربيەشىنىڭ ارەكەتى
بالانىڭ ارەكەتى
موتيۆاسيالىق قوزعاۋشى
ءان - كۇي ويناپ تۇرادى، بالالار قارىنداش كيىمدەرىن، ماسكالارىن كيىپ بوياۋلار پاتشالىعىنا قوناققا بارادى.
قارىنداشتار:
قۋان، شاتتان الاقاي!
قۋاناتىن كۇن كەلدى!
قايىرلى تاڭ!
سالەمەتسىز بە، بوياۋ حانشايىمى!
بوياۋ حانشايىمى: سالەمەتسىڭدەر مە، قارىنداشتار! كەلگەندەرىڭە قۋانامىن. قاراڭدارشى مەنىڭ پاتشالىعىم وتە ۇلكەن. ونىڭ تۇرعىندارى سۋرەت سالادى، ءمۇسىن جاسايدى، قاعازبەن جۇمىس ىستەيدى. سەندەردە وسىنداي جۇمىستى ۇناتاسىڭدار ما؟
- ءيا، ۇناتامىز!
- قارىنداشتار، مەنىڭ كيىمىمدە بوياۋدىڭ ءار - ءتۇرلى تۇستەرى بار. ال سەندەر تۇستەر تۋرالى نە بىلەسىڭدەر؟
- نەگىزگى بوياۋلار قانداي؟
- قىزىل، سارى، كوك.
- بالالار كەمپىرقوساقتى بىلەمىز بە؟
- ول قانداي بولادى؟
- كەمپىرقوساقتا قانشا بوياۋ ءتۇرى بار؟ - قانداي؟
- كەمپىرقوساقتا جەتى بوياۋ ءتۇرى بار. (قىزىل، قىزعىلت سارى، سارى، جاىل، كوگىلدىر، كوك، كوك سيا)
- سەندەر بوياۋلاردى ارالاستىرا الاسىڭدار ما؟
- ءيا.
قىزىل + سارى - قىزعىلت سارى.
سارى + كوك – جاسىل
كوك + قىزىل – سيا كوك
اق + كوك – كوگىلدىر
(بالالار بوياۋلاردى ارالاستىرىپ بوياپ كورسەتەدى)
بوياۋ حانشايىمى: جارايسىڭدار.
(ءان - كۇي وينايدى، فلوماستەر كىرەدى)
فلوماستەر: و، حانشايىم مىنا پىشىندەردى سالىپ، قيىپ ەندى نە ىستەۋدى بىلمەي تۇرمىن؟
بوياۋ حانشايىمى: رەنجىمە فلوماستەر. قارىنداشتار كومەكتەسەمىز بە؟
- ءيا.
مىنا گەومەتريالىق پىشىندەردەن بەينە قۇراستىرايىق.
ديداكتيكالىق ويىن: «گەومەتريالىق فيگۋرالاردان بەينە قۇراستىر».
(بالالار ءتۇرلى - ءتۇستى پىشىندەردەن ءۇي، كولىك، ادام، گۇل جاسايدى)
فلوماستەر: راحمەت قارىنداشتار، ساۋ بولىڭدار.
بوياۋ حانشايىمى: قارىنداشتار سەندەر قانداي ەرتەگى كەيىپكەرلەرىن بەينەلەۋدى جاقسى كورەسىڭدەر؟
بالالاردىڭ جاۋابى.
ءبىزدىڭ پاتشالىعىمىزدىڭ تۇرعىندارى ەرتەگىدەگى كەيىپكەرلەردى بەينەلەدى، قاراڭدارشى. وي، كىم مىنا سۋرەتتەردى قيىپ تاستادى؟
ديداكتيكالىق ويىن: «پورترەت قۇراستىر»
(ءان - كۇي وينايدى، قىلقالام كىرەدى)
بوياۋ حانشايىمى: قىلقالام نە ويلانىپ ءجۇرسىڭ؟ جارايسىڭ، قاراشى بىزگە قارىنداشتار قوناققا كەلدى، ولارعا پاتشالىعىمىزدا ەڭ ادەمى بولمەنى، ءوز سۋرەتتەرىڭدى كورسەت.
قىلقالام ويلانىپ:
شىركىن سۋرەت ساباعى،
اۋىلدى ەسكە سالادى.
مىڭ قۇبىلتىپ بويايمىن،
تۋىپ وسكەن دالانى.
قىزىل بوياۋ قىزعالداق،
سارى بوياۋ - سارعالداق،
جاسىل بوياۋ - جايلاۋىم،
ىزدەپ كەلەر ارمانداپ.
سالەمەتسىز بە حانشايىم!
مەن قانداي سۋرەت سالۋدى ويلانىپ تۇرمىن.
