4-ke kóbeıtý jáne bólý
Taqyryby: 4 - ke kóbeıtý jáne bólý
Maqsaty: 4 - ke kóbeıtý, bólý tásilimen tanystyrý. Este saqtaý joldaryn izdestirý. Bilim, bilik daǵdysyn keńeıtý, tereńdetý. Esepteý mashyǵyn jetildirý.
Tárbıelik máni: Oqytýdyń ómirmen baılanysyn nyǵaıtý, topta birlese jumys isteýge tárbıeleý, óz betinshe jumys jasaýǵa tóseldirý, alǵan bilimin paıdala bilýge, tatýlyqqa, tapqyrlyqqa tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń aqyl - oıyn, pánge qyzyǵýshylyǵyn, tanym qabletterin, zeıinderin, belsendilikterin, logıkalyq oılaý, salystyrý qabletterin damyta otyryp, aýyzsha jáne jazbasha esepteý arǵyly bilim deńgeıin damytý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý.
Ádisi: Problemalyq izdený, toppen jumys.
Túri: Aralas sabaq.
Kórnekiligi: Jazbaqaǵazdar, «Qazaq eli» monýmentiniń maketi, logıkalyq tapsyrmalar jazylǵan taratpa materıaldar, taqta, oqýlyq.
Sabaqtyń barysy:
İUıymdastyrý kezeńi: Psıhologıalyq daıyndyq.
Maqsatymyz bilim alý.
Mindetimiz eńbektený,
Eńbek etip toptasa,
«5 - ke» qoldy jetkizý.
Jaqsy kóńil - kúımen sabaǵymyzdy bastaıyq. Sabaǵymyzdy «Táýelsiz el tiregi bilimdi urpaq» uranymen bastaı otyryp, táýelsizdigimizdiń tuǵyry Astana tórinen oryn alǵan «Qazaq eli» monýmentimen tanysamyz. Endeshe biz búgin óz bilimimizdi kórseteıik.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý (aýyzsha): Ekiniń, úshtiń kóbeıtý jáne bólý kestesi.
1 top
7*2=
6*3=
3*2=
9*3=
5*2=
4*2=
2 top
2*2=
3*4=
9*2=
5*3=
6*2=
4*3=
3 top
10: 2=
18: 9=
15: 3=
12: 2=
14: 2=
15: 3=
Logıkalyq tapsyrmalar berý. Úsh topqa paraqshaǵa jazylǵan tapsyrmalar taratylady. Bul tapsyrma toppen sheshiledi.
1 top: Torda úsh qoıan bar edi. Úsh oqýshy bir - birden qoıan aldy. Sonda torda áli de bir qoıan qaldy. Olaı qalaı qaldy?
Jaýaby(bireýi torymen aldy).
2 top: Taýyq eki aıaǵymen turǵanda 3 kg tartady. Bir aıaǵymen turǵanda neshe kg tartady?
Jaýaby (3 kg).
3 top: Bes butaqta qaıyńda,
Butaq saıyn bes alma.
Bireýin ber Saıynǵa,
Sonda qaldy neshe alma?
Jaýaby (Qaıyńda alma óspeıdi).
Muǵalim: Jaqsy biledi ekensińder!
İİİ. Jańa sabaq: Problemalyq izdený. Úsh topqa tapsyrmalary bar kartochkalardy taratyp berý.
Birinshi tapsyrma: tórt birdeı sanynyń qosyndysyn tabý jáne odan shyqqan qosyndyny kóbeıtýmen almastyrý.
1 top: 4+4+4+4=16; 4*4=16
2 top: 3+3+3+3=12; 3*4=12
3 top: 2+2+2+2=8; 2*4=8
Ekinshi tapsyrma:
1 top: 16 dápterdi 4 bala nesheden bólip alady? (16: 4=4)
2 top: 12 qaryndashty 3 bala nesheden bólip alady? (12: 3=4)
3 top: 8 kámpıtti 2 bala nesheden bólip alady? (8: 2=4).
