كۇمبىرلەگەن كۇمىس كۇي. داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى
ساباقتىڭ تاقىرىبى: كۇمبىرلەگەن كۇمىس كۇي.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشى مۋزىكانى سۇيۋگە، ءار مۋزىكالىق شىعارمانى تۇسىنە تىڭداپ ورىنداۋعا، ونەرلى تۇلعا بولۋعا قۇلشىندىرۋ. حالىق كۇيلەرى، اسپاپتىق مۋزىكا ارقىلى ءوز حالقىنىڭ سالت ءداستۇرىن، تۋعان جەرىن قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى: مۋزىكالىق قابىلەتىن دامىتىپ، مۋزىكالىق - ەستەتيكالىق قابىلەتىن اشۋ.
ەستۋ، ەستە ساقتاۋ، سەزىنۋ قابىلەتتەرىن ءوز بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ ءۇشىن قولدانۋعا ماشىقتاندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: داۋىس اشۋ، ءان ايتۋ، مۋزىكا تىڭداۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ بارىسى:
داۋىس جاتتىعۋى: (دەمدى دۇرىس الا وتىرىپ، داۋىس جاتتىعۋىن جاساۋ ).
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
سۇراقتار:
- كەشەگى ساباقتا ءبىز مۇڭدى دىبىستار تۋرالى وتكەنبىز.
كوڭىل كۇي دەگەنىمىز نە؟
مۋزىكالىق دىبىستارعا نە جاتادى؟
قازاقتىڭ ۇلتتىق اسپاپتارىن اتا؟
جاڭا ساباق:
داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى
شىعاي ۇلى داۋلەتكەرەي (1814 - 1887 ) — قازاقتىڭ ايگىلى كۇيشى كومپوزيتورى، توكپە كۇيلەرىنىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋشى. بۇرىنعى بوكەي ورداسىندا، قازىرگى باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ وردا اۋدانىنا قاراستى قارامولا دەگەن جەردە دۇنيەگە كەلگەن. داۋلەتكەرەيدى اكادەميك ا. جۇبانوۆ «توكپە كۇيلەرىنىڭ اتاسى» دەيدى. داۋلەتكەرەي العاش رەت جاستىق سەزىمنىڭ قارلىعاشى سياقتى «اقجەلەڭ»، «قوسالقا» سياقتى كۇيلەرىن شىعارعان. دارىندى كۇيشىنىڭ جارقىن سەزىمگە، سۇلۋ سۋرەتتەرگە باي وزىندىك قولتاڭباسى وسى كۇيلەرىنىڭ وزىنەن اق ايقىن اڭعارىلادى. جاستىق شاعىندا ۇلى كۇيشىنىڭ جاقسىعا قىزىققانىن، جۇيرىككە قۇمارتقانىن، سۇلۋعا سۇيسىنگەنىن، تىپتەن جاستىققا جاراساتىن جالىن سەزىمگە بوي الدىرعان ساتتەرىنىڭ از بولماعانىن بايقاۋ قيىن ەمەس. مۋزىكالىق دىبىستارعا – ءان، اۋەن، مۋزىكالىق اسپاپتاردىڭ دىبىسى، كۇيلەر جاتادى. كوڭىل كۇي دەگەنىمىز ءتۇرلى سەزىم – قۋانىش، مۇڭ، تاماشالاۋ، تامسانۋ، كوڭىلدى، كوڭىلسىز ساتتەرىمىز. ال مۋزىكالىق كوڭىل كۇي – وسى سەزىمدەردىڭ مۋزىكادا بەينەلەنۋى. مۋزىكانىڭ كومەگىمەن ءان، جىر، كۇيلەر مەن ءبيدىڭ ءتۇرلى كوڭىل كۇيىن بىلۋگە بولادى. مۋزىكانىڭ مول مۇمكىندىگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز اسەم تابيعاتپەن ادامداردىڭ، قۇستار مەن جان - جانۋارلاردىڭ كوڭىل كۇيىن، كوڭىلدى - كوڭىلسىز دىبىستار اجىراتا الامىز.
