InfoHub Logo

Taqyryby: Abaı Qunanbaev (1845 - 1904)
(referat prezentasıa túrinde)

Abaı Qunanbaev 1845 jyly Semeı oblysynyń Shyńǵystaý óńirinde dúnıege kelgen. Alǵashynda Abaı óz aýlynda Ǵabıthan degen tatar moldasynan bilim aldy. Keıin aýqatty Qunanbaı balasyn Semeıdegi Ahmet Rızanyń medresesine oqýǵa berdi. Medresede ol Shyǵys ádebıetin kóp oqydy, qaladaǵy “prıhodskaıa shkola” degen orys mektebine baryp júrdi. Mektepte júrgen shaǵynda aqyndyq talabyn baıqata bastady. Alaıda aǵa sultan Qunanbaı Abaıdyń qaladaǵy oqýyn aıaqtatpady. Abaıdyń ánderi, óleńderi qazaq dalasyna keń tarady. Abaı shyǵarmalarynyń tereń pálsapalyq oılary – keıingi urpaqqa qalǵan óshpes mura.

Abaı Qunanbaev kim?
Uly aqyn
Fılosof
Tabıǵat lırıkasy
Mahabbat lırıkasy
Aýdarmashy
Synshy
Kompozıtor

Abaı jáne Shyǵys - Batys ádebıeti
Abaı bos ýaqytynda Shyǵystyń uly aqyndary Nızamı, Saǵdı, Naýaı, Fızýlı, Fırdoýsı shyǵarmalaryn óz betimen oqyp, ertegi, dastan, hıssa sıaqty ádebı muralarmen tanysady. 1885 jyly “Jasymda ǵylym bar dep eskermedim” óleńin keıin 1886 jyly “Ǵylym tappaı maqtanba” óleńin jazyp bitiredi. Abaı Pýshkınniń “Evgenıı Onegın” romanynan úzindilerdi, Lermontovtyń “Borodıno”, “Terektiń syıy”, “Demon”, “Jalaý”, “Jartas”, t. b. Ondaǵan óleńderin, Krylovtyń “Qazaǵa ushyraǵan qara shekpen”,”Shegirtke men qumyrsqa”, “Baqa men ógiz”, “Pil men qanden”, “Esek pen bulbul”, t. b. Mysaldaryn aýdarady. Geteniń “Qarańǵy túnde taý qalǵyp” óleńin orysshadan aýdaryp, án de shyǵarady.

Suraq - jaýap
1. Abaı Qunanbaev kim?
Aqyn
2. Abaı jasynan qandaı boldy?
Yntaly, zerek
3. Abaı Qunanbaev qaıda oqydy?
Medresede
4. Abaıdyń shyn aty kim?
Ibrahım
5. Abaı Qunanbaev qaı qalada oqydy?
Semeı qalasynda
6. A. Qunanbaev Gogol kitaphanasynda kimmen tanysty?
E. P. Mıhaelıspen tanysyp dostasyp ketedi
7. Ákesi ony qaıda oqýǵa beredi?
Semeı qalasyndaǵy Ahmet Rızanyń medresesine oqýǵa beredi.

Jyldar qupıasyn ashamyz
1. 1845 jyly Abaıdyń týǵan jyly.
2. 1860 jyly Semeı qalasyndaǵy Gogol kitaphanasyna barady.
3. 1885 jyly “Jasymda ǵylym bar dep eskermedim” degen óleńin jazǵan.
4. 1904 jyly 23 maýsymda dúnıeden ozdy
5. 1889 jyly A. S. Pýshkınniń ataqty “Evgenıı Onegın” romanyn aýdardy.
6. 1890 jyly “Jazǵytury” degen óleńin jazdy.
7. 1880 jyly Mıhaelıs Abaıdy Dolgopolov pen Leontev pen tanystyrdy.