Adamgershilik - rýhanı tárbıeniń mańyzdylyǵy
ADAMGERSHİLİK — RÝHANI TÁRBIENİŃ MAŃYZDYLYǴY
Adamgershilikke tárbıeleý quraly — eńbek pen ata - ana úlgisi (Ybyraı Altynsarın)
Jańa kezeńdegi bilim berýdiń ózekti máselesi jas urpaqqa - adamgershilik - rýhanı tárbıe berý. Qundy qasıetterge ıe bolý, rýhanı baı adamdy qalyptastyrý onyń týǵan kezinen bastalýy kerek. Halyqta «Aǵash túzý ósý úshin oǵan kóshet kezinde kómektesýge bolady, al úlken aǵash bolǵanda ony túzete almaısyń» dep beker aıtylmaǵan. Sondyqtan balanyń boıyna jastaıynan izgilik, meıirimdilik, qaıyrymdylyq, ıaǵnı adamgershilik qundy qasıetterdi sińirip, óz - ózine senimdilikti tárbıeleýde otbasy men pedagogtar sheshýshi rol atqarady. Rýhanı - adamgershilik tárbıe - eki jaqty proses. Bir jaǵynan ol úlkenderdiń, ata - analardyń, pedagogtardyń balalarǵa belsendi yqpalyn, ekinshi jaǵynan - tárbıelenýshilerdiń belsendiligin qamtıtyn qylyqtarynan, sezimderi men qarym - qatynastarynan kórinedi. Sondyqtan belgili bir mazmundy iske asyra, adamgershilik yqpaldyń ár túrli ádisterin paıdalana otyryp, pedagog istelgen jumystardyń nátıjelerin, tárbıeleýshileriniń jetistikterin zer salyp taldaý kerek.
Adamgershiliktiń negizi minez - qulyq normalary men erejelerinen turady. Olar adamdardyń is - qylyqtarynan, minez - qulyqtarynan kórinedi, moraldyq ózara qarym - qatynastardy basqarady. Otanǵa degen súıispenshilik, qoǵam ıgiligi úshin adam eńbek etý, ózara kómek, sondaı - aq qoǵamǵa tán adamgershiliktiń ózge de formalary, bul - sananyń, sezimderdiń, minez - qulyq pen ózara qarym - qatynastyń bólinbes elementteri, olardyń negizinde qoǵamymyzdyń qoǵamdyq - ekonomıkalyq qundylyqtary jatady.
Balanyń ómirge belsendi kózqarasynyń baǵyty úlkender arqyly tárbıelenedi. Tárbıeleý, bilim berý jumysynyń mazmuny men formalary balalardyń múmkindigin eskerý arqyly naqtylanady. Adamgershilikke, eńbekke tárbıeleý kúndelikti ómirde, úlkenderdiń qoldan keletin jumysty uıymdastyrý prosesinde, oıyn jáne oqý isinde josparly túrde iske asady. Tárbıeshiniń eń bastapqy formalary pedagogtyń balalarmen mazmundy qatynasynda, jan - jaqty is áreketinde, qoǵamdyq ómirdiń qubylystarymen tanysý kezinde, balalarǵa arnalǵan shyǵarmalarymen, sýretshiler týyndylarymen tanysý negizinde iske asady. Mundaı maqsatqa baǵyttalǵan pedagogtyq jumys eńbek súıgishtikke, izgilikke, ujymdyq pen patrıotızm bastamasyna tárbıeleýge, kóp dúnıeni óz qolymen jasaı alýdy jáne jasalǵan dúnıege qýana bilýdi damytýǵa, úlkender eńbeginiń nátıjesin baǵalaýǵa tárbıeleýge múmkindik jasaıdy. Balalarda ortaq paıdaly jumysty isteýge tyrysý, birge oınaý, bir nársemen shuǵyldaný, ortaq maqsat qoıý jáne ony júzege asyrý isine ózderi qatysýǵa talpynys paıda bolady. Munyń bári de balanyń jeke basynyń qoǵamdyq baǵytyn anyqtaıdy, onyń ómirge belsendi ustanymyn birte - birte qalyptastyrady.
