Abaı Qunanbaıuly «Ǵashyqtyq qumarlyqpen – ol eki jol...» óleńi
Sabaqtyń taqyryby: Abaı Qunanbaıuly. «Ǵashyqtyq qumarlyqpen – ol eki jol...» óleńi
Bilimdilik maqsaty: Abaı ulylyǵyn tereń sezindirý, oqýshylarǵa Abaıdyń mahabbat lırıkasyna jatatyn óleńderi taqyryby jaǵynan, kórkemdik sıpat - ózgesheligin tereń meńgertý, jatqa aıtý, óleńdi taldaý mashyǵyn jetildirý;
Damytýshylyq: Oqýshylardyń shyǵarmashylyqpen jumys isteýine yqpal etý, oılaý qabiletterin, sóıleý mádenıetin jetildirý.
Tárbıelik: Oqýshylarǵa estetıkalyq, olardyń poezıa, saz óneri, beıneleý óneri sekildi kórkem óner dúnıesine súıispenshilikterin arttyrý.
Sabaq túri: Jańa baǵdarlama boıysha toptyq jumys
Ádis - tásili: «Keń aýqymdy dáris», «Mıǵa shabýyl», «Alty telpek», «Túrtip alý». Pánaralyq baılanys: án – kúı, beıneleý.
Qural – jabdyqtar: Marker, stıker, A3, smaılıkter, 6 telpek, ınterbelsendi taqta, slaıdtar, býklet, kitaptar kórmesi, baǵalaý betshesi;
Sabaq barysy׃1. Uıymdastyrý kezeńi.
- Qyzyǵýshylyqty oıatý.
- Erejemen tanystyrý.
- Oqýshylardy ǵashyqtardyń atymen topqa bólý.
1 - top. Eńlik - Kebek
2 - top. Láıli - Májnún
3 - top. Qozy Kórpesh – Baıan sulý
4 - top. Qyz Jibek - Tólegen
Abaı shyǵarmalarynda otbasyn qurý, jar tańdaý, áıel teńdigi, adal mahabbat máselesi erekshe sóz bolǵan.
(ekranǵa nazar aýdaraıyq - Ǵashyqtyq, qumarlyq pen — ol eki jol )
«Ǵashyqtyq, qumarlyqpen — ol eki jol» taza mahabbat sezimderin qasterleıtin óleńder bolsa, «Men sálem jazamyn»— ǵashyǵyna degen saǵynysh sezimine toly muńdy eleń. Al «Qor boldy janym» tipti saǵynyshty, zarly óleń deýge de laıyq, biraq qaıǵy men úmit aralas keledi.
Birinshi anyqtap alaıyq: Lırıka degenimiz ne?
- Lırıka - adamnyń kóńil - kúıin, qýanysh - renish sezimin bildiretin poezıa.
- Lırıkanyń neshe túri bar, qane, birge kim atap kóreıikshi.
Lırıka bes túrge bólinedi.
1. Tabıǵat lırıkasy
2. Mahabbat lırıkasy
3. Fılosofıalyq lırıka
4. Saıası lırıka
5. Kóńil – kúı lırıkasy
Endi oqýshylar sonymen búgingi taqyryp lırıkanyń qaı túrine jatady eken? - Mahabbat lırıkasyna jatady.
Dáptermen jumys.
Mahabbat lırıkasyna jatatyn óleńderi taqyryby jaǵynan, kórkemdik sıpat - ózgesheligi jaǵynan da san alýan.
Abaı «Ǵashyqtyq, qumarlyq pen — ol eki jol» degen óleńinde:
Senen artyq jan joq dep ǵashyq boldym,
Men ne bolsam bolaıyn, sen aman bol,— dese,
«Sen meni ne etesiń» óleńinde:
Sert buzǵanyń, bil, orny — shoq,— deıdi.