قىلقالام: ءيا، دۇرىس. جۇرىڭدەر مىناۋ مەنىڭ گالەرەيام
- قاراڭدارشى مىناۋ سۋرەت قاي جانردا سالىنعان؟
پورترەت جانرىندا سالىنعان (ناتيۋرمورت، پەيزاج) ا. قاستەيەۆ، گ. يسمايلوۆا، م. كەنبايەۆ.
- قانداي اتاقتى سۋرەتشىلەردى بىلەسىڭدەر؟
بوياۋ حانشايىمى: جارايسىڭدار، سەندەردىڭ بىلىمدەرىڭ وتە ۇنادى. كانە ەندى سۋرەت سالىپ بەرىڭدەرشى.
قارىنداشتار:
قىزىل، جاسىل، قارامىز،
قولعا كەزەك الامىز.
قارىنداشپەن ءار ءتۇرلى،
الۋان سۋرەت سالامىز.
قارىنداشتىڭ كومەگى،
مىنە قانداي كوپ ەدى،
ۇشتاي ءبىل دە، ۇستاي ءبىل.
ءتۇرلى ورنەك سالۋ ءبىل.
(بالالار ءار - ءتۇرلى ادىستەر ارقىلى سۋرەت سالادى، ءان - كۇي وينايدى)
بوياۋ حانشايىمى: قانداي تاماشا، ادەمى سۋرەتتەر! كانە كورەيىكشى نە سالدىڭدار؟
- نەنى بەينەلەدىڭ؟
- قانداي تاسىلمەن سالدىڭدار؟
- سۋرەتتە قانداي ءتۇستى بوياۋلار؟
- سەندەرگە ۇنادى ما؟
اڭدى
باستىرۋ تاسىلىمەن.
اشىق ءتۇستى بوياۋلار.
بالالاردىڭ جاۋابى.
ماتەماتيكالىق ۇعىمدارىن قالىپتاستىرۋ. (ەرتەگى ساباق)
ماقساتى: بالالاردىڭ وي - ءورىسىن كەڭەيتۋ، 5 كولەمىندە ساندىق ەسەپتەۋ داعدىسىن دامىتۋ، سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋعا، ساندار كورشىسىن اتاۋدى، كەڭىستىكتى باعدارلاۋ وڭ، سول، الدا، ارت جاقتا ۇعىمدارىن دامىتۋ. گەومەتريالىق پىشىندەر تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتۋ. اپتا كۇندەرىن اتاۋدى، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭداردى اجىراتا بىلۋگە ۇيرەتۋ.
كورنەكىلىكتەر: اسپان، جۇلدىزدار سۋرەتى، شاردان جاسالعان پلانەتالار.
ارەكەتتىڭ كەزەڭدەرى:
تاربيەشىنىڭ ءىس - ارەكەتى.
بالالاردىڭ ءىس - ارەكەتتەرى.
ىنتالاندىرۋ، سەزىمدى وياتۋ.
تاربيەشى: كۇننىڭ كوزى اشىلىپ،
كوككە شۋاق شاشىلىپ.
قۇتتى قوناق كەلىپتى،
تورىمە مىنە ەنىپتى.
امانداسۋ ۇلكەنگە،
تاربيەنىڭ باسى عوي.
ال، قانەكەي، ءبارىمىز،
سالەم دەيىك ۇلكەنگە.
بالالار: سالەمەتسىزدەر مە، قوناقتار!
- ەلىمىز امان بولسىن!
- اسپان اشىق بولسىن!
- بەرەكە بىرلىك بولسىن!
- اقىلدى، ءتارتىپتى بولايىق!
- ۇلكەندى سىيلايىق!
- دەنىمىز ساۋ بولسىن!
- ءبارىمىز دوس بولايىق!
تاربيەشى: بالالار، بۇگىن مەن بالاباقشاعا كەلگەندە ۇستەل ۇستىنەن ءبىر حات تاۋىپ الدىم. ونى بىزگە راپۋنسەلدىڭ اتا - اناسى جازىپتى. راپۋنسەلدى كوسموس قاراقشىلارى ۇرلاپ، وزگە پلانەتاعا الىپ كەتىپتى، ونى قۇتقارۋ قاجەت. سەندەر قۇتقارۋعا دايىنسىڭدار ما؟
- ءيا، دايىنبىز.
- قورىقپايسىڭدار ما؟
- جوق.
- وندا جولعا شىعايىق. مىنە ءبىز ۇشىپ كەلدىك. كوسموس قاراقشىلارى پلانەتالاردى سيقىرلاپ قويعان. راپۋنسەلدى قۇتقارۋ ءۇشىن ءبىز ءار پلانەتالارداعى تاپسىرمالاردى ورىنداۋىمىز كەرەك.
