16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni
Taqyryby: 16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni
Maqsaty: Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdik kúni týraly málimet berý. Oqýshylardy týǵan jerin, elin, Otanyn súıýge qorǵaýǵa, saqtaýǵa qurmetteýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: Týǵan jer týraly qanatty sózder. Otan týraly oqýshylar salǵan sýretter.
Barysy:
Ánuran oryndalady.
1. Uıymdastyrý kezeńi
1 - júrgizýshi: Armysyzdar, qurmetti oqýshylar, ustazdar! Búgingi Táýelsizdigimizdiń 29 jyldyǵyna arnalǵan «16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni» atty ashyq tárbıe saǵatymyzǵa qosh keldińizder! Táýelsizdik – eń basty qundylyǵymyz. 29 jyl ishinde táýelsiz Qazaq elin qalyptastyryp, naryqtyń qıyn ótkelekterinen aman ótkizip kelemiz. Osy kezeńde Qazaqstandy dúnıe dıdaryndaǵy eń myqty memleketter tanıtyndaı, syılaıtyndaı deńgeıge jetkizgen tuńǵysh Nursultan Nazarbaevtaı kóregen saıasatkerdiń eren eńbegin dál búgin jáne árqshanda aıtyp ótemiz.
2 - júrgizýshi: Táýelsizdik kúni elimizdiń barlyq azamattary úshin orny erekshe mereke dep bilemiz, sebebi, osynaý júrekjardy qýanyshqa toly kúndi ata - babalarymyz ǵasyrlar boıy armandap, kútýmen ótti.
Al qazir kezekti suraqtarǵa beremiz.
- Biz qaı memlekettiń azamatymyz?
- Ultymyz kim?
- Tilimiz qandaı?
- Respýblıkamyz basqa elderden nesimen erekshelenedi?
- Táýelsizdik degen ne?
- Táýelsizdikti qaı jyly aldyq?
- Qazaqstan Respýblıkasynyń jeri týraly ne bilemiz?
1 - júrgizýshi: Qazaqstan Respýblıkasynyń jer kólemi 2417, 3 myń sharshy shaqyrym jerdi alyp jatyr, ıaǵnı respýblıkamyzdyń terıtorıasyna jeti memleket sıady. Jer kólemi jaǵynan BUU 180 memlekettiń ishinde 9 - shy orynda, al TMD elderi boıynsha 2 - shi orynda. Respýblıkamyz 5 memleketpen kórshiles, olar Reseı, Qytaı, Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Túrkimenstan. Elimizde 120 ult ókili turady. Qazaqstan 14 oblys, 85 iri qalalar bar. El ordasy - Astana qalasy.
2 - júrgizýshi: Al endigi kezekti 9 á oqýshylarynyń jyr shýmaqtaryna beremiz.
1 - oqýshy:.................
Qazaqstan týǵan elim,
Altyn besik - Aq ordam.
Dańqyń seniń arta bersin,
Elim meniń jańarǵan.
Men - qazaqpyn, bıikpin, baıtaq elmin,
Qaıta týdym, ómirge qaıta keldim.
Men myń da bir tirildim máńgi ólmeske,
Aıta bergim keledi, aıta bergim!
2 - oqýshy:................
Óktem bılik qaralady, dattady,
Biraq Alla aqıqatty jaqtady.
Nazarbaev atamdy jurt qalady.
Tústi amalsyz Kolbın degen ataqty.
3 - oqýshy:...............
Jeltoqsan aıy estesiń,
Daýyl bop burqap eskensiń.
Azattyq kúıi qashannan,
Kókeıin eldiń teskensiń.
4 - oqýshy:...............
Shektelip ana tilimiz,
Oqylmaı óleń – jyrymyz.
Jabylyp jatsa mektepter
Jadyrar qalaı kúnimiz?
1 - júrgizýshi: Kezekti kóriniske beremiz.
Kórinis: Sahnaǵa eki stýdent shyǵady, biri – jigit, biri – qyz. Qoldarynda konspekti dápterleri bar.
Gúldana, Nurjan, sen estidiń be? Keshe Dinmuhamed aǵamyz ornynan alynypty deıdi.
Nurjan: Qoıshy, ras aıtasyń ba? Kimnen estidiń?
Gúldana: Keshe kýrator aǵaıdan estidim. Búgin Brejnev alańynda kóp adam jınalady eken.