Aldyńǵy óleńinde meıirimdilik, keshirimdilik saryny basym kelse, ekinshi óleńinde sózinde turmaǵan jar jazaly bolady, o dúnıede qasiret shegedi deıdi. Muny aqynnyń eki óleńindegi eki túrli kórkemdik sheshim tapqany deýge laıyq. Birinshisinde aqyn (aıtýshy) adal sezimin bildirgendeı bolsa, ekinshi óleńinde ǵashyq jigittiń (óleńdegi jınaqtalǵan lırıkalyq keıipkerdiń) ǵashyǵyna, súıgenine meni tastap basqamen múlde keter bolsań, keıin osyndaıǵa dýshar bolasyń dep qımastyqpen aıtqany baıqalady. «Sen meni ne etesiń?» óleńindegi ár shýmaǵy uzyndy - qysqaly on tórt tarmaqtan quralatyn bul ólshemdi Abaı ózi de basqa óleńderinde qoldanbaıdy. Jastardyń, kópshiliktiń aıtýyna laıyqtap jazǵan óleńderin aqyn keń taraǵan jeti - segiz býyndy, alty býyndy ólshemmen shyǵarǵan.
1 - tapsyrma. Sen bilesiń be?
(topqa bólý búgingi taqyrybymyz ǵashyqtyq qumarlyqqa baılanysty bolǵandyqtan toptyń atyn ózimiz biletin ǵashyqtar atymen bólemin)
(Kózimniń qarasy vıdeorolık)
1 - top. «Eńlik - Kebek» tobyna «Qaqtaǵan aq kúmisteı, keń mańdaıly» óleńi
2 - top. «Láıli - Májnún» tobyna «Sen meni ne etesiń?» óleńi
3 - top. «Qozy - Baıan» tobyna «Jigitter, oıyn arzan, kúlki qymbat»
4 - top. «Qyz Jibek - Tólegen» tobyna «Bir sulý qyz turypty han qolynda» óleńi
Oqýshylar oıyn jınaqtap, poster qorǵaıdy. Ár top bir - birine suraq qoıyp, bilimderin tolyqtyrady.
2 - tapsyrma. Oqýlyqpen jumys. «Túrtip alý» ádisi
Qaqtaǵan – jalpy qaqta sóziniń birneshe maǵynasy bar:
1) otqa qaqtaý;
2) kúnge qaqtaý;
3) qaqtap saýý jáne t. b. Bul jerde: kún kúmisten qaqtap, tegistep jasalǵan áshekeı maǵynasynda.
Abaı óleńderinen qanatty sózderdi tabý (aýyzsha)
Jigittiń quny - júz jylqy, ary – myń jylqy.
Janym arymnyń sadaǵasy.
Mahabbatsyz dúnıe bos, haıýanǵa ony qosyńdar.
Aryńdy jasyńnan saqta, ar aqyldyń saýyty.
Ǵashyqtyń tili tilsiz til.
Qorlyq ómirden, erlik ómir artyq.
«Mıǵa shabýyl» ádisi
Abaı shyǵarǵan ásem ánderi men aýdarmalary ózi shyǵarǵan áýenderimen halyqqa keńinen taraǵandyǵyn bilemiz. Abaıdyń ǵashyqtyq, mahabbat týraly qandaı ánderin bilesińder?
- «Kózimniń qarasy», « Qor boldy janym», «Aıtym sálem, Qalamqas», «Tatánanyń haty» t. b.
Sabaqty bekitý: «Alty telpek» syr shertedi
Aq telpek – mahabbat nesimen jaqsy? - mahabbatyń jaǵymdy jerlerin aıtady -
Sary telpek – unaǵan jerlerin aıtý – Abaısha aıtqanda „Mahabbatsyz dúnıe bos“
Jasyl telpek – shyǵarmashylyq oılaý – avtordyń ornynda bolsam, ǵashyqtardy bir - birine qosar edim
Qyzyl telpek – ishki sezimin bildirý - sezimge berilip mahabbat týraly aıtý
Qara telpek – jaman jerlerin aıtý – orynsyz jyrtaqtaý, aldaý - arbaý
Kók telpek – syn aıtý – ózine túsiniksiz telpektiń jaýabyn talqylaý
Baǵalaý: Sabaqqa belsene qatysqan oqýshylardy baǵalaý.
Búgingi sabaq unady ma? Smaılıkter arqyly óz oıyn bildiredi.
Úıge tapsyrma: - «Sezimniń syrtqa shyqpas kúshi bar ma?...» oıtolǵaý jazý.
«Rýhanı qundylyq» sabaqty qorytý
Jaqsylyq pen jamandyqty, ádildik pen qıanat týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Ómir men ólim, adam janynyń qaltarystarymen syrlary týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Tirshiliktiń máńgi saýaldaryna jaýap izdep, on segiz myń ǵalamnyń qupıasy týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Adamgershilik pen arlylyq, mahabbat pen zulymdyq týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz.