Muǵalim: Barlyǵynda tórt shyqty, bárekeldi! Endi búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyn dápterlerińe jazyp qoıyńdar. Sabaǵymyzdyń taqyryby «4 - ke kóbeıtý jáne bólý».
Dápterge jazý. Problemalyq suraq:
- Kóbeıtý kestesin ne úshin qoldanamyz?
- Kóp tańbaly sandardy tez esepteý úshin, esepterdi jeńildetý úshin.
- Durys aıtasyńdar. Endi sender til sabaqtarynan, tárbıe jumystarynan, salt - dástúrge baılanysty 4 - ke qatysty qandaı uǵymdardy bilesińder?
- Dúnıemiz 4 buryshty: ońtústik, soltústik, shyǵys, batys.
- 4 mezgil, 4 túlik.
- Endeshe 4 – ke kóbeıtý, bólý kestesin quraıyq.
Birinshi tapsyrma: Plakatqa jazylǵan kesteniń kóbeıtindisin aýyzsha esepteý.
4*4=4+4+4+4=16 1 - shi tásil,
5*4=5*3+5=20 2 - shi tásil.
- Kóbeıtý kestesin qurdyq, endi ony tez este saqtaý joldaryn oılastyraıyq.
- Árbir kóbeıtindi alǵashqy kóbeıtindiden 4 – ke artyp otyrady. Mysaly: 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40.
Ekinshi tapsyrma: Kóbeıtindige keri amal bólý. Kóbeıtindi arqyly bólý kestesin qurý. 16: 4=4, 20: 4=5, 24: 4=6 t. s. s.
İV. Jańa bilimdi meńgerýin tekserý:
- Balalar barlyǵyń kóbeıtý men bólýdi meńgerseńder eki nemese úsh mysalmen ózderińdi tekserip kórińder.
Birinshi tapsyrma: Sandar jazylǵan paraqty taqtaǵa ilý. Osy jazylǵan sandardyń ishinen 4 – tiń kóbeıtý kestesinde kezdesetin sandardy terip jazyp ony mysaldarmen dáleldeńder.
1 top: 15, 16, 74, 36, 86, 18; mysal: 4*4=16, 9*4=36.
2 top: 21, 17, 24, 41, 32, 27; mysal: 6*4=24, 8*4=32.
3 top: 14, 20, 37, 41, 28, 92; mysal: 5*4=20, 7*4=28.
Ekinshi tapsyrma: Úsh topqa ortaq. 4 - tiń kóbeıtý kestesinde 3, 6, 4, 0, 9, 2, 1, 8 sandaryna aıaqtalatyn san bar ma? Mysaldarmen dáleldeńder.
4*4=1
9*4=3
5*4=2
8*4=3
6*4=2
7*4=2
Muǵalim: Durys balalar, jaraısyzdar! Biz monýmenttiń tuǵyryn turǵyzdyq. Tuǵyrda dúnıeniń tórt buryshyna qaratylǵan 4 barelef ornalasqan.
№ 2 esep. Salystyrý. Uqsastyǵy nede? Aıyrmashylyǵy nede?
a) Eseptiń shartyn oqytý.
- Shartynda ne týraly aıtylǵan?
- Olımpıada, oqýshylar.
- Ne belgili? 8 synyptyń árqaısysynan 4 - 4 - ten oqýshylardyń qatysqany, 1 - týrdan keıin 15 oqýshynyń shyǵyp qalǵany.
- Esep bizden neni suraıdy?
- Qansha oqýshy jalǵastyrǵanyn.
- Esepti birden sheshýge bolady ma?
- Joq!
- Nege?
- Aldymen olımpıadaǵa 8 synyptan qansha oqýshy qatysqanyn taýyp alýymyz kerek. Sosyn odan shyǵyp qalǵan oqýshylardy alyp tastaımyz.