(پلانەتالار - شارلار ءىلىنىپ تۇرادى، ءارقايسىسىندا تاپسىرما. شارلاردا «مەنى جار» دەگەن جازۋ جازىلعان.)
1 - تاپسىرما:
- ءقازىر جىلدىڭ قاي مەزگىلى؟
- كوكتەم مەزگىلى.
- كوكتەمدە بولاتىن تابيعات وزگەرىستەرى تۋرالى ايتىپ بەرىڭدەرشى.
- كۇن جىلى بولادى، قۇستار ۇشىپ كەلەدى، كۇن ۇزارادى، جەرگە ءشوپ شىعادى.
- كوكتەمدە نەشە اي بار؟
- كوكتەمدە ءۇش اي بار: ناۋرىز، ءساۋىر، مامىر.
2 - تاپسىرما: اپتا كۇندەرىن اتاۋ.
اپتا دەگەن اعايدىڭ،
جەتى بىردەي ۇلى بار،
ءبىرىنشىسى – دۇيسەنبى،
ەكىنشىسى – سەيسەنبى،
ءۇشىنشىسى – سارسەنبى،
ءتورتىنشىسى – بەيسەنبى،
بەسىنشىسى – جۇما،
التىنشىسى – سەنبى،
جەتىنشىسى – جەكسەنبى.
3 - تاپسىرما: بالالار، كوسموس قاراقشىلارى سيقىرلاعان كەزدە، ءۇي جانۋارلارى مەن جابايى اڭدار ارالاسىپ كەتىپتى، سولاردى ورىندارىنا قويۋ كەرەك.
4 - تاپسىرما: 1 - دەن 5-كە دەيىن سانداردى تۋرا جانە كەرى ساناۋ. ساندارعا ارنالعان ساناماق ايتۋ.
كەل، سانايىق ەكەۋمىز.
باس بارماعىم – اكەم،
بالاڭ ۇيرەك – اپام،
شىلدىر شۇمەك – مەن،
تيتتەي بوبەك – سەن.
ءبىر ۇيدە ءبىز نەشەۋمىز؟
ءبىر ۇيدە ءبىز بەسەۋمىز.
5 - تاپسىرما: سۋرەت بويىنشا ۋاقىتتى باعدارلاۋ. (تاڭەرتەڭ، ءتۇس، كەش، ءتۇن.)
ۇيقىمىزدان تۇرامىز،
بەتى - قولدى جۋامىز.
اكەمىزگە ەرەمىز،
باقشامىزعا كەلەمىز،
بۇل قاي كەزدە بالالار؟
(تاڭەرتەڭ).
ءبىز ءتارتىپتى بالامىز،
ساباقتى دا وقيمىز.
سەرۋەنگە شىعامىز، قىدىرامىز،
بۇل قاي كەز؟
(ءتۇس).
كۇن باتادى قىزارىپ،
انامىزدى كۇتەمىز.
بۇل قاي كەز؟
(كەش).
ۇيلەردە شام جانادى.
دەم الادى بار الەم.
دەپ الديلەر اق اجەم -
بۇل قاي كەز؟
(ءتۇن).
6 - تاپسىرما: ويىن: «قاي سان جوق»
ماقساتى: ويلاۋ قابىلەتتەرى ارقىلى سانداردى ساناۋ ارقىلى، جوق ساندى تابۋ.
ەكىنشى ويىن. «دۇرىس تىڭدا».
ماقساتى: سىلدىرماق سوعىلۋىن ساناي وتىرىپ، 1 - دەن 5 - كە دەيىن بەلگىلەنگەن ساندىق ۇلەستىرمەمەن سانداردى دۇرىس كورسەتۋ.
7 - تاپسىرما: گەومەتريالىق پىشىندەردى ارالاستىرىپ تاستاپ، بالالارعا تاپسىرما بەرۋ. ءۇشبۇرىشتاردى ءبىر قاتارعا، ءتورتبۇرىشتاردى ەكىنشى قاتارعا، ەليپستەردى ءۇشىنشى قاتارعا، شەڭبەرلەردى ءتورتىنشى قاتارعا، ال تىك ءتورتبۇرىشتاردى بەسىنشى قاتارعا ورنالاستىرىپ، ءار قايسىسىن سانمەن بەلگىلەۋ كەرەك.
تاربيەشى: جارايسىڭدار، بالالار، وتە تاپقىر ەكەنسىڭدەر. راپۋنسەلدىڭ اتا - اناسى سەندەرگە العىس ايتىپ جاتىر.
You Might Also Like
-
بولاشاقتاعى ءبىلىم بەرۋ مەكەمەلەرى وسىنداي...