Bilimdilik maqsaty: Abaı ulylyǵyn tereń sezindirý, oqýshylarǵa Abaıdyń mahabbat lırıkasyna jatatyn óleńderi taqyryby jaǵynan, kórkemdik sıpat - ózgesheligin tereń meńgertý, jatqa aıtý, óleńdi taldaý mashyǵyn jetildirý;
Damytýshylyq: Oqýshylardyń shyǵarmashylyqpen jumys isteýine yqpal etý, oılaý qabiletterin, sóıleý mádenıetin jetildirý.
Tárbıelik: Oqýshylarǵa estetıkalyq, olardyń poezıa, saz óneri, beıneleý óneri sekildi kórkem óner dúnıesine súıispenshilikterin arttyrý.
Sabaq túri: Jańa baǵdarlama boıysha toptyq jumys
Ádis - tásili: «Keń aýqymdy dáris», «Mıǵa shabýyl», «Alty telpek», «Túrtip alý». Pánaralyq baılanys: án – kúı, beıneleý.
Qural – jabdyqtar: Marker, stıker, A3, smaılıkter, 6 telpek, ınterbelsendi taqta, slaıdtar, býklet, kitaptar kórmesi, baǵalaý betshesi;
Sabaq barysy׃1. Uıymdastyrý kezeńi.
- Qyzyǵýshylyqty oıatý.
- Erejemen tanystyrý.
- Oqýshylardy ǵashyqtardyń atymen topqa bólý.
1 - top. Eńlik - Kebek
2 - top. Láıli - Májnún
3 - top. Qozy Kórpesh – Baıan sulý
4 - top. Qyz Jibek - Tólegen
Abaı shyǵarmalarynda otbasyn qurý, jar tańdaý, áıel teńdigi, adal mahabbat máselesi erekshe sóz bolǵan.
(ekranǵa nazar aýdaraıyq - Ǵashyqtyq, qumarlyq pen — ol eki jol )
«Ǵashyqtyq, qumarlyqpen — ol eki jol» taza mahabbat sezimderin qasterleıtin óleńder bolsa, «Men sálem jazamyn»— ǵashyǵyna degen saǵynysh sezimine toly muńdy eleń. Al «Qor boldy janym» tipti saǵynyshty, zarly óleń deýge de laıyq, biraq qaıǵy men úmit aralas keledi.
Birinshi anyqtap alaıyq: Lırıka degenimiz ne?
- Lırıka - adamnyń kóńil - kúıin, qýanysh - renish sezimin bildiretin poezıa.
- Lırıkanyń neshe túri bar, qane, birge kim atap kóreıikshi.
Lırıka bes túrge bólinedi.
1. Tabıǵat lırıkasy
2. Mahabbat lırıkasy
3. Fılosofıalyq lırıka
4. Saıası lırıka
5. Kóńil – kúı lırıkasy
Endi oqýshylar sonymen búgingi taqyryp lırıkanyń qaı túrine jatady eken? - Mahabbat lırıkasyna jatady.
Dáptermen jumys.
Mahabbat lırıkasyna jatatyn óleńderi taqyryby jaǵynan, kórkemdik sıpat - ózgesheligi jaǵynan da san alýan.
Abaı «Ǵashyqtyq, qumarlyq pen — ol eki jol» degen óleńinde:
Senen artyq jan joq dep ǵashyq boldym,
Men ne bolsam bolaıyn, sen aman bol,— dese,
«Sen meni ne etesiń» óleńinde:
Sert buzǵanyń, bil, orny — shoq,— deıdi.
Aldyńǵy óleńinde meıirimdilik, keshirimdilik saryny basym kelse, ekinshi óleńinde sózinde turmaǵan jar jazaly bolady, o dúnıede qasiret shegedi deıdi. Muny aqynnyń eki óleńindegi eki túrli kórkemdik sheshim tapqany deýge laıyq. Birinshisinde aqyn (aıtýshy) adal sezimin bildirgendeı bolsa, ekinshi óleńinde ǵashyq jigittiń (óleńdegi jınaqtalǵan lırıkalyq keıipkerdiń) ǵashyǵyna, súıgenine meni tastap basqamen múlde keter bolsań, keıin osyndaıǵa dýshar bolasyń dep qımastyqpen aıtqany baıqalady. «Sen meni ne etesiń?» óleńindegi ár shýmaǵy uzyndy - qysqaly on tórt tarmaqtan quralatyn bul ólshemdi Abaı ózi de basqa óleńderinde qoldanbaıdy. Jastardyń, kópshiliktiń aıtýyna laıyqtap jazǵan óleńderin aqyn keń taraǵan jeti - segiz býyndy, alty býyndy ólshemmen shyǵarǵan.