Nurjan: Nege? Nelikten?
Gúldana: Qonaevtyń ornyna Reseıden bir orys kelipti deıdi. Halyq narazylyq bildirip jatqan kórinedi. Kýrator aǵaı ol jaqqa barmańdar dep eskertti.
Nurjan: Qoı, bizdiń munda tyǵylyp qalǵanymyz durys bolmas. Júr keteıik. Tez baraıyq!
Avtor: Iá, ańǵal senimmen alańǵa shyqqan beıkúná qyz – jigitter «kontrrevolúsıoner» emes edi. Olardyń oıy halyqtyń quqyqtary men problemalary týraly sóz júrgizý edi. Alaıda olardy bir qolynda shoqpary, bir qolynda qalqany bar qarýly, saqadaı saı áskerler qarsy aldy. Beıbit sherýge shyqqan jastardyń beıbit tilegi aǵash jańqasyndaı byt - shyt bolyp ushyp jatty. Úkimet úıinde jastar sherýin qýǵyndaý úshin astyrtyn «Quıyn - 1986» degen operatıvti jospar qurylyp jatty. Al alańdaǵy jastar jaıbaraqat edi, ańǵal edi, alańsyz edi.
Avtor: Alańda jastar beıbit, jaıbaraqat. Qoldarynda «Kajdomý narodý – svoego vojdá», «Lenın ıdeıasy jasasyn», «Qazaqstan - qazaqtardiki», «Reseıge qaıt» degen transporanttar bar. Olarǵa Maqsat pen Aıgúlde kelip qosyldy.
Daýys: Qonaevty shaqyryńdar! Aqıqatyn aıtyp, túsindirsin barlyq jaǵdaıdy.
Daýys: Qazaqstannan adam tabylmady ma? Qazaqstanǵa basqa jerden basshy ákelgeni nesi?
Daýys: Talap – tilekti aıtamyz, shyqsyn ortaǵa basshylar!
Osy kezde «Meniń Qazaqstanym» áni aıtyldy. Jastar teńselip turyp bul ándi erekshe bir shabytpen tamasha oryndaıdy.
Prokýror: Balalar! Ýa, balalar! Men Respýblıka prokýrorymyn. Tarańdar! Jataqtaryńa qaıtyńdar! Uıat boldy! Men senderge kúsh qoldanamyn! Úıge qaıtyńdar.
Osy kezde zalda áskerı komanda beriledi.
Áskerı adam: Pervaıa rota! Slýshaıte moıý komandý. Proızvodıtsá operasıa «Quıyn». Nemedlenno razognat ekstremıstov ı hýlıganov! Pervaıa rota, za mnoı! Ýra!
Osy kezde zalǵa syrttan qarýlanǵan áskerı adamdar – kókten kirip, alańdaǵy jastardy uryp – soǵa bastaıdy. Qaraly mýzyka baıaý oınap turady. Qarýly ásker sahnadan jaraly qyzdar men jigitterdi birtindep súırep, julqylap ákete bastaıdy. Beti – aýzy qan, uzyn shashy jaıylyp betin japqan jas Qazaq qyzyn eki áskerı soldat súıreı bastady. Qyz julqynyp, halyqqa qarap yshqyna sóıledi.
- Áı týǵandar! Jigit bolsańdar shyǵyńdar beri qaraı! Qosylyńdar bizdiń qatarǵa
Osy kezde qarýly mılısıoner qyzdyń kók jelkesinen shoqparmen uryp qalady. Qyz sylq etip esinen tanyp qalady.
2 - júrgizýshi:
Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń jarlyǵymen 1996jyly 9 - jeltoqsanda Qaırat Noǵaıbaıuly Rysqulbekovke «Halyq qaharmany» ataǵy berilip, aıryqsha erekshelik belgisi men «Altyn juldyz» tapsyryldy. Sábıra, Lázzat, Erbolǵa taǵy basqa jeltoqsanǵa qatysqan jastarǵa «Jeltoqsan qaharmany» ataǵy berildi.
1 - jeltoqsan: Jeltoqsan qurbandaryn eske alaıyq (1 - mınýt únsizdik)
2 - júrgizýshi:
Jeltoqsandyq erlerdi este saqtaımyz,
Erlik isin, amanatyn saqtaımyz.
Otan úshin otqa tússeń kúımeısiń,
İzbasary bolmaı elge jaqpaımyz.