مۋزىكالىق ساۋات:
بيىك تومەن
مۋزىكادا بيىك، تومەن دىبىستار بار. بيىك دىبىستار - جىڭىشكە، تومەن دىبىستار - جۋان ەستىلەدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
جاڭا تاقىرىپتى جانە ءاننىڭ ءسوزىن ۇمىتىپ قالماۋ ءۇشىن داپتەرگە جازۋ.
ءان ۇيرەنۋ: ءان ۇيرەنۋ بارىسىندا داۋىس بوياۋىنا (تەمبر)، دىبىس بيىكتىگىنىڭ تازا ورىندالۋىنا نازار اۋدارىلادى.
مۋزىكا تىڭداۋ:
سەرگىتۋ ءساتى: قيمىلدى جاتتىعۋ.
مەنىڭ ەلىم – قازاقستان (قولدى جۇرەكتىڭ تۇسىنا قويىپ، العا سوزىپ، شاپالاقتاۋ).
مەنىڭ رەسپۋبليكام – قازاقستان (قولدى جۇرەكتىڭ تۇسىنا قويىپ، جوعارى سوزىپ، شاپالاقتاۋ).
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى كىم؟
كۇي دەگەنىمىز نە، كۇيدىڭ ءسوزى بولاما؟
بيىك، تومەن دىبىستار قالاي ورىندالادى؟
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
«كوكتەم كەلدى» ءانىن جاتتاۋ. «ناۋرىز مەرەكەسى» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
ساباقتىڭ ماقساتى: وقۋشى مۋزىكانى سۇيۋگە، ءار مۋزىكالىق شىعارمانى تۇسىنە تىڭداپ ورىنداۋعا، ونەرلى تۇلعا بولۋعا قۇلشىندىرۋ. حالىق كۇيلەرى، اسپاپتىق مۋزىكا ارقىلى ءوز حالقىنىڭ سالت ءداستۇرىن، تۋعان جەرىن قۇرمەتپەن قاراۋعا تاربيەلەۋ.
ساباقتىڭ مىندەتى: مۋزىكالىق قابىلەتىن دامىتىپ، مۋزىكالىق - ەستەتيكالىق قابىلەتىن اشۋ.
ەستۋ، ەستە ساقتاۋ، سەزىنۋ قابىلەتتەرىن ءوز بىلىمدەرىن تەرەڭدەتۋ ءۇشىن قولدانۋعا ماشىقتاندىرۋ.
ساباقتىڭ ءتۇرى: جاڭا ساباق.
ساباقتىڭ ءادىسى: داۋىس اشۋ، ءان ايتۋ، مۋزىكا تىڭداۋ، اڭگىمەلەۋ، سۇراق - جاۋاپ.
ساباقتىڭ بارىسى:
داۋىس جاتتىعۋى: (دەمدى دۇرىس الا وتىرىپ، داۋىس جاتتىعۋىن جاساۋ ).
ۇيىمداستىرۋ كەزەڭى:
ءۇي تاپسىرماسىن سۇراۋ.
سۇراقتار:
- كەشەگى ساباقتا ءبىز مۇڭدى دىبىستار تۋرالى وتكەنبىز.