1) 8*4=32
2) 32 - 15=17
Jaýaby: 17 oqýshy jalǵastyrdy.
á) Ekinshi baǵan. Oqýshyǵa oqytý. Taldaý.
- Ne belgili?
- Kelgen oqýshylar belgili jáne olardyń teń bólingeni belgili.
- Neni tabý kerek?
- Neshe bólmege ornalasqanyn.
16: 4=4
Jaýaby: 4 bólmege ornalastyrdy.
Salystyrý:
Uqsastyǵy: Olımpıada, oqýshylar týraly, ekeýinde de 4 - ke kóbeıtý, bólý.
Aıyrmashylyǵy: San mánderi ártúrli, 1 – shi esep eki amalmen, al 2 - shi esep amalman shyǵarylady. Suraǵy, sheshilýi, jaýaby ártúrli.
V. Sergitý sáti:
1 2 3 biz esepke sadyq kúsh,
«Artyq» dese qosamyz.
«Kem» dese alamyz,
«Ese artyq» dese kóbeıtemiz.
«Ese kem» dese bólemiz,
Sony eske saqtap qoı.
Logıkalyq tapsyrmalar: «Fıgýralar» oıyny. Ár topqa jeke tapsyrmalar berý.
№3. Aýyzsha esepteýler. 3 topqa bólip berý.
1 top: 24: 4=? ------- 24: 6=? -------- 6*3=?
2 top: 4*6=? -------- 20: 5=? -------- 20: 4=?
3 top: 4*5=? ------- 5*4=?
Ortaq suraq. 4 - ke kóbeıtý kestesindegi qaı teńdikti paıdalandyq? 6*4, 5*4.
№4. Ózindik jumys.
4+4=8
4 - 4=0
4*4=16
4: 4=1
8>0
16>1.
Qosyndy aıyrmadan, kóbeıtindi bólindiden úlken bolady.
№5. Esep qıyn dep turmaı,
Oılap bir sát kórińder.
Bilimińdi tekserip,
Órnek quryp berińder.
1 - baǵan úlgi retinde aýyzsha shyǵarý, kelesi 2 - baǵan 1 - topqa,
3 - baǵan 2 - topqa,
4 - baǵan 3 - topqa.
Al besinshi baǵandy bir oqýshy taqtada oryndaıdy.
Qorytyndylaý: 9*4 órnegin paıdalanyp 4 órnek jazdyq.
Munarany ornatý.
№6. Ózindik jumys. Qaı top birinshi eseptedi?
6 - 2=4 (sm) 6: 2=3 (sm) ese uzyn.
Qorytyndylaý
Búgingi sabaqta ne úırendik? Ne týraly bildik? Toptyq jumystarǵa qandaı baǵa beresińder?
Sender táýelsiz elimizdiń tiregi bilimdi urpaq ekenderińdi kórsettińder. Endi táýelsizdik tuǵyrynyń sońǵy bóligi qusty ornatý. Mine balalar biz búgingi sabaqta «Qazaq eli» monýmentimen tanystyq.
Monýmenttiń tuǵyry tórt bólikten turady:
1. Tuńǵysh Prezıdent
2. Qaharmandyq
3. Jasampazdyq
4. Bolashaq.
Munaranyń bıiktigi 91 metr. Bul 1991 táýelsizdik jylyna baılanysty. Basynda kók aspanǵa qanat qaqqan Samuryq qus Qazaqstannyń alańsyz alǵa qaraı damýy men gúldenýin beıneleıdi. Samuryq qustyń bıiktigi 3. 3 metr, tómengi jaǵynda oıý – órnekpen salynǵan 4 qalqan qorǵanyshymyzdyń qýatyn aıqyndaıdy.
Maqsaty: 4 - ke kóbeıtý, bólý tásilimen tanystyrý. Este saqtaý joldaryn izdestirý. Bilim, bilik daǵdysyn keńeıtý, tereńdetý. Esepteý mashyǵyn jetildirý.