1 - júrgizýshi: Al endigi kezekti 9á oqýshylarynyń jyr shýmaqtaryna beremiz.
5 – oqýshy............
Sol bir sátte bult torlady aspandy,
Alataýdyń kózinen de jas tamdy.
Táýelsizdik jeltoqsanmen bitpeıdi.
Táýelsizdik kúresi endi bastaldy.
6 – oqýshy...........
Qatygezdik judyryǵy túıilip,
Qamshy úıirdi jasqap, jekip buıyryp,
Jeltoqsanda shyqty úlken alańǵa
Ata - baba arýaǵyna syıynyp.
7 - oqýshy............
Alańǵa shyǵyp, oıyn aıtty jastarym,
Qıyndyq pen qaterge tigip bastaryn.
Sodan baryp, tońdy eridi keńestiń
Sodan keıin erkindikti bastadym,
1 - júrgizýshi: Án - áýenmen qosa, máńgi kókirek kózinde qalǵan kórinister shubyrylyp ótýi qaq. Úreıli úkimet úıi. Ony qorshaı tolqyǵan yzaly qyz - jigitterdiń jigerli kelbetteri. Olarǵa qadalǵan sýyq kózder men meıirimsiz pishimder. Odan keıin temir kıimder kıip, keltek ustaǵandar men jalańash qol jastardyń sart - surt aıqasy. Adam jegish ıtterdiń arsyly, shashynan súıregen qazaq arýy, basynan qan shapshyp, yńyrsyı qulaǵan qazaqtyń bozbalalary…
2 - júrgizýshi: Bizdiń elimizdiń baılyǵy týraly ne bilemiz?
Bizdiń Qazaqstan Respýblıkasy óte baı memleket. Bizde altyn, temir, myrysh, kúmis, kómir, maqta, gaz, munaı, bıdaı, ıaǵnı bir sózben aıtqanda Mendeleev kestesindegi 150 elementtiń 99 elementi Qazaqstan jerinde kezdesedi. Qazaqstanda 6000 - nan astam paıdaly qazbalar bar.
Eı, qazaqtyń ulany,
Bolǵaısyń dala qyrany.
Jer - sýyn qorǵaý babanyń,
Emes pe edi basty urany!
1 - júrgizýshi: Oqýshylar ár nárseni, ár zatty, tipti keremet nárselerdi adamdar qolynan jasap shyǵarady. Men senderden suraǵym kelip tur, rámizderimizdiń avtorlaryn bilesińder me?
Ánurannyń avtory kim?
Sh. Qaldaıaqov, J. Nájimedenov, N. Á. Nazarbaev.
Týdyń avtory kim?
Sh. Nıazbekov.
Eltańbanyń avtory kim?
J. Málibekov, Sh. Ýálıhanov.
2 - júrgizýshi: Jyldar sóıleıdi. 1991 jyly 16 jeltoqsanda Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsiz respýblıka dep jarıalandy.
Dalada dýman, qalada dýman jyr búgin,
Ǵasyr boıy ańsaı da kútken bul kúnim.
Jasaı ber, jasa asqardan asa árqashan,
Keýde me ákep qaldyrǵan baqyt bulbulym.
1992 jyly Táýelsiz Qazaqstanǵa bir jyl toldy. Osy jyly Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń Týy, Eltańbasy, Ánurany qabyldandy. BUU múshe bolyp kirdi.
1993 jyly 15 qarashada «Ulttyq valúta kúni» dep atalyp, alǵashqy Qazaqstan Respýblıkasynyń teńgesi aınalymǵa tústi. 2006 jyly 15 qarashada teńgemiz jańa basylymmen qaıta shyqty.
1994 jyly qazaq ǵaryshkeri T. Musabaev «Soıýz TM - 6» ǵarysh kemesimen kókke samǵady.
1995 jyly 30 tamyzda QR – nyń «Atazańy» qabyldandy.
1996 jyly 20 qańtarda QR - nyń Parlamentiniń 1 - sesıasy bolyp ótti.
1997 jyly « Qýǵyn - súrginderdi eske alý jyly» dep ataldy.
Abaı týǵan, Sáken týǵan,
Qurmette dostym, qazaqtyń jerin.
Qambaǵa jylda mol astyq quıǵan,
Qazaqstan Respýblıkam meniń.