كوڭىل كۇي دەگەنىمىز نە؟
مۋزىكالىق دىبىستارعا نە جاتادى؟
قازاقتىڭ ۇلتتىق اسپاپتارىن اتا؟
جاڭا ساباق:
داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى
شىعاي ۇلى داۋلەتكەرەي (1814 - 1887 ) — قازاقتىڭ ايگىلى كۇيشى كومپوزيتورى، توكپە كۇيلەرىنىڭ نەگىزىن قالىپتاستىرۋشى. بۇرىنعى بوكەي ورداسىندا، قازىرگى باتىس قازاقستان وبلىسىنىڭ وردا اۋدانىنا قاراستى قارامولا دەگەن جەردە دۇنيەگە كەلگەن. داۋلەتكەرەيدى اكادەميك ا. جۇبانوۆ «توكپە كۇيلەرىنىڭ اتاسى» دەيدى. داۋلەتكەرەي العاش رەت جاستىق سەزىمنىڭ قارلىعاشى سياقتى «اقجەلەڭ»، «قوسالقا» سياقتى كۇيلەرىن شىعارعان. دارىندى كۇيشىنىڭ جارقىن سەزىمگە، سۇلۋ سۋرەتتەرگە باي وزىندىك قولتاڭباسى وسى كۇيلەرىنىڭ وزىنەن اق ايقىن اڭعارىلادى. جاستىق شاعىندا ۇلى كۇيشىنىڭ جاقسىعا قىزىققانىن، جۇيرىككە قۇمارتقانىن، سۇلۋعا سۇيسىنگەنىن، تىپتەن جاستىققا جاراساتىن جالىن سەزىمگە بوي الدىرعان ساتتەرىنىڭ از بولماعانىن بايقاۋ قيىن ەمەس. مۋزىكالىق دىبىستارعا – ءان، اۋەن، مۋزىكالىق اسپاپتاردىڭ دىبىسى، كۇيلەر جاتادى. كوڭىل كۇي دەگەنىمىز ءتۇرلى سەزىم – قۋانىش، مۇڭ، تاماشالاۋ، تامسانۋ، كوڭىلدى، كوڭىلسىز ساتتەرىمىز. ال مۋزىكالىق كوڭىل كۇي – وسى سەزىمدەردىڭ مۋزىكادا بەينەلەنۋى. مۋزىكانىڭ كومەگىمەن ءان، جىر، كۇيلەر مەن ءبيدىڭ ءتۇرلى كوڭىل كۇيىن بىلۋگە بولادى. مۋزىكانىڭ مول مۇمكىندىگىنىڭ ارقاسىندا ءبىز اسەم تابيعاتپەن ادامداردىڭ، قۇستار مەن جان - جانۋارلاردىڭ كوڭىل كۇيىن، كوڭىلدى - كوڭىلسىز دىبىستار اجىراتا الامىز.
مۋزىكالىق ساۋات:
بيىك تومەن
مۋزىكادا بيىك، تومەن دىبىستار بار. بيىك دىبىستار - جىڭىشكە، تومەن دىبىستار - جۋان ەستىلەدى.
داپتەرمەن جۇمىس:
جاڭا تاقىرىپتى جانە ءاننىڭ ءسوزىن ۇمىتىپ قالماۋ ءۇشىن داپتەرگە جازۋ.
ءان ۇيرەنۋ: ءان ۇيرەنۋ بارىسىندا داۋىس بوياۋىنا (تەمبر)، دىبىس بيىكتىگىنىڭ تازا ورىندالۋىنا نازار اۋدارىلادى.
مۋزىكا تىڭداۋ:
سەرگىتۋ ءساتى: قيمىلدى جاتتىعۋ.
مەنىڭ ەلىم – قازاقستان (قولدى جۇرەكتىڭ تۇسىنا قويىپ، العا سوزىپ، شاپالاقتاۋ).
مەنىڭ رەسپۋبليكام – قازاقستان (قولدى جۇرەكتىڭ تۇسىنا قويىپ، جوعارى سوزىپ، شاپالاقتاۋ).
ساباقتى قورىتىندىلاۋ:
داۋلەتكەرەي شىعاي ۇلى كىم؟
كۇي دەگەنىمىز نە، كۇيدىڭ ءسوزى بولاما؟
بيىك، تومەن دىبىستار قالاي ورىندالادى؟
ۇيگە تاپسىرما بەرۋ:
«كوكتەم كەلدى» ءانىن جاتتاۋ. «ناۋرىز مەرەكەسى» تاقىرىبىنا سۋرەت سالۋ.
You Might Also Like
-
تاقىرىبى: الگەبرالىق بولشەك جانە ونىڭ نەگىزگى قاسيەتى