Tárbıelik máni: Oqytýdyń ómirmen baılanysyn nyǵaıtý, topta birlese jumys isteýge tárbıeleý, óz betinshe jumys jasaýǵa tóseldirý, alǵan bilimin paıdala bilýge, tatýlyqqa, tapqyrlyqqa tárbıeleý.
Damytýshylyǵy: Oqýshylardyń aqyl - oıyn, pánge qyzyǵýshylyǵyn, tanym qabletterin, zeıinderin, belsendilikterin, logıkalyq oılaý, salystyrý qabletterin damyta otyryp, aýyzsha jáne jazbasha esepteý arǵyly bilim deńgeıin damytý.
Sabaqtyń tıpi: Jańa bilim berý.
Ádisi: Problemalyq izdený, toppen jumys.
Túri: Aralas sabaq.
Kórnekiligi: Jazbaqaǵazdar, «Qazaq eli» monýmentiniń maketi, logıkalyq tapsyrmalar jazylǵan taratpa materıaldar, taqta, oqýlyq.
Sabaqtyń barysy:
İUıymdastyrý kezeńi: Psıhologıalyq daıyndyq.
Maqsatymyz bilim alý.
Mindetimiz eńbektený,
Eńbek etip toptasa,
«5 - ke» qoldy jetkizý.
Jaqsy kóńil - kúımen sabaǵymyzdy bastaıyq. Sabaǵymyzdy «Táýelsiz el tiregi bilimdi urpaq» uranymen bastaı otyryp, táýelsizdigimizdiń tuǵyry Astana tórinen oryn alǵan «Qazaq eli» monýmentimen tanysamyz. Endeshe biz búgin óz bilimimizdi kórseteıik.
İİ. Úı tapsyrmasyn tekserý (aýyzsha): Ekiniń, úshtiń kóbeıtý jáne bólý kestesi.
1 top
7*2=
6*3=
3*2=
9*3=
5*2=
4*2=
2 top
2*2=
3*4=
9*2=
5*3=
6*2=
4*3=
3 top
10: 2=
18: 9=
15: 3=
12: 2=
14: 2=
15: 3=
Logıkalyq tapsyrmalar berý. Úsh topqa paraqshaǵa jazylǵan tapsyrmalar taratylady. Bul tapsyrma toppen sheshiledi.
1 top: Torda úsh qoıan bar edi. Úsh oqýshy bir - birden qoıan aldy. Sonda torda áli de bir qoıan qaldy. Olaı qalaı qaldy?
Jaýaby(bireýi torymen aldy).
2 top: Taýyq eki aıaǵymen turǵanda 3 kg tartady. Bir aıaǵymen turǵanda neshe kg tartady?
Jaýaby (3 kg).
3 top: Bes butaqta qaıyńda,
Butaq saıyn bes alma.
Bireýin ber Saıynǵa,
Sonda qaldy neshe alma?
Jaýaby (Qaıyńda alma óspeıdi).
Muǵalim: Jaqsy biledi ekensińder!
İİİ. Jańa sabaq: Problemalyq izdený. Úsh topqa tapsyrmalary bar kartochkalardy taratyp berý.
Birinshi tapsyrma: tórt birdeı sanynyń qosyndysyn tabý jáne odan shyqqan qosyndyny kóbeıtýmen almastyrý.
1 top: 4+4+4+4=16; 4*4=16
2 top: 3+3+3+3=12; 3*4=12
3 top: 2+2+2+2=8; 2*4=8
Ekinshi tapsyrma:
1 top: 16 dápterdi 4 bala nesheden bólip alady? (16: 4=4)
2 top: 12 qaryndashty 3 bala nesheden bólip alady? (12: 3=4)
3 top: 8 kámpıtti 2 bala nesheden bólip alady? (8: 2=4).