1998 jyly 6 - mamyr Astana kúni. Astana qalasy elimizdiń basty qalasyna aınaldy.
1999 jyly 10 qańtar Prezıdent saılaýy ótti. QR - nyń Prezıdenti bolyp N. Á. Nazarbaev saılandy.
2000 jyl «Mádenıetti qoldaý jyly» dep ataldy. Shejireli Túrkistanǵa 1500 jyl toldy.
2001 jyl XXI ǵasyr bastamasy. Osy jańa ǵasyr tusynda Táýelsiz memleketimizge 10 jyl toldy.
2002 jyl «Densaýlyq jyly» dep ataldy.
2003 - 2005 jyldary «Aýyl jyly» dep jarıalandy. Osy jyldary birshama is - sharalar jasaldy.
2004 jyly « Qazaqstan - Reseı» jyly bolyp, kóptegen sharalar ótkizildi.
2005 jyly Reseıde Abaı jyly atalyp ótti.
2006 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 15 jyl toldy. Ataqty jeltoqsan kóterilisine 20 jyl toldy. Orystyń uly aqyny A. S. Pýshkın jyly. Qazaqstanda ótti.
Ómirimizdi, ózimizdi kórip, Ánimizdi, jyrymyzdy tyńdap,
Erligimizge, tirligimizge qarap.
Ózimizdi, sózimizdi tyńdap.
Bul «qazaq» deıdi.
Biz - qazaqpyz,
Esigi ashyq, tóri keń,
Jylap óttik jyldar ómir órinen
Jeter endi, jelpineıik, qaraıyq,
Myna ómirge ıegerdiń kózimen.
2 - júrgizýshi: Táýelsizdik týyn tigýge qanshalyqty qajyr - qaırat kerek bolsa, ony qulatpaı saqtap qalýǵa sonshalyqty qajyr - qaırat kerek dep, biz búgingi Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdik kúnine arnalǵan «16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni» atty ashyq tárbıe saǵatymyzdy aıaqtaımyz.
Maqsaty: Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdik kúni týraly málimet berý. Oqýshylardy týǵan jerin, elin, Otanyn súıýge qorǵaýǵa, saqtaýǵa qurmetteýge tárbıeleý.
Kórnekiligi: Týǵan jer týraly qanatty sózder. Otan týraly oqýshylar salǵan sýretter.
Barysy:
Ánuran oryndalady.
1. Uıymdastyrý kezeńi
1 - júrgizýshi: Armysyzdar, qurmetti oqýshylar, ustazdar! Búgingi Táýelsizdigimizdiń 29 jyldyǵyna arnalǵan «16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni» atty ashyq tárbıe saǵatymyzǵa qosh keldińizder! Táýelsizdik – eń basty qundylyǵymyz. 29 jyl ishinde táýelsiz Qazaq elin qalyptastyryp, naryqtyń qıyn ótkelekterinen aman ótkizip kelemiz. Osy kezeńde Qazaqstandy dúnıe dıdaryndaǵy eń myqty memleketter tanıtyndaı, syılaıtyndaı deńgeıge jetkizgen tuńǵysh Nursultan Nazarbaevtaı kóregen saıasatkerdiń eren eńbegin dál búgin jáne árqshanda aıtyp ótemiz.
2 - júrgizýshi: Táýelsizdik kúni elimizdiń barlyq azamattary úshin orny erekshe mereke dep bilemiz, sebebi, osynaý júrekjardy qýanyshqa toly kúndi ata - babalarymyz ǵasyrlar boıy armandap, kútýmen ótti.
Al qazir kezekti suraqtarǵa beremiz.
- Biz qaı memlekettiń azamatymyz?
- Ultymyz kim?
- Tilimiz qandaı?
- Respýblıkamyz basqa elderden nesimen erekshelenedi?
- Táýelsizdik degen ne?
- Táýelsizdikti qaı jyly aldyq?
- Qazaqstan Respýblıkasynyń jeri týraly ne bilemiz?
1 - júrgizýshi: Qazaqstan Respýblıkasynyń jer kólemi 2417, 3 myń sharshy shaqyrym jerdi alyp jatyr, ıaǵnı respýblıkamyzdyń terıtorıasyna jeti memleket sıady. Jer kólemi jaǵynan BUU 180 memlekettiń ishinde 9 - shy orynda, al TMD elderi boıynsha 2 - shi orynda. Respýblıkamyz 5 memleketpen kórshiles, olar Reseı, Qytaı, Ózbekstan, Qyrǵyzstan, Túrkimenstan. Elimizde 120 ult ókili turady. Qazaqstan 14 oblys, 85 iri qalalar bar. El ordasy - Astana qalasy.
