InfoHub Logo

ساباق تاقىرىبى: جامبىل شىعارمالارىنىڭ نەگىزگى تاقىرىبى
ساباق ماقساتى: 1. وقۋشىلارعا جامبىل ولەڭدەرىنىڭ ءمانىن اشىپ مەڭگەرتۋ، ولەڭدى تەوريالىق جاعىنان تالداي بىلۋگە ۇيرەتۋ.
2. شىعارماشىلىق جۇمىستار ارقىلى ويلاۋ قابىلەتىنىڭ دامۋىنا،ءتىل بايلىعىنىڭ ارتۋىنا ىقپال جاساۋ، ءتۇيىندى وي، وزىندىك پىكىر قالىپتاستىرۋىنا جول اشۋ.
3. پاتريوتيزمگە، ادامگەرشىلىككە باۋلۋ، ءسوز ونەرىن قاستەرلەي بىلۋگە تاربيەلەۋ.
ساباق ءتۇرى: شىعارماشىلىق – ىزدەنىس
ساباق كورنەكىلىگى: جامبىل پورترەتى، شىعارمالار جيناعى، كەسپەلەر، ادەبيەتتىك حرەستوماتيالار، سىزبا، ناقىل سوزدەر
ساباق ءادىسى: مانەرلەپ وقۋ، تەوريالىق تالداۋ، شىعارماشىلىق جۇمىس، جاتتاۋ

ساباق بارىسى:
ءى. ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى
ا) وقۋشىلارمەن امانداسۋ، ساباققا قاتىسىمىن تەكسەرۋ؛
ءا) وقۋشىلار نازارىن ولەڭ جولدارىمەن ساباققا اۋدارۋ.
«ونەر الدى – قىزىل ءتىل»،
اناڭداي ونى قۇرمەتتە!
قاجىماي، تالماي ۇيرەن، ءبىل،
اسىلىن ءسوزدىڭ ورنەكتە.
انا ءتىل – اسىل قازىنا،
بايلىعىڭ - بىلسەڭ ول سەنىڭ.
جەتكىزەر ءومىر جازىنا،
سونىمەن وسەر وركەنىڭ،- دەپ ءسوز اسىلىن،
ولەڭ قاسيەتىن سەزىنەتىن كەزەكتى ادەبيەت ساباعىن باستايمىز.

ءىى. ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
- كانە، بالالار، وتكەن ساباعىمىزدا قاي اقىننىڭ ءومىرى جانە شىعارماشىلىعىن تانىدىق؟
- جامبىل كىم؟ ( توپتاستىرۋ بويىنشا)
- قاي جىلى، قايدا دۇنيەگە كەلگەن؟
- جامبىلدىڭ اكە - شەشەسىنىڭ اتى؟
- جامبىلدىڭ ءپىر تۇتقان ۇستازى كىم؟ ول تۋرالى اقىن جىرى؟
- جامبىلدىڭ العاشقى ولەڭى؟ ول نە تۋرالى؟
- اقىننىڭ قانداي شىعارمالارىن بىلەسىڭدەر؟
- اقىن شىعارمالارىنان جاتقا بىلەسىڭ بە؟

ءىىى. جاڭا ساباق ( تاقىرىبى مەن ماقساتىن ايقىنداۋ)
بالالار، بۇگىن ءبىز جامبىل اقىننىڭ شىعارمالارىنىڭ نەگىزگى تاقىرىپتارىن انىقتايمىز. ەندەشە، ادەبيەت تەورياسى بويىنشا
«تاقىرىپ» دەگەن نە ەكەنىن ەسىمىزگە تۇسىرەيىك.
تەوريا: تاقىرىپ – شىعارمادا ءسوز ەتىلگەن نەگىزگى ماسەلە.

ا) ادەبيەتتىك حرەستوماتيالار مەن جامبىل شىعارمالارىنىڭ جيناقتارى بويىنشا اقىن ولەڭدەرىنە تالداۋ جۇرگىزۋ.
ولەڭ اتى ----- تاقىرىبى ------وزىندىك وي

ءا) كەسپەلەر بويىنشا ولەڭدەرگە تالداۋ جاساۋ.
№ 1. ءۇزىندى جامبىلدىڭ قاي ولەڭىنەن، بۇل ولەڭ اۋىز ادەبيەتىنىڭ قاي تۇرىنە ۇقساس؟
اتتاندىردىم مايدانعا،
امان – ەسەن ءجۇر بالام!
ابىرويعا يە بول،
اعات باسپا ءبىر قادام!
قوسىمشا سۇراق: بەرىلگەن ءۇزىندى قانداي تەورياعا مىسال بولادى؟
جاۋاپ: اسسونانس

№2. ولەڭ جالعاسىن جازىپ، ۇيقاس ءتۇرىن انىقتا.
بالالار، امانبىسىڭ شىراقتارىم،
مايىسىپ كولگە بىتكەن قۇراقتارىم!.......