1 - tapsyrma. Sen bilesiń be?
(topqa bólý búgingi taqyrybymyz ǵashyqtyq qumarlyqqa baılanysty bolǵandyqtan toptyń atyn ózimiz biletin ǵashyqtar atymen bólemin)
(Kózimniń qarasy vıdeorolık)
1 - top. «Eńlik - Kebek» tobyna «Qaqtaǵan aq kúmisteı, keń mańdaıly» óleńi
2 - top. «Láıli - Májnún» tobyna «Sen meni ne etesiń?» óleńi
3 - top. «Qozy - Baıan» tobyna «Jigitter, oıyn arzan, kúlki qymbat»
4 - top. «Qyz Jibek - Tólegen» tobyna «Bir sulý qyz turypty han qolynda» óleńi
Oqýshylar oıyn jınaqtap, poster qorǵaıdy. Ár top bir - birine suraq qoıyp, bilimderin tolyqtyrady.
2 - tapsyrma. Oqýlyqpen jumys. «Túrtip alý» ádisi
Qaqtaǵan – jalpy qaqta sóziniń birneshe maǵynasy bar:
1) otqa qaqtaý;
2) kúnge qaqtaý;
3) qaqtap saýý jáne t. b. Bul jerde: kún kúmisten qaqtap, tegistep jasalǵan áshekeı maǵynasynda.
Abaı óleńderinen qanatty sózderdi tabý (aýyzsha)
Jigittiń quny - júz jylqy, ary – myń jylqy.
Janym arymnyń sadaǵasy.
Mahabbatsyz dúnıe bos, haıýanǵa ony qosyńdar.
Aryńdy jasyńnan saqta, ar aqyldyń saýyty.
Ǵashyqtyń tili tilsiz til.
Qorlyq ómirden, erlik ómir artyq.
«Mıǵa shabýyl» ádisi
Abaı shyǵarǵan ásem ánderi men aýdarmalary ózi shyǵarǵan áýenderimen halyqqa keńinen taraǵandyǵyn bilemiz. Abaıdyń ǵashyqtyq, mahabbat týraly qandaı ánderin bilesińder?
- «Kózimniń qarasy», « Qor boldy janym», «Aıtym sálem, Qalamqas», «Tatánanyń haty» t. b.
Sabaqty bekitý: «Alty telpek» syr shertedi
Aq telpek – mahabbat nesimen jaqsy? - mahabbatyń jaǵymdy jerlerin aıtady -
Sary telpek – unaǵan jerlerin aıtý – Abaısha aıtqanda „Mahabbatsyz dúnıe bos“
Jasyl telpek – shyǵarmashylyq oılaý – avtordyń ornynda bolsam, ǵashyqtardy bir - birine qosar edim
Qyzyl telpek – ishki sezimin bildirý - sezimge berilip mahabbat týraly aıtý
Qara telpek – jaman jerlerin aıtý – orynsyz jyrtaqtaý, aldaý - arbaý
Kók telpek – syn aıtý – ózine túsiniksiz telpektiń jaýabyn talqylaý
Baǵalaý: Sabaqqa belsene qatysqan oqýshylardy baǵalaý.
Búgingi sabaq unady ma? Smaılıkter arqyly óz oıyn bildiredi.
Úıge tapsyrma: - «Sezimniń syrtqa shyqpas kúshi bar ma?...» oıtolǵaý jazý.
«Rýhanı qundylyq» sabaqty qorytý
Jaqsylyq pen jamandyqty, ádildik pen qıanat týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Ómir men ólim, adam janynyń qaltarystarymen syrlary týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Tirshiliktiń máńgi saýaldaryna jaýap izdep, on segiz myń ǵalamnyń qupıasy týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz;
Adamgershilik pen arlylyq, mahabbat pen zulymdyq týraly bilgińiz kelse, Abaıdy oqyńyz.
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