2 - júrgizýshi: Al endigi kezekti 9 á oqýshylarynyń jyr shýmaqtaryna beremiz.
1 - oqýshy:.................
Qazaqstan týǵan elim,
Altyn besik - Aq ordam.
Dańqyń seniń arta bersin,
Elim meniń jańarǵan.
Men - qazaqpyn, bıikpin, baıtaq elmin,
Qaıta týdym, ómirge qaıta keldim.
Men myń da bir tirildim máńgi ólmeske,
Aıta bergim keledi, aıta bergim!
2 - oqýshy:................
Óktem bılik qaralady, dattady,
Biraq Alla aqıqatty jaqtady.
Nazarbaev atamdy jurt qalady.
Tústi amalsyz Kolbın degen ataqty.
3 - oqýshy:...............
Jeltoqsan aıy estesiń,
Daýyl bop burqap eskensiń.
Azattyq kúıi qashannan,
Kókeıin eldiń teskensiń.
4 - oqýshy:...............
Shektelip ana tilimiz,
Oqylmaı óleń – jyrymyz.
Jabylyp jatsa mektepter
Jadyrar qalaı kúnimiz?
1 - júrgizýshi: Kezekti kóriniske beremiz.
Kórinis: Sahnaǵa eki stýdent shyǵady, biri – jigit, biri – qyz. Qoldarynda konspekti dápterleri bar.
Gúldana, Nurjan, sen estidiń be? Keshe Dinmuhamed aǵamyz ornynan alynypty deıdi.
Nurjan: Qoıshy, ras aıtasyń ba? Kimnen estidiń?
Gúldana: Keshe kýrator aǵaıdan estidim. Búgin Brejnev alańynda kóp adam jınalady eken.
Nurjan: Nege? Nelikten?
Gúldana: Qonaevtyń ornyna Reseıden bir orys kelipti deıdi. Halyq narazylyq bildirip jatqan kórinedi. Kýrator aǵaı ol jaqqa barmańdar dep eskertti.
Nurjan: Qoı, bizdiń munda tyǵylyp qalǵanymyz durys bolmas. Júr keteıik. Tez baraıyq!
Avtor: Iá, ańǵal senimmen alańǵa shyqqan beıkúná qyz – jigitter «kontrrevolúsıoner» emes edi. Olardyń oıy halyqtyń quqyqtary men problemalary týraly sóz júrgizý edi. Alaıda olardy bir qolynda shoqpary, bir qolynda qalqany bar qarýly, saqadaı saı áskerler qarsy aldy. Beıbit sherýge shyqqan jastardyń beıbit tilegi aǵash jańqasyndaı byt - shyt bolyp ushyp jatty. Úkimet úıinde jastar sherýin qýǵyndaý úshin astyrtyn «Quıyn - 1986» degen operatıvti jospar qurylyp jatty. Al alańdaǵy jastar jaıbaraqat edi, ańǵal edi, alańsyz edi.
Avtor: Alańda jastar beıbit, jaıbaraqat. Qoldarynda «Kajdomý narodý – svoego vojdá», «Lenın ıdeıasy jasasyn», «Qazaqstan - qazaqtardiki», «Reseıge qaıt» degen transporanttar bar. Olarǵa Maqsat pen Aıgúlde kelip qosyldy.
Daýys: Qonaevty shaqyryńdar! Aqıqatyn aıtyp, túsindirsin barlyq jaǵdaıdy.
Daýys: Qazaqstannan adam tabylmady ma? Qazaqstanǵa basqa jerden basshy ákelgeni nesi?
Daýys: Talap – tilekti aıtamyz, shyqsyn ortaǵa basshylar!
Osy kezde «Meniń Qazaqstanym» áni aıtyldy. Jastar teńselip turyp bul ándi erekshe bir shabytpen tamasha oryndaıdy.
Prokýror: Balalar! Ýa, balalar! Men Respýblıka prokýrorymyn. Tarańdar! Jataqtaryńa qaıtyńdar! Uıat boldy! Men senderge kúsh qoldanamyn! Úıge qaıtyńdar.