Muǵalim: Barlyǵynda tórt shyqty, bárekeldi! Endi búgingi sabaǵymyzdyń taqyrybyn dápterlerińe jazyp qoıyńdar. Sabaǵymyzdyń taqyryby «4 - ke kóbeıtý jáne bólý».
Dápterge jazý. Problemalyq suraq:
- Kóbeıtý kestesin ne úshin qoldanamyz?
- Kóp tańbaly sandardy tez esepteý úshin, esepterdi jeńildetý úshin.
- Durys aıtasyńdar. Endi sender til sabaqtarynan, tárbıe jumystarynan, salt - dástúrge baılanysty 4 - ke qatysty qandaı uǵymdardy bilesińder?
- Dúnıemiz 4 buryshty: ońtústik, soltústik, shyǵys, batys.
- 4 mezgil, 4 túlik.
- Endeshe 4 – ke kóbeıtý, bólý kestesin quraıyq.
Birinshi tapsyrma: Plakatqa jazylǵan kesteniń kóbeıtindisin aýyzsha esepteý.
4*4=4+4+4+4=16 1 - shi tásil,
5*4=5*3+5=20 2 - shi tásil.
- Kóbeıtý kestesin qurdyq, endi ony tez este saqtaý joldaryn oılastyraıyq.
- Árbir kóbeıtindi alǵashqy kóbeıtindiden 4 – ke artyp otyrady. Mysaly: 16, 20, 24, 28, 32, 36, 40.
Ekinshi tapsyrma: Kóbeıtindige keri amal bólý. Kóbeıtindi arqyly bólý kestesin qurý. 16: 4=4, 20: 4=5, 24: 4=6 t. s. s.
İV. Jańa bilimdi meńgerýin tekserý:
- Balalar barlyǵyń kóbeıtý men bólýdi meńgerseńder eki nemese úsh mysalmen ózderińdi tekserip kórińder.
Birinshi tapsyrma: Sandar jazylǵan paraqty taqtaǵa ilý. Osy jazylǵan sandardyń ishinen 4 – tiń kóbeıtý kestesinde kezdesetin sandardy terip jazyp ony mysaldarmen dáleldeńder.
1 top: 15, 16, 74, 36, 86, 18; mysal: 4*4=16, 9*4=36.
2 top: 21, 17, 24, 41, 32, 27; mysal: 6*4=24, 8*4=32.
3 top: 14, 20, 37, 41, 28, 92; mysal: 5*4=20, 7*4=28.
Ekinshi tapsyrma: Úsh topqa ortaq. 4 - tiń kóbeıtý kestesinde 3, 6, 4, 0, 9, 2, 1, 8 sandaryna aıaqtalatyn san bar ma? Mysaldarmen dáleldeńder.
4*4=1
9*4=3
5*4=2
8*4=3
6*4=2
7*4=2
Muǵalim: Durys balalar, jaraısyzdar! Biz monýmenttiń tuǵyryn turǵyzdyq. Tuǵyrda dúnıeniń tórt buryshyna qaratylǵan 4 barelef ornalasqan.
№ 2 esep. Salystyrý. Uqsastyǵy nede? Aıyrmashylyǵy nede?
a) Eseptiń shartyn oqytý.
- Shartynda ne týraly aıtylǵan?
- Olımpıada, oqýshylar.
- Ne belgili? 8 synyptyń árqaısysynan 4 - 4 - ten oqýshylardyń qatysqany, 1 - týrdan keıin 15 oqýshynyń shyǵyp qalǵany.
- Esep bizden neni suraıdy?
- Qansha oqýshy jalǵastyrǵanyn.
- Esepti birden sheshýge bolady ma?
- Joq!
- Nege?
- Aldymen olımpıadaǵa 8 synyptan qansha oqýshy qatysqanyn taýyp alýymyz kerek. Sosyn odan shyǵyp qalǵan oqýshylardy alyp tastaımyz.