№ 3. كوپ نۇكتەنىڭ ورنىنا كەرەكتى سوزدەردى قويىپ، ولەڭدى تولىقتىر،
تاقىرىبىن انىقتا.
....... قىمبات دۇنيەدە،....... ۇلىق،
ەرىنبەي ۇمتىلىڭدار ەرتە تۇرىپ.
قاندىرىپ سۋعارىڭدار ەگىنىڭدى
قويماستان ارام ءشوبىن تاستا جۇلىپ.

№ 4. ولەڭ شۋماعىن ءوز ويىڭمەن جالعاستىرا الاسىڭ با؟
وسيەتىم: شىندىقتى، ادالدى ءسۇي،
ارداقتاعان حالىقتى، ادامدى ءسۇي!.......

ەلدىڭ تىككەن ىرگەسىن يگىلىككە،
تاپ بۇگىنگى باقىتتى زاماندى ءسۇي! («وتاندى ءسۇي»)

№5. ولەڭ شۋماعىن ءوز ويىڭمەن جالعاستىرا الاسىڭ با؟
وقىتىپ ەل بالاسىن،
اشىپ كوڭىل ساناسىن..........
(مۇعالىمدەرگە سالەم)

№6. ۇيقاس ءتۇرىن انىقتا، ولەڭدە قانداي كوركەمدەگىش ءتاسىل بار؟
كارى، جاسىن ەلىمنىڭ،
تۇنىعىنا ءبىلىمنىڭ،
جۇزدىرگەن تاۋ بۇلاقتاي،
تۇندە جانعان شىراقتاي -
وقىتۋشى ءمۇعالىم.
تەڭەۋ: بۇلاق – تاي، شىراق – تاي ەگىز ۇيقاس

№7 جامبىلدىڭ باتىرلىق، ەرلىك تاقىرىبىندا قانداي شىعارمالارى بار؟
اتتارىن جازىپ، مىسال كەلتىر.
وقۋشىلاردىڭ ورىنداعان جۇمىستارىن تەكسەرۋ، قورىتىندىلاۋ.

ءىV. بەكىتۋ بەس جولدى ولەڭ.
1. زات ەسىم. جامبىل
2. سىن ەسىم ايتىسكەر اقىن، جىرشى، پوەزيا الىبى
3. ەتىستىك ايتىسقان، ولەڭ جازعان، جىرشى اتانعان
4. سينونيم اتاقتى، ءماشھۇر، ايگىلى
5. سويلەم جامبىل - اقىندىق ەڭبەكتىڭ باتىرى، حالقىنىڭ ماقتانىشى.

«جامبىل ايتقان ناقىل ءسوز -
بىزگە كەرەك اقىل ءسوز»
شارتى: جامبىل ولەڭدەرىنەن الىنعان ناقىل سوزدەردى تەز جاتتاپ،
ەستە ساقتاپ، ايتىپ بەرۋ.

ءبىلىمدى مىڭدى جىعادى،
باتىردان دۇشپان ىعادى.
حالىقپەن جانى ءبىر ادام،
قالايدا جەڭىپ شىعادى.

وسيەتىم: شىندىقتى، ادالدى ءسۇي،
ارداقتاعان حالىقتى، ادامدى ءسۇي!

ابىرويعا يە بول، جاقسى ءسوزدى ەل جاتتار،
اعات باسپا ءبىر قادام! ەل جاتتار سوزدە سالماق بار

ەڭبەك قىمبات دۇنيەدە، ەڭبەك ۇلىق،
ەرىنبەي ۇمتىلىڭدار ەرتە تۇرىپ.

قورقاق ادام قور بولار،
كولەڭكەدەن قورعانار.

V. قورىتىندى. ساباقتا بەلسەندىلىك تانىتقان وقۋشىلاردى اتاپ ءوتۋ، باسقاعا ۇلگى ەتۋ، وقۋشىلاردى باعالاۋ.
ۇيگە تاپسىرما: «جىر الىبى - جامبىل» تاقىرىبىندا ويتولعاۋ جازۋ.

ءمۇعالىمنىڭ قورىتىندى ءسوزى:
- اقىن ساكەن سەيفۋللين «جامبىل جىرلارى تەڭىز تۇبىندە شاشىلىپ جاتقان مارجان سىقىلدى. ونى جيناپ الىپ، حالىقتىڭ قولىنا بەرۋ – ءبىزدىڭ ءارقايسىمىزدىڭ ازاماتتىق بورىشىمىز»،- دەگەن ەكەن. سوندىقتان جامبىل جىرلارىن، ءومىرىن ءبىلىپ، ونەگەلى ءومىرى مەن سوزدەرىنەن ۇلگى الۋىمىز كەرەك.