Osy kezde zalda áskerı komanda beriledi.
Áskerı adam: Pervaıa rota! Slýshaıte moıý komandý. Proızvodıtsá operasıa «Quıyn». Nemedlenno razognat ekstremıstov ı hýlıganov! Pervaıa rota, za mnoı! Ýra!
Osy kezde zalǵa syrttan qarýlanǵan áskerı adamdar – kókten kirip, alańdaǵy jastardy uryp – soǵa bastaıdy. Qaraly mýzyka baıaý oınap turady. Qarýly ásker sahnadan jaraly qyzdar men jigitterdi birtindep súırep, julqylap ákete bastaıdy. Beti – aýzy qan, uzyn shashy jaıylyp betin japqan jas Qazaq qyzyn eki áskerı soldat súıreı bastady. Qyz julqynyp, halyqqa qarap yshqyna sóıledi.
- Áı týǵandar! Jigit bolsańdar shyǵyńdar beri qaraı! Qosylyńdar bizdiń qatarǵa
Osy kezde qarýly mılısıoner qyzdyń kók jelkesinen shoqparmen uryp qalady. Qyz sylq etip esinen tanyp qalady.
2 - júrgizýshi:
Elbasymyz Nursultan Ábishuly Nazarbaevtyń jarlyǵymen 1996jyly 9 - jeltoqsanda Qaırat Noǵaıbaıuly Rysqulbekovke «Halyq qaharmany» ataǵy berilip, aıryqsha erekshelik belgisi men «Altyn juldyz» tapsyryldy. Sábıra, Lázzat, Erbolǵa taǵy basqa jeltoqsanǵa qatysqan jastarǵa «Jeltoqsan qaharmany» ataǵy berildi.
1 - jeltoqsan: Jeltoqsan qurbandaryn eske alaıyq (1 - mınýt únsizdik)
2 - júrgizýshi:
Jeltoqsandyq erlerdi este saqtaımyz,
Erlik isin, amanatyn saqtaımyz.
Otan úshin otqa tússeń kúımeısiń,
İzbasary bolmaı elge jaqpaımyz.
1 - júrgizýshi: Al endigi kezekti 9á oqýshylarynyń jyr shýmaqtaryna beremiz.
5 – oqýshy............
Sol bir sátte bult torlady aspandy,
Alataýdyń kózinen de jas tamdy.
Táýelsizdik jeltoqsanmen bitpeıdi.
Táýelsizdik kúresi endi bastaldy.
6 – oqýshy...........
Qatygezdik judyryǵy túıilip,
Qamshy úıirdi jasqap, jekip buıyryp,
Jeltoqsanda shyqty úlken alańǵa
Ata - baba arýaǵyna syıynyp.
7 - oqýshy............
Alańǵa shyǵyp, oıyn aıtty jastarym,
Qıyndyq pen qaterge tigip bastaryn.
Sodan baryp, tońdy eridi keńestiń
Sodan keıin erkindikti bastadym,
1 - júrgizýshi: Án - áýenmen qosa, máńgi kókirek kózinde qalǵan kórinister shubyrylyp ótýi qaq. Úreıli úkimet úıi. Ony qorshaı tolqyǵan yzaly qyz - jigitterdiń jigerli kelbetteri. Olarǵa qadalǵan sýyq kózder men meıirimsiz pishimder. Odan keıin temir kıimder kıip, keltek ustaǵandar men jalańash qol jastardyń sart - surt aıqasy. Adam jegish ıtterdiń arsyly, shashynan súıregen qazaq arýy, basynan qan shapshyp, yńyrsyı qulaǵan qazaqtyń bozbalalary…
2 - júrgizýshi: Bizdiń elimizdiń baılyǵy týraly ne bilemiz?
Bizdiń Qazaqstan Respýblıkasy óte baı memleket. Bizde altyn, temir, myrysh, kúmis, kómir, maqta, gaz, munaı, bıdaı, ıaǵnı bir sózben aıtqanda Mendeleev kestesindegi 150 elementtiń 99 elementi Qazaqstan jerinde kezdesedi. Qazaqstanda 6000 - nan astam paıdaly qazbalar bar.
Eı, qazaqtyń ulany,
Bolǵaısyń dala qyrany.
Jer - sýyn qorǵaý babanyń,
Emes pe edi basty urany!