1) 8*4=32
2) 32 - 15=17
Jaýaby: 17 oqýshy jalǵastyrdy.
á) Ekinshi baǵan. Oqýshyǵa oqytý. Taldaý.
- Ne belgili?
- Kelgen oqýshylar belgili jáne olardyń teń bólingeni belgili.
- Neni tabý kerek?
- Neshe bólmege ornalasqanyn.
16: 4=4
Jaýaby: 4 bólmege ornalastyrdy.
Salystyrý:
Uqsastyǵy: Olımpıada, oqýshylar týraly, ekeýinde de 4 - ke kóbeıtý, bólý.
Aıyrmashylyǵy: San mánderi ártúrli, 1 – shi esep eki amalmen, al 2 - shi esep amalman shyǵarylady. Suraǵy, sheshilýi, jaýaby ártúrli.
V. Sergitý sáti:
1 2 3 biz esepke sadyq kúsh,
«Artyq» dese qosamyz.
«Kem» dese alamyz,
«Ese artyq» dese kóbeıtemiz.
«Ese kem» dese bólemiz,
Sony eske saqtap qoı.
Logıkalyq tapsyrmalar: «Fıgýralar» oıyny. Ár topqa jeke tapsyrmalar berý.
№3. Aýyzsha esepteýler. 3 topqa bólip berý.
1 top: 24: 4=? ------- 24: 6=? -------- 6*3=?
2 top: 4*6=? -------- 20: 5=? -------- 20: 4=?
3 top: 4*5=? ------- 5*4=?
Ortaq suraq. 4 - ke kóbeıtý kestesindegi qaı teńdikti paıdalandyq? 6*4, 5*4.
№4. Ózindik jumys.
4+4=8
4 - 4=0
4*4=16
4: 4=1
8>0
16>1.
Qosyndy aıyrmadan, kóbeıtindi bólindiden úlken bolady.
№5. Esep qıyn dep turmaı,
Oılap bir sát kórińder.
Bilimińdi tekserip,
Órnek quryp berińder.
1 - baǵan úlgi retinde aýyzsha shyǵarý, kelesi 2 - baǵan 1 - topqa,
3 - baǵan 2 - topqa,
4 - baǵan 3 - topqa.
Al besinshi baǵandy bir oqýshy taqtada oryndaıdy.
Qorytyndylaý: 9*4 órnegin paıdalanyp 4 órnek jazdyq.
Munarany ornatý.
№6. Ózindik jumys. Qaı top birinshi eseptedi?
6 - 2=4 (sm) 6: 2=3 (sm) ese uzyn.
Qorytyndylaý
Búgingi sabaqta ne úırendik? Ne týraly bildik? Toptyq jumystarǵa qandaı baǵa beresińder?
Sender táýelsiz elimizdiń tiregi bilimdi urpaq ekenderińdi kórsettińder. Endi táýelsizdik tuǵyrynyń sońǵy bóligi qusty ornatý. Mine balalar biz búgingi sabaqta «Qazaq eli» monýmentimen tanystyq.
Monýmenttiń tuǵyry tórt bólikten turady:
1. Tuńǵysh Prezıdent
2. Qaharmandyq
3. Jasampazdyq
4. Bolashaq.
Munaranyń bıiktigi 91 metr. Bul 1991 táýelsizdik jylyna baılanysty. Basynda kók aspanǵa qanat qaqqan Samuryq qus Qazaqstannyń alańsyz alǵa qaraı damýy men gúldenýin beıneleıdi. Samuryq qustyń bıiktigi 3. 3 metr, tómengi jaǵynda oıý – órnekpen salynǵan 4 qalqan qorǵanyshymyzdyń qýatyn aıqyndaıdy.
You Might Also Like
-
Sabaqtyń taqyryby: Býnaqdeneliler klasy. Býnaqdenelilerdiń damýy jáne paıda – zıany.