BQO, Terekti aýdany, Prırechnyı JOBBM,
matematıka - ınformatıka pánderi muǵalimi
Aıshýakov Merlan Adılovıch
Adamgershilikke tárbıeleý quraly — eńbek pen ata - ana úlgisi (Ybyraı Altynsarın)
Jańa kezeńdegi bilim berýdiń ózekti máselesi jas urpaqqa - adamgershilik - rýhanı tárbıe berý. Qundy qasıetterge ıe bolý, rýhanı baı adamdy qalyptastyrý onyń týǵan kezinen bastalýy kerek. Halyqta «Aǵash túzý ósý úshin oǵan kóshet kezinde kómektesýge bolady, al úlken aǵash bolǵanda ony túzete almaısyń» dep beker aıtylmaǵan. Sondyqtan balanyń boıyna jastaıynan izgilik, meıirimdilik, qaıyrymdylyq, ıaǵnı adamgershilik qundy qasıetterdi sińirip, óz - ózine senimdilikti tárbıeleýde otbasy men pedagogtar sheshýshi rol atqarady. Rýhanı - adamgershilik tárbıe - eki jaqty proses. Bir jaǵynan ol úlkenderdiń, ata - analardyń, pedagogtardyń balalarǵa belsendi yqpalyn, ekinshi jaǵynan - tárbıelenýshilerdiń belsendiligin qamtıtyn qylyqtarynan, sezimderi men qarym - qatynastarynan kórinedi. Sondyqtan belgili bir mazmundy iske asyra, adamgershilik yqpaldyń ár túrli ádisterin paıdalana otyryp, pedagog istelgen jumystardyń nátıjelerin, tárbıeleýshileriniń jetistikterin zer salyp taldaý kerek.
Adamgershiliktiń negizi minez - qulyq normalary men erejelerinen turady. Olar adamdardyń is - qylyqtarynan, minez - qulyqtarynan kórinedi, moraldyq ózara qarym - qatynastardy basqarady. Otanǵa degen súıispenshilik, qoǵam ıgiligi úshin adam eńbek etý, ózara kómek, sondaı - aq qoǵamǵa tán adamgershiliktiń ózge de formalary, bul - sananyń, sezimderdiń, minez - qulyq pen ózara qarym - qatynastyń bólinbes elementteri, olardyń negizinde qoǵamymyzdyń qoǵamdyq - ekonomıkalyq qundylyqtary jatady.
Balanyń ómirge belsendi kózqarasynyń baǵyty úlkender arqyly tárbıelenedi. Tárbıeleý, bilim berý jumysynyń mazmuny men formalary balalardyń múmkindigin eskerý arqyly naqtylanady. Adamgershilikke, eńbekke tárbıeleý kúndelikti ómirde, úlkenderdiń qoldan keletin jumysty uıymdastyrý prosesinde, oıyn jáne oqý isinde josparly túrde iske asady. Tárbıeshiniń eń bastapqy formalary pedagogtyń balalarmen mazmundy qatynasynda, jan - jaqty is áreketinde, qoǵamdyq ómirdiń qubylystarymen tanysý kezinde, balalarǵa arnalǵan shyǵarmalarymen, sýretshiler týyndylarymen tanysý negizinde iske asady. Mundaı maqsatqa baǵyttalǵan pedagogtyq jumys eńbek súıgishtikke, izgilikke, ujymdyq pen patrıotızm bastamasyna tárbıeleýge, kóp dúnıeni óz qolymen jasaı alýdy jáne jasalǵan dúnıege qýana bilýdi damytýǵa, úlkender eńbeginiń nátıjesin baǵalaýǵa tárbıeleýge múmkindik jasaıdy. Balalarda ortaq paıdaly jumysty isteýge tyrysý, birge oınaý, bir nársemen shuǵyldaný, ortaq maqsat qoıý jáne ony júzege asyrý isine ózderi qatysýǵa talpynys paıda bolady. Munyń bári de balanyń jeke basynyń qoǵamdyq baǵytyn anyqtaıdy, onyń ómirge belsendi ustanymyn birte - birte qalyptastyrady.
BQO, Terekti aýdany, Prırechnyı JOBBM,
matematıka - ınformatıka pánderi muǵalimi
Aıshýakov Merlan Adılovıch
Nazar aýdaryńyz! Jasyryn mátindi kórý úshin sizge saıtqa tirkelý qajet.
You Might Also Like