1 - júrgizýshi: Oqýshylar ár nárseni, ár zatty, tipti keremet nárselerdi adamdar qolynan jasap shyǵarady. Men senderden suraǵym kelip tur, rámizderimizdiń avtorlaryn bilesińder me?
Ánurannyń avtory kim?
Sh. Qaldaıaqov, J. Nájimedenov, N. Á. Nazarbaev.
Týdyń avtory kim?
Sh. Nıazbekov.
Eltańbanyń avtory kim?
J. Málibekov, Sh. Ýálıhanov.
2 - júrgizýshi: Jyldar sóıleıdi. 1991 jyly 16 jeltoqsanda Qazaqstan Respýblıkasy Táýelsiz respýblıka dep jarıalandy.
Dalada dýman, qalada dýman jyr búgin,
Ǵasyr boıy ańsaı da kútken bul kúnim.
Jasaı ber, jasa asqardan asa árqashan,
Keýde me ákep qaldyrǵan baqyt bulbulym.
1992 jyly Táýelsiz Qazaqstanǵa bir jyl toldy. Osy jyly Táýelsiz Qazaqstan Respýblıkasynyń Týy, Eltańbasy, Ánurany qabyldandy. BUU múshe bolyp kirdi.
1993 jyly 15 qarashada «Ulttyq valúta kúni» dep atalyp, alǵashqy Qazaqstan Respýblıkasynyń teńgesi aınalymǵa tústi. 2006 jyly 15 qarashada teńgemiz jańa basylymmen qaıta shyqty.
1994 jyly qazaq ǵaryshkeri T. Musabaev «Soıýz TM - 6» ǵarysh kemesimen kókke samǵady.
1995 jyly 30 tamyzda QR – nyń «Atazańy» qabyldandy.
1996 jyly 20 qańtarda QR - nyń Parlamentiniń 1 - sesıasy bolyp ótti.
1997 jyly « Qýǵyn - súrginderdi eske alý jyly» dep ataldy.
Abaı týǵan, Sáken týǵan,
Qurmette dostym, qazaqtyń jerin.
Qambaǵa jylda mol astyq quıǵan,
Qazaqstan Respýblıkam meniń.
1998 jyly 6 - mamyr Astana kúni. Astana qalasy elimizdiń basty qalasyna aınaldy.
1999 jyly 10 qańtar Prezıdent saılaýy ótti. QR - nyń Prezıdenti bolyp N. Á. Nazarbaev saılandy.
2000 jyl «Mádenıetti qoldaý jyly» dep ataldy. Shejireli Túrkistanǵa 1500 jyl toldy.
2001 jyl XXI ǵasyr bastamasy. Osy jańa ǵasyr tusynda Táýelsiz memleketimizge 10 jyl toldy.
2002 jyl «Densaýlyq jyly» dep ataldy.
2003 - 2005 jyldary «Aýyl jyly» dep jarıalandy. Osy jyldary birshama is - sharalar jasaldy.
2004 jyly « Qazaqstan - Reseı» jyly bolyp, kóptegen sharalar ótkizildi.
2005 jyly Reseıde Abaı jyly atalyp ótti.
2006 jyly Qazaqstan Respýblıkasynyń Táýelsizdigine 15 jyl toldy. Ataqty jeltoqsan kóterilisine 20 jyl toldy. Orystyń uly aqyny A. S. Pýshkın jyly. Qazaqstanda ótti.
Ómirimizdi, ózimizdi kórip, Ánimizdi, jyrymyzdy tyńdap,
Erligimizge, tirligimizge qarap.
Ózimizdi, sózimizdi tyńdap.
Bul «qazaq» deıdi.
Biz - qazaqpyz,
Esigi ashyq, tóri keń,
Jylap óttik jyldar ómir órinen
Jeter endi, jelpineıik, qaraıyq,
Myna ómirge ıegerdiń kózimen.
2 - júrgizýshi: Táýelsizdik týyn tigýge qanshalyqty qajyr - qaırat kerek bolsa, ony qulatpaı saqtap qalýǵa sonshalyqty qajyr - qaırat kerek dep, biz búgingi Qazaqstan Respýblıkasynyń táýelsizdik kúnine arnalǵan «16 jeltoqsan - Táýelsizdik kúni» atty ashyq tárbıe saǵatymyzdy aıaqtaımyz.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: 5 - ke kóbeıtý jáne bólý kestesin qurastyrý
