سالجۇك مەملەكەتى جانە قازاقستان
تۇرىك-يسلام مەملەكەتتەرىنىڭ ەڭ ۇلكەندەرىنىڭ ءبىرى — سالجۇك مەملەكەتى وعىزداردىڭ ءۇشوق تارماعىنىڭ قىنىق تايپاسىنا جاتادى. ح عاسىردا سەيحۋن (سىرداريا) وزەنىنىڭ بويىنداعى جەنت قالاسىنان باستاۋ الاتىن سالجۇك مەملەكەتى باتىسقا جىلجىپ انادولىعا دەيىنگى ايماقتاردى باعىندىرادى.
26 تامىز 1071 ج انادولى جەرىندەگى شەشۋشى شايقاس رەتىندە بەلگىلى مالازگيرت سوعىسىندا يمپەراتور ءىV رومەن ديوگەننىڭ باستاۋىنداعى ۆيزانتيالىقتاردىڭ 200000 اسكەرىن 30000 اسكەرمەن كۇيرەتكەن سالجۇك پاتشاسى الپارسلان انادولىداعى تۇركىلەردىڭ وكتەمدىگىن قۋاتتاپ ناقتىلاپ بەرەدى. قازىرگى تۇركيا ەلىنىڭ نەگىزىن قالاعان وسى سالجۇك مەملەكەتى بولىپ تابىلادى. ۆيزانتيانى جەڭىپ انادولى جەرلەرىنە كىرگەن تۇركىلەر قونىستانعان ءبىرشاما جەرلەرگە ءوز اتاۋلارىن قويعاندىعى ايتىلادى. بۇگىندەرى تۇركيادا تۇركى تايپالارىنىڭ ەسىمدەرى بولعان «قايى»، «قىنىق» دەپ اتالاتىن بىرنەشە ەلدى-مەكەندەر كەزدەسەدى.
بۋرسا اكىمشىلىك ايماعىنا قاراستى «كەلەس» اۋدانى تۇرعىندارىنىڭ جۇزدەرى ورتا ازيا حالىقتارىنا قاتتى ۇقساپ كەلەدى. وسى ەلدى-مەكەننىڭ اتاۋىنىڭ دا نەگىزى وڭتۇستىك قازاقستانداعى كەلەس وزەنىنەن كەلىپ شىعادى ەكەن. ورتا ازيادان انادولىنىڭ بۋرسا وڭىرىنە قونىستانعان «قايى» تايپاسىنىڭ قويعان ەسىمى بولىپ تابىلادى. تۇركياداعى اقتەڭىزگە قۇياتىن سەيحان جانە جەيحان وزەندەرىنىڭ اتاۋى دا ورتا ازيادان قونىس تەپكەن اتا-بابالارىمىزدىڭ سەيحۋن (سىرداريا) جانە جەيحۋن (امۋداريا) وزەندەرىنە ۇقساتىپ قويعان اتاۋلارى بولىپ تابىلادى. وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنداعى ارىس وزەنىنىڭ سىڭارى تۇركيادا «اراس» وزەنى بولىپ كەلەدى. تۇركياداعى دەنيزلي اكىمشىلىك ايماعىنا قاراستى «تاۆاس» اۋدانى دا جامبىل وبلىسىنداعى تالاس وزەنىنىڭ اتاۋىنان كەلەتىنى، عاسىرلار ءوتىپ وسى سەكىلدى كوپشىلىك اتاۋلاردىڭ وزگەرىسكە ۇشىراعاندارى جايلى كەلتىرە بەرسەك مىسالدار وتە كوپ...
You Might Also Like
-
بوپەلەردى قاتتى تەربەتۋ ولاردى مۇگەدەك ەتە الۋىمەن قاتار، ءولتىرىپ قويۋى دا ابدەن مۇمكىن. قاتتى تەربەتۋ ارقىلى باسىن انا جاققا ءبىر، مىنا جاققا ءبىر قاتتى شايقاعان كەزدە ميدىڭ جاسۋشالارى جىرتىلۋى مۇمكى...
-
ول جايلى دەرەكتەر جوقتىڭ قاسى. ەسىمىنىڭ ەش جەردە اتالماي، ەلەنبەگەنىنىڭ ءوزى قىزىق ءارى رەنىش تۋدىرادى.